شکاف لب و کام
شکاف لب و کام به وجود حفره یا منافذ در لب بالایی، کام (سقف دهان) و یا هردو گفته میشود. این یکی از شایع ترین نواقص مادرزادی در بدو تولد است. این شکاف در طی تشکیل اجزای صورت جنین و در اثر بسته نشدن کامل این اجزا ایجاد میشود. این نقص با جراحی قابل درمان است.
دلایل ایجاد شکاف کام و شکاف لب
شکاف های لب و کام زمانی به وجود می آید که بافت های صورت و دهان جنین به درستی به هم جوش نمی خورند. بافت هایی که لب و کام را تشکیل می دهند معمولاً در ماه های دوم و سوم بارداری به هم جوش می خورند. اما در نوزادانی که دارای شکاف لب و کام هستند به هم جوش نمی خورد و یا فقط به صورت جزئی این اتفاق می افتد.
محققان معتقدند عوامل محیطی، ژنتیکی و وراثتی می توانند در بروز این مشکل مؤثر باشند. در مادران باردار مصرف بعضی از داروها، مصرف سیگار و دخانیات، الکل، برخی از بیمار‌ی های دوران بارداری، ابتلا به دیابت قبل از بارداری، چاقی مادر در بارداری، سابقه خانوادگی، سن بالای پدر و وجود استرس در دوران بارداری از عوامل ایجاد شکاف کام هستند. ولی به طورکلی علت قطعی این عارضه هنوز کشف نشده و ناشناخته است. مردان بیشتر احتمال دارد شکاف لب با یا بدون شکاف کام داشته باشند. شکاف کام بدون شکاف لب در زنان شایع تر است.
عوارض
مشکلات تغذیه ای: نوزادانی که این مشکل را دارند توانایی مکیدن سینه مادر یا شیشه شیر‌های معمولی را ندارند. آنها باید از سرشیشه های مخصوص استفاده کنند.
عفونت های گوش و کاهش شنوایی: نوزادانی که شکاف کام دارند نسبت به آنهایی که شکاف لب دارند بیشتر در معرض خطر افزایش مایع گوش و کاهش شنوایی یا حتی ناشنوایی هستند. چون مایع بیشتری در گوش میانی آنها تولید می شود و در صورت درمان نشدن عفونت گوش ممکن است باعث کاهش شنوایی شود.
مشکلات فک: در صورتی که شکاف کام تا لثه بالایی امتداد داشته باشد، ممکن است رشد دندان ها در محل شکاف با اختلال همراه باشد.
ایجاد حالت خفگی هنگام مصرف غذا: هنگام استعمال شیر به دلیل یکی بودن راه های دهان و بینی در این کودکان، شیر می تواند وارد بینی نوزاد و ایجاد حالت خفگی شود. برای روش صحیح شیر دادن به این نوزادان باید مادران آموزش ببینند.
مشکلات گفتاری: از آنجایی که کام در ایجاد صدا نقش دارد، صحبت کردن این کودکان تحت تاثیر قرار میگیرد و ممکن است نا مفهوم به نظر برسد.
تشخیص:
شکاف دهانی، به ویژه شکاف لب، در دوران بارداری با سونوگرافی معمول در حدود هفته ۱۳ بارداری قابل تشخیص است. اما تشخیص شکاف کام به تنهایی با استفاده از سونوگرافی دشوارتر است. اگر شکاف در سونوگرافی های قبل از تولد قابل مشاهده باشد، پزشک ممکن است درخواست نمونه از مایع آمنیوتیک رحم یا آزمایش آمنیوسنتز دهد. نتایج این آزمایش احتمال ابتلای جنین به سندرم ژنتیکی را که زمینه ساز نقص های مادرزادی دیگری از جمله شکاف لب و کام است نشان می دهد.
جلوگیری
پس از تولد نوزادی با این مشکل، والدین نگران تولد فرزند دیگری با این مسئله هستند. در حالی که بسیاری از موارد شکاف لب و شکاف کام قابل پیشگیری نیستند، انجام این مراحل را برای افزایش آگاهی خود یا کاهش خطر در نظر داشته باشید:
- مشاوره و آزمایشات ژنتیک را در نظر بگیرید. اگر سابقه خانوادگی شکاف لب و کام دارید، قبل از بارداری به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است شما را به یک مشاور ژنتیک ارجاع دهد که می تواند به تعیین خطر ابتلای شما به بچه هایی با شکاف لب و شکاف کام کمک کند.
- ویتامین های دوران بارداری مصرف کنید. اگر قصد دارید به زودی باردار شوید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید ویتامین های دوران بارداری مصرف کنید یا خیر.
- از تنباکو یا الکل استفاده نکنید. استفاده از الکل یا تنباکو در دوران بارداری خطر تولد نوزادی با نقص مادرزادی را افزایش می دهد.
مطالب مشابه:
