افزایش فشار داخل جمجمه ای (ICP)
افزایش فشار داخل جمجمه ای (ICP) یک وضعیت تهدید کننده ی زندگی است و زمانی اتفاق می افتد که بین بافت مغز، مایع مغزی نخاعی و حجم خون مغز یک عدم تعادل وجود داشته باشد و فشار در طاق جمجمه افزایش یابد. این عارضه می تواند ناگهانی (حاد) یا به آرامی در طول زمان (مزمن) ایجاد شود. چندین علت احتمالی دیگر نیز دارد و علائم اغلب شامل : سردرد، استفراغ و تغییرات بینایی است. هر چه زودتر درمان ICP را دریافت کنید، بهتر است.
طاق جمجمه یک محفظه سفت و سخت برای موارد زیر است:
- مغز
- مایع مغزی نخاعی (CSF). این مایعی است که از مغز و نخاع محافظت می کند.
- خون
هر گونه افزایش در حجم یکی از این سه مولفه، فشار کلی را در طاق جمجمه افزایش می دهد.
افزایش فشار داخل جمجمه معمولاً منجر به کاهش جریان خون در مغز یا فتق مغزی (زمانی که بافت مغز حرکت می کند) می شود و هر دوی این شرایط جدی و تهدید کننده زندگی هستند.
علائم افزایش فشار داخل جمجمه:
نشانه های افزایش فشار داخل جمجمه در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
- سردرد. که معمولاً در صبح یا زمانی که دراز کشیده اید بدتر می شود.
- حالت تهوع و استفراغ.
- تغییر وضعیت ذهنی که می تواند از خواب آلودگی تا کما متغیر باشد.
- تغییرات بینایی مانند: تاری دید، دوبینی و یا حساسیت به نور (فتوفوبیا).
- مشکلات حرکتی چشم
- ضعف عضلانی.
- بی حسی
- تشنج.
علائم ICP در نوزادان عبارتند از:
- خواب آلودگی.
- برآمدگی نقطه نرم (فونتانل) بالای سر.
- استفراغ کردن
افزایش فشار داخل جمجمه یک اورژانس پزشکی است. اگر شما یا فرزندتان این علائم را دارید به نزدیکترین بیمارستان بروید.
علائم دیررس افزایش فشار داخل جمجمه:
رفلکس کوشینگ و مجموعه ای از سه حالت که با هم اتفاق می افتند و نشانه دیررس افزایش فشار داخل جمجمه است. شامل:
- فشار خون بالا
- ضربان قلب آهسته – کمتر از 60 ضربه در دقیقه (برادی کاردی).
- تنفس نامنظم – عمدتاً نفس کشیدن هوا (تنفس آگونال).
این علائم به این معنی است که فتق مغز در شرف وقوع است. در صورت داشتن این علائم فورا به اورژانس مراجعه کنید.
علت افزایش فشار داخل جمجمه چیست؟
چندین دلیل احتمالی برای افزایش فشار داخل جمجمه وجود دارد. برای درک اینکه چرا این اتفاق می افتد، دانستن اینکه فشار داخل جمجمه چگونه کار می کند کمک می کند.
مقدار ثابتی از فضا در جمجمه وجود دارد، به این معنی که تغییر نمی کند و مقدار بافت مغز، خون مغز و CSF شما باید در تعادل باقی بماند تا فشار داخل جمجمه سالمی داشته باشید که معمولاً کمتر از 20 میلی متر جیوه است.
اگر حجم یکی از اجزای طاق جمجمه (مانند: بافت مغز) افزایش یابد، منجر به کاهش حجم یک یا دو جزء دیگر (مانند: CSF و یا خون) خواهد شد. اما فشار کلی داخل جمجمه افزایش می یابد. از آنجایی که تمام اجزای طاق جمجمه بسیار مهم هستند، عدم تعادل منجر به مشکلات سلامتی قابل توجهی می شود.
پزشکان علل ICP را بر اساس اینکه کدام جزء باعث افزایش فشار می شود، دسته بندی می کنند.
علل افزایش حجم مغز:
تورم در سراسر مغز می تواند از موارد زیر رخ دهد:
- آسیب مغزی تروماتیک.
- مشکلات جریان خون در مغز (ایسکمی).
- سطوح بالای آمونیاک در خون (هیپرآمونمی).
- کاهش عملکرد مغز به دلیل تجمع سموم در خون ناشی از کاهش عملکرد کلیه (آنسفالوپاتی اورمیک).
- سطوح پایین سدیم در خون (هیپوناترمی).
تورم همچنین می‌تواند در بخش‌های خاصی از مغز ایجاد شود:
- هماتوم های داخل مغزی یا ساب دورال (انواع خونریزی مغزی).
- تومور مغزی
- آبسه مغزی.
- سکته.
علل افزایش مایع مغزی نخاعی:
مقدار CSF در مغز شما می تواند به دلایل زیر افزایش یابد:
- هیدروسفالی.
- تومور شبکه کوروئید (نوع نادر تومور مغزی).
- مننژیت.
- گرانولوم روی مننژها
- علل افزایش حجم خون مغز
شما می توانید افزایش حجم خون مغز را از موارد زیر ایجاد کنید:
- پارگی آنوریسم مغزی یا هیپرکاپنی (افزایش سطح دی اکسید کربن خون).
- ترومبوز سینوس ورید مغزی.
- نارسایی قلبی.
سایر علل افزایش فشار داخل جمجمه:
- فشار خون داخل جمجمه ای خوش خیم یا ایدیوپاتیک.
- بدشکلی های جمجمه، مانند: کرانیوسینوستوز.
- ویتامین A بیش از حد در بدن
- استفاده از تتراسایکلین (آنتی بیوتیک).
تشخیص و آزمایشات
افزایش فشار داخل جمجمه چگونه تشخیص داده می شود؟
یک پزشک علائم را بررسی می کند و در مورد سابقه پزشکی شما سوال می پرسد. آنها همچنین یک معاینه فیزیکی و یک معاینه عصبی انجام خواهند داد.
تست هایی که می توانند به تایید تشخیص ICP و یا علت زمینه ای کمک کنند، عبارتند از:
- سی تی اسکن یا ام آر آی مغز: این تست های تصویربرداری می توانند مسائلی مانند: تورم مغز، بزرگ شدن بطن ها و فتق مغز را نشان دهند. آنها همچنین ممکن است علت اصلی ICP را آشکار کنند.
- معاینه فوندوسکوپی: این یک نوع معاینه چشم است. می تواند تورم دیسک های بینایی را نشان دهد که نشانه ای از ICP است.
- پونکسیون کمری (تپ ستون فقرات): این روش فشار مایع مغزی نخاعی را اندازه گیری می کند و می تواند به تشخیص علل خاصی از ICP کمک کند.
یک پزشک همچنین می تواند فشار CSF را با سوراخ کردن یک سوراخ کوچک در جمجمه و قرار دادن یک دستگاه یا لوله مخصوص (کاتتر) در جمجمه اندازه گیری کند.
درمان افزایش فشار داخل جمجمه چیست؟
در صورت افزایش ناگهانی فشار داخل جمجمه ای، در بخش مراقبت های ویژه (ICU) بیمارستان تحت درمان قرار خواهید گرفت. تیم مراقبت های بهداشتی از نزدیک علائم عصبی و حیاتی شما را زیر نظر خواهند گرفت.
پیش آگهی برای فردی با افزایش فشار داخل جمجمه چیست؟
پیش آگهی برای فردی با افزایش فشار داخل جمجمه بر اساس موارد زیر متفاوت است:
- شدت.
- علت اصلی و نحوه درمان آن
- چقدر سریع درمان می‌شوید.
- اگر ICP ناگهانی یا مزمن باشد.
ICP ناگهانی اغلب تهدید کننده زندگی است. درمان سریع معمولاً منجر به پیش آگهی بهتر می شود. اگر فشار افزایش یافته به ساختارهای مهم مغز و عروق خونی فشار بیاورد، می تواند منجر به آسیب دائمی مغز یا حتی مرگ شود.
و در حالی که ICP مزمن (مانند: فشار خون داخل جمجمه ایدیوپاتیک) به طور معمول کمتر شدید است، بدون درمان، می تواند منجر به کوری شود.
مطالب مشابه:
ناهنجاری آرنولد کیاری
نوروم آکوستیک
کرانیکتومی
سرطان مغز
اختلال در جریان مایع مغزی
منبع: my.clevelandclinic
