ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)

ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) باعث عفونت ریه ها و مجاری تنفسی می شود. آنقدر شایع است که بیشتر کودکان تا سن 2 سالگی به این ویروس مبتلا شدند. ویروس سنسیشیال تنفسی می تواند بزرگسالان را نیز مبتلا کند.

در بزرگسالان و کودکان بزرگتر و سالم، علائم ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) خفیف است و معمولا شبیه سرماخوردگی است. اقدامات خودمراقبتی معمولاً تنها چیزی است که برای تسکین هر گونه ناراحتی لازم است.

RSV می تواند باعث عفونت شدید در برخی افراد، از جمله نوزادان 12 ماهه و کوچکتر (نوزادان)، به ویژه نوزادان نارس، بزرگسالان مسن، افراد مبتلا به بیماری قلبی و ریوی، یا هر فردی با سیستم ایمنی ضعیف (ضعف ایمنی) شود.

علائم RSV:

علائم و نشانه‌های عفونت ویروس سنسیشیال تنفسی معمولاً حدود چهار تا شش روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شوند. در بزرگسالان و کودکان بزرگتر، RSV معمولاً علائم و نشانه های خفیف شبیه سرماخوردگی را ایجاد می کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• احتقان یا آبریزش بینی
• سرفه خشک
• تب با درجه پایین
• گلو درد
• عطسه کردن
• سردرد

در موارد شدید:

عفونت RSV می تواند به دستگاه تنفسی تحتانی گسترش یابد و باعث ذات الریه یا برونشیولیت (التهاب مجاری هوایی کوچکی که وارد ریه ها می شوند) شود. علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تب
• سرفه های شدید
• خس خس – صدای بلندی که معمولاً هنگام بازدم (بازدم) شنیده می شود.
• تنگی نفس – ممکن است فرد ترجیح دهد به جای دراز کشیدن، بنشیند
• رنگ آبی پوست به دلیل کمبود اکسیژن (سیانوز)

نوزادان به شدت تحت تأثیر RSV قرار می گیرند.

علائم و نشانه های عفونت شدید RSV در نوزادان عبارتند از:

• تنفس کوتاه، کم عمق و سریع
• تقلا برای نفس کشیدن – ماهیچه های قفسه سینه و پوست با هر نفس به سمت داخل کشیده می شوند.
• سرفه
• تغذیه ضعیف
• خستگی غیرمعمول (بی حالی)
• تحریک پذیری

اکثر کودکان و بزرگسالان در عرض یک تا دو هفته بهبود می یابند، اگرچه برخی ممکن است خس خس سینه مکرر داشته باشند. عفونت شدید یا تهدید کننده زندگی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد ممکن است در نوزادان نارس یا هر کسی که مشکلات مزمن قلبی یا ریوی دارد، رخ دهد.

علت ویروس سنسیشیال تنفسی:

ویروس سنسیشیال تنفسی از طریق چشم، بینی یا دهان وارد بدن می شود. به راحتی از طریق هوا روی قطرات تنفسی آلوده پخش می شود. اگر فرد مبتلا به RSV درنزدیکی فرد سالم سرفه یا عطسه کند، ممکن است فرد به RSV  مبتلا شود. این ویروس همچنین از طریق تماس مستقیم مانند: دست دادن به دیگران منتقل می شود.

این ویروس می‌تواند ساعت‌ها روی اجسام سخت مانند میز، نرده‌های تخت و اسباب‌بازی‌ها زنده بماند.  اگر پس از دست زدن به یک جسم آلوده دهان، بینی یا چشمان را لمس کنید و احتمال دارد به ویروس مبتلا شوید.

یک فرد مبتلا در طول هفته اول یا بیشتر، پس از عفونت، بیشتر مسری است. اما در نوزادان و کسانی که ایمنی ضعیفی دارند، ویروس ممکن است حتی پس از از بین رفتن علائم تا چهار هفته به گسترش خود ادامه دهد.

عوامل خطر:

در سن 2 سالگی، اکثر کودکان به ویروس سنسیشیال تنفسی مبتلا می شوند، اما می توانند بیش از یک بار به RSV مبتلا شوند. کودکانی که در مراکز مراقبت از کودک حضور می‌یابند یا خواهر و برادرهایی دارند که به مدرسه می‌روند، در معرض خطر بیشتری برای عفونت مجدد هستند. فصل RSV (زمانی که شیوع شیوع بیشتر می شود) پاییز تا پایان بهار است.

افرادی که در معرض خطر ابتلا به عفونت های شدید RSV یا گاهی اوقات تهدید کننده زندگی هستند، عبارتند از:

• نوزادان، به ویژه نوزادان نارس یا نوزادان 6 ماهه یا کمتر
• کودکانی با بیماری قلبی که از بدو تولد وجود دارد (بیماری مادرزادی قلبی) یا بیماری مزمن ریوی
• کودکان یا بزرگسالان با سیستم ایمنی ضعیف ناشی از بیماری هایی مانند: سرطان یا درمان هایی مانند: شیمی‌درمانی
• کودکانی که دارای اختلالات عصبی عضلانی مانند: دیستروفی عضلانی هستند.
• بزرگسالان مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی
• افراد مسن تر، به ویژه آنهایی که 65 سال و بالاتر دارند.

عوارض ویروس سنسیشیال تنفسی عبارتند از:

بستری شدن در بیمارستان:  عفونت شدید RSV ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد تا پزشکان بتوانند مشکلات تنفسی را کنترل و درمان کنند و مایعات داخل وریدی (IV) تزریق کنند.

ذات الریه:  RSV شایع ترین علت التهاب ریه ها (پنومونی) یا راه های هوایی ریه (برونشیولیت) در نوزادان است. این عوارض زمانی رخ می دهد که ویروس به دستگاه تنفسی تحتانی سرایت کند. التهاب ریه می تواند در نوزادان، کودکان خردسال، بزرگسالان مسن تر، افراد دارای نقص ایمنی یا افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی یا ریوی کاملا جدی باشد.

عفونت گوش میانی: اگر میکروب ها وارد فضای پشت پرده گوش شوند، می توانند فرد را به عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) مبتلا کنند. این بیشتر در نوزادان و کودکان خردسال اتفاق می افتد.

آسم: ممکن است بین RSV شدید در کودکان و احتمال ابتلا به آسم در مراحل بعدی زندگی ارتباط وجود داشته باشد.

عفونت های مکرر: فرد پس از ابتلا به RSV، ممکن است دوباره مبتلا شود. با این حال، علائم معمولاً آنقدر شدید نیستند – معمولاً به شکل سرماخوردگی معمولی است. اما آنها می توانند در افراد مسن یا در افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی یا ریوی جدی باشند.

پیشگیری از RSV:

ویروس سنسیشیال تنفسی می تواند هر کسی را مبتلا کند. اما نوزادان نارس و نوزادان خردسال و همچنین افراد مسن تر، مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی یا سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر بیشتری برای عفونت شدید قرار دارند.

محافظت از نوزادان و کودکان در معرض خطرRSV:

دو گزینه اصلی برای کمک به جلوگیری از ابتلای نوزادان به RSV شدید وجود دارد. یکی از محصولات آنتی بادی است که به نوزاد میدهند. واکسن دیگر یک واکسن RSV برای افراد باردار است که به محافظت از نوزادشان از بدو تولد تا 6 ماهگی کمک می کند. هر دو مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هستند.

تشخیص:

پزشک ممکن است بر اساس بررسی‌های یک معاینه فیزیکی و زمانی از سال که علائم بروز می کند، به ویروس سنسیشیال تنفسی مشکوک شود. در طول معاینه، پزشک با گوشی پزشکی به ریه ها گوش می دهد تا خس خس سینه یا سایر صداهای غیرطبیعی را بررسی کند.

آزمایشات آزمایشگاهی و تصویربرداری معمولاً مورد نیاز نیستند. با این حال، آنها می توانند به تشخیص عوارض ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) یا رد سایر شرایطی که ممکن است باعث علائم مشابه شوند کمک کنند. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون برای بررسی تعداد گلبول های سفید یا جستجوی ویروس ها، باکتری ها و سایر میکروب ها
• اشعه ایکس قفسه سینه برای بررسی التهاب ریه
• سواب از ترشحات داخل دهان یا بینی برای بررسی علائم ویروس
• پالس اکسیمتری، یک مانیتور پوست بدون درد، برای تشخیص سطوح پایین تر از حد طبیعی اکسیژن در خون

درمان:

درمان ویروس سنسیشیال تنفسی عموماً شامل اقدامات خودمراقبتی برای راحت‌تر کردن فرزند است (مراقبت حمایتی). اما در صورت بروز علائم شدید ممکن است نیاز به مراقبت های بیمارستانی باشد.

مراقبت حمایتی:

پزشک ممکن است یک داروی بدون نسخه مانند: استامینوفن (تیلنول، سایرین) را برای کاهش تب توصیه کند. (هرگز به کودک آسپرین ندهید.) استفاده از قطره نمک بینی و ساکشن ممکن است به رفع گرفتگی بینی کمک کند. در صورت وجود یک عارضه باکتریایی مانند: ذات الریه باکتریایی، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.

بایستی مراقب علائم کم آبی، مانند: خشکی دهان، ادرار کم یا دفع ناقص ادرار، گود افتادگی چشم‌ها، و گیجی یا خواب آلودگی شدید بود و به کودک مایعات فراوان داده شود.

مراقبت های بیمارستانی:

اگر عفونت RSV شدید باشد، ممکن است بستری در بیمارستان ضروری باشد. درمان در بیمارستان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مایعات داخل وریدی (IV).
• اکسیژن مرطوب
• یک دستگاه تنفس (تهویه مکانیکی)، در موارد نادر

ثابت شده است که یک استنشاق (گشادکننده برونش) یا استروئیدها در درمان عفونت RSV مفید نیستند.

مطالب مشابه:

ویروس H3N2 (آنفولانزای A)

آدنوویروس و علائم آن

راینوویروس و انتروویروس

محافظت مقابل عفونت با DNA ویروسی

سایتومگالوویروس (CMV) و بارداری

منبع: mayoclinic