Testosterone

آزمایش تستسترون میزان این هورمون مردانه را در خون اندازه گیری می کند. تستسترون بر روی ویژگی های جنسی تاثیر می گذارد. در آقایان بیشتر میزان تستسترون در بیضه ها تولید می شود. هم در آقایان و هم در خانم ها مقدار کمی تستسترون در غده آدرنال ساخته می شود. غده هیپوفیز میزان تستسترون را در بدن کنترل می کند. وقتی میزان تستسترون کاهش می یابد، غده ی هیپوفیز، هورمونی به نام هورمون محرک جسم زرد ( LH) آزاد می کند.

این هورمون به بیضه ها دستور تولید تستسترون را می دهد. قبل از بلوغ، میزان تستسترون در پسران کم است. تستسترون در زمان بلوغ افزایش می یابد. این حالت باعث کلفت شدن صدا، بزرگ شدن ماهیچه ها، تولید اسپرم و رشد موهای صورت و بدن می شود. میزان تستسترون تا سن ۴۰ سالگی در بالاترین سطح خود قرار دارد و در سنین بالاتر کاهش می یابد. در خانم ها نیمی از تستسترون در تخمدان ها تولید می شود. خانم ها نسبت به آقایان مقدار کمتری تستسترون تولید می کنند.

اما تستسترون نقش مهمی را در بدن آقایان و خانم ها دارد. بر روی مغز، استخوان ها و حجم عضلات، توزیع چربی در بدن، میزان انرژی، بافت تناسلی و عملکرد جنسی تاثیر می گذارد.بیشتر تستسترون در خون توسط پروتئینی به نام گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) ساخته می شود. تستسترونی که به پروتئین متصل نمی شود (تستسترون آزاد) ممکن است در صورتی که فرد مشکل جنسی داشته باشد، مورد آزمایش قرار گیرد.

همچنین در افرادی که در اثر بیماری کلیوی و یا هایپرتیروئیدیسم میزان SHBG آن ها متغیر است، تستسترون آزاد اندازه گیری می شود. میزان تستسترون تام در طول روز متغیر است. بیشترین میزان آن در اول صبح و کمترین میزان آن بعد از ظهر است.

آزمایش تستسترون به دلایل زیر انجام می شود:

• بررسی ناباروری در مردان، کاهش میزان تستسترون می تواند منجر به کاهش اسپرم شود.
• بررسی مشکلات جنسی در مردان، کم بودن میزان تستسترون ممکن است فعالیت جنسی مرد را کاهش دهد و یا اجازه نعوط را ندهد. (اختلال نعوظ)
• بالا بودن میزان تستسترون باعث بلوغ زودرس در پسر بچه ها می شود.
• بررسی علت بوجود آمدن علائم ثانویه مردانه در زنان مثل موی زائد و کلفت شدن صدا.
• بررسی علت عادت ماهانه نامنظم در خانم ها
• بررسی تاثیر داروهای کاهنده تستسترون در مردان مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته.
• بررسی علت پوکی استخوان در مردان

افزایش میزان تستسترون

• در مردان افزایش میزان تستسترون ممکن است به دلیل سرطان بیضه و یا سرطان غده آدرنال باشد.
• در پسران جوان افزایش میزان تستسترون ممکن است به دلیل بلوغ زودرس، وجود یک تومور در بیضه و یا غیر طبیعی بودن غده آدرنال باشد.
• در خانم ها افزایش میزان تستسترون ممکن است به علت سرطان تخمدان و یا غدد آدرنال و یا به علت سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOD) باشد.
• در موارد نادری ممکن است قسمتی از تخمدان که تستسترون تولید می کند به هورمون محرک جسم زرد (LH) حساس شود و تستسترون بیش از اندازه تولید شود.

به این بیماری hyperthecosis می گویند.

کاهش میزان تستسترون

• در مردان و یا پسران بالغ کاهش میزان تستسترون ممکن است به دلیل مشکلات بیضه مثل رشد ناکافی، جراحت و یا عدم وجود بیضه ها باشد. و یا ممکن است به دلیل درمان با هورمون های زنانه مثل استروژن، مشکلات غده هیپوفیز و یا بسیاری از بیماری های مزمن باشد.
• کاهش میزان تستسترون در مردان می تواند به دلیل بیماری های مادرزادی خاص مثل سندرم داون، بیماری کبدی (سیروز) و یا استفاده از داروهای درمان سرطان پروستات باشد.
• مصرف طولانی مدت الکل می تواند باعث کاهش میزان تستسترون شود.
• در خانم ها، کاهش میزان تستسترون می تواند به دلیل غیر فعال بودن غده هیپوفیز مثل بیماری آدیسون، کاهش عملکرد تخمدان ها در اثر بیماری و یا جراحی و مصرف بعضی از داروها (مثل کورتیکواستروئید ها و یا استروژن) باشد.
• افزایش وزن، درد مزمن و یا مصرف داروهای ضد درد که می توانند میزان SHBG را کاهش دهند.