بیماری تروفوبلاستیک بارداری

بیماری تروفوبلاستیک بارداری (GTD) گروهی از بیماری‌ های نادر است که در آن سلول‌ های تروفوبلاست غیرطبیعی پس از لقاح در داخل رحم رشد می‌کنند.

در GTD، یک تومور در داخل رحم از بافتی که پس از لقاح (به هم پیوستن اسپرم و تخمک) تشکیل می شود، ایجاد می شود. این بافت از سلول های تروفوبلاست ساخته شدند و به طور معمول تخم بارور شده را در رحم احاطه می کند. سلول های تروفوبلاست به اتصال تخمک بارور شده به دیواره رحم و تشکیل بخشی از جفت (ارگانی که مواد مغذی را از مادر به جنین می رساند) تشکیل می دهند.

گاهی اوقات مشکلی در تخمک بارور شده و سلول های تروفوبلاست وجود دارد. به جای رشد جنین سالم، تومور تشکیل می شود. تا زمانی که علائم یا نشانه های تومور وجود نداشته باشد، بارداری مانند یک بارداری طبیعی به نظر می رسد.

بیشتر GTD خوش خیم است (سرطان نیست) و گسترش نمی یابد، اما برخی از انواع بدخیم (سرطان) می شوند و به بافت های مجاور یا نقاط دوردست بدن گسترش می یابند.

بیماری تروفوبلاستیک حاملگی (GTD) یک اصطلاح کلی است که شامل انواع مختلف بیماری می شود.

انواع مختلفی از بیماری تروفوبلاستیک حاملگی وجود دارد. علائم بسته به نوع آن متفاوت است.

مول هیداتی فرم (HM):

• مول هیداتی فرم کامل.
• مول هیداتی فرم جزئی.

نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری (GTN):

• مول مهاجم
• کوریوکارسینوما.
• تومورهای تروفوبلاستیک محل جفت (PSTT؛ بسیار نادر).
• تومورهای تروفوبلاستیک اپیتلیوئید (ETT؛ حتی نادرتر).

مول مول هیداتی فرم، Hydatidiform (HM) رایج ترین نوع GTD است.

HMها تومورهایی با رشد آهسته هستند که شبیه کیسه های مایع هستند. HM حاملگی مولار نیز نام دارد. علت ایجاد مول هیداتی فرم مشخص نیست.

HMها ممکن است کامل یا جزئی باشند:

یک HM کامل زمانی تشکیل می شود که اسپرم تخمکی را که حاوی DNA مادر نیست بارور می کند. تخمک دارای DNA پدر است و سلول هایی که قرار بود جفت شوند غیر طبیعی هستند.

یک HM جزئی زمانی تشکیل می شود که اسپرم یک تخمک طبیعی را بارور می کند و دو مجموعه DNA از پدر در تخمک بارور شده وجود دارد. فقط بخشی از جنین شکل می گیرد و سلول هایی که قرار بود جفت شوند غیر طبیعی هستند.

اکثر مول هیداتی فرم، خوش خیم هستند، اما گاهی اوقات به سرطان تبدیل می شوند. داشتن یک یا چند مورد از عوامل خطر زیر، خطر سرطان شدن مول هیداتیک را افزایش می دهد:

• بارداری قبل از 20 یا بعد از 35 سالگی.
• سطح بسیار بالایی از گنادوتروپین جفتی انسانی (بتا-hCG)، هورمونی که در دوران بارداری توسط بدن ساخته می شود.
• تومور بزرگ در رحم.
• کیست تخمدان بزرگتر از 6 سانتی متر.
• فشار خون بالا در دوران بارداری.
• غده تیروئید پرکار
• حالت تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری.
• سلول های تروفوبلاستیک در خون، که ممکن است رگ های خونی کوچک را مسدود کنند.
• مشکلات جدی لخته شدن خون ناشی از HM.

نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری (GTN) نوعی بیماری تروفوبلاستیک بارداری (GTD) است که تقریباً همیشه بدخیم است.

نئوپلازی تروفوبلاستیک حاملگی (GTN) شامل موارد زیر است:

• مول مهاجم:

مول تهاجمی از سلول های تروفوبلاست تشکیل شدند که در لایه ماهیچه ای رحم رشد می کنند. احتمال رشد و گسترش مول مهاجم بیشتر از مول هیداتی شکل است. به ندرت، یک HM کامل یا جزئی ممکن است به یک مول مهاجم تبدیل شود. گاهی اوقات یک مول مهاجم بدون درمان ناپدید می شود.

• کوریوکارسینوما:

کوریوکارسینوم یک تومور بدخیم است که از سلول های تروفوبلاست تشکیل میشود و به لایه عضلانی رحم و رگ های خونی مجاور گسترش می یابد. همچنین ممکن است به سایر قسمت‌ های بدن مانند: مغز، ریه‌ ها، کبد، کلیه، طحال، روده، لگن یا واژن سرایت کند. کوریوکارسینوما در زنانی که هر یک از موارد زیر را داشتند بیشتر ایجاد می شود:

• حاملگی مولار، به خصوص با مول هیداتی فرم کامل.
• بارداری طبیعی
• حاملگی لوله ای (تخم بارور شده در لوله فالوپ به جای رحم کاشته می شود).
• سقط جنین.

• تومورهای تروفوبلاستیک محل جفت:

تومور تروفوبلاستیک در محل جفت (PSTT) نوع نادری از نئوپلازی تروفوبلاستیک حاملگی است که در محل اتصال جفت به رحم شکل می گیرد. تومور از سلول های تروفوبلاست تشکیل می شود و به عضله رحم و رگ های خونی گسترش می یابد. همچنین ممکن است به ریه ها، لگن یا غدد لنفاوی سرایت کند. PSTT بسیار آهسته رشد می کند و علائم یا نشانه ها ممکن است ماه ها یا سال ها پس از بارداری طبیعی ظاهر شوند.

• تومورهای تروفوبلاستیک اپیتلیوئیدی:

تومور تروفوبلاستیک اپیتلیوئید (ETT) نوع بسیار نادری از نئوپلازی تروفوبلاستیک حاملگی است که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد. هنگامی که تومور بدخیم است، ممکن است به ریه ها گسترش یابد.

زمان بروز بیماری تروفوبلاستیک بارداری:

در حالی که در ابتدای بارداری شایع است، GTD همچنین می تواند رخ دهد:

• بعد از سقط جنین
• بعد از بارداری لوله ای (تخم بارور شده در لوله فالوپ کاشته می شود و نه رحم).
• بعد از بارداری طبیعی

علائم بیماری تروفوبلاستیک بارداری:

برخی از افراد هیچ علائمی از GTD ندارند. برخی دیگر علائمی دارند که شبیه بارداری یا سایر شرایط بیماری ها هستند.

در صورت داشتن هر یک از علائم زیر توصیه می شود به پزشک مراجعه شود:

• علائم GTD شامل خونریزی غیر طبیعی واژینال و رحم بزرگتر از حد طبیعی است.
• درد در شکم یا ناحیه لگن.
• تهوع یا استفراغ زودتر از حد انتظار در دوران بارداری.
• فشار خون بالا یا ورم دست و پا در اوایل بارداری.
• خونریزی طولانی مدت واژینال پس از زایمان یا سقط جنین.

بیماری تروفوبلاستیک بارداری ممکن است باعث پرکاری تیروئید شود.

علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

ضربان قلب سریع، لرزش، کاهش وزن و تعریق.

آیا بیماری تروفوبلاستیک حاملگی کشنده است؟

اکثر موارد GTD درمان و معالجه می شوند، به خصوص زمانی که به موقع شناسایی شوند. موارد GTD پیشرفته می تواند باعث مرگ شوند.

علت بارداری مولار یا مول هیداتی فرم:

در یک بارداری طبیعی، تخمک توسط اسپرم بارور می شود و حاوی تمام اطلاعاتی است که برای تولید جنین و جفت نیاز دارد. این مجموعه اولیه از سلول ها بلاستوسیست نام دارد. جفت در نهایت به جنین تبدیل می شود، در حالی که لایه های سلول تروفوبلاست بخشی از جفت می شود و به اتصال بلاستوسیست به دیواره رحم کمک می کند. در حاملگی های مولار، با توجه به اینکه لقاح به درستی انجام نشدند، جنین به درستی رشد نمی کند و سلول های تروفوبلاستیک به جای جفت سالم به تومور تبدیل می شوند.

تشخیص بیماری تروفوبلاستیک بارداری:

پزشک GTD را پس از بررسی کامل سابقه بیماری، معاینه فیزیکی و سایر آزمایش هایی که به داخل رحم نگاه می کند، تشخیص می دهد.

تشخیص GTD ممکن است شامل موارد زیر باشد:

معاینه لگنی: برای بررسی علائم بیماری مانند: توده ها و یا تعیین اندازه رحم

سونوگرافی: اگر پزشک مشکوک به GTD باشد، سونوگرافی ترانس واژینال از لگن و رحم را تجویز می کند.

آزمایش خون: آزمایش خون به تشخیص GTD کمک می کند. به عنوان مثال، یک فرد باردار مبتلا به GTD ممکن است سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) بالاتری نسبت به یک فرد باردار بدون GTD داشته باشد. اگر سرطان به بافت‌ ها یا اندام‌ های دیگر سرایت کرده باشد، بدن ممکن است مقادیر بالاتر یا کمتری از مواد خاص را برای نشان دادن بیماری آزاد کند.

پس از تشخیص GTD، پزشک ممکن است آزمایش‌ های بیشتری را برای بررسی اینکه آیا سلول‌ های سرطانی به سایر قسمت‌ های بدن گسترش پیدا کرده است یا خیر، تجویز کند. پیدا کردن اینکه سرطان چقدر گسترش پیدا کرده است مرحله بندی نامیده می شود.

تست های مورد استفاده برای تعیین مراحل GTD می تواند شامل موارد زیر باشد:

تپ ستون فقرات: در این روش، پزشک برای جمع آوری مایع مغزی نخاعی، سوزنی را به ستون فقرات بیمار وارد می کند. این مایع برای مقادیر بالای هورمون HCG آزمایش می شود. این کار در مواردی انجام می شود که پزشکان احتمال می دهند GTD به مغز یا نخاع گسترش پیدا کرده است.

سی تی اسکن، MRI با گادولینیوم که آن را به رگ تزریق می کنند و این ماده باعث می شود سلول های سرطانی در تصویر روشن تر به نظر برسند و اشعه ایکس قفسه سینه (اشعه ایکس از یک پرتو متمرکز برای مشاهده ریه ها و سایر اندام ها و استخوان های داخل قفسه سینه استفاده می کند.)

درمان بیماری تروفوبلاستیک حاملگی به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله:

• نوع، اندازه و مکان GTD.
• اگر تومور گسترش پیدا کرده باشد یا مرحله آن.
• اگر تومور در دوران بارداری یا بعد از سقط جنین یا بعد از بارداری رخ داده باشد.
• سلامت کلی فرد
• سابقه پزشکی و درمان قبلی برای GTD.

پزشک بر اساس شرایط فرد تعیین می کند که کدام دوره درمانی منطقی تر است.

روش های درمانی خاص برای GTD عبارتند از:

• جراحی: جراحی برای برداشتن بافت ها و سلول های نامنظم از رحم. رایج ترین جراحی مورد استفاده برای GTD اتساع و کورتاژ (D&C) است.

• شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروهایی برای نابودی سلول های سرطانی استفاده می کند.
• پرتو درمانی: پرتودرمانی از پرتوهای انرژی قوی برای کشتن سلول های سرطانی و کوچک کردن تومورها استفاده می کند.
• هیسترکتومی: هیسترکتومی برداشتن رحم با جراحی است. سایر اندام ها مانند: لوله های فالوپ یا تخمدان ها نیز ممکن است برداشته شوند.

مطالب مشابه:

بارداری پرخطر

هفته های بارداری

ویتامین های دوران بارداری

محاسبه زمان تقریبی بارداری

آزمایش NIPT

منابع: cancer ، my.clevelandclinic ، hopkinsmedicine