آنوریسم کلیه
آنوریسم شریان کلیوی یک ناحیه برآمده و ضعیف در دیواره شریان کلیه است. بیشتر این آنوریسم ها کوچک (کمتر از دو سانتی متر یا حدود سه چهارم اینچ) و بدون علائم هستند. آنوریسم شریان کلیوی غیرمعمول است و عموماً در طی اقدامات تشخیصی انجام شده در رابطه با سایر شرایط کشف می شود.
آنوریسم شریان کلیوی ممکن است به دلیل ضعف مادرزادی در دیواره شریان ها و یا به علت بیماری های خاص، عفونت یا ضربه ای که به دیواره های عروقی آسیب رسانده است، ایجاد شود. اکثر آنوریسم های شریان کلیوی کوچک هستند و نیازی به درمان پزشکی ندارند. با این حال، آنوریسم های بزرگتر که در خطر پارگی هستند ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
جراح عروق، فرانسیس کاپوتو، می گوید: آنوریسم شریان کلیوی (RAAs) نادر است (در حدود 0.1٪ از جمعیت عمومی رخ می دهد)، اما معمولاً علائمی ایجاد نمی کنند و اغلب در طول تصویربرداری پزشکی به دلایل نامرتبط یافت می شوند.
این آنوریسم ها گاهی اوقات می توانند منجر به فشار خون بالا یا عملکرد کلیه ها شوند. اما بزرگترین نگرانی خطر پارگی آنها به ویژه با افزایش اندازه آنوریسم است. جراد روز، جراح عروق، می گوید: پارگی RAA با عوارض و مرگ و میر قابل توجهی همراه است.
علت RAA:
یک توضیح برای RAA آترواسکلروز یا سخت شدن شریان هاست که باعث تخریب دیواره شریان می شود. دکتر شان لیدن، جراح عروق، می گوید که RAA با دیسپلازی فیبروماسکولار، بیماری که باعث باریک شدن شریان ها می شود، مرتبط است. اکثر افراد مبتلا به این بیماری بین 40 تا 60 سال سن دارند و بسیاری از آنها زن هستند.
طبق یک مطالعه، عوامل خطر پارگی RAA شامل بارداری، پلی آرتریت ندوزا یا اندازه آنوریسم بزرگ است. بیمارانی که دارای یکی از این عوامل خطر هستند بایستی خود را برای یک عمل جراحی برنامه ریزی شده (انتخابی) قبل از تبدیل شدن به یک عمل اورژانسی آماده کنند.
بر اساس مطالعه ای که در افراد مبتلا به آنوریسم شریان کلیوی که به طور خود به خود پاره شدند، مورد بررسی قرار گرفت، چند دلیل که می تواند علت آن باشد عبارتند از:
- فشار خون بالا طولانی مدت و بدون درمان.
- ترومای نافذ
- جراحی یا پرتو درمانی در مدت اخیر
اگر فشار خون بالا، ادرار خونی یا درد در قسمت بالای شکم، پشت یا پهلو (که به عنوان درد پهلو نیز شناخته میشود) که به سختی قابل کنترل است، وجود داشته باشد، پزشک ممکن است یک سی تی آنژیوگرافی (CTA) برای تشخیص RAA انجام دهد. دکتر کاپوتو می گوید: این اسکن بهترین دید را از آنوریسم و شریان های منشعب از آن به منظور تعیین بهترین روش برای ترمیم آنوریسم ارائه می دهد.
علائم آنوریسم شریان کلیوی:
- آنوریسم شریان کلیوی به طور کلی بدون علائم است.
- فشار خون بالا ممکن است در 90 درصد افراد مبتلا به آنوریسم شریان کلیوی وجود داشته باشد.
- تشریح آنوریسم (ناشی از پارگی در لایه داخلی دیواره شریان) ممکن است باعث درد پهلو و خون در ادرار شود.
- اگر آنوریسم پاره شود، می تواند باعث از دست دادن خون، نارسایی کلیوی یا مرگ شود.
تشخیص آنوریسم شریان کلیوی:
اکثر آنوریسم های شریان کلیوی به طور تصادفی در طول آزمایش های تصویربرداری که برای بررسی سایر شرایط یا علائم پزشکی انجام می شوند، شناسایی می شوند. سونوگرافی داپلر دوبلکس کلیه نیز می تواند وجود آنوریسم شریان کلیوی را تایید کند.
درمان RAA:
درمان آنوریسم شریان کلیوی برای آنوریسم های کوچکتر که در خطر پارگی نیستند، ممکن است فقط شامل نظارت باشد. سایر اشکال درمان عبارتند از: دارو، پیچش درون عروقی یا جراحی.
درمان آنوریسم شریان کلیوی به عواملی مانند اندازه و محل آنوریسم و وجود یا عدم وجود علائم بستگی دارد. انواع خاصی از آنوریسم های کوچک (کمتر از دو سانتی متر) ممکن است درمان نشوند، اما ممکن است برای رشد یا توسعه سایر عوارض مشاهده شوند.
آنوریسم های بزرگتر (بیشتر از دو سانتیمتر)، آنوریسمهای تشریحکننده، آنوریسم هایی که باعث ایسکمی کلیه (فقدان جریان خون به بافت کلیه) و فشار خون بالا میشوند، آنوریسمهایی که بزرگتر میشوند و آنوریسمهایی که علائم ایجاد میکنند ممکن است با جراحی درمان شوند.
به دلیل افزایش خطر پارگی (ترکیدن)، آنوریسم شریان کلیوی در یک زن باردار یا یک زن در سنین باروری معمولاً با جراحی درمان می شود.
ترمیم RAA برای بیمارانی که فشار خون مقاوم به درمان، تنگی شریان کلیوی (تنگی شریان) یا علائم (ادرار خونی یا بالای شکم، درد پشت یا پهلو) دارند، بدون توجه به اندازه آنوریسم توصیه می شود.
برای بیماران مبتلا به علائمی که ایجاد نمی کنند، باید ترمیم در نظر گرفته شود، در صورتی که:
- RAA بیش از 3 سانتی متر باشد.
- به سرعت در حال رشد باشد.
- در زنی در سنین باروری ایجاد شود.
RAAها را می توان با ترمیم اندوواسکولار یا جراحی باز ترمیم کرد. ترمیم اندوواسکولار یک روش کم تهاجمی است که در داخل رگ های خونی انجام می شود. این نسبت به جراحی باز مزایایی دارد، زیرا در این روش خطر عوارض جانبی عمده و زمان بهبودی کوتاهتر وجود دارد. در صورتیکه، هر RAA را نمی توان به این روش درمان کرد.
در حالی که 98 درصد آنوریسم ها در خارج از کلیه اتفاق می افتد، اگر بیش از یک شاخه را شامل شود، جراحی باز بهترین کار برای ترمیم است. هدف این است که تا آنجا که ممکن است شاخه های آنوریسم حفظ شود.
چه پزشک یک ترمیم باز یا اندوواسکولار را توصیه کند، تفاوتی در کاهش عملکرد کلیه وجود ندارد.
ترمیم RAA:
اگر RAA با ترمیم اندوواسکولار قابل درمان باشد، می توان انتظار داشت که با یک شب بستری در بیمارستان و با گذشت حدود یک هفته استراحت به فعالیت های عادی بازگشت. اگر عمل باز توصیه شود، می توان انتظار داشت که برای سه تا پنج روز در بیمارستان بستری شد و ظرف یک ماه به فعالیت های عادی بازگشت.
دکتر لیدن تاکید میکند که وقتی افراد به دنبال ترمیم RAA هستند، مهم است که به یک بیمارستان چند تخصصی مراجعه کنند. بسیاری از این ترمیم ها با جراحان اورولوژی و عروق انجام می شود تا بهترین نتایج را ارائه دهند. گاهی اوقات، ترمیم سخت تر است و کلیه برمیدارند تا آنوریسم قابل ترمیم باشد. دکتر لیدن توضیح می دهد که کلیه پس از جراحی دوباره جایگذاری می شود، این جراحی بسیار شبیه پیوند کلیه است. این روش به پزشکان اجازه می دهد تا کلیه را در طی مراحل بسیار دشوار حفظ کنند.
مطالب مشابه:
مولتیپل اسکلروزیس (MS)
ایمونوهیستوشیمی (IHC)
پروکتیت
لیستریا مونوسیتوژنز
تری گلیسیرید
منابع: health.clevelandclinic ، stanfordhealthcare ، nephrologyspecialistsoftulsa