سرخک

سرخک یک عفونت دوران کودکی است که توسط یک ویروس ایجاد می شود و بسیار مسری است. این عفونت زمانی بسیار رایج بوده، اما امروزه تقریباً با واکسن قابل پیشگیری است.

علائم سرخک ممکن است حدود 8 تا 12 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ایجاد شود و 10 تا 14 روز طول بکشد.

سرخک را، سرخک 10 روزه یا سرخک قرمز نیز می نامند. این همان سرخک آلمانی یا سرخجه نیست.

سرخک به راحتی پخش می شود و می تواند برای کودکان کوچک خطرناک و حتی کشنده باشد. در حالی که نرخ مرگ و میر در سراسر جهان کاهش پیدا کرده است زیرا کودکان بیشتری واکسن سرخک را دریافت می کنند، این بیماری همچنان سالانه بیش از 200000 نفر را می کشد که بیشتر آنها کودکان هستند.

در نتیجه نرخ بالای واکسیناسیون به طور کلی، سرخک در حدود دو دهه است که در ایالات متحده گسترده نشده است. اکثر موارد اخیر سرخک در ایالات متحده در خارج از کشور منشأ گرفته و در افرادی رخ داده است که واکسینه نشده بودند یا نمی دانستند که آیا واکسینه شدند یا خیر.

تفاوت بین سرخک و سرخجه (سرخک آلمانی):

سرخک و سرخک آلمانی (سرخچه) از برخی جهات مشابه هستند و علائم مشترکی مانند: تب، گلودرد و بثورات پوستی دارند. با این حال، ویروسی که باعث این بیماری می شود با ویروسی که باعث سرخک آلمانی می شود متفاوت است.

سرخک آلمانی برای کسانی که باردار هستند بسیار جدی است. این وضعیت می تواند باعث سقط جنین یا نقص مادرزادی در نوزاد شود. با تزریق یک واکسن می توان از هر دو بیماری ویروسی پیشگیری کرد.

سرخک چه کسانی را مبتلا می کند؟

هرکسی که واکسینه نشده باشد می تواند به این بیماری مبتلا شود. قبل از اینکه واکسن سرخک در دسترس باشد، تقریباً همه به این عفونت مبتلا می شدند. اگر فرد در گذشته سرخک داشته یا واکسن زده، به احتمال زیاد در برابر این ویروس مصون می باشد.

به دلیل یک برنامه موفق واکسیناسیون، این بیماری در ایالات متحده تقریباً تا سال 2000 حذف شد. با این حال، اکنون به دلیل تعداد قابل توجهی از والدین که تصمیم به واکسیناسیون فرزندان خود ندارند، شیوع بیماری وجود دارد. مسافران بین المللی واکسینه نشده همیشه خطراتی را به همراه داشتند. اما با اطمینان از واکسینه شدن، این خطر کاهش می یابد.

علائم سرخک:

شایع ترین علائم این بیماری عبارتند از:

• تب بالا
• خستگی
• سرفه خشك
• چشم های قرمز یا خون آلود
• آبریزش بینی
• بثورات قرمز رنگ که از سر شروع می شود و سپس به سمت پایین گسترش می یابد.

سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• گلو درد
• لکه های سفید در دهان
• درد عضلانی
• حساسیت به نور (نور چشمان فرد را آزار می دهد)

شکل بثورات:

بثورات به صورت لکه های قرمز مسطح روی صورت شروع می شود و سپس روی بدن به سمت پایین حرکت می کند. سپس ممکن است لکه های سفید برجسته کوچکتری در بالای بثورات قرمز ظاهر شود. لکه ها ممکن است با پایین رفتن بثورات در بدن به هم بپیوندند.

علت سرخک:

این بیماری توسط یک ویروس بسیار مسری به نام موربیلی ویروس ایجاد می شود. در واقع، اگر 10 نفر که واکسینه نشده بودند در اتاقی با فرد مبتلا به این ویروس بودند، 9 نفر از این افراد به سرخک مبتلا می شدند. این بیماری از طریق:

• قطرات آلوده ای که هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن در هوا پخش می شوند. قطرات عفونی می توانند حدود یک ساعت در هوا معلق باشند.
• بوسیدن کسی که ویروس دارد.
• اشتراک نوشیدنی یا غذا با فرد مبتلا به ویروس
• دست دادن یا گرفتن دست یا در آغوش گرفتن فرد مبتلا
• از افراد باردار گرفته تا نوزادانشان – چه در دوران بارداری، چه در دوران زایمان و چه در دوران شیردهی

قطرات تنفسی موجود در هوا حتی پس از رفتن فرد مبتلا به سرخک می تواند در اتاق باقی بمانند.

بعد از مبتلا شدن، ممکن است 6 تا 21 روز طول بکشد تا علائم ویروس ایجاد شود. این دوره نهفتگی است. فرد حدود چهار روز قبل از ایجاد بثورات تا حدود چهار روز پس از شروع بثورات، مسری می باشد.

تشخیص:

پزشک احتمالاً با معاینه بر اساس بثورات مشخصه بیماری و همچنین یک لکه کوچک و سفید متمایل به آبی بر روی پس‌ زمینه قرمز روشن (که به لکه Koplik شناخته می شود) در پوشش داخلی گونه قادر به تشخیص ویروس خواهد بود. با این حال، ممکن است آزمایش‌ های آزمایشگاهی را برای پیدا کردن ویروس در نمونه‌ های زیر تجویز کند:

• آزمایش خون
• ترشحات بینی و گلو
• آزمایش ادرار

درمان سرخک:

پس از بروز عفونت، درمان خاصی وجود ندارد. درمان شامل ارائه اقدامات راحت برای تسکین علائم، مانند: استراحت، و درمان یا پیشگیری از عوارض است. با توجه به اینکه هیچ درمانی برای سرخک وجود ندارد ویروس باید دوره خود را طی کند که معمولاً حدود 10 تا 14 روز طول می کشد.

می توان کارهایی را برای ایجاد احساس بهتر انجام داد، مانند:

• مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن برای درد یا تب.
• استراحت زیاد
• مصرف مایعات کافی
• غرغره کردن با آب نمک.
• در صورت درد از نور شدید اجتناب کنید.

هنگام دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بزرگتر از 3 سال تایید شده است، کودکان و نوجوانانی که از آبله مرغان یا علائم مشابه آنفولانزا بهبود می یابند هرگز نباید آسپرین مصرف کنند. به این دلیل که آسپرین با سندرم ری، یک بیماری نادر اما بالقوه تهدید کننده زندگی، در چنین کودکانی مرتبط است.

آنتی بیوتیک ها: اگر یک عفونت باکتریایی مانند: ذات الریه یا عفونت گوش در زمانی که فرد مبتلا به ویروس است ایجاد شود، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.

ویتامین A: کودکان با سطوح پایین ویتامین A بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. دادن ویتامین A به کودک ممکن است شدت عفونت سرخک را کاهش دهد. این دارو معمولاً به صورت دوز بزرگ 200000 واحد بین المللی (IU) برای کودکان بزرگتر از یک سال تجویز می شود. ممکن است دوزهای کمتری به کودکان کوچکتر تجویز شود.

عوارض سرخک:

برخی از آنها بسیار جدی هستند. عوارض اغلب در موارد زیر رخ می دهد:

• کودکان 5 ساله یا کمتر.
• افراد باردار
• بزرگسالان 20 ساله یا بیشتر.
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

عوارض ویروس عبارتند از:

• اسهال
• عفونت گوش: یکی از شایع ترین عوارض سرخک عفونت باکتریایی گوش است.
• ذات الریه: سرخک معمولاً می تواند باعث عفونت در ریه ها (پنومونی) شود. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است به نوع خاصی از ذات الریه مبتلا شوند که گاهی منجر به مرگ می شود.
• آنسفالیت: وضعیتی که می تواند باعث التهاب مغز شود که منجر به تشنج، کاهش شنوایی یا اختلالات یادگیری می شود.
• برونشیت، لارنژیت یا کروپ: سرخک ممکن است منجر به تحریک و تورم (التهاب) راه های هوایی (کروپ) شود. همچنین می تواند منجر به التهاب دیواره های داخلی شود که مجاری اصلی هوای ریه ها را می پوشاند (برونشیت). این ویروس همچنین می تواند باعث التهاب جعبه صدا (لارنژیت) شود.
• مرگ: قبل از استفاده گسترده از این واکسن در ایالات متحده، سالانه حدود 400 تا 500 نفر بر اثر این ویروس جان خود را از دست می دادند.

انواع واکسن برای سرخک:

دو نوع واکسن برای محافظت در برابر این ویروس وجود دارد:

• واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR)
• واکسن سرخک، اوریون، سرخجه، واریسلا (MMRV).

واکسن MMR:

برای کودکان، واکسن MMR اغلب در دو دوز تزریق می شود. اولین واکسن در حدود سن 12 تا 15 ماهگی و دومی در حدود 4 یا 5 سالگی انجام می شود. اگر کودکی واکسینه نشده باشد، با تزریق واکسن ظرف سه روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، همچنان می توان از این ویروس پیشگیری کرد.

چنانچه بالغ هستید و مطمئن نیستید که آیا واکسینه شدید یا خیر، با پزشک در مورد دریافت واکسن صحبت کنید. اگر قصد سفر بین المللی را دارید، بسیار مهم است.

واکسن MMRV:

این واکسن فقط برای کودکان 12 ماهه تا 12 ساله موجود است. کودک باید بین 12 تا 15 ماهگی یک واکسن بزند و واکسن دوم بین 4 تا 6 سالگی تزریق شود. با این حال، واکسن دوم را می توان سه ماه پس از تزریق واکسن اول انجام داد.

چه کسانی نباید واکسن سرخک بزنند؟

افراد باردار نباید واکسن را دریافت کنند. ممکن است دلایل دیگری مانند بیماری سیستم ایمنی یا واکنش آلرژیک به واکسن قبلی وجود داشته باشد که نشان می دهد فرد نباید واکسن دریافت کند.

مطالب مشابه:

بیماری زونا

بیماری لایم

ترومبوسیتوپنی ایمنی

سرطان پوست

آرتریت پسوریاتیک

منابع: mayoclinic ، my.clevelandclinic