آستروسیتوما

آستروسیتوما تومورهایی هستند که در سیستم عصبی مرکزی (CNS) ایجاد می شوند و از سلول های آستروسیت که ستاره ای شکل هستند، منشا می گیرند و آنها معمولا در مغز رشد می کنند، اما می توانند در نخاع هم ایجاد شوند و آستروسیتوم ها می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند.

آستروسیت ها سلول های گلیال هستند (نوعی از سلول هایی که بافت حمایتی را در مغز فراهم می کنند). سایر سلول های گلیال شامل الیگودندروسیت ها و سلول های اپاندیمی هستند و آستروسیتوم شایع ترین گلیوم است. گلیوما توموری است که وقتی سلول های گلیال خارج از کنترل رشد می کنند، ایجاد می شود.

کادر درمان از درجه ها (درجه 1، درجه 2، )  برای توصیف انواع مختلف آستروسیتوم استفاده می کنند.

آستروسیتوم (Astrocytoma):

آستروسیتوما رشد سلول هایی است که  از مغز یا نخاع شروع می شود (رشد که تومور نامیده می شود). آستروسیت ها سلول های عصبی مغز و نخاع را پشتیبانی و به هم متصل می کنند.

علائم آستروسیتوما بر اساس محل تومور متفاوت است.

آستروسیتوما در مغز می تواند باعث :

تغییرات شخصیتی، تشنج، سردرد و حالت تهوع شود.

آستروسیتوم در طناب نخاعی می تواند باعث :

 ضعف و ناتوانی در ناحیه تحت تاثیر تومور در حال رشد شود.

برخی از آستروسیتوم ها به کندی رشد می کنند و سرطانی در نظر گرفته نمی شوند و این تومورهای غیرسرطانی گاهی آستروسیتومای خوش خیم نامیده می شوند اما اکثر آستروسیتوم ها به سرعت رشد می کنند و به عنوان سرطان مغز در نظر گرفته می شوند و گاهی اوقات به آنها آستروسیتومای بدخیم گفته می شود. خوش خیم یا بدخیم بودن تومور یکی از عواملی است که کادر درمان هنگام ایجاد یک برنامه درمانی در نظر می گیرند.

انواع آستروسیتوما کدامند؟

آستروسیتوما ممکن است سرطانی یا غیرسرطانی باشد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) آستروسیتوم ها را به چهار درجه طبقه بندی می کند. درجات به سرعت رشد آستروسیتوم ها و احتمال گسترش (نفوذ) آنها به بافت مغزی مجاور بستگی دارد. آستروسیتومای درجه یک خفیف ترین است، در حالی که آستروسیتومای درجه 4 تهاجمی ترین است.

آستروسیتوم درجه 1 که غیرسرطانی هستند، عبارتند از:

• آستروسیتوم پیلوسیتیک (Pilocytic astrocytoma): یک تومور با رشد آهسته است و تمایلی به گسترش ندارد. این شایع ترین آستروسیتوم درجه 1 است و خوش خیم است و بعد از برداشتن با جراحی نیازی به شیمی درمانی یا پرتودرمانی ندارد. آستروسیتومای پیلوسیتیک اغلب در مخچه ایجاد می شود.
• زانتوآستروسیتومای پلئومورفیک (Pleomorphic xanthoastrocytoma): این تومور معمولاً به کندی رشد می کند. اغلب در لوب تمپورال ایجاد می شود و باعث تشنج می شود. جراحی معمولا این نوع تومور مغزی را درمان می کند.
• آستروسیتومای سلول غول پیکر ساب اپاندیمال (SEGA) : این تومور عمدتاً در کودکان مبتلا به توبروسکلروزیس، که یک بیماری ژنتیکی، ایجاد می شود. در داخل بطن‌ها رشد می‌کند که فضاهای پر از مایع در اعماق مغز هستند. جراحی معمولا آن را درمان می کند.

آستروسیتومای سرطانی عبارتند از:

• آستروسیتوم های درجه 2 : این آستروسیتوم ها تمایل دارند به بافت مجاور مغز گسترش یابند و به همین دلیل، ممکن است جراحی به تنهایی برای درمان آنها کافی نباشد.
• آستروسیتومای درجه 3: این آستروسیتوما تهاجمی تر از آستروسیتومای درجه 2 هستند و اغلب به صورت پیشرفت تر از آستروسیتومای درجه 2 ظاهر می شوند. جراحی به تنهایی هرگز این تومورها را درمان نمی کند. آنها نیاز به پرتودرمانی دارند و تقریباً همیشه به شیمی درمانی نیاز دارند.
• گلیوبلاستوم: این نوع آستروسیتومای درجه 4 هستند و آنها شایع ترین شکل آستروسیتوم و تهاجمی ترین آنها هستند و به سرعت رشد می کنند و گسترش می یابند. و می توانند به عنوان یک پیشرفت سرطانی از یک آستروسیتومای با درجه پایین قبلی (10٪ موارد) یا به عنوان یک تومور درجه 4 (90٪ موارد) شروع شوند.

آستروسیتوم چه کسانی را مبتلا می کند؟

آستروسیتوما می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما درجات مختلف آنها  افراد را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار می دهد :

• آستروسیتومای درجه 1 اغلب کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد.
• آستروسیتوما درجه 2 اغلب بزرگسالان بین 20 تا 60 سال را مبتلا می کند.
• آستروسیتوما درجه 3 اغلب بزرگسالان بین 30 تا 60 سال را مبتلا می کند.
• گلیوبلاستوما (آستروسیتوم درجه 4) اغلب بزرگسالان بین 50 تا 80 سال را مبتلا می کند.

آستروسیتوم چقدر شایع است؟

درجات مختلف آستروسیتوما شایع تر از سایرین است:

 درجه 1 : 2 درصد از کل تومورهای مغزی را تشکیل می دهد.

آستروسیتوما درجه 2 : 2 تا 5 درصد از کل تومورهای مغزی را تشکیل می دهد.

درجه 3 : 4درصد از کل تومورهای مغزی را تشکیل می دهد.

آستروسیتوم درجه 4 : (گلیوبلاستوما) 24 درصد از کل تومورهای مغزی را تشکیل می دهند.

در بزرگسالان، گلیوبلاستوما (آستروسیتوم درجه 4) شایع ترین نوع سرطان مغز است.

علائم و علل

علائم:

بر اساس اندازه و محل آن می تواند متفاوت باشد. علائم رایج عبارتند از:

1. سردرد.
2. تهوع و استفراغ.
3. تشنج.
4. تغییر وضعیت ذهنی، مانند : هذیان یا زوال عقل.
5. از دست دادن حافظه.
6. سایر مسائل شناختی، مانند: تغییرات شخصیتی یا تغییرات خلقی (مانند: افسردگی).
7. خستگی.
8. مشکلات بینایی
9. مشکلات گفتاری (مشکل در صحبت کردن).
10. مشکلات حرکتی، مانند: رفلکس های غیر طبیعی یا ضعف.

اگر این علائم مشاهده شود بایستی در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.

علت:

محققان علت دقیق اکثر آستروسیتوم ها را نمی دانند و اکثر این تومورها پراکنده هستند، به این معنی که به طور تصادفی رخ می دهند. تاکنون، محققان تنها دو عامل خطر شناخته شده برای آستروسیتوما را شناسایی کرده اند:

1. قرار گرفتن در معرض اشعه
2. ژنتیک

با این حال، مطالعات اخیر نشان داده است که یک جهش (تغییر) در ژن IDH1 به طور قابل توجهی در ایجاد آستروسیتومای با درجه پایین موثر است. این ژن به تامین انرژی سلول ها کمک می کند و جهش آن منجر به تولید ماده شیمیایی به نام 2-HG می شود که به مرور زمان در آستروسیت های سالم انباشته می شود. این تجمع باعث غیرطبیعی شدن سلول ها و ایجاد آستروسیتوم می شود.

مطالب مشابه:

منابع: my.clevelandclinic, mayoclinic