دیابت بارداری و مصرف انسولین
خوردن غذاهای سالم و ورزش زیاد ممکن است تمام چیزی باشد که برای کنترل سطح قند خون خود در دوران بارداری نیاز دارید. اما زمانی که کافی نیست یا مبتلا به دیابت بارداری هستید، ممکن است نیاز به مصرف انسولین نیز داشته باشید.
دیابت بارداری چیست؟
هنگام بارداری، جفت در رحم، هورمون های ضروری برای رشد کودک ترشح می کند. با این حال، این هورمون ها می توانند فعالیت انسولین را در بدن مختل کنند و اثر ضد انسولینی دارد.
دیابت بارداری (GDM) وضعیتی است که فرد در طول بارداری سطح قند خون بالایی را تجربه می کند و این اتفاق به این دلیل است که یکی از هورمون های ساخته شده توسط جفت مانع از استفاده موثر بدن از انسولین می شود. گلوکز به جای اینکه توسط سلول ها جذب شود در خون تجمع می یابد.
برخلاف دیابت نوع 1، دیابت بارداری ناشی از کمبود انسولین نیست، بلکه به دلیل اثر این هورمون ها ایجاد می شود که در دوران بارداری ترشح می شوند و می توانند اثربخشی انسولین را کاهش دهند، وضعیتی که به آن مقاومت به انسولین گفته می شود. علائم دیابت بارداری پس از زایمان از بین می روند. همچنین برخلاف دیابت نوع 1، دیابت بارداری معمولاً خیلی دیر اتفاق می افتد و باعث نقص مادرزادی نمی شود. نقایص مادرزادی معمولاً در سه ماهه اول (قبل از هفته سیزدهم) بارداری ایجاد می شود. مقاومت به انسولین ناشی از هورمون های ضد انسولین تولید شده توسط جفت معمولاً تا هفته بیست و چهارم رخ نمی دهد. زنان مبتلا به دیابت بارداری معمولاً در طول سه ماهه اول حساس، سطح قند خون طبیعی دارند.
عوارض دیابت بارداری:
عوارض دیابت پیش از بارداری معمولا قابل کنترل و پیشگیری هستند. کلید پیشگیری، کنترل دقیق سطح قند خون به محض تشخیص دیابت است.
تقریباً 3 تا 8 درصد از کل زنان باردار در ایالات متحده به دیابت بارداری مبتلا هستند.
مهم است که بدانید دیابت کنترل نشده در بارداری، خطر ابتلا به کتواسیدوز دیابتی، پره اکلامپسی، سقط جنین، زایمان زودرس، مرده زایی و عوارض زایمان را افزایش می دهد. به همین دلیل نظارت دقیق بر کنترل گلوکز ضروری است و با وجود اینکه فرد می تواند از هرگونه مداخله پزشکی که نمی خواهد خودداری کند. اما با این حال، درک این نکته مهم است که قند خون بالا می تواند منجر به عوارضی هم برای فرد باردار و هم برای جنین شود.
درمان دیابت بارداری:
در بسیاری از موارد، فرد فقط از طریق رژیم غذایی می تواند قند خون خود را مدیریت کند. با این حال، اگر قند خون آنها بالا باقی بماند، پزشک ممکن است برای کنترل آن داروهایی مانند انسولین تجویز کند.
به منظور درمان خاص برای دیابت بارداری توسط پزشک بر اساس موارد زیر تعیین می شود:
- سن
- وضعیت کلی سلامت
- سابقه پزشکی
- شدت بیماری
- تحمل شما برای داروها، رویه ها یا درمان های خاص
- انتظارات برای دوره بیماری
- نظر یا ترجیح شما
درمان دیابت بارداری بر حفظ سطح گلوکز خون در محدوده طبیعی تمرکز دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رژیم غذایی خاص
- ورزش
- پایش روزانه قند خون
- تزریق انسولین
آیا مصرف انسولین در بارداری بلامانع است؟
تغذیه سالم و ورزش زیاد ممکن است تمام چیزی باشد که فرد برای کنترل سطح قند خون خود در دوران بارداری نیاز دارد. اما زمانی که کافی نیست، ممکن است نیاز به مصرف انسولین نیز وجود داشته باشد.
انسولین هورمونی است که به سلول های شما کمک می کند تا گلوکز را جذب و استفاده کنند. لوزالمعده یا پانکراس شما انسولین تولید می کند، اما نوعی که به صورت دارو دریافت می کنید در آزمایشگاه ساخته می شود. پزشک متخصص ممکن است زمانی آن را تجویز کند که بدن شما به تنهایی تولید انسولین به میزان کافی نداشته باشد تا سطح قند خون شما را در محدوده طبیعی نگه دارد و دریافت انسولین به جلوگیری از مشکلات برای شما و کودکتان کمک می کند.
از آنجایی که انسولین از جفت عبور نمی کند، به این معنی که نمی تواند به جنین شما برسد، بنابراین استفاده از آن طبق تجویز پزشک بی خطر است.
مصرف انسولین:
مصرف انسولین به صورت قرص یا شربت امکان پذیر نیست و باید از طریق سرنگ و یا قلم انسولین دریافت شود. میزان نیاز و تعداد دفعات مصرف شما احتمالاً در طول بارداری تغییر خواهد کرد.
برخی از انواع انسولین تنها در چند دقیقه اثر دارند و انواع دیگر کندتر عمل کرده اما مدت طولانی تری اثر خواهند داشت. شما انسولین سریع الاثر را همراه با غذا مصرف می کنید، بنابراین فوراً اثر می گذارد تا به بدن شما کمک کند تا از گلوکز غذایی که خورده اید استفاده کند. احتمالاً پزشک شما این نوع را به همراه نوعی که حدود 12 ساعت یا یک شب طول می کشد تجویز می کند.
انسولین با اثر طولانی تر (24 ساعته) با زنان باردار مورد مطالعه قرار نگرفته است.
بعد از مصرف انسولین:
پس از دریافت انسولین ممکن است در محل تزریق درد داشته باشید و یا احساس توده کنید. برای جلوگیری از این امر، سعی کنید هر بار فقط در یک مکان تزریق را انجام ندهید.
انسولین همچنین می تواند باعث کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) شود، زمانی که گلوکز کافی در خون شما وجود نداشته باشد تا بدن به درستی کار کند. در صورت حذف یک وعده غذایی یا مصرف بیش از حد انسولین، احتمال ابتلا به این وضعیت بیشتر است.
علائم هشدار دهنده:
- سرگیجه
- تعریق
- لرزش
- تاری دید
بهترین درمان، یک غذای حاوی قند سریع مانند کشمش، عسل یا قرص یا ژل گلوکز است. قند خون پایین می تواند برای شما و کودکتان خطرناک باشد، بنابراین لازم است فوراً اقدامی برای آن انجام دهید.
بعد از بارداری:
درصورتی که قند خون پس از بارداری در محدوده طبیعی باشد، می توانید مصرف انسولین را متوقف کنید.
اما از آنجایی که شما دیابت بارداری داشته اید، احتمال اینکه بعداً به دیابت نوع 2 مبتلا شوید، بیشتر است. برای اطمینان خاطر، باید 6 ماه پس از زایمان و سپس معمولاً هر 3 سال یا هر دفعه که پزشک توصیه می کند، آزمایش دیابت انجام دهید.
سایر داروها:
اگر در مصرف انسولین مشکل دارید یا نمی خواهید از آن استفاده کنید، در مورد سایر گزینه های موجود با پزشک خود مشورت کنید.
ممکن است بتوانید به جای آن از یک قرص دیابت برای کنترل قند خون خود استفاده کنید. FDA داروهای دیگری غیر از انسولین را برای زنان باردار تایید نکرده است زیرا آنها از جفت عبور می کنند. اما مطالعات نشان می دهد که داروهایی مانند متفورمین و گلیبورید بی خطر هستند و درمواردی برخی از پزشکان آنها را تجویز می کنند.
مطالب مشابه:
دیابت بارداری و پره اکلامپسی
دیابت بارداری چیست؟
10 عارضه دیابت: علائم، درمان
اهمیت چکاپ در بیماران دیابتی
دیابت بارداری و خطر دیابت نوع 2
منابع: webmd, drugs, medicalnewstoday,hopkinsmedicine