تهوع در بارداری
حالت تهوع و استفراغ طی بارداری اتفاقی شایع است و تا 70 درصد از افراد باردار در سه ماهه اول بارداری را تحت تاثیر قرار می دهد. از این حالت تحت عنوان تهوع صبحگاهی یاد می شود ممکن است در هر زمانی از روز اتفاق بیفتد. درمانهای خانگی مختلفی از جمله تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی برای تهوع صبحگاهی وجود دارد. برخی از متخصصان زنان و زایمان داروهای بدون نسخه (OTC) را برای حالت تهوع توصیه می کنند. علائم در اکثر افراد تا سه ماهه دوم (از هفته 14 بارداری شروع می شود) بهبود می یابد.
تهوع در بارداری از چه زمانی شروع می شود؟
عموما از هفته ششم بارداری شروع می شود اما زمان دقیق آن در افراد مختلف متفاوت است. بیشتر افراد تهوع صبحگاهی را پیش از هفته نهم بارداری تجربه می کنند.
تهوع بارداری چه مدت طول می کشد؟
تهوع در بارداری در حدود یا پس از هفته 13 بارداری (آخر سه ماهه اول) بهبود یافته یا به کل از بین می رود. با این حال، برخی از افراد در ابتدای سه ماهه دوم (هفته های 14 تا 27 بارداری) علائم طولانی مدت را تجربه می کنند. در موارد نادر، تهوع صبحگاهی تا پایان بارداری شما رخ می دهد.
علائم تهوع صبحگاهی:
علائم رایج آن حالت تهوع صبحگاهی، کاهش اشتها و استفراغ است. اما برخی افراد علائم را شبیه به موارد زیر توصیف می کنند:
- سوزش سر دل یا رفلاکس
- دریازدگی یا بیماری حرکت
- چیزی در گلویشان گیر کرده است.
- درد گرسنگی
علت تهوع در بارداری:
علت تهوع بارداری به طور دقیق مشخص نبوده اما طبق نظر متخصصان این حالت درنتیجه ترکیبی از تغییرات فیزیکی و شیمیایی است. می تواند در نتیجه موارد زیر ایجاد شود:
- قند خون پایین
- افزایش هورمون های بارداری مانند: گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) یا استروژن
- نوسانات فشار خون
- تغییرات در متابولیسم
تهوع بارداری ممکن است درنتیجه موارد زیر شدت یابد:
- استرس و اضطراب
- خستگی بیش از حد
- خوردن یا بوییدن برخی غذاها
- بیماری حرکت
- گرمای هوا
گاهی اوقات عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) نیز می تواند باعث تهوع و استفراغ شود. عفونت های دستگاه های ادراری معمولاً مثانه را تحت تأثیر قرار می دهد، اما می تواند به کلیه ها نیز سرایت کند.
آیا تهوع بارداری ممکن است تشدید شود؟
معمولا شدت احساس تهوع طی هفته هشتم تا دهم بارداری بیشتر است. با این وجود زمان این شدت در افراد مختلف متفاوت بوده و ممکن است برخی افراد این شدت را تجربه نکنند.
به طور کلی نیز اکثر افراد مبتلا به تهوع صبحگاهی برای مدت کوتاهی در روز احساس تهوع می کنند و ممکن است یک یا دو بار استفراغ کنند. در موارد شدیدترحالت تهوع صبحگاهی، می تواند چندین ساعت در روز ادامه داشته باشد و استفراغ بیش از چهار بار در روز رخ می دهد. وضعیتی که با نام استفراغ بارداری شناخته می شود.
علائم استفراغ بارداری عبارتند از:
- استفراغ بیش از سه بار در روز
- کم آبی شدید بدن (علائم آن شامل تولید کم یا عدم تولید ادرار، ادرار تیره رنگ و سرگیجه با ایستادن است.)
- کاهش وزن بدن (حدود 4.5 کیلوگرم یا بیشتر)
افراد مبتلا به حالت تهوع شدید صبحگاهی ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای تزریق مایعات برای بازگرداندن هیدراتاسیون و داروهایی برای تسکین حالت تهوع داشته باشند.
تشخیص تهوع بارداری:
با پزشک متخصص زنان خود در مورد علائمی که دارید صحبت کنید. پزشک علائم شما را بررسی کرده و درصورت نیاز درخواست انجام آزمایش خون یا ادرار خواهند داشت.
آیا تهوع بارداری خطری برای جنین به همراه دارد؟
معمولا تهوع و استفراغ خفیف تا متوسط طی بارداری برای مادر یا جنین خطری ندارد اما درصورتی که فرد قادر به مصرف آب یا غذا نباشد، منجر به دهیدراته شدن و کاهش وزن شود ممکن است باعث ایجاد مشکل شود.
تهوع و استفراغ کنترل نشده بارداری ممکن است از دریافت مواد مغذی که برای وزن جنین اهمیت دارد جلوگیری کند.
برخی از افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به تهوع شدید صبحگاهی هستند اگر:
- فرد دوقلو، سه قلو یا بیشتر باردار باشد.
- سابقه شخصی تهوع شدید صبحگاهی با بارداری قبلی داشته باشد.
- سابقه بیماری حرکت داشته باشد.
- سابقه میگرن داشته باشد.
- دارای اضافه وزن باشد (شاخص توده بدنی یا BMI بیشتر از 25 و کمتر از 30)
- فرد مبتلا به بیماری تروفوبلاستیک باشد که منجر به رشد غیرطبیعی سلول در رحم می شود.
- استرس یا اضطراب داشته باشند.
- در آب و هوای گرم زندگی کند.
- شیفت شب کار کنید.
- کمبود خواب داشته باشد.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه شود؟
مهم است که مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان را تا زمان شدت یافتن تهوع و منجر شدن آن به استفراغ به تعویق انداخته نشود. به دنبال کمک درمانی بودن برای تهوع در اوایل بارداری از شدت یافتن بیشتر آن جلوگیری خواهد کرد.
استفراغ شدید طی بارداری اتفاقی طبیعی نبوده و نیاز به دریافت کمک پزشکی دارد.
درموارد زیر حتما با پزشک متخصص ارتباط بگیرید:
- داشتن تهوع که کل روز طول می کشد و مانع از خوردن و آشامیدن می شود.
- استفراغ طی روز (سه بار یا بیشتر)
- استفراغ قهوه ای رنگ یا استفراغی که خون داشته باشد
- از دست دادن وزن
- درصورت داشتن احساس سرگیجه یا غش کردن
- تپش قلب
- کاهش مقدار ادرار یا نداشتن ادرار
- داشتن تب ویا درد
دلیل دیگر اهمیت بررسی حالت تهوع و استفراغ شدید این است که ممکن است نشانه ای از سایر شرایط پزشکی باشد، از جمله:
- زخم ها معده
- رفلاکس (سوزش سر دل)
- بیماری مرتبط با تغذیه
- بیماری تیروئید یا کیسه صفرا
- التهاب آپاندیس، معده، پانکراس یا کبد
اگر تهوع صبحگاهی شما خیلی بد نیست، پزشک عمومی یا مامای شما در ابتدا به شما توصیه می کند که تغییراتی در سبک زندگی خود انجام دهید:
- استراحت کافی داشته باشید (خستگی می تواند حالت تهوع را بدتر کند)
- از غذاها یا بوهایی که به شما احساس تهوع می دهد اجتناب کنید
- صبح ها چیزی مانند نان تست خشک یا یک بیسکویت ساده بخورید
- خوردن وعده های غذایی کوچک و مکرر از غذاهای ساده حاوی کربوهیدرات بالا و کم چربی (مانند: نان، برنج و …)
- اگر بوی غذای گرم باعث تهوع می شود، به جای غذاهای گرم، غذاهای سرد بخورید.
- مایعات فراوان بنوشید.
آیا تهوع صبحگاهی نشانه خوبی است؟
برخی افراد بر این باورند که تهوع صبحگاهی نشانه خوبی است زیرا به این معنی است که جفت در حال رشد است. همچنین از باردار بودن خود اطمینان پیدا می کنند.
با این حال همه افراد دچار تهوع صبحگاهی نمی شوند. اگر هرگز حالت تهوع صبحگاهی نداشته باشید، به همان اندازه احتمال دارد که کودکی سالم به دنیا بیاورید که تهوع صبحگاهی دارد.
مطالب مشابه:
آلرژی در دوران بارداری
سرفه خشک دردوران بارداری و بعدازآن
افزایش حس بویایی در دوران بارداری
سردرد در دوران بارداری
هوس های بارداری
منابع: my.clevelandclinic, nhs