بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease) یا COPD یک بیماری ریوی است که با انسداد دائمی راه‌های هوایی مشخص می‌شود. در این حالت عبور هوا از نایژه ها یا برونش‌ها دشوار می‌شود و به دلیل التهاب در طول سال‌ها بدتر می‌شود. اگرچه سیگار مهمترین عامل خطر آن است، عامل ژنتیک نیز تأثیر مهمی دارد.

COPD  یک اختلال پیچیده است که از عوامل خطر محیطی و ژنتیکی ناشی می شود. اگر چه استعمال سیگار بزرگترین عامل خطر محیطی برای COPD است، اما همه سیگاری ها به COPD مبتلا نمی شوند و کاهش عملکرد ریه در بین افراد سیگاری بسیار متغیر است.

COPD و ژنتیک، آنچه باید بدانیم

مطالعات اخیر ارتباط ژنومی چندین منطقه ژنومی را شناسایی کرده‌اند، که به وضوح با حساسیت COPD مرتبط هستند. با این حال، علیرغم پیشرفت های اخیر در ژنتیک COPD، قسمت زیادی از وراثت پذیری این بیماری غیر قابل توضیح باقی مانده است. عوامل تعیین‌کننده ژنتیکی COPD احتمالاً از چندین نوع حساسیت ژنتیکی با اندازه اثر متوسط ​​و یا انواع نادر با اثر بزرگ تشکیل شده‌اند که در هماهنگی برای ایجاد مجموعه‌ای متنوع از فنوتیپ‌های مرتبط با COPD عمل می‌کنند.

 مطالعات تجزیه و تحلیل پیوند در خانواده ها، مناطق وسیعی از ژنوم را که به طور بالقوه در بیماری زایی COPD نقش دارند، برجسته کرد.

مطالعاتی که قادر به یافتن واریانت‌های نادر هستند، معمولاً به تعیین توالی DNA یا پنل‌های ژنوتیپ متراکم نیاز دارند. اگر جلوه های نوع کمیاب عالی وکافی نباشند، ممکن است به اندازه های نمونه بسیار بزرگ نیاز باشد. مطالعات ارتباطی، از جمله مطالعات انجمن گسترده ژنوم (GWAS)، می‌توانند روابط آماری گونه‌های ژنتیکی را با فنوتیپ‌های بیماری تشخیص دهند، اما عملکرد پشت این ارتباط‌ها را شناسایی نمی‌کنند. توالی‌یابی سریع‌تر و ارزان‌تر کل ژنوم، نقشه‌برداری دقیق و شناسایی بهتر انواع نادر را ممکن می‌سازد.

برخی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به COPD هستند، در واقع حساسیت توسط ژنتیک تعیین می شود. با انجام آزمایش سلامت DNA می توان تشخیص داد که آیا خطرات ژنتیکی در فرد وجود دارد یا خیر و در نتیجه‌ی آن به وی توصیه می شود برای جلوگیری از بروز COPD سیگار را ترک کند. با این حال، با ترک سیگار میتوان از ابتلا به این بیماری پیشگیری نمود.

علل و عوامل ابتلا به COPD:

اگرچه مواردی نیز در افراد غیر سیگاری گزارش شده است اما تخمین زده می شود که بین 20 تا 25 درصد از افراد سیگاری به COPD مبتلا می شوند. از دلایل ثانویه ابتلا به این بیماری، سیگاری بودن غیرفعال، یعنی تنفس هوای آلوده به دود تنباکو است. بنابراین این بیماری از مجموع استعداد ژنتیکی و عوامل محیطی ناشی می شود.

استعمال دخانیات در 95 درصد موارد COPD نقش دارد که شایع ترین عامل خطر است. با این حال، ژنتیک COPD نقش مهمی در حساسیت هر فرد ایفا می کند. چندین مطالعه ژن های خاصی را با ایجاد COPD مرتبط می کند. فردی که تحت آزمایش ژنتیکی قرار می گیرد و شیوع COPD بیشتری دارد باید در اسرع وقت سیگار را ترک کند یا کمتر در معرض دود تنباکو قرار گیرد.

COPD  یک بیماری پیشرونده است، بنابراین تشخیص زودهنگام آن نقش کلیدی در کنترل پیشرفت آن دارد. در ابتدا، علائم آن ممکن است فقط در حین فعالیت بدنی مشاهده شوند، اما با پیشرفت بیماری، علائم ممکن است حتی در حالت استراحت نیز مشاهده شوند، که در برخی موارد نیاز به منبع اکسیژن اضافی وجود دارد.

علائم:

نشانه ها ممکن است شامل: سرفه، خستگی، عفونت های تنفسی، تنگی نفس، خس خس سینه، علائم تنفسی مداوم و محدودیت جریان هوا باشد. همچنین احتمال ابتلا فرد به آنفولانزا یا سرماخوردگی بیشتر است. با این حال، همه کسانی که این علائم را دارند لزوما به COPD مبتلا نیستند.

کنترل:

هنگامی اطلاع از ابتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی ژنتیکی (COPD)، اولین قدم آموزش است.

آگاهی از درمان ها و سایر منابعی که در دسترس هستند، حائز اهمیت است. از آنجایی که این حالت یک بیماری ژنتیکی است، ممکن است که غربالگری اعضای خانواده خود را نیز در نظر داشته باشید.

تشخیص بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD):

در ابتدا می توان آزمایش خون انجام داد تا ژنوتیپ یا نوع نقص ژنتیکی فرد را تشخیص داد.

داشتن یک تصویر بزرگ از شرایط کمک می کند تا حد امکان درمان فرد را براساس ویژگی های بیماری وی شخصی سازی نمود. به عنوان مثال، درمان‌های خاصی مانند: داروهای استنشاقی و داروهای ضدالتهاب، یا روش‌هایی مانند: قرار دادن دریچه‌ها در راه‌های هوایی، ممکن است تحت شرایط خاص بهتر عمل کنند. بیماران می بایست به برنامه درمانی خود پایبند باشند و از محرک ها اجتناب کنند. این موضوع برای جلوگیری از زوال سریع ریه و از دست دادن دائمی عملکرد ریه ضروری است.

انجام غربالگری های مناسب سن فرد مانند: کولونوسکوپی، ماموگرافی و معاینه پروستات، همچنین سی تی اسکن با دوز پایین برای غربالگری سرطان ریه، آزمایش سطح چربی و قند خون و غربالگری سلامت روان و خواب، برای مراقبت از سلامت عمومی فرد دارای اهمیت است.

بیماری‌های مرتبط با COPD:

• بیماری عروقی
• التهاب عروق
• بیماری پوستی
• دیابت
• بیماری کلیوی
• بیماری قلبی
• افسردگی
• اضطراب

مراقبت از ریه:

درصورت ابتلا به COPD ژنتیکی، اجتناب از محرک‌ها کلید حفظ عملکرد ریه است.

وقتی در معرض محرک‌ها قرار می‌گیرید، در معرض خطر کاهش سریع و پیشرونده عملکرد ریه خود قرار دارید. علائم شما ممکن است بدتر شود. ممکن است کیفیت زندگی شما کاهش یابد، به اکسیژن درمانی و درمان های پیشرفته مانند: پیوند ریه نیاز داشته باشید و همچنین ممکن است در نهایت منجر به مرگ شود.

محرک های رایج این بیماری عبارتند از:

دود تنباکو، آلاینده‌های محیطی و آلاینده‌های حین کار.

• محرک های محیطی شامل آلودگی هوا مانند: سوزاندن چوب است.
• محرک های شغلی شامل انواع مختلف: گرد و غبار، عوامل شیمیایی و بخارات دیگر است. در حالت ایده آل، باید ازاستعمال سیگار و سایر عوامل محرک اجتناب کنید.

عودهای مکرر مانند: برونشیت که مدام عود می کند نیز به بدتر شدن عملکرد ریه کمک می کند.

دررابطه با عود بیماری، پزشک ممکن است درمان تهاجمی با داروهای استنشاقی، داروهای ضد التهابی و آنتی بیوتیک‌ها را توصیه کند. آنها درمان را بر اساس تعداد دفعات عود و میزان جدی بودن آنها تنظیم می کنند.

درمان:

درمان هایی برای کاهش علائم و کاهش سرعت پیشرفت بیماری وجود دارد. در اولین قدم باید مصرف سیگار ترک شود، اگر مشکلی دارید می توانید برای دریافت توصیه‌ها و دستورالعمل به پزشک مراجعه کنید. برونکودیلاتورها که به عنوان گشادکننده های نایژه تجویز می شوند به عنوان درمان اصلی استفاده می گردند. در موارد شدیدتر، یعنی تزریق خارجی اکسیژن به بدن، از اکسیژن درمانی استفاده می شود.

اعتیاد به نیکوتین یک مشکل جهانی است. ترک برخی عادات برای برخی افراد بسیار دشوار است. از طریق یک آزمایش ژنتیکی می توان به اطلاعات زیادی مانند استعداد اعتیاد بیشتر به نیکوتین یا ابتلا به COPD پی برد. در هر صورت، بهترین کار این است که عادات سبک زندگی سالم را در پیش بگیریم و از عوامل مضری که به سلامتی ما و اطرافیانمان آسیب می زند اجتناب کنیم.

درمان‌های جدید شامل داروهای بیولوژیک هستند که به جای تسکین علائم، روی مکانیسم‌های واقعی بیماری کار می‌کنند. این داروها ممکن است به کاهش سرعت تخریب ریه یا جایگزین سازی درمان تقویتی کمک کنند. هدف دیگر درمان‌ها بازسازی پوشش سالم راه‌های هوایی است.

پیروی از برنامه درمانی:

پیروی از برنامه ی درمانی برای تشخیص واکنش بدن به درمان، چه از نوع کوتاه مدت و چه از نوع بلند مدت، الزامی است.

موارد زیر تفاوت بزرگی در رفاه و کیفیت زندگی افراد ایجاد می کنند:

• مدیریت سایر شرایط سلامتی
• مراقبت سلامت روان
• ورزش
• تغذیه خوب
• خواب کافی
• استفاده از اکسیژن درصورت نیاز

مطالب مشابه:

تفاوت بین برونشیت و ذات الریه

بیماری ریوی MAC

سطوح بالای CO2 در خون

آسم چیست؟

آئروفاژی

منابع: help.tellmegen, copdfoundation, webmd