سردرد پس از زایمان
سردردهای پس از زایمان در زنان شایع هستند. در یک مطالعه، 39 درصد از زنان پس از زایمان در هفته اول پس از زایمان سردرد را تجربه کردند. اگر در 6 هفته پس از زایمان در هر زمانی دچار سردرد شدید، پزشک ممکن است آن را به عنوان سردرد بعد از زایمان تشخیص دهد. دلایل مختلفی برای ابتلا به سردرد بعد از زایمان وجود دارد، و بسته به نوع سردرد، درمان آن متفاوت است.
ممکن است در دوران پس از زایمان انواع مختلفی از سردرد با شدت های متفاوت تجربه کنید. سردردهای پس از زایمان را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
- سردردهای اولیه که شامل سردردهای تنشی و میگرن هستند
- سردردهای ثانویه که ناشی از یک بیماری زمینه ای هستند.
چرا سردردهای پس از زایمان رخ می دهند؟
برخی علل سردردهای اولیه در دوران پس از زایمان عبارتند از:
- سابقه شخصی یا خانوادگی میگرن
- تغییر سطوح هورمون ها
- کاهش وزن مرتبط با افت سطح هورمون
- استرس
- کم خوابی
- کم آبی بدن
- دیگر فاکتورهای محیطی
برخی از سردردهای پس از زایمان ثانویه ناشی از عوامل زیر هستند:
- پره اکلامپسی
- استفاده از بی حسی موضعی
- ترومبوز ورید قشر مغز
- برخی داروها
- ترک کافئین
- مننژیت
آیا شیردهی باعث سردرد بعد از زایمان می شود؟
شیردهی به طور مستقیم ارتباطی با سردردهای پس از زایمان ندارد اما ممکن است به چند دلیل در حین شیردهی سردرد داشته باشید:
- در حین شیردهی هورمون های شما دچار نوسان شود و باعث سردرد شود
- ممکن است به دلیل شیردهی از لحاظ فیزیکی یا عاطفی بدن شما دچار افت شده باشد و این منجر به سردرد می شود.
- کم خوابی یا کم آبی می تواند باعث سردرد تنشی یا میگرنی شود.
اگر در حین شیردهی به طور مکرر دچار سردرد شوید باید به پزشک مراجعه کنید.
شما ممکن است چه نوع سردرد پس از زایمانی داشته باشید؟
نوع سردرد پس از زایمان می تواند متفاوت باشد. برخی از سردردها نسبت به بقیه شایع تر هستند. یک مطالعه گزارش کرده است که در گروه نمونه مورد مطالعه متشکل از 95 زن دارای سردرد پس از زایمان:
- تقریبا نیمی از آنها سردرد تنشی یا میگرنی داشتند
- 24 درصد از آنها سردرد مرتبط با پره اکلامپسی داشتند
- 16 درصد سردرد ناشی از بی حسی موضعی داشتند.
سردردهای اولیه
تنشی:
تجربه سردرد تنشی چیز غیرطبیعی نیست. معمولا، این سردردها خفیف هستند. ممکن است دو طرف سر به شکل نواری در اطراف سر درد بگیرد. این سردردها ممکن است 30 دقیقه طول بکشند یا ممکن است برای یک هفته ادامه داشته باشند. سردرد تنشی می تواند ناشی از استرس، همچنین فاکتورهای محیطی مانند کم خوابی یا کم آبی باشد.
میگرن:
میگرن ها سردردهای شدید و ضربانی هستند که اغلب در یک طرف سر رخ می دهند. آنها همچنین می توانند شامل علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا باشند. آنها می توانند شما را برای ساعت ها یا حتی روزها ناتوان کنند و زندگی روزمره شما را فلج کنند.
انجمن میگرن امریکا بیان می کند که از هر 4 خانم 1 نفر در دو هفته اول بعد از زایمان سردرد میگرنی را تجربه خواهد کرد. این ممکن است به علت افت هورمون هایی باشد که در روزهای بعد از زایمان اتفاق می افتد. همچنین ممکن است به دلیل مراقبت های شبانه روزی که کودک نیاز دارد، بیشتر مستعد ابتلا به میگرن باشید.
مانند سردردهای تنشی، فاکتورهای محیطی می توانند محرک سردرد میگرنی باشند.
سردردهای ثانویه:
سردردهای بعد از زایمان ثانویه به خاطر سایر بیماری های زمینه ای رخ می دهند. دو مورد از شایع ترین علل سردردهای ثانویه پره اکلامپسی یا بی حسی موضعی است.
پره اکلامپسی:
پره اکلامپسی شرایطی بسیار جدی است که می تواند قبل یا بعد از زایمان ایجاد شود. هنگامی که فشار خون و پروتئین های احتمالی موجود در ادرار افزایش می یابند پره اکلاسمی ایجاد می شود. این بیماری می تواند باعث تشنج، کما یا در صورت عدم درمان مرگ شود.
سردردهای ناشی از پره اکلامپسی می توانند شدید باشند و ممکن است:
- ضربانی باشند
- با فعالیت بدنی بدتر شوند
- در هر دو سمت سر ایجاد شوند
شما همچنین ممکن است:
- فشار خون بالا یا پروتئین در ادرار
- تغییرات بینایی
- درد در ناحیه بالایی شکم
- کاهش نیاز به ادرار کردن
- تنگی نفس را تجربه کنید.
سردرد پس از پونکسیون دورال (post-dural puncture headache):
استفاده از بیحسی موضعی در طول زایمان عوارض جانبی بالقوه ای دارد. یکی از این عوارض سردرد بعد از زایمان است.
اگر بی حسی اپیدورال یا اسپینال دریافت کنید که به طور تصادفی قبل از زایمان باعث سوراخ شدن سخت شامه (dura) شود، این ممکن است باعث ایجاد سردرد پس از پونکسیون دورال شود. این می تواند باعث سردرد شدید در 72 ساعت اول پس از عمل زایمان شود، به ویژه هنگامی که در وضعیت ایستاده یا نشسته هستند. همچنین ممکن است علائم دیگری مانند:
- سفتی گردن
- تهوع و استفراغ
- تغییر بینایی و شنوایی داشته باشید.
پزشک باید بر درمان این بیماری نظارت داشته باشد. اکثر موارد را می توان با روش های درمانی ساده در عرض 24 ساعت تا 48 ساعت برطرف کرد.
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استراحت
- نوشیدن مقدار بیشتر آب
- کافئین
ممکن است لازم باشد این بیماری با یک درمان تهاجمی تر مانند پاچ خونی اپیدورال (epidural blood patch) درمان شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در حالی که سردرد اتفاقی نسبتا شایع است، باید به علائم سردرد پس از زایمان توجه کنید. همچنین در صورتی که موارد زیر را تجربه می کنید سریعا با پزشک خود تماس بگیرید:
- سردرد شما شدید باشد
- پس از مدت کوتاهی به اوج خود می رسد
- با علائم نگران کننده دیگری مانند تب، سفتی گردن، تهوع یا استفراغ، تغییرات بینایی یا مشکلات شناختی همراه است.
- در طول زمان یا زمانی که پوزیشن خود را تغییر می دهید، سردرد تغییر می کند.
- شما را از خواب بیدار می کند
- بعد از فعالیت بدنی رخ می دهد
در مورد علائم خود با پزشک صحبت کنید و همچنین معاینه انجام دهید. ممکن است برای تشخیص سردرد ثانویه نیاز به آزمایشات یا روش های تشخیصی بیشتری باشد.
سردرد پس از زایمان چطور درمان می شود؟
درمان سردرد بستگی به نوع آن دارد.
درمان سردردهای اولیه:
سردردهای تنشی و میگرنی را می توان با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بدون نسخه مانند ناپروکسن و ایبوپروفن درمان کرد. به غیر از آسپرین، مصرف اکثر این داروها در دوران شیردهی بی خطر است.
اگر نوع دیگری از دارو برای سردرد مصرف می کنید برای اینکه بدانید این داروها با شیردهی سازگار هستند یا خیر با پزشک خود مشورت کنید.
درمان سردردهای ثانویه:
سردردهای ثانویه همیشه باید توسط پزشک درمان شوند و ممکن است نیاز به درمان های بیشتری داشته باشند. باید در مورد عوارض درمان سردردهای ثانویه در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
چگونه از سردردهای پس از زایمان پیشگیری کنیم؟
مراقبت از خود مهمترین روش پیشگیری از سردردهای تنشی و میگرنی است. برخی نکات برای جلوگیری از بروز سردردهای اولیه عبارتند از:
- استراحت کافی داشته باشید: سعی کنید زمانی که کودک شما می خوابد، شما هم کمی استراحت کنید و بخوابید و از همسر خود بخواهید پس از شیر خوردن نوزاد از او مراقبت کند تا شما فرصتی برای استراحت داشته باشید.
- مایعات فراوان بنوشید: نوشیدن آب فراوان به پیشگیری از سردرد کمک می کند.
- به طور منظم غذاهای سالم بخورید: سعی کنید همیشه غذاهای سالم و مغذی در یخچال خود داشته باشید که در صورت گرسنگی به راحتی غذاهای سالم و پرانرژی بخورید.
- برای کاهش استرس پیاده روی کنید، کتاب بخوانید یا با دوستان خود صحبت کنید.
مطالب مشابه: