بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که سیستم عصبی و قسمت هایی از بدن که توسط اعصاب کنترل می شود را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم به آرامی شروع می شود. اولین علامت ممکن است لرزشی نامحسوس فقط در یک دست باشد. لرزش ها شایع هستند، اما اختلال همچنین ممکن است باعث سفتی یا کندی حرکت شود.
در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، ممکن است در صورت شخص علائم کمی ظهور پیدا کند. ممکن است هنگام راه رفتن بازوها تکان نخورند. ممکن است در حین صحبت کردن دچار لکنت زبان شوند. علائم بیماری پارکینسون به مرور زمان با پیشرفت بیماری بدتر می شود.
هر چند بیماری پارکینسون قابل درمان نیست، داروها ممکن است علائم را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. گاهی اوقات، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای تنظیم مناطق خاصی از مغز و بهبود علائم پیشنهاد کند.
علائم:
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون برای هر کسی می تواند متفاوت باشد. ممکن است علائم اولیه خفیف باشند و مورد توجه قرار نگیرند. علائم اغلب از یک طرف بدن شروع می شود. حتی پس از شروع علائم در اندام های هر دو سمت بدن، شدت علائم در آن سمتی که علائم اول در آنها شروع شده بدتر از سایر قسمت های دیگر است.
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون عبارتند از:
- لرزش: لرزش یا تکان خوردن ریتمیک معمولا در اندام ها و اغلب از انگشتان دست شروع می شود. بیمار می تواند انگشت شست و سبابه را بهم بمالد که به آن لرزش پیل-رولینگ (لرزش قرصی) می گویند. ممکن است دست فرد در حالت استراحت بلرزد. هنگام انجام کار ممکن است میزان لرزش کاهش یابد.
- کندی حرکت (برادی کینزی): با گذشت زمان، بیماری پارکینسون ممکن است حرکت فرد را کند نماید و کارهای ساده را دشوار و وقتگیر شود. ممکن است هنگام راه رفتن قدم ها کوتاه تر شوند. ممکن است بلند شدن از روی صندلی سخت باشد. هنگام تلاش برای راه رفتن، ممکن است فرد پاهای خود را بکشد یا بهم بزند.
- اختلال در پوسچر و تعادل: پوسچر بدن ممکن است خمیده شود. یا فرد ممکن است در اثر بیماری پارکینسون زمین بخورد یا مشکلات تعادلی تجربه کند.
- از بین رفتن حرکات خودکار: ممکن است توانایی در انجام حرکات ناخودآگاه کاهش یابد، از جمله پلک زدن، لبخند زدن، یا حرکت دادن دستان در حین راه رفتن.
- تغییر گفتار: فرد ممکن است به آرامی، به سرعت، با لکنت زبان یا با تردید صحبت کند. گفتار شما ممکن است نسبت به الگوهای گفتاری معمولی یکنواخت تر باشد.
- الگوی نوشتن تغییر می کند: ممکن است نوشتن برای فرد بیمار سخت شود و اندازه نوشته ها کوچک شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن هر یک از علائم مرتبط با بیماری پارکینسون – نه تنها برای تشخیص وضعیت خود، بلکه برای رد سایر علل علائم خود باید به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری پارکینسون:
در این بیماری، سلول های عصبی خاص (نورون ها) در مغز به تدریج تجزیه می شوند یا می میرند. بسیاری از علائم به دلیل از بین رفتن نورون هایی است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز به نام دوپامین تولید می کنند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد، باعث فعالیت غیرمعمول مغز می شود. که این منجر به اختلال در حرکت و سایر علائم بیماری پارکینسون می شود.
علت بیماری ناشناخته است، اما به نظر می رسد عوامل متعددی در آن نقش دارند، از جمله:
- ژن ها: محققان تغییرات ژنتیکی خاصی را شناسایی نمودند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد غیرمعمول هستند. مگر در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده تحت تاثیر این بیماری قرار دارند.
با این حال، ظاهرا تغییرات ژنی خاص خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. اما احتمال خطر هر یک از این مارکرهای ژنتیکی نسبتا کم است.
- محرک های زیست محیطی: مواجه با سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد اما احتمال خطر کم است.
محققین همچنین بیان می کنند که تغییرات زیادی در مغز افراد مبتلا به این بیماری رخ می دهد. اما مشخص نیست چرا این تغییرات اتفاق می افتد. این تغییرات عبارتند از:
- حضور اجسام لویی: توده هایی از مواد خاص در سلول های مغز نشانگر میکروسکوپی بیماری پارکینسون هستند. آنها اجسام لویی نام دارند و محققان معتقدند این اجسام لویی سرنخ مهمی برای علت بیماری پارکینسون هستند.
- آلفا سینوکلئین موجود در اجسام لویی: هر چند مواد زیادی در اجسام لویی یافت می شوند، دانشمندان معتقدند که یکی از مهمترین آنها پروتئین طبیعی و گسترده ای به نام آلفا سینوکلئین است. این پروتئین در تمام اجسام لویی به صورت انباشته یافت می شود که سلول ها قادر به تجزیه آن نیستند. تمرکز بسیاری از تحقیقات در حال حاضر بر روی این موضوع است.
فاکتورهای خطر:
فاکتورهای خطر برای این بیماری عبارتند از:
- سن: افراد بزرگسال جوان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند. معمولا این بیماری در اواسط یا اواخر زندگی ظهور می کند و خطر ابتلای آن با افزایش سن افزایش می یابد. افراد معمولا در سنین حدود 60 سالگی دچار این بیماری می شوند. اگر فرد جوانی مبتلا به بیماری پارکینسون باشد، مشاوره ژنتیکی ممکن است در تصمیم گیری های تنظیم خانواده مفید باشد. موقعیت های شغلی، اجتماعی و عوارض دارویی در افراد جوان با افراد مسن مبتلا به این بیماری متفاوت است و نیاز به ملاحظات خاصی دارد.
- وراثت: داشتن یک خویشاوند نزدیک مبتلا به بیماری پارکینسون، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، خطرات هنوز اندک است. مگر اینکه بستگان زیادی در خانواده شما مبتلا به این بیماری باشند.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.
- مواجه با سموم: مواجه مداوم با علف کش ها و آفت کش ها ممکن است کمی خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
عوارض بیماری پارکینسون:
این بیماری اغلب با این مشکلات همراه است که ممکن است قابل درمان باشند:
- مشکلات فکری: فرد ممکن است مشکلات شناختی (زوال عقل) و مشکلات فکری را تجربه کند. این مشکلات معمولا در مراحل بعدی بیماری رخ می دهد. معمولا داروها به بهبود این چنین مشکلاتی کمک نمی کنند.
- افسردگی و تغییرات عاطفی: فرد ممکن است افسردگی را تجربه کند، که این عارضه گاهی اوقات می تواند در مراحل اولیه بیماری رخ دهد. درمان افسردگی می تواند به مدیریت سایر چالش های بیماری پارکینسون کمک کند.
فرد همچنین ممکن است تغییرات احساسی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از بین رفتن انگیزه را تجربه کند. پزشک متخصص ممکن است برای درمان این علائم برای فرد دارو تجویز کند.
- مشکلات بلع: با پیشرفت بیماری ممکن است فرد در بلع دچار مشکل شود. ممکن است به دلیل کندی بلع، بزاق در دهان جمع شود و منجر به ترشح آب دهان شود.
- مشکلات جویدن و خوردن: بیماری پارکینسون در مراحل پایانی بر ماهیچه های دهان تاثیر می گذارد و جویدن را دشوار می کند. این می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
- مشکلات خواب و اختلالات خواب: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب مشکلات خواب دارند. از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، زود بیدار شدن یا به خواب رفتن در طول روز.
افراد همچنین ممکن است اختلال رفتار خواب با حرکات سریع چشم را تجربه کنند که نشان دهنده رویاهای فرد در خواب است. داروها ممکن است خواب را بهبود بخشند.
- مشکلات مثانه: بیماری پارکینسون ممکن است باعث مشکلات مثانه شود. از جمله ناتوانی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار کردن.
- یبوست: بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون عمدتا به دلیل کندی دستگاه گوارش، دچار یبوست می شوند.
فرد همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
- تغییرات فشار خون: فرد ممکن است هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون (افت فشار خون ارتواستاتیک) احساس سرگیجه یا سبک سری را تجربه کند.
- اختلال عملکرد بویایی: فرد ممکن است مشکلاتی در حس بویایی تجربه کند. ممکن است در شناسایی بوهای خاص یا تفات بین بوها مشکل داشته باشد.
- خستگی: بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون انرژی خود را از دست می دهند و به خصوص در اواخر روز احساس خستگی می کنند. علت همیشه این خستگی همیشه مشخص نیست.
- درد: برخی از افراد مبتلا به این بیماری درد را در نواحی خاصی از بدن خود یا در سراسر بدن خود تجربه می کنند.
- اختلال عملکرد جنسی: برخی از افراد مبتلا به پارکینسون متوجه کاهش میل یا عملکرد جنسی می شوند.
پیشگیری:
از آنجایی که علت پارکینسون ناشناخته است، هیچ راه اثبات شده ای برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد.
برخی تحقیقات نشان می دهند که ورزش هوازی منظم ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. برخی تحقیقات دیگر نشان می دهند که افرادی که کافئین مصرف می کنند (که در قهوه، چای و کولا وجود دارد) کمتر از افرادی که آن را نمی نوشند به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند. چای سبز نیز با کاهش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا کافئین از ابتلا به پارکینسون محافظت می کند یا به طریق دیگری با این بیماری ارتباط دارد. در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدنی های کافئین دار از ابتلا به پارکینسون محافظت می کند.
مطالب مشابه: