کراتوز اکتینیک (AK)

کراتوز اکتینیک، یک اختلال پوستی است که منجر به ایجاد لکه های پوستی خشن و پوسته پوسته می شود. با گذشت زمان ممکن است با سطحی زگیل مانند سفت شوند. اغلب در صورت، لب ها، گوش ها، ساعد، پوست سر، گردن یا پشت دست ها مشاهده می شود.

کراتوز اکتینیک که به عنوان کراتوز خورشیدی نیز شناخته می‌شود، به کندی رشد می‌کند و معمولاً برای اولین بار در افراد بالای 40 سال ظاهر می‌شود.

در صورت عدم درمان، خطر تبدیل کراتوزهای اکتینیک به نوعی سرطان پوست به نام کارسینوم سلول سنگفرشی حدود 5 تا 10 درصد است.

بهترین راه برای جلوگیری از AK محافظت از خود در برابر آسیب های خورشید است. افراد بایستی زمانی که متوجه برجستگی های قرمز یا زبر روی پوست خود می شوند، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنند.

شیوع کراتوز اکتینیک (AK):

حدود 58 میلیون آمریکایی یک یا چند نقطه کراتوز اکتینیک دارند. AK  شایع ترین نوع پیش سرطان پوست است.

علائم اکتینیک کراتوزیس:

به طور معمول، اولین علائم کراتوز اکتینیک، برجستگی های خشن و برجسته روی پوست است که ممکن است رنگ آنها متفاوت باشد، اما اغلب دارای پوسته قهوه ای یا زرد در بالای آن هستند. این برجستگی ها می توانند خاکستری، صورتی، قرمز یا همرنگ پوست باشند. علائم همچنین می تواند شامل موارد زیر باشد:

خونریزی، لب های خشک و پوسته پوسته، سوزش یا خارش، از دست دادن رنگ در لب ها و درد یا حساسیت.

علت کراتوز اکتینیک:

شایع ترین علت کراتوز اکتینیک، قرار گرفتن مکرر یا شدید در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) از خورشید یا تجهیزات برنزه کننده داخلی مانند: تخت های برنزه است. اشعه ماوراء بنفش می تواند به لایه بیرونی سلول های پوست به نام کراتینوسیت آسیب برساند.

عوامل خطر اکتینیک کراتوزیس:

اگرچه هر فردی ممکن است به کراتوز اکتینیک مبتلا شود، اما در صورت داشتن موارد زیر در معرض خطر بیشتری قرار دارد:

• موهای قرمز یا بلوند
• چشم های آبی یا روشن
• یک سیستم ایمنی ضعیف
• سابقه آفتاب سوختگی های متعدد یا شدید

همچنین در صورت ابتلا به کراتوز اکتینیک نیز ممکن است فرد:   

• سن بالاتر از 40 سال داشته باشد.
• در یک مکان آفتابی زندگی کند.
• در فضای باز کار کند.

عوارض کراتوز اکتینیک (AK):  

کراتوز اکتینیک هنگامی که به موقع مشخص شود به خوبی درمان شده و می توان آن را از بین برد یا حذف کرد. اما زمانی که برخی از این لکه‌ها درمان نشوند، ممکن است به کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شوند، نوعی سرطان که در صورت تشخیص و درمان زودهنگام، معمولاً تهدید کننده زندگی نیست.

درمان کراتوز اکتینیک:

گزینه درمانی برای بیمار مبتلا به کراتوز اکتینیک به تعداد AK و ظاهر آنها بستگی دارد. پزشک می تواند حذف لکه های پوستی را پیشنهاد دهد. همچنین پزشک ممکن است از روش های زیر برای درمان کراتوز اکتینیک استفاده کند:

• لایه برداری شیمیایی:

که شبیه به ماسک صورت می باشد. پزشک لایه برداری را در طی یک ویزیت انجام می دهد. مواد شیمیایی موجود در درمان به طور ایمن لکه های ناخواسته را در لایه بالایی پوست از بین می برند. ناحیه تحت درمان در چند روز اول قرمز شده و درد خواهد داشت. با بهبودی پوست، بیمار می تواند لایه جدید و سالمی از پوست را مشاهده کند.

• کرایوتراپی:

زمانی که افراد یک یا دو AK دارند، پزشک ممکن است از کرایوتراپی استفاده کند. در طول این روش، پزشک ممکن است از یک ماده سرد مانند نیتروژن مایع برای منجمد کردن رشد پوست استفاده کند. پس از درمان، این توده ها در عرض چند روز تاول می زنند و از بین می روند.

• برداشتن:

در طول این روش، پزشک ممکن است ابتدا پوست اطراف AK را بی حس کند. پس از آن، پزشک AK ها را بریده یا خراش می دهد و ناحیه را دوباره به هم بخیه می زند. به طور معمول، دو تا سه هفته طول می کشد تا زخم بهبود یابد.

• درمان فتودینامیک:

زمانی که افراد دارای چندین AK هستند که پس از درمان برمی‌گردند، پزشک ممکن است درمان فتودینامیک را پیشنهاد دهد. در طی این روش، کرم ها و نور درمانی خاص سلول های پیش سرطانی پوست را از بین می برند. تا زمانی که پوست درمان شده در حال بهبود است، بیماران باید چند روز از آفتاب دور بمانند.

• جراحی و بیوپسی:

پزشک ممکن است با جراحی ضایعه را برای معاینه بردارد تا مشخص شود آیا AK سرطانی است یا خیر.

اگر کراتوزهای اکتینیک متعددی باشد، پزشک معالج ممکن است یک ژل یا کرم دارویی برای حذف آنها تجویز کند، مانند: فلوئورواوراسیل، ایمیکیمود، دیکلوفناک. این محصولات ممکن است برای چند هفته منجر به قرمزی، پوسته پوسته شدن یا احساس سوزش شوند.

• درم ابریژن:

همانطور که از نام آن پیداست، پزشک از یک ابزار دستی برای سمباده زدن پوست برای بهبود ظاهر آن استفاده می کند. بیماران AK باید آمادگی تحمل درد و قرمزی و خامی پوست را داشته باشند. این درمان برای بیماران مبتلا به ضایعات بزرگ که با داروهای موضعی قابل درمان نیستند توصیه می شود.

• مهارکننده های میکروتوبول:

برای تثبیت پوست آسیب دیده و پاک کردن ضایعات پوستی استفاده می شود. نواحی درمان، صورت و پوست سر هستند و پزشکان باید مراقب باشند که از چشم ها دوری کنند.

مدت زمان درمان و از بین رفتن کراتوز اکتینیک (AK):

بسته به اندازه و تعداد کراتوزهای اکتینیک (AKs)، ممکن است تا سه ماه طول بکشد تا AK ها پس از پایان درمان ناپدید شوند. پس از برطرف شدن AK ها، باید سالی یک یا دو بار برای معاینه به پزشک مراجعه کرد. اگر فرد سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد خطر ابتلا به AK افزایش می یابد و ممکن است لازم باشد چهار تا شش بار در سال به متخصص پوست مراجعه کند.

به طورکلی کراتوز اکتینیک یک اختلال پوستی است که نیاز به درمان فوری دارد. اکثر AK ها با درمان جراحی یا موضعی ناپدید می شوند. افراد می توانند با محافظت از پوست خود در برابر نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش، خطر ابتلا به کراتوز اکتینیک را کاهش دهند. آنها باید به محض مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنند زیرا هر چه زودتر برای درمان کراتوز اکتینیک اقدام کنند، احتمال ابتلا به سرطان پوست در آنها کمتر می شود.

مطالب مشابه:

منابع: healthlibrary.askapollo ، mayoclinic ، my.clevelandclinic