آلکالین فسفاتاز (ALP)

آلکالین فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که عمدتاً در کبد، استخوان ها، روده ها و کلیه ها یافت می شود. کبد پروتئین هایی به نام آنزیم های کبدی تولید می کند که عملکردهای ضروری بدن را انجام می دهند. یکی از این آنزیم ها آلکالین فسفاتاز (ALP) است. با این حال، سطوح بیش از حد بالا یا پایین این آنزیم ها می تواند نشانه ای از مشکلات جدی سلامتی باشد. هنگامی که سطح ALP بالا باشد، می تواند به معنای مشکلات کبد، استخوان ها یا مجاری صفراوی باشد.

از سوی دیگر، سطوح پایین آلکالین فسفاتاز ممکن است نشانه مشکلاتی مانند: عدم تغذیه کافی، کم کاری تیروئید یا کمبود ویتامین باشد.

این آنزیم ها شکلی از بیومولکول پروتئینی هستند، که فرآیندهای شیمیایی را که در بدن انسان انجام می شود سرعت می بخشد. قسمت های مختلف بدن انواع مختلفی از ALP را تولید می کند.

آلکالین فسفاتاز (ALP) موجود در بدن به چندین فرآیند کمک می کند، مانند:

• تجزیه چربی ها در روده ها
• متابولیسم الکل
• انتقال کلسیم، فسفات و اسیدهای چرب در روده
• بهبود هضم با انتقال مواد مغذی به کبد
• مبارزه با باکتری های مضر موجود در روده
• تقویت استخوان ها
• تقویت دقت و تمرکز مغز
• ترویج رشد سلولی.

این فرآیندها در مجموع عملکرد صحیح ذهن و بدن را تضمین می کنند.

با این وجود، کاهش یا افزایش سطح آلکالین فسفاتاز به طور کلی نشان می دهد که برخی از قسمت های بدن به طور طبیعی کار نمی کنند. همچنین ممکن است نشانه ای از بیماری های زمینه ای مانند: سیروز کبدی، هپاتیت، التهاب کبد، انسداد یا آسیب مجرای صفراوی، نارسایی قلبی و عفونت های باکتریایی باشد.

محدوده نرمال آلکالین فسفاتاز(ALP) بر اساس سن چقدر است؟

محدوده طبیعی آلکالین فسفاتاز 44-147 واحد بین المللی در لیتر (IU/L) است. با این حال، سایر سازمان ها بین 20 تا 130 IU/L را ترجیح می دهند. این محدوده ها برای آزمایشگاه های مختلف متفاوت است.

بنابراین، برای دامنه طبیعی نتایج با آزمایشگاه خود مشورت کنید. سطح ALP در خون معمولا در کودکان در حال رشد بالا است، زیرا استخوان های آنها هنوز در حال رشد است. در حالت ایده آل، مردان بین 15 تا 45 سال ALP بالاتری نسبت به زنان هم سن دارند. سطح ALP 140 IU/L بالا در نظر گرفته شده و لازم به نگرانی است. گر نتیجه ای دریافت کردید که سطح بالایی از ALP را نشان می داد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که آزمایش دیگری برای ایزوآنزیم های ALP انجام دهید. این آزمایش مشخص می‌کند که سطح بالای ALP از کجا منشأ می‌گیرد، یعنی آنزیم‌های ALP در کبد زیاد هستند یا آنزیم‌های ALP در استخوان‌ها بالا هستند. این به پزشک کمک می کند تا محل اختلال عملکرد را مشخص کند و بر اساس آن درمان را تجویز کند.

علت بالا بودن سطح آلکالین فسفاتاز(ALP) :

از آنجایی که ALP در استخوان ها و کبد بسیار متمرکز است، سطوح بالای ALP اغلب نشان دهنده اختلالات کبدی یا استخوانی است.

• اختلالات کبدی یا هرگونه انسداد کبد می تواند سطح ALP را افزایش دهد.
• افزایش فعالیت سلول های استخوانی می تواند سطح ALP را در خون افزایش دهد. بیماری هایی مانند: استئومیلیت، بیماری پاژه، سارکوم استخوانی و متاستاز استخوان نیز می توانند باعث افزایش آلکالین فسفاتاز شوند.
• مطالعات نشان می دهد که جلسات تمرینی سخت می تواند سطح ALP بدن شما را افزایش دهد. با این حال، سطوح بالا به طور کلی پس از یک ساعت استراحت به حالت عادی باز می گردد.
• افراد مبتلا به سرطان کولورکتال نیز ممکن است سطوح بالایی از ALP داشته باشند، به خصوص اگر سرطان به کبد گسترش یافته باشد.
• سطوح بالای ALP در بسیاری از بیماران مبتلا به ایدز مشاهده شده است.

 سطح ALP خون ممکن است به دلیل عوامل زیر نیز افزایش یابد:

• یائسگی همچنین می تواند سطح ALP را در زنان افزایش دهد. با این حال، یائسگی به طور مستقیم سطح ALP را افزایش نمی دهد. کاهش سطح استروژن و پروژسترون در بدن زنان در این مرحله می تواند به طور غیر مستقیم سطح ALP آنها را افزایش دهد. به عنوان مثال، استروژن نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان ایفا می کند و کاهش آن خطر پوکی استخوان را در زنان یائسه افزایش می دهد. پوکی استخوان علاوه بر افزایش سطح ALP می تواند منجر به شکنندگی استخوان شود. بنابراین، تغییرات هورمونی در طول یائسگی ممکن است از طریق تأثیر آنها بر سلامت استخوان، بر سطح ALP تأثیر بگذارد.
• زنان مبتلا به سرطان سینه به طور کلی سطح ALP بالایی در مقایسه با زنان سالم دارند. علاوه بر این، افزایش فعالیت آنزیم نشان می دهد که سرطان ممکن است به استخوان ها یا کبد گسترش یافته باشد. نظارت بر سطوح ALP می تواند به بررسی میزان پیشرفت سرطان در چنین مواردی کمک کند.
• بیماری پاژه که با استخوان های شکننده و رشد جزئی استخوان مشخص می شود نیز می تواند سطح ALP را در برخی افراد افزایش دهد.
• کمبود ویتامین D اغلب منجر به سطوح بالاتر ALP می شود. ویتامین D علاوه بر حفظ سطح طبیعی این مواد معدنی در جریان خون، به جذب کلسیم و فسفر از غذا کمک می کند. وقتی ویتامین D کم باشد، بدن ممکن است ALP بیشتری تولید کند و تولید هورمون پاراتیروئید را افزایش دهد تا کلسیم و فسفر ذخیره شده از استخوان ها به خون آزاد شود. این منجر به افزایش سطح ALP در خون می شود.

علت کاهش سطح آلکالین فسفاتاز(ALP):

موارد سطوح پایین API بسیار نادر است. با این وجود، عوامل زیر می توانند سطح API را در خون کاهش دهند:

• سطوح پایین ALP ممکن است نشان دهنده سوء تغذیه ناشی از بیماری سلیاک باشد. یا کمبود ویتامین ها و مواد معدنی.
• تحقیقات نشان می دهد که کمبود روی همچنین می تواند سطح ALP را کاهش دهد که می تواند باعث اختلال در رشد استخوان شود.
• تیروئید کم کار که به عنوان کم کاری تیروئید نیز شناخته می شود، می تواند سطح ALP را کاهش دهد.
• هیپوفسفاتازی، یک اختلال ژنتیکی نادر است که استخوان ها و دندان ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
• بیماری ویلسون یک بیماری نادر است که منجر به تجمع مس در بافت های بدن می شود.

توجه به این نکته مهم است که یک فرد ممکن است بدون هیچ گونه مشکل سلامتی مرتبط، سطوح ALP پایین یا بالا داشته باشد. به عنوان مثال، زنان باردار، کودکان، نوجوانان و افراد مسن به طور کلی سطح بالایی از ALP در خون خود دارند. از سوی دیگر، برخی داروها نیز می توانند سطح ALP را افزایش یا کاهش دهند.

 انجام تست ALP :

• تست ALP یک روش بدون درد است و عوارض جانبی ندارد. روش انجام آزمایش شامل:
• نمونه گیری خون معمولاً به ناشتایی حداقل 8 ساعته نیاز دارد. بنابراین، ممکن است توصیه شود که 10 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید.
• در مورد داروهایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا می توانند بر سطح ALP تأثیر بگذارند.
• نتایج به طور کلی یک تا دو روز طول می کشد.

بسته به نتایج اولیه آزمایش، پزشک ممکن است، آزمایش بعدی را درخواست کند یا مراحل بعدی تشخیص را پیشنهاد کند. به عنوان مثال، بیماران مبتلا به بیماری کبد یا انسداد کیسه صفرا ممکن است نیاز به جراحی یا دارو داشته باشند. علاوه بر این، بیماران مبتلا به سرطان ممکن است به ترکیبی از روش های جراحی و شیمی درمانی به عنوان بخشی از برنامه درمانی خود نیاز داشته باشند. به همین ترتیب، بیمارانی که از مشکلات تراکم استخوان رنج می برند ممکن است مجبور به انجام اسکن تراکم استخوان یا اشعه ایکس شوند.

عامل مهمی که باید در نظر داشت:

آزمایشات ALP ممکن است همیشه برای تشخیص منبع ALP در خون کافی نباشد. بنابراین، اغلب به بیماران توصیه می شود که تحت آزمایش ایزوآنزیم ALP برای اندازه گیری انواع مختلف ALP قرار گیرند. این آزمایش به پزشکان کمک می کند تا قسمت خاصی از بدن را که تحت تأثیر بیماری زمینه ای قرار گرفته است شناسایی کنند.

چه زمانی باید آزمایش خون آلکالین فسفاتاز(ALP) را در نظر گرفت؟

پزشکان اغلب آزمایش خون ALP را به بیمارانی توصیه می کنند که علائمی مانند: زردی، مدفوع روشن، ادرار تیره، تهوع، استفراغ، ضعف یا کاهش وزن بیش از حد دارند، که نشان دهنده مشکلات اساسی کبدی است.

این آزمایش همچنین برای افرادی که از داروهایی مانند: استامینوفن (تیلنول) استفاده می کنند که می تواند به کبد آسیب برساند توصیه می شود. اندازه گیری سطح ALP می تواند به تشخیص آسیب کبدی کمک کند و معمولاً همراه با سایر آزمایشات عملکرد کبد انجام می شود.

به همین ترتیب، آزمایش‌های ALP برای بیمارانی که علائم اختلالات استخوانی مانند: درد مفاصل، درد استخوان، استخوان‌های غیرطبیعی، استخوان‌های بزرگ شده یا شکستگی‌های مکرر استخوان را نشان می‌دهند، توصیه می‌شود. همچنین می تواند به شناسایی اختلالات استخوانی مانند: بیماری پاژه، راشیتیسم و استئومالاسی ناشی از کمبود ویتامین D کمک کند.

درمان:

اگر سطح آلکالین فسفاتاز در بدن کم است، باید به دنبال مراقبت های پزشکی بود. درمان سطح بالای ALP ممکن است باتوجه به علل آن متفاوت باشد که عبارتند از:

• رفع کمبودهای تغذیه ای
• بررسی داروها
• اندازه گیری هورمون تیروئید
• تغییر سبک زندگی
• مصرف مکمل ها

درمان سطح بالای ALP ممکن است بسته به علل آن متفاوت باشد که عبارتند از:

1-وضعیت کبد:

• برای هپاتیت، داروهای ضد ویروسی تجویز خواهد شد.
• در سیروز، تغییرات در سبک زندگی و برخی داروها برای مدیریت سطوح بالای ALP توصیه می شود.

2-وضعیت استخوان:

• برای بیماری پاژه، دارو برای تنظیم تراکم استخوان تجویز می شود.
• استئومالاسی به مکمل های ویتامین D و کلسیم نیاز دارد.

3-سایر شرایط:

• اگر برخی داروها سطح آلکالین فسفاتاز را افزایش دهند، تنظیم از طریق داروها و قطع مصرف در نظر گرفته می شود.

چگونه سطح آلکالین فسفاتاز را متعادل کنیم؟

یک رژیم غذایی سالم و چند تغییر در سبک زندگی می تواند به فرد کمک کند سطح ALP خود را متعادل کند.

• علاوه بر این، برای متعادل کردن سطح ALP، باید غذاهای حمایت کننده از کبد را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این غذاها شامل اسیدهای چرب امگا 3، سبزیجاتی مانند: کلم بروکلی، کلم و گل کلم و ویتامین C است.
• به طور همزمان از مصرف گوشت بره، خوک، گوشت گاو، پنیر، عدس، روغن ذرت، صدف، روغن نارگیل و نوشابه های گازدار خودداری شود.

تغییرات سالم را در زندگی خود شروع کنید.

• شرکت در یک پیاده روی آرام صبحگاهی زیر نور مغذی خورشید برای تندرستی بسیار مهم است. برای شروع سنتز ویتامین D، حداقل 20 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید ضروری است.
• سعی کنید از مکمل های ویتامین D مورد تایید پزشک استفاده کنید.
• با یک پزشک مشورت کنید و به راهنمایی های آنها برای یک سبک زندگی سالم پایبند باشید.

سطوح بالای آلکالین فسفاتاز نشان دهنده چیست؟

سطوح بالای ALP در خون به طور کلی نشان می دهد که عملکرد طبیعی نواحی خاصی از بدن مختل شده است که می تواند منجر به شرایط زیر شود:

• کلستاز در دوران بارداری
• هپاتیت
• سیروز کبدی
• مونونوکلئوز
• بیماری پاژه
• پرکاری تیروئید
• استئومالاسی
• متاستاز استخوان

چگونه سطح آلکالین فسفاتاز را کاهش دهیم؟

کاهش سطح ALP در خون را می توان با ایجاد چند تغییر در سبک زندگی و تغییر غذاهای مصرفی به طور موثر انجام داد. در اینجا برخی از گزینه های درمانی موجود برای بازگرداندن ایمن سطح ALP به حالت عادی وجود دارد.

مصرف غذاهایی که در حفظ سلامت کبد تاثیرگذارند.

برخی از غذاهای خاص نتایج ثابت شده ای دارند که سطوح ALP را کاهش می دهند، مانند:

• اسیدهای چرب امگا 3
• سبزیجاتی مانند: کلم بروکلی، کلم، گل کلم
• تائورین
• خار مریم
• ویتامین سی

این غذاها سموم را از کبد پاک می کنند که به از بین بردن هر دلیلی که باعث افزایش سطح ALP در خون می شود کمک می کند.

سیگار را ترک کنید: هیچ بحثی در این مورد وجود ندارد. سیگار باعث افزایش سطح ALP در کبد می شود.

مصرف کافئین را محدود کنید: مصرف کافئین، به ویژه به شکل قهوه، باعث کاهش سطح ALP می شود. با این حال، از مصرف بیش از حد قهوه برای تسریع فرآیند اجتناب کنید.

تمرین مقاومتی: وزنه‌برداری می‌تواند به میزان قابل توجهی سطح ALP را در استخوان‌ها تنها در سه روز تمرین کاهش دهد. مکمل های ویتامین: از آنجایی که کمبود ویتامین D باعث افزایش سطح ALP می شود، خود را در معرض نور خورشید قرار دهید یا از مکمل های ویتامین D برای بازگرداندن تعادل آنزیم ها استفاده کنید.

داروی تجویزی: سیناکلست دارویی برای بیماری مزمن کلیوی است و شناخته شده است. که سطح ALP در خون را تا 20 درصد کاهش می دهد.

کدام غذاها می توانند سطح ALP را افزایش دهند؟

غذاهای غنی از روی، فسفر و ویتامین B12 مانند: گوشت گاو، مرغ و غذاهای دریایی می توانند سطح آلکالین فسفاتاز را در بدن افزایش دهند.

چرا سطح ALP در بدن بالاست؟

افزایش سطح آلکالین فسفاتاز در خون ممکن است علائم مختلفی از جمله: اختلالات استخوانی، اختلال عملکرد تیروئید، مشکلات کبدی و اختلالات متابولیک را نشان دهد. علاوه بر این، در طول بارداری، سطح ALP می تواند به دلیل دخالت آن در رشد و ثبات جفت افزایش یابد.

نتیجه:

افزایش سطح آلکالین فسفاتاز در جریان خون می تواند نشانه اختلالات زمینه ای باشد که نیاز به توجه فوری دارند. کاهش موثر این سطوح شامل ترکیبی استراتژیک از داروهای مناسب، تغییرات رژیم غذایی و نظارت مداوم پزشکی است. قبل از اینکه این تغییرات را در سبک زندگی خود بگنجانید، ضروری است که با پزشک مشورت کنید تا برنامه ای متناسب برای حفظ سلامتی دریافت کنید. بررسی منظم و رعایت اقدامات تجویز شده برای مدیریت سطوح ALP و مدیریت کلی زندگی سالم تر و متعادل تر ضروری است.

مطالب مشابه:

آزمایش خون هموسیستئین

۵ آزمایش خون برتر برای زنان

سطوح MCH در آزمایش خون

تست فریتین

تست هورمون آنتی مولرین (AMH)

منبع: credihealth