اضطراب و بارداری

اضطراب فراتر از احساس نگرانی در یک موقعیت خاص است. زمانی اتفاق می‌افتد که احساس نگرانی و استرس بدون دلیل خاصی ایجاد می‌شود، دوباره برمی‌گردد و به راحتی قابل کنترل نیست. در صورت عدم درمان، اضطراب می تواند تأثیر زیادی بر سلامتی داشته باشد.

اضطراب، حسی شبیه به عصبانیت، بی قراری یا نگرانی است و تمامی این موارد، طبیعی و رایج می باشند.

اختلال اضطراب یک وضعیت روحی-روانی است. این وضعیت درصورت ورود این مقوله به زندگی روزمره ی فرد رخ خواهد داد. این حالت، حالتی بیشتر از یک ترس آنی بوده و به شکل حاد، مزمن یا طولانی مدت، و یا هردو مورد است.

اختلالات اضطراب نیز همانند سایر بیماری ها، قابل معالجه و درمان هستند.

انواع اضطراب:

اختلال اضطراب عمومی:

دراین حالت، اغلب اوقات فرد در رابطه با زندگی بسیار دلواپس است ، رهایی از افکار منفی برای وی دشوار بوده و احتمالابه مشکلات مربوط به خواب، ناراحتی معده یا سردرد دچار می شود.

اختلال هراس یا پانیک:

در این حالت، فرد به صورت کوتاه مدت و البته شدید، دچار احساس وحشت می گردد. این واکنش ها، حملات پانیک نام داشته و ممکن است منجر به تپش قلب، احساس تعریق، حالت تهوع یا درد قفسه ی سینه شود.

ترس از اجتماع یا اختلال اضطراب اجتماعی:

دراین شرایط، ترس از اجتماع در فرد وجود دارد و احتمال دارد فرد موردنظر از حضور در اطراف دیگران خودداری نماید.

سایر علائم اختلال اضطراب در ذیل توضیح داده شده است. همراه هرگونه اختلال اضطراب، علائم چندگانه ای می تواند وجود داشته باشد.

اختلال وسواس اجباری(OCD) و اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) نیز با اختلالات اضطراب مرتبط هستند. OCD موجب ایجاد افکار مکرر و ناخواسته(وسواس) و اصرار بر تکرار رفتارهای خاص(اجبار) می گردد.

PTSD می تواند پس از تجربه ی ضربه دیدن، مثل قرار گرفتن در معرض خشونت، مرگ، آسیب جدی یا تجاوز جنسی ایجاد شود.

شیوع:

اختلالات اضطراب، شایع ترین نوع از بیماری های روحی-روانی هستند. نزدیک به 1فرد از هر 5فرد بزرگسال، شامل مادران باردار و یا به تازگی فارغ شده،  به این اختلال دچار می شوند.

زمان آغاز اضطراب دوران بارداری

احتمال دارد که بیمار برای اولین بار در طول زندگی، در طی بارداری یا پس از زایمان دچار اضطراب شود. اضطراب ممکن است درهرزمانی، درطول یا پس ازدوران بارداری آغاز شود. این موضوع غالبا بلافاصله پس از زایمان وتا 6هفته پس از آن اتفاق می افتد؛ اگرچه ممکن است تا یک سال پس از زایمان نیز رخ دهد.

اضطراب  گاهی درشرایط زیر اتفاق می افتد:

• پس از از شیرگرفتن کودک
• هنگام شروع مجدد عادت ماهیانه

عوامل خطر:       

درصورت وجود موارد زیر، احتمال بیشتری برای خطر اختلال اضطراب درطول یا پس از بارداری وجود دارد:

• سابقه ی اختلال اضطراب درگذشته ی فرد
• سابقه ی خانوادگی اضطراب
• تجربه ی قبلی سقط جنین
• چالش های مربوط به سلامتی درطول بارداری، درد زایمان یا زایمان
• سایر چالش ها در زمینه ی سلامت شخصی، شامل بیماری روحی-روانی درگذشته یا زمان اخیر
• داشتن فرزندی مبتلا به مسائل مربوط به سلامتی
• تجربه ی تروما یا ضربه ی روحی و روانی در دوران کودکی، مثل خشونت، هتاکی یا بی توجهی

علائم و نشانه ها:

نشانه ها در افراد مختلف و هر نوعی از اضطراب متفاوت است. اما معمولا شامل موارد زیر هستند:

• علائم روحی و احساسی، مثل نگرانی مداوم، تنش و احساس عذاب
• نشانه های جسمانی، مثل مشکلات خواب، ضربان قلب تند، گیجی، درد در ناحیه ی معده یا قفسه ی سینه، سردرد یا حالت تهوع
• تغییرات رفتاری، مثل خودداری کردن از عامل به وجود آورنده ی ترس، ترک خانه یا مراقبت مدام از خطر

احساس نگرانی بسیار یا ترس برای دوره های طولانی ، یک نشانه برای تمامی اختلالات مربوط به اضطراب می باشد.

کمک به اضطراب در دوران بارداری یا پس از آن:

در اولین زمان ممکن با متخصص زنان و زایمان صحبت نموده و درصورت احساس اضطراب ، سابقه ی اضطراب در گذشته ومصرف دارو برای این مسئله یا سایر بیماری های مربوط به روان پزشک را در جریان بگذارید.

احتمال دارد که متخصص زنان و زایمان در زمان ویزیت، دررابطه با خلق و خوی مادر هنگام بارداری یا پس از زایمان سوال کند. جواب این سوالات در درک نیاز فرد و کمک به وی، کمک کننده خواهد بود.

مزایای اقدام به درمان اختلالات اضطراب:

درمان اضطراب به مادر و بارداری کمک خواهد کرد. درصورتی که فرد تمرکز کمتری برروی اضطراب داشته باشد احتمالا خودمراقبتی بهتری نسبت به خود خواهد داشت.

در صورت اقدام به درمان، ممکن است که فرد:

• اشتهای بیشتری برای تغذیه ی سالم داشته باشد.
• انرژی بیشتری برای ورزش منظم و سایر توصیه های مراقبتی در دوران بارداری
• احتمال کمتر زایمان زود هنگام
• احتمال کمتر داشتن نوزادی با وزن پایین

همچنین؛ مزایای درمان تا پس از بارداری نیز ادامه دارد:

• احتمال کمتر ابتلا به افسردگی پس از زایمان
• احتمال براقراری ارتباط راحت تر با کودک
• کاهش خطر ابتلای کودک به بیماری های روحی و مشکلات رفتاری در طولانی مدت

مصرف داروهای ضدافسردگی درطول بارداری یا شیردهی:

بایستی به یاد داشت که درمان اضطراب می تواند برای مادر، جنین و سلامت کودک در آینده مفید باشد.

رایج ترین داروهای ضدافسردگی، مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین(SSRIs) نامیده می شوند. مطالعات نشان داده اند که اغلب SSRI ها موجب افزایش خطر نقائص مادرزادی نمی شوند. سایر داروهای ضدافسردگی نیز احتمال دارد که در دوران بارداری بی خطر باشند.

بیمار به همراه پزشک خود، می توانند بابت گزینه ی دارویی بهتر صحبت کنند. همچنین؛ دررابطه با گزینه های مصرف دارو، می توان با روانپزشک نیز مشورت نمود.

تفاوت بین اضطراب دوران بارداری و افسردگی دوران بارداری:

بسیاری از افراد مبتلا به اضطراب دوران بارداری ممکن است افسردگی دوران بارداری نیز داشته باشند.

اگر  فرد افسردگی دوران بارداری داشته باشد، ممکن است علائمی مانند:

• احساس ناخوشی
• احساس ناامیدی
• عدم تمرکز
• مشکل در خوابیدن یا غذا خوردن عادی
• از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می برد. را تجربه کند.

درمان اضطراب دوران بارداری :

اگر اضطراب خفیف است، ممکن است برای فرد کافی باشد که از پزشک یا پرستار مراقبت های بهداشتی کودک خود حمایت بیشتری دریافت کنید.

اضطراب شدیدتر ممکن است نیاز به درمان با درمان‌های روان‌شناختی و گاهی اوقات دارو داشته باشد. پزشک در مورد این که چه معنایی برای کودک دارد و اینکه آیا این دارو بر شیردهی تأثیر می گذارد صحبت خواهد کرد.

داشتن اضطراب دوران بارداری می تواند بر توانایی فرد برای لذت بردن از بارداری و آمادگی برای والدین شدن تأثیر بگذارد. جستجوی کمک حرفه ای زمانی که اولین علائم را مشاهده شود به فرد این امکان را می دهد که قبل از آمدن نوزاد از حمایت لازم برخوردار شود.

همچنین راه های بی خطری برای درمان همزمان اضطراب و افسردگی در دوران بارداری وجود دارد.

مطالب مشابه:

فشار خون بارداری

حملات پانیک در دوران بارداری

ترک های بارداری

ناراحتی های رایج بارداری

کم خونی در بارداری

منابع: pregnancybirthbaby, acog