سایتومگالوویروس (CMV) و بارداری

سایتومگالوویروس که به CMV نیز معروف است، می تواند در هرسنی افراد را آلوده نماید. در صورت یکبار حضور این ویروس در بدن، تا آخر عمر این ویروس همراه بیمار خواهد بود. امکان فعال شدن مجدد و ایجاد عفونت های دیگر در رابطه با CMV و همچنین رای سویه ی دیگر و متفاوتی از این ویروس نیز وجود دارد.

CMV

CMV یکی از اعضای خانواده ویروس های هرپس می باشد؛ یعنی ویروس هایی که منجر به آبله مرغان، هرپس سیمپلکس (HSV) و منونوکلئوز می شوند. در صورت یکبار ابتلای فرد به این ویروس، تا آخر عمر این ویروس در بدن باقی می ماند، CMV معمولا غیرفعال باقی مانده اما امکان فعال شدن مجدد به ویژه زمانی که فرد بیمار بوده یا دارویی مصرف می کند که تضعیف کننده سیستم ایمنی است، وجود دارد. همچنین احتمال ابتلای مجدد از طریق گونه متفاوت این ویروس وجود دارد.

اغلب افراد مبتلا هیچ نشانه و علامتی نداشته و به عفونت حاصل از این ویروس آگاهی ندارند. معمولا عفونت CMV در افراد بزرگسال سالم و همچنین کودکان به دلیل محافظت سیستم ایمنی از بدن آنها در برابر عفونت، آسیب رسان نیست.

گروه های در معرض خطر

CMV می تواند موجب ایجاد مشکلاتی برای سلامت برخی افراد شود، از جمله:

• کودکانی که در دوران جنینی مبتلا به عفونت شدند.
• کودکانی که تولد زودرس (قبل از هفته 37 بارداری) یا وزن کم در هنگام تولد داشتند.
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛ مثل مبتلایان به بیماری های جدی مزمن مثل HIV، کسانی که تحت درمان سرطان هستند و افرادی که پیوند عضو و یا مغز استخوان داشتند.

CMV شایع ترین عفونتی است که در دوران بارداری از مادر به جنین منتقل می شود. از هر 3 زن باردار، 1 زن عفونت را به کودک خود منتقل می کند. در صورت ابتلای مادر به CMV در طول بارداری، ویروس موجود در خون مادر می تواند از جفت به جنین منتقل شود. جفت وظیفه تامین غذا و اکسیژن کودک از طریق بندناف را به عهده دارد. سقط جنین به دلیل ابتلا به این ویروس نیز محتمل است.

CMV مادرزادی و پس از تولد

در صورت ابتلای کودک به CMV در دوران جنینی، این حالت، CMV مادرزادی نام دارد. مادرزادی به معنای وجود این حالت از بدو تولد می باشد. از هر 200 کودک در آمریکا، یک کودک با سایتومگالوویروس مادرزادی متولد می شود. اغلب این کودکان مشکلی ندارند اما برخی به بیماری دچار میشوند و یا دچار مشکلاتی مربوط به سلامتی و به صورت شکل طولانی مدت می شوند. در صورت قرارگیری در معرض مایعات بدن که عفونی شدند، احتمال ابتلا پس از تولد نیز وجود دارد.

هیچ درمان قطعی برای این ویروس وجود ندارد ولی مصرف دارو می تواند به نوزادان مبتلا و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف کمک کنند.

نشانه های سایتومگالوویروس چیست؟

اغلب مبتلایان به CMV، به دلیل عدم وجود علائم و نشانه ها، از وجود عفونت در خود باخبر نیستند. نشانه و علامت ها می تواند در افراد سالم، کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند متفاوت باشد.

نشانه های احتمالی سایتومگالوویروس در افراد سالم می تواند شامل موارد زیر است:

• تب و لرز و تعریق
• کاهش اشتها
• خستگی (خستگی زیاد و انرژی کم)
• تب
• سردرد
• دردعضلانی
• گلودرد
• تورم غدد

گاهی CMV موجب هپاتیت و مونو نوکلئوز می شود. هپاتیت از طریق حمله یک ویروس به کبد ایجاد می شود و مونونوکلئوز هم می تواند باعث ایجاد خستگی مفرط، سردرد، بدن درد، گلودرد، تورم غدد لنفاوی و طحال یا کبد گردد.

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند در صورت ابتلا به این ویروس، ممکن است مشکلات جدی تری را تجربه کنند که بر چشم ها، ریه ها، مری، معده و روده تاثیرگذار باشد. مری لوله ای است که دهان را به معده متصل می نماید. روده ها نیز لوله های بلندی هستند که در هضم غذا به بدن کمک می کنند.

سایتومگالوویروس چگونه پخش و گسترده می شود؟

مایعات بدنی که در صورت آلوده بودن و نزدیکی به آنها احتمال سرایت ویروس وجود دارد؛ عبارتند از:

• خون
• شیر مادر
• بزاق
• مایع منی
• اشک
• ادرار
• مایعات واژینال

CMV از راه های مختلفی سرایت می کند:

• انتقال از مادر به فرزند در حال زایمان، زایمان یا پرستاری از وی
• لمس چشم ها، داخل دهان یا بینی پس از ارتباط مستقیم با یک فرد مبتلا از نظر مایعات بدن مثل موارد ذکر شده در بالا
• بوسیدن و یا رابطه جنسی با فرد مبتلا
• انتقال خون و یا پیوند عضو، پیوند مغز استخوان یا سلول های بنیادی

CMV چگونه بر کودکان تاثیر می گذارد؟

اغلب کودکانی که به نوع مادرزادی این ویروس مبتلا هستند هیج علامت یا مشکلات سلامتی را از خود نشان نمی دهند. با این حال، کودکانی که در زمان تولد مبتلا شده باشند ممکن است به مشکلات سلامتی طولانی مدتی شامل موارد زیر دچار شوند:

• از دست دادن شنوایی
• ناتوانی های ذهنی و رشدی
• مشکل در هماهنگی
• ضعف عضلانی
• اندازه ی سر کوچکتر از انتظار (میکروسفالی)
• تشنج یا تکانه های عصبی
• از دست دادن بینایی

تشخیص CMV در دوران بارداری

در صورت قرارگرفتن مادر در معرض این ویروس، پزشک می تواند تست خون و یا مایعات دیگر بدن را برای تشخیص عفونت تجویز کند. آزمایش خون می تواند در فهم اینکه فرد به تازگی به عفونت ابتلا یافته و یا از زمان قبل تر وجود داشته است، کمک کننده باشد.

آیا امکان آزمایش کودک پیش از زایمان وجود دارد؟

در صورت مثبت شدن تست CMV مادر در طول بارداری، پزشک می تواند انجام تست آمنیوسنتز را توصیه نماید. در این آزمایش مقداری از مایع آمنیوتیک پیرامون جنین را برای بررسی نقائص مادرزادی و مشکلات ژنتیکی در کودک جمع آوری می کنند. این آزمایش در هفته 15 الی 20 بارداری قابل انجام است.

تشخیص در کودکان پس از تولد

بررسی عفونت CMV در کودکان از طریق مایع بزاق، ادرار و یا خون انجام می گیرد. بهتر است این آزمایش در هفته 2-3 پس از تولد برای تایید عفونت مادرزادی در نوزاد انجام گیرد.

مطالب مشابه:

تفاوت شیرمادر و شیرخشک

همه چیز درباره چرخه قاعدگی

فیبروآدنوم پستان

عفونت کلیه در بارداری (پیلونفریت)

کاهش وزن پس از بارداری

منبع: marchofdimes