نقرس
این بیماری شکل شایع و پیچیده ای از آرتریت است که می تواند هر فردی را درگیر کند. نقرس با حملات شدید و ناگهانی درد، تورم، قرمزی و حساسیت در یک یا چند مفصل، اغلب در انگشت شست پا مشخص می شود. حملات می تواند به طور ناگهانی رخ دهد. اغلب بیمار در نیمه شب با این احساس که شست پا در حال سوختن است از خواب بیدار می شود. مفصل آسیب دیده داغ، متورم و آنقدر حساس است که حتی وزن ملحفه روی آن غیرقابل تحمل به نظر می رسد. علائم ممکن است ظاهر شوند و از بین بروند. اما راه هایی برای مدیریت علائم و جلوگیری از عود وجود دارد.
علائم نقرس:
نشانه های این بیماری تقریبا همیشه به طور ناگهانی و اغلب در شب رخ می دهند. این علائم شامل:
- درد شدید مفصل: نقرس معمولا بر انگشت شست بزرگ اثر می گذارد. اما می تواند در هر مفصلی رخ دهد. سایر مفاصل متداول شامل مچ پا، زانو، آرنج، مچ دست و انگشتان است. درد احتمالا در 4 تا 12 ساعت اول پس از شروع آن شدیدتر است.
- ناراحتی طولانی مدت: پس از کاهش شدیدترین درد، برخی از ناراحتی های مفصلی ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد. حملات بعدی احتمالا بیشتر طول می کشند و مفاصل بیشتری را تحت تاثیر قرار می دهند.
- التهاب و قرمزی: مفصل یا مفاصل تحت تاثیر قرار گرفته متورم، حساس و گرم و قرمز می شوند.
- محدوده حرکتی محدود: با پیشرفت نقرس، ممکن است بیمار نتواند مفاصل خود را به طور طبیعی حرکت دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد ناگهانی، شدید در یک مفصل تجربه می کنید به پزشک مراجعه کنید. نقرس اگر درمان نشود می تواند باعث بدتر شدن درد و آسیب مفصل می شود. اگر تب دارید و یک مفصل گرم و ملتهب است در اسرع وقت دارو مصرف کنید چون این می تواند نشانی از عفونت باشد.
علل نقرس:
این بیماری زمانی رخ می دهد که کریستال های اورات در مفصل شما جمع می شوند و باعث التهاب و درد شدیدِ حمله نقرسی می شوند. هنگامی که سطح اسید اوریک در خون بالا باشد، کریستال های اورات می توانند تشکیل شوند. بدن زمانی که پورین ها را تجزیه می کند، اسید اوریک تولید می کند. پورین ها موادی هستند که به طور طبیعی در بدن یافت می شوند. پورین ها در برخی غذاهای خاص مانند گوشت قرمز و جگر یافت می شوند. غذاهای دریایی غنی از پورین شامل ماهی آنچوی، ساردین، صدف، گوش ماهی، قزل آلا و ماهی تن است. نوشیدنی های الکلی به ویژه آبجو و نوشیدنی های شیرین شده با قند فروکتوز باعث افزایش سطح اسید اوریک می شود.
به طور معمول اسید اوریک در خون حل می شود و از طریق کلیه ها وارد ادرار می شود. اما گاهی اوقات یا بدن اسید اوریک بیش از حد تولید می کند یا کلیه ها اسیداوریک بسیار کمی دفع می کنند. زمانی که این اتفاق می افتد، اسید اوریک می تواند رسوب کرده و تولید کریستال های اورات تیز سوزنی در مفصل یا بافت اطراف ایجاد کند که باعث درد، التهاب و تورم می شود.
فاکتورهای خطر:
اگر سطوح بالایی اسید اوریک در بدن داشته باشید احتمال ابتلا به نقرس زیاد است. فاکتورهایی که سطح اسید اوریک در خون را افزایش می دهند عبارتند از:
-
رژیم غذایی:
خوردن یک غذای سرشار از گوشت قرمز و گوش ماهی و نوشیدنی های شیرین شده با قند فروکتوز سطوح اسیداوریک را افزایش میدهد، که باعث افزایش ابتلا به نقرس می گردد. مصرف الکل به ویژه آبجو نیز باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می شود.
-
وزن:
اگر اضافه وزن داشته باشید، بدن شما مقدار بیشتری اسید اوریک تولید می کند و کلیه ها در زمان دفع اسید اوریک دچار مشکل می شوند.
-
بیماری:
برخی بیماری ها و شرایط باعث افزایش خطر ابتلا به نقرس می شوند از جمله فشار خون بالای درمان نشده و بیماری مزمنی مانند دیابت، چاقی، سندرم متابولیک، و بیماری های قلبی و کلیوی.
-
داروهای خاص:
آسپرین با دوز پایین و برخی داروهای مورد استفاده برای کنترل فشار خون- از جمله دیورتیک های تیازیدی، مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتنسین (ACE) و بلوکرهای بتا- نیز می توانند باعث افزایش سطح اسید اوریک خون شوند.
-
سابقه خانوادگی نقرس:
اگر سایر اعضای خانواده بیماری نقرس داشته باشند، احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر می شود.
-
سن و جنس:
نقرس اغلب در مردان رخ می دهد در درجه اول به این دلیل که زنان تمایل به کاهش سطح اسید اوریک دارند. با این حال، پس از یائسگی سطح اسید اوریک زنان به مردان نزدیک می شود. مردان همچنین احتمال بیشتری دارند که زودتر به نقرس مبتلا شوند – معمولا در سنین 30 تا 50 سالگی- در حالی که زنان معمولا علائم و نشانه های نقرس را بعد از یائسگی بروز می دهند.
-
جراحی یا ضربه که به تازگی رخ داده باشد:
تجربه جراحی یا ضربه گاهی اوقات می تواند باعث حمله نقرس شود. در برخی افراد، دریافت واکسن می تواند باعث تشدید نقرس شود.
عوارض نقرس:
افراد مبتلا به نقرس ممکن است به شرایط شدیدتری مبتلا شوند، مانند:
- نقرس عودکننده: برخی افراد ممکن است هرگز علائم و نشانه های نقرس را مجدد تجربه نکنند. برخی دیگر ممکن است در طول سال چندین بار علائم نقرس را تجربه کنند. داروها ممکن است به پیشگیری از حملات در افراد مبتلا به نقرس عودکننده کمک کنند. در صورت عدم درمان، نقرس می تواند باعث فرسایش و تخریب مفصل شود.
- نقرس پیشرفته: اگر درمان نشود ممکن است باعث ایجاد رسوبات کریستال های اورات در زیر پوست در گره هایی به نام توفی شود (TOE-fie) شود. توفی می تواند در چندین ناحیه مانند انگشتان دست، دست ها، پاها، آرنج ها، یا تاندون های آشیل در امتداد پشت مچ پا ایجاد شود. توفی معمولا دردناک نیست. اما ممکن است در طول حملات نقرس متورم و حساس شود.
- سنگ های کلیه: کریستال های اورات ممکن است در مجاری ادراری افراد مبتلا به نقرس جمع شوند و باعث سنگ کلیه شوند. داروها می توانند به کاهش خطر ایجاد سنگ کلیه کمک کنند.
تشخیص:
پزشکان معمولا نقرس را بر اساس علائم و ظاهر مفصل آسیب دیده تشخیص می دهند. آزمایش هایی برای کمک به تشخیص نقرس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش مایع مفصلی: پزشک ممکن است از یک سوزن برای کشیدن مایع از مفصل آسیب دیده استفاده کند. هنگامی که مایع زیر میکروسکوپ بررسی می شود، کریستال های اورات ممکن است قابل مشاهده باشد.
- آزمایش خون: پزشک ممکن است آزمایش خون را برای اندازه گیری سطح اسید اوریک در خون تجویز کند. نتایج آزمایش خون ممکن است گمراه کننده باشد. برخی از افراد سطح اسید اوریک بالایی دارند، اما هرگز نقرس را تجربه نمی کنند. و برخی از افراد علائم و نشانه های نقرس دارند اما سطوح غیرعادی اسیداوریک در خون خود ندارند.
- تصویربرداری اشعه X: عکس اشعه X مفاصل می تواند برای رد سایر علل التهاب مفصل مفید باشد.
- سونوگرافی: این آزمایش از امواج صوتی برای تشخیص کریستال های اورات در مفاصل یا توفوس استفاده می کند.
- توموگرافی کامپیوتری با انرژی دوگانه (DECT): این آزمایش تصاویر اشعه X گرفته شده از زوایای مختلف را برای تجسم کریستال های اورات در مفاصل ترکیب می کند.
درمان نقرس:
داروهای نقرس در دو نوع موجود هستند و بر دو مشکل مختلف تمرکز دارند. نوع اول، به کاهش التهاب و درد مرتبط با حملات نقرس کمک می کند. نوع دوم برای جلوگیری از عوارض نقرس با کاهش میزان اسید اوریک در خون کار می کند. اینکه کدام نوع دارو برای شما مناسب است، به فراوانی و شدت علائم و سایر مشکلات سلامتی که ممکن است داشته باشید بستگی دارد.
داروهایی برای درمان حملات نقرس:
داروهای مورد استفاده برای درمان عود نقرس و جلوگیری از حملات بعدی عبارتند از:
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): شامل گزینه های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم و همچنین داروهای تجویزی NSAIDs قدرتمندتر مانند ایندومتاسین، یا سلکوکسیب می شوند. NSAIDs خطر درد، خونریزی و زخم معده را به دنبال دارند.
- کلشی سین: پزشک ممکن است کلشی سین را تجویز کند که یک داروی ضد التهابی است و به طور موثری درد نقرس را کاهش می دهد. اثربخشی این دارو ممکن است با عوارض جانبی مانند اسهال، تهوع و استفراغ از بین برود.
- کورتیکواستروئیدها: داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون ممکن است التهاب و درد نقرس را کنترل کند. کورتیکواستروئیدها ممکن است به شکل قرص باشند یا به مفصل تزریق شوند. عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها ممکن است شامل تغییرات خلقی، افزایش سطح قند خون و افزایش فشار خون باشد.
داروهای برای پیشگیری از عوارض نقرس:
اگر هر سال چندین بار حملات نقرس را تجربه می کنید یا اگر حملات نقرس با تکرار کمتر ولی بسیار دردناک تجربه می کنید، پزشک ممکن است برای کاهش خطر عوارض مرتبط با نقرس دارو تجویز کند. اگر در عکس اشعه X شواهدی از آسیب ناشی از نقرس دارید، یا مبتلا به توفی، بیماری مزمن کلیوی یا سنگ کلیه هستید، ممکن است داروهایی برای کاهش سطح اسیداوریک توصیه شود.
- داروهایی که تولید اسیداوریک را مسدود می کند: داروهایی مانند آلوپورینول و فبوکسوستات به محدود کردن میزان اسیداوریکی که بدن می سازد، کمک می کنند. اثرات جانبی آلوپورینول شامل تب، راش، هپاتیت یا مشکلات کلیوی است. اثرات جانبی فبوکسوستات شامل راش، تهوع و کاهش عملکرد کبد است. فبوکسوستات همچنین ممکن است باعث افزایش خطر مرگ مرتبط با مشکلات قلبی شود.
داروهایی که حذف اسیداوریک را بهبود می دهند: داروهایی مانند پروبنسید به بهبود توانایی کلیه برای حذف اسیداوریک از بدن کمک می کند. اثرات جانبی شامل راش، معده درد و سنگ های کلیوی است.
مطالب مشابه:
بیماری ها
استئوآرتریت