عفونت دستگاه ادراری (UTI)

عفونت دستگاه ادراری (UTI) شرایطی بسیار آزار دهنده برای انسان است که به راحتی نمیتوان آن را نادیده گرفت. زمانی که به یک عفونت دستگاه ادراری مبتلا هستید، دفع ادرار می تواند دردناک باشد. در صورت عدم درمان، فرد می تواند با پیامدهایی جدی مواجه شود. عفونت دستگاه ادراری عفونت کل یا بخشی از دستگاه ادراری است. بیشتر عفونت ها در قسمت پایینی دستگاه ادراری که شامل مجرای پیشاب (لوله ای که امکان خروج ادرار از بدن را فراهم می کند) و مثانه (محل ذخیره ادرار) هستند را درگیر می کنند. گاهی اوقات عفونت ها از طریق حالب ها (لوله های که ادرار را از کلیه ها به مثانه انتقال می دهند) به سمت بالا و کلیه ها (محل تولید ادرار) منتقل می شوند.

انواع عفونت دستگاه ادراری

سه نوع عفونت دستگاه ادراری وجود دارند که با توجه به محل عفونی شدن دستگاه ادراری تعریف می شوند:

• عفونت مجرای پیشاب به نام اورتریت شناخته می شود که ملتهب شدن مجرای پیشاب را موجب می شود.
• شایع‌ ترین نوع عفونت دستگاه ادراری عفونت مثانه است که به نام سیستیت شناخته می شود.
• عفونت های کلیه نوع جدی‌ تری از عفونت دستگاه ادراری هستند که به نام پیلونفریت شناخته می شود.

علائم عفونت ادراری

• احساس سوزش هنگام ادرار
• تکرر ادرار
•  اضطرار برای ادرار
• احساس درد در زیر شکم و ناحیه لگن در زنان
• ادرار کِدِر، تیره، خونی یا دارای بوی غیرطبیعی
• احساس خستگی و سستی
• تب و لرز (این علامت نشان می‌دهد که احتمالا عفونت به کلیه‌ ها رسیده است)

نشانه‌های گسترش عفونت به کلیه‌ ها

عفونت های مثانه که به کلیه ها سرایت میکنند می توانند علائم بیشتری را موجب شوند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تب
• درد در پهلو یا کمر
• حالت تهوع یا استفراغ
• لرز یا تعریق
• سردرگمی یا تغییرات ذهنی

علل ایجاد عفونت ادراری

علت های شایع عفونت ادراری شامل:

•  سیستیت (عفونت مثانه):

معمولا عامل بیشتر عفونت های مثانه در زنان باکتری اشرشیا کلی E.coli (باکتری که در دستگاه گوارش انسان وجود دارد) می‌ باشد. اگر چه گاهی باکتری های دیگر از جمله کلبسیلا و ….. نیز می توانند عامل عفونت ادراری باشند. زنان به دلیل آناتومی بدن آن­ها و نزدیک بودن مجاری ادراری با مقعد بیشتر مستعد این عفونت می‌ باشند.

• عفونت مجرای پیشاب (اورتریت):

این نوع از عفونت ممکن است به دلیل ورود باکتری ها از روده به اورترا رخ می دهد. همچنین در زنان به دلیل نزدیک بودن واژن به اورترا سایر عفونت های منتقله از راه جنسی از جمله هرپس، نایسریا گونوره آ، کلامیدیا و مایکوپلاسما نیز می توانند باعث عفونت شوند.

عوامل خطر

عفونت های دستگاه ادراری در زنان شایع است و بسیاری از زنان در طول زندگی خود بیش از یک عفونت را تجربه می کنند.

عوامل خطر برای UTI در زنان عبارتند از:

• آناتومی دستگاه تناسلی در زنان: زنان دارای یک مجرای کوتاه­تر نسبت به مردان می باشند. بنابراین مسیری که باکتری ها به مثانه می­رسند کوتاه تر است.
• فعالیت جنسی 
• یائسگی پس از یائسگی، کاهش استروژن باعث تغییرات در دستگاه ادراری می شود که زنان را به آلودگی آسیب پذیر میکند.

سایر عوامل خطر ابتلا به UTI ها عبارتند از:

• ناهنجاری های دستگاه ادراری
• مسدود شدن در دستگاه ادراری: سنگ کلیه یا پروستات بزرگ شده می­تواند ادرار را در مثانه حبس کند و خطر ابتلا به UTI را افزایش دهد.
• سیستم ایمنی سرکوب شده: دیابت و سایر بیماری هایی که سیستم ایمنی را مختل می کنند می تواند خطر ابتلا به UTI را افزایش دهد.
• استفاده از کاتتر: افرادی که نمی‌ ­توانند خودشان ادرار کنند و از لوله (کاتتر) برای ادرار استفاده کنند، خطر ابتلا به UTI در آنها افزایش می یابد.

عوارض جانبی

عفونت های دستگاه ادراری هنگامی که به سرعت و به درستی درمان شود، به ندرت منجر به عوارض می شود. اما اگر درمان نشود، می تواند عواقب جدی داشته باشد.

عوارض UTI ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عفونت های مکرر
• آسیب کلیه
• در زنان باردار افزایش خطر زایمان نوزاد نارس وجود دارد.
• تنگی مجرای ادراری (استریستون) در مردان مبتلا به ابتلا به اورتریت مکرر که قبلا با ابتلا به اورئورت گنوکوک دیده میشود.
• Sepsis از عوارض بالقوه ای تهدید کننده زندگی است به خصوص اگر عفونت به کلیه ها برسد.

جلوگیری

مراحل زیر برای کاهش خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری می‌باشد:

• نوشیدن مایعات زیاد:

به ویژه آب آشامیدنی کمک می کند تا ادرار رقیق شود و با ادرار زیاد باکتری ها از دستگاه ادراری خارج شود.

• در زنان پاک کردن دستگاه تناسلی از جلو به عقب بسیار مهم است.

این کار از گسترش باکتری ها در منطقه مقعد به واژن و مجرای ادراری جلوگیری می کند.

• بلافاصله پس از مقاربت مثانه خالی شود.
• استفاده از اسپری های دئودورانت یا سایر محصولات زنانه مانند دوش و پودر در ناحیه تناسلی می تواند مجرای ادرار را تحریک کند.

آزمایش ها و روش های تشخیص عفونت های دستگاه ادراری عبارتند از:

• تجزیه و تحلیل نمونه ادرار: این آزمایش به منظور تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی نمونه ادرار استفاده میشود.

 برای جلوگیری از آلودگی بالقوه نمونه، ممکن است به شما آموزش داده شود که ابتدا ناحیه تناسلی خود را با یک پد ضد عفونی کننده پاک کنید.

• رشد باکتری های دستگاه ادراری: این آزمایش به پزشک می گوید که کدام باکتری باعث عفونت شما می شود و چه داروهایی بیشتر موثر خواهد بود.
• تصویربرداری از دستگاه ادراری

درمان

آنتی بیوتیک ها معمولا اولین درمان بیماری های دستگاه ادراری می باشند. اینکه کدام داروها تجویز می شوند و برای چه مدت، بستگی به وضعیت سلامت و نوع باکتری های موجود در ادرار شما دارد.

آزمایشگاه پاتوبیولوژی آرمین مفتخر است جهت انجام تست های پیشرفته خدمت رسان شما دوستان گرامی باشد.