دیورتیکولوز
دیورتیکولوز یک بیماری شایع است، به خصوص با افزایش سن می تواند در روده بزرگ ایجاد شود. این بدان معنی است که کیسه های کوچک در پوشش داخلی روده بزرگ تشکیل می شود. این کیسه ها معمولاً هیچ مشکلی ایجاد نمی کنند. اما به ندرت ممکن است خونریزی کنند یا دچار عفونت (دیورتیکولیت) شوند.
دیورتیکول ها کیسه های کوچک و برآمده ای هستند که می توانند در پوشش دستگاه گوارش ایجاد شوند. آنها اغلب در قسمت پایین روده بزرگ (کولون) یافت می شوند. دیورتیکول ها به ویژه پس از 40 سالگی شایع هستند و به ندرت باعث ایجاد مشکل می شوند.
حضور دیورتیکول به عنوان دیورتیکولوزیس شناخته می شود. هنگامی که یک یا چند کیسه ملتهب می شوند و در بعضی موارد آلوده می شوند، این بیماری به عنوان دیورتیکولیت شناخته می شود. این بیماری می تواند باعث درد شدید شکم، تب، حالت تهوع و تغییر قابل توجه در حالت عادی روده شود.
دیورتیکولیت خفیف را می توان با استراحت، تغییر در رژیم غذایی و آنتی بیوتیک ها درمان کرد. دیورتیکولیت شدید یا مکرر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
تفاوت دیورتیکولوز و دیورتیکولیت:
دیورتیکولوز وضعیت داشتن دیورتیکول است. دیورتیکولیت به این معنی است که حداقل در یکی از دیورتیکول ها التهاب وجود دارد. این معمولاً به این معنی است که یک عفونت باکتریایی در داخل آن وجود دارد. dierticula به خودی خود ممکن است مشکلی ایجاد نکند، اما می توانند زمینه های پرورش خوبی برای باکتری ها ایجاد کنند و چند برابر شوند. اگر دیورتیکولیت وارد بدن شود، می تواند باعث درد و سایر علائم بیماری شود.
علائم دیورتیکولوز:
بیشتر افراد به تنهایی علائمی از دیورتیکولوز ندارند و اغلب متوجه آن نمی شوند. اگر علائم بیماری مانند: درد شکم یا تب پایین وجود داشته باشد، ممکن است فرد مبتلا به عفونت (دیورتیکولیت) باشد.
همچنین می توان علائم را به عنوان یک عارضه جانبی بیماری دیگر در روده که باعث می شود دیورتیکول نسبت به فشار حساس تر شود، داشته باشند. به عنوان مثال، اگر سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا بیماری التهابی روده (IBD) در فرد وجود داشته باشد، ضایعات غذایی که از طریق دیورتیکول فرد عبور می کند ممکن است باعث حساسیت یا نفخ شود.
حدود 10٪ از افراد مبتلا به دیورتیکولوز ممکن است خونریزی دیورتیکولی داشته باشند. اگر خونریزی، علائم مداوم یا عوارض ناشی از دیورتیکولوز در فرد وجود داشته باشد، به آن “بیماری دیورتیکولار” میگویند.
علائم و نشانه های دیورتیکولیت عبارتند از:
- درد، که ممکن است ثابت باشد و برای چند روز ادامه داشته باشد. سمت چپ پایین شکم محل معمول درد است. اما گاهی اوقات سمت راست شکم به خصوص در افراد آسیایی تبار درد بیشتری احساس می شود.
- تهوع و استفراغ.
- تب.
- حساسیت شکمی.
- یبوست یا اسهال که کمتر رایج است.
زمان مراجعه به پزشک:
هر زمان که شکم درد مداوم و بدون دلیل، تب و یبوست یا اسهال بروز یابد لازم است به پزشک مراجعه شود.
تشخیص دیورتیکولوز:
پزشک ممکن است در طی یک کولونوسکوپی روتین یا عکسبرداری اشعه ایکس GI متوجه کیسه ها شود. این متداول ترین روش برای کشف دیورتیکولوز است زیرا معمولاً به تنهایی علائم ایجاد نمی کند. دیورتیکولیت معمولاً در طی یک حمله حاد شناسایی می شود. از آنجایی که درد شکم می‌تواند نشان دهنده تعدادی از مشکلات باشد، پزشک باید سایر علل علائم را رد کند.
پزشک تشخیص را با یک معاینه فیزیکی شروع می کند که شامل بررسی حساسیت شکم می شود. زنان معمولاً معاینه لگن را برای رد بیماری لگن انجام می دهند.
پس از آن، آزمایشات زیرممکن است انجام شود:
- آزمایش خون و ادرار، برای بررسی علائم عفونت.
- تست بارداری برای زنان در سنین باروری برای رد بارداری به عنوان علت درد شکم.
- آزمایش آنزیم کبدی، برای رد علل مرتبط با کبد به دلیل درد شکم.
- آزمایش مدفوع، برای رد عفونت در افرادی که اسهال دارند.
- سی تی اسکن، که می تواند کیسه های ملتهب یا عفونی را شناسایی کرده و تشخیص دیورتیکولیت را تایید کند. CT همچنین می تواند شدت دیورتیکولیت را نشان دهد و درمان را راحتتر کند.
درمان دیورتیکولوز:
بیشتر افراد نیازی به درمان خود برای دیورتیکولوز ندارند. اما پزشک ممکن است توصیه کند که فیبر بیشتری را در رژیم غذایی خود قرار دهند. این امر برای پرداختن به علت احتمالی دیورتیکولوز و جلوگیری از عوارض بیشتر مربوط به یبوست ، نفخ یا سایر علائم است.
حدود 3% از افراد ممکن است برای جلوگیری از خونریزی مداوم دیورتیکولار نیاز به درمان داشته باشند. این معمولاً در طول کولونوسکوپی اتفاق می افتد. هنگامی که یک متخصص گوارش در هنگام کولونوسکوپی خونریزی می کند، می تواند ابزارهایی را از طریق کولیوسکوپ برای مهر و موم رگ خونی شکسته منتقل کند. از طرف دیگر، یک پزشک ممکن است از آنژیوگرام برای پیدا کردن خونریزی استفاده کن. سپس با تزریق داروها به رگ خونی، آن را درمان کند.
پیشگیری از دیورتیکولوز:
مصرف گیاهان بیشتر و غذاهای کامل، ورزش منظم و مصرف آب هر روز به اندازه کافی به سالم و منظم عمل کردن حرکات روده کمک می کند. همین موضوع از دیورتیکولوز جلوگیری می کند. همچنین در فردی که قبلاً دیورتیکولوز داشته، ممکن است از بروز دیورتیکول بیشتر جلوگیری کند. اگرچه تضمین نشده است، این عوامل سبک زندگی سالم به جلوگیری از بیشتر انواع بیماری روده کمک می کند.
به طور کلی برای اکثر افراد دیورتیکولوز جای نگرانی نیست. یک پزشک ممکن است آن را به طور تصادفی در یک معاینه معمول پیدا کند. اگر فرد بالای 40 سال باشد، این قابل توجه است و اگر علائمی ایجاد نکرد، می توان به کار خود ادامه داد. اما در صورت بروز علائم، توصیه می شود حتما آنها را با یک پزشک در میان گذاشت. چراکه ممکن است این علائم مربوط به شرایط دیگری باشند یا ممکن است فرد دچار عفونت شده باشد.
به عنوان مثال، اغلب در طول کولونوسکوپی برای غربالگری سرطان یافت می شود. یک رژیم غذایی با فیبر بالا و مسکن های خفیف درد اغلب علائم را تسکین می دهد.
مطالب مشابه:
سندرم سوزش دهان (BMS)
سندرم سوء جذب
هموکروماتوز
اختلالات لوزالمعده و صفراوی
شایع ترین بیماری های گوارشی
منبع: my.clevelandclinic ، mayoclinic
