Hepatitis C
ویروس هپاتیت C یک ویروس از گروه فلاوید ویروس ها است. این ویروس در سلول های کبدی تکثیر و به آنها آسیب میرساند و قابل انتقال از راه خون است. ویروس HCV ژنوتیپ های متعددی دارد و به دلیل تنوع ژنتیکی، ویروس میتواند از حفاظ سیستم ایمنی میزبان عبور کند و عفونتی مزمن را ایجاد نماید. بر اساس مطالعات ژنتیکی، ویروس دارای 6 گونه و تعدادی زیرگونه است.
راه‌های انتقال Hepatitis C:
1- انتقال از راه خون: این ویروس در محیط خارج از بدن و درون خون خشک تا 3 ماه زنده میماند ولی با جوشاندن در 100 درجه سانتی گراد به مدت 5 دقیقه از بین می رود. در حال حاضر تمام خون ها از نظر انواع بیماری های عفونی از جمله هپاتیت C مورد بررسی قرار میگیرند و تنها در صورت سالم بودن اجازه تزریق میدهند.
2- انتقال در بین معتادین به مواد مخدر تزریقی: اعتیاد به مواد مخدر تزریقی از علل مهم ابتلا به ویروس میباشد. استفاده از سرنگ به صورت مشترک بین معتادان به مواد مخدر تزریقی یکی از راه‌های انتقال هپاتیت B، C و HIV (ایدز) میباشد.
3- خالکوبی: انجام خالکوبی به جهت زیبایی چهره نظیر خالکوبی ابرو یا Tattooing نیز یکی از راه‌های انتقال ویروس میباشد.
4- انتقال از راه تماس جنسی در خارج از چارچوب خانواده: هپاتیت C بدنبال تماس جنسی در داخل خانواده شایع نیست. آمارهای موجود خطر کمتر از پنج درصد را نشان میدهند. (خیلی کمتر از خطر انتقال HIV و هپاتیت B)
5- تماس غشاها و پرده های مخاطی (مثل سطح چشم) با خون و سایر ترشحات آلوده به خون (مثل بزاق) یکی از راه های احتمالی انتقال بیماری است. باید دقت نمود تا در صورت بروز زخم های سطحی بر روی پوست آن را با چسب زخم محافظت کرد.
علائم و نشانه‌های Hepatitis C:
- بی اشتهایی
- خستگی مفرط
- کوفتگی
- استفراغ
- درد شکم
- تیره شدن ادرار
- کم رنگ شدن مدفوع
اکثر بیمارن بدون علامت هستند.
تفاوت‌های HCV حاد، مزمن و بهبود یافته:
عفونت حاد: یعنی آلودگی جدید با ویروس هپاتیت C که منجر به بهبودی و یا عدم بهبودی شود.
عفونت مزمن: بهبودی حاصل نشود و منجر به آسیب دائمی کبد گردد.
بهبود یافته: بدین معنی است که دوره عفونت ویروس پایان یافته و یا بیمار به درمان ضد ویروس پاسخ داده و ممکن است از بدن محو شده باشد.
هپاتیت C و انتقال جنسی:
ویروس هپاتیت C به مقادیر بسیار کم در مایع منی، ترشحات واژن و بزاق وجود دارد و به همین دلیل خطر ابتلاء به دنبال تماس جنسی با فرد مبتلا به هپاتیت C وجود دارد. این خطر با طول مدت ازدواج ارتباط دارد.
خطر انتقال هپاتیت C در زندگی زناشویی سالم زیاد نیست باید توجه داشت اگر تمایلی به بچه دار شدن وجود ندارد توصیه می‌شود از کاندوم استفاده شود.
هپاتیت C و انتقال از مادر به نوزاد:
خطر انتقال عفونت ویروس هپاتیت C از مادران مبتلا به جنین بسیار زیاد است. خطر ابتلا در هنگام تولد به دلیل مخلوط شدن خون نوزاد و مادر وجود دارد. نوع زایمان (سزارین یا طبیعی) در میزان ابتلا نقشی ندارد.
در مادرانی که آزمایش PCR آنها مثبت است، به علت بالا بودن ویروس در خون، خطر انتقال عفونت به نوزادان بیشتر است. نوزادان این مادران باید یک سال بعد از تولد HCV Ab برایشان چک شود تا ابتلاء یا عدم ابتلا به هپاتیت C در آنها مشخص شود. باید توجه داشت که منعی جهت شیردهی این مادران وجود ندارد. تنها باید دقت شود هنگام زخم شدن پستان مادر خطر انتقال وجود دارد.
تشخیص هپاتیت C
تشخیص این بیماری با انجام آزمایش آنتی بادی ضد ویروس به روش الایزا است. در فردی که این آزمایش مثبت است باید با استفاده از آزمایش دقیق‌تر ریبا یا بلات وجود بیماری را اثبات کرد.
انجام آزمایش PCR جهت کلیه مبتلایان توصیه می‌شود. چون آزمایش های کبدی ALT , AST در این افراد میتواند طبیعی باشد. به این دلیل جهت بررسی فعالیت ویروس در همه بیماران انجام PCR ضروری است.