سندرم نوزاد خاکستری

سندرم نوزاد خاکستری یک بیماری نادر و کشنده است، که می تواند در نوزادان تا 2 سال ایجاد شود. این احتمالاً یک عارضه جانبی آنتی بیوتیک کلرامفنیکل است که برای درمان بیماری‌های مختلف از جمله: مننژیت باکتریایی، وبا و تب حصبه استفاده می شود. اگر عفونت به آنتی بیوتیک های دیگر مانند: پنی سیلین پاسخ ندهد، ممکن است از این آنتی بیوتیک استفاده شود.

کلرامفنیکل به دلیل سطح سمیت بالای آن برای نوزادان مضر است. نوزادان آنزیم‌های کبدی لازم برای تجزیه دوزهای زیاد این آنتی بیوتیک را ندارند. به همین دلیل، سطوح سمی کلرامفنیکل می تواند در جریان خون آنها ایجاد شود.

هنگامی که کلرامفنیکل مستقیماً به آنها داده می شود، نوزادان ممکن است دچار سندرم نوزاد خاکستری شوند. خطر ابتلا به این عارضه زمانی که زنان در طول زایمان یا در مقطعی از بارداری خود کلرامفنیکل تجویز می‌کنند، می‌تواند افزایش یابد.

علائم سندرم نوزاد خاکستری:

هنگامی که سطوح سمی کلرامفنیکل در جریان خون نوزاد جمع می شود، می تواند به سندرم نوزاد خاکستری مبتلا شود. نوزادان معمولاً طی دو تا نه روز پس از شروع درمان کلرامفنیکل توسط پزشک، علائم را نشان می دهند. علائم ممکن است متفاوت باشد. با این حال، می توان موارد زیر را مشاهده کرد:

• استفراغ
• بدن نرم
• رنگ پوست مایل به خاکستری
• فشار خون پایین
• هیپوترمی (دمای پایین بدن)
• لب و پوست آبی
• تورم شکم
• مدفوع سبز
• دشواری در تنفس
• ضربان قلب نامنظم

زمان مراجعه به پزشک:

هنگامی که کودک پس از قرار گرفتن در معرض کلرامفنیکل علائمی را نشان می دهد، بایستی فوراً با پزشک مشورت کنند. سندرم نوزاد خاکستری در صورت عدم درمان ممکن است در چند ساعت منجر به مرگ شود.

علت سندرم نوزاد خاکستری:

مصرف کلرامفنیکل علت اصلی سندرم نوزاد خاکستری است. نوزادان تازه متولد شده، به ویژه نوزادان نارس، نمی توانند مقادیر زیادی کلرامفنیکل را پردازش یا دفع کنند. در نتیجه، سطوح سمی کلرامفنیکل می تواند در جریان خون جمع شود که می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

پزشکان همچنین می توانند کلرامفنیکل را برای درمان برخی عفونت های باکتریایی که می توانند به جنین منتقل شوند، برای زنان باردار تجویز کنند. هنگامی که پزشکان کلرامفنیکل را به مادران شیرده تجویز می کنند، می توانند آن را از طریق شیر خود به نوزادان منتقل کنند.

عوارض سندرم نوزاد خاکستری:  

• خون ریزی
• عفونت
• نارسایی کلیه و کبد
• فروپاشی یا شوک قلبی عروقی
• کم خونی
• ضربه مغزی
• سردرد
• تب
• زخم های دهان
• کم خونی
• خونریزی غیرمعمول
• بثورات بدن
• مشکلات بینایی
• ضعف

تشخیص:

پزشک سابقه پزشکی نوزاد را بررسی می کند و از زن در مورد استفاده از کلرامفنیکل و سایر داروها سؤال می کند. همچنین ممکن است آزمایش‌های اضافی مانند: رادیوگرافی قفسه سینه و شکم، سی تی اسکن، سونوگرافی و الکتروکاردیوگرام استفاده شود.

درمان سندرم نوزاد خاکستری:

اگر والدین بلافاصله پس از مشاهده علائم به دنبال درمان باشند، پزشکان می توانند سندرم نوزاد خاکستری را درمان کنند. در ابتدا، زنان باید از دادن کلرامفنیکل به نوزاد خودداری کنند. اگر این دارو را برای عفونت مصرف می کنند، باید شیردهی را متوقف کنند.

پزشک پس از معاینه فیزیکی و مشاهده علائم، از جمله پوست خاکستری رنگ و لب های آبی، می تواند سندرم نوزاد خاکستری را تشخیص دهد. پزشک همچنین می تواند از زنان بپرسد که آیا آنها یا نوزادانشان در معرض کلرامفنیکل بوده اند یا خیر.

نوزادان احتمالاً پس از تشخیص پزشکان ابتلا به سندرم نوزاد خاکستری در بیمارستان بستری خواهند شد. پزشک می‌تواند پس از قطع مصرف کلرامفنیکل، درمان‌های مختلفی را پیشنهاد کند، از جمله:

1. تبادل خون:

در این روش، پزشکان مقداری از خون نوزاد را برداشته و با خون یا پلاسمای تازه اهدایی جایگزین می کنند.

2. همودیالیز:

در این روش، پزشک با دستگاه دیالیز، سموم موجود در جریان خون نوزاد را فیلتر می کند. همودیالیز سطح پتاسیم و سدیم را متعادل می کند و به کنترل فشار خون نوزاد کمک می کند.

علاوه بر این، پزشک می‌تواند برای بهبود تنفس و اکسیژن‌رسانی به بدن کودک، اکسیژن‌درمانی را به نوزاد بدهد. پزشک همچنین می تواند همپرفیوژن را پیشنهاد دهد که مشابه دیالیز است و سموم را از خون تصفیه می کند. پزشک در طول درمان خون نوزاد را بررسی می کند.

پیشگیری از سندرم نوزاد خاکستری:

پزشکان باید کلرامفنیکل را تجویز کنند، زیرا این دارو یک داروی OTC نیست. زنان باید قبل از مصرف دارو یا دادن دارو به نوزادشان، حتی اگر نسخه ای دارند، برچسب های هشدار دهنده را به طور کامل مطالعه کنند. اگر خانم ها در مورد داروها نگرانی دارند، می توانند با پزشک صحبت کنند.

پس از دادن داروی جدید به نوزاد، زنان باید به دنبال علائم یک واکنش نامطلوب باشند. در صورت مشاهده علائم سندرم نوزاد خاکستری باید فوراً به پزشک مراجعه کرد زیرا در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد.

به طورکلی اگر نوزاد عفونتی داشته باشد که به انواع دیگر آنتی بیوتیک ها پاسخ می دهد، ممکن است به ندرت نیاز به کلرامفنیکل شود. در صورت لزوم، این دارو فقط باید به کودکان خردسال و نوزادان تحت نظارت دقیق پزشک داده شود و نباید درمان اولیه باشد.

معمولاً هنگامی که کلرامفنیکل در دوزهای پایین تجویز می شود و همچنین هنگامی که سطح خون کنترل می شود، می توان از سندرم نوزاد خاکستری جلوگیری کرد. اگر فرد باردار باشد یا در دوران شیردهی باشد و کلرامفنیکل مصرف کند، بایستی پزشک خون او را کنترل کند.

مطالب مشابه:

هفته های بادراری

غربالگری سه ماهه اول

زمان مناسب انجام آزمایش قند بارداری

منبع: healthlibrary.askapollo