آزمایش خون هموسیستئین

آزمایش خون هموسیستئین، یک آزمایش خون است. میزان هموسیستئین در بدن را اندازه گیری می کند. این آزمایش اغلب برای تشخیص کمبود ویتامین B6، B9 یا B12 استفاده می شود. افراد مبتلا به هموسیستئین بالا ممکن است در معرض خطر بیشتری برای بیماری قلبی عروقی باشند. در نوزادان، آزمایش هموسیستئین می تواند به تشخیص بیماری نادری به نام هموسیستینوری کمک کند.

هموسیستئین یک اسید آمینه است که هنگام تجزیه پروتئین ها تولید می شود و نقش مهمی در بدن دارد. آمینو اسیدها مولکول هایی هستند که بدن از آنها برای ساخت پروتئین استفاده می کند. 10 تا از آمینواسیدها را بدن می تواند تولید کند و 10 تای دیگر باید از رژیم غذایی گرفته شود، که اسیدهای آمینه ضروری نامیده می شوند.

اگر سطح هموسیستئین در بدن غیر طبیعی باشد، می تواند فرد را مستعد بیماری کند.

آشنایی با سطوح هموسیستئین در بدن:

برای اینکه بدن به درستی کار کند، پروتئین ها، مواد معدنی و هورمون های مختلف باید در محدوده طبیعی باقی بمانند. زمانی که سطح یک ماده خیلی بالا یا خیلی کم شود، این می تواند باعث بیماری شود. این مورد در مورد هموسیستئین نیز صادق است.

• سطوح طبیعی: کمتر از mcmol/L 15 ( میکرومول در لیتر خون)
• سطوح بالا: 30-100 میکرومول در لیتر خون
• سطوح بالای خطرناک: بیش از 100 میکرومول در لیتر خون

این اعداد به صورت میکرومول در لیتر خون بیان می شوند. اگر سطح هموسیستئین فرد تا 30 میکرومول در لیتر باشد، به طور کلی ایمن است. اگربالاتراز سطح طبیعی باشد می تواند فرد را مستعد بیماری از جمله بیماری های قلبی عروقی کند.

علل و علائم هموسیستئین غیر طبیعی:

داشتن سطوح غیر طبیعی هموسیستئین معمولاً در بزرگسالان علائمی ایجاد نمی کند. اگر علائم ظاهر شوند، خفیف هستند و به راحتی می توان آنها را نادیده گرفت. به همین دلیل است که برای بررسی سطح هموسیستئین نیاز به آزمایش هموسیستئین مناسب وجود دارد.

برخی از شایعترین علائم گزارش شده توسط بیماران عبارتند از:

سرگیجه، سردرد، خستگی، رنگ پریدگی پوست، تغییر در رنگ پوست یا ناخن،  تپش قلب و احساس سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها. در برخی موارد، افراد با سطح هموسیستئین بالا نیز دچار زخم های دهان و سرگیجه می شوند.

یکی از رایج ترین علل افزایش هموسیستئین، کمبود ویتامین B یا فولات است. این ویتامین در بسیاری از عملکردهای بدن ضروری است و کمبود آن می تواند منجر به بیماری شود.

سایر علل افزایش سطح هموسیستئین عبارتند از: بیماری کلیوی، پسوریازیس، ژنتیک یا استفاده از برخی داروها.

عوارضی که ممکن است با افزایش سطح هموسیستئین ظاهر شود:

مهم است که سطح هموسیستئین به طور مرتب بررسی شود زیرا می تواند عوارض شدید در مقادیر غیر طبیعی ایجاد کند. به عنوان مثال، افرادی که سطوح بسیار بالایی از این اسید آمینه دارند، ممکن است دچار حمله قلبی، بیماری عروق کرونر یا تشکیل لخته‌های خون در داخل شریان‌ها و سیاهرگ‌ها شوند.

در موارد دیگر، افرادی که سطح هموسیستئین بالایی دارند، ممکن است به بیماری‌های نورودژنراتیو مبتلا شوند. اینها با زوال عقل، بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون نشان داده می شوند. در چنین مواردی، اندازه مغز کوچک می شود و فرد مورد نظر دچار مشکلات جدی در سیستم عصبی می شود.

در نهایت، هموسیستئین بیش از حد در خون نیز می تواند منجر به پوکی استخوان شود که با شکنندگی استخوان مشخص می شود.

گزینه های درمانی برای سطوح هموسیستئین بالا:

همانطور که قبلا ذکر شد، کمبود ویتامین B در بدن می تواند منجر به سطوح بالای هموسیستئین شود. به نظر می رسد افزایش مصرف ویتامین B این مشکل را به راحتی حل می کند. به عنوان مثال، اگر آزمایش خون هموسیستئین نشان دهد که هموسیستئین بیش از حد در خون وجود دارد، ممکن است پزشک تغییرات رژیم غذایی را توصیه کند.

لوبیا، سبزیجات سبز و سایر غذاها سرشار از ویتامین B هستند. ممکن است لازم باشد آنها را بیشتر در رژیم غذایی قرار داد. اگر کمبود ویتامین واقعا زیاد باشد، ممکن است حتی نیاز به مصرف مکمل های ویتامین B باشد.

در حالت ایده آل، بایستی برای بررسی سطح هموسیستئین هر 2 ماه یکبار آزمایش انجام شود. اگر این سطوح نرمال باشد، درمان جواب می دهد. اگر سطوح هموسیستئین بالا باشد، ممکن است نیاز به افزایش مصرف ویتامین B  وجود داشته باشد. در عین حال، بایستی به خاطر داشت که مشکلات تیروئید یا سایر شرایط زمینه ای ممکن است سطح هموسیستئین را افزایش دهد.

آزمایش خون هموسیستئین ممکن است برای موارد زیر استفاده شود:

بررسی کمبود ویتامین B6، B12 یا اسید فولیک:

این ویتامین‌ها هموسیستئین را تجزیه می کنند. بنابراین اگر کمبود این ویتامین ها وجود داشته باشد، سطح هموسیستئین افزایش می یابد. آزمایش خون هموسیستئین ممکن است با آزمایش خون برای اندازه گیری سطح ویتامین B انجام شود.

کمک به تشخیص هموسیستینوری:

هموسیستینوری یک بیماری نادر و ژنتیکی است که بدن را از استفاده از یک اسید آمینه خاص برای ساخت پروتئین های مهم باز می دارد. علائم معمولاً در سال اول زندگی ظاهر می شوند، اما ممکن است تا دوران کودکی یا بعد از آن ظاهر نشوند. علائم شایع شامل مشکلات بینایی، لخته شدن خون و استخوان های ضعیف است. در ایالات متحده، اکثر نوزادان یک آزمایش غربالگری معمول برای بررسی هموسیستینوری انجام می دهند.

زمان تجویز آزمایش خون هموسیستئین:

درصورت افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی:

اگر بیماری قلبی یا عروقی در فرد تشخیص داده شود یا اگر فرد شرایطی دارد که خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی را افزایش می دهد، ممکن است پزشک آزمایش خون هموسیستئین را تجویز کند، شرایطی مانند:

• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• دیابت

پزشکان آزمایش خون هموسیستئین را به صورت روتین برای غربالگری خطر بیماری قلبی در همه افراد توصیه نمی کنند. به این دلیل که محققان مطمئن نیستند که سطح هموسیستئین چقدر بر بیماری های قلب و عروق خونی تأثیر می گذارد و تاکنون مطالعات نشان داده‌اند که کاهش سطح هموسیستئین خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش نمی دهد.

آمادگی برای آزمایش خون هموسیستئین:

ممکن است لازم باشد 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش هموسیستئین ناشتا بود. برخی از داروها و مکمل ها ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند. بنابراین بایستی، در مورد تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می شود، به ویژه ویتامین B، به پزشک   اطلاع داده شود. اما هرگز مصرف هیچ دارویی بدون نظر پزشک نباید قطع شود.

به طورکلی سطوح هموسیستئین بالاتر از حد طبیعی ممکن است در شرایط دیگر مانند: پوکی استخوان، بیماری مزمن کلیوی، کم کاری‌تیروئید یا بیماری آلزایمر یا سایر انواع زوال عقل نیز رخ دهد.

اگر سطح هموسیستئین بالا باشد، همیشه به این معنی نیست که فرد یک بیماری پزشکی دارد که نیاز به درمان دارد. نتایج ممکن است تحت تأثیر موارد زیر باشد:

سن: سطوح هموسیستئین ممکن است با افزایش سن بیشتر شود.

جنسیت: مردان معمولا سطح هموسیستئین بالاتری نسبت به زنان دارند، اما سطح آن در زنان پس از یائسگی افزایش می یابد.

مطالب مشابه:

آزمایش خون هماتوکریت

۵ آزمایش خون برتر برای زنان

سطوح MCH در آزمایش خون

آزمایش خون TIBC

آزمایش خون CBC برای سرطان

منابع: discountedlabs, medlineplus