تست HSG یا هیستروسالپنگوگرام
هیستروسالپنگوگرام (HSG) یک آزمایش رنگ با اشعه ایکس است که برای تشخیص مشکلات مربوط به باروری استفاده می شود. در طول HSG، اشعه ایکس تصاویری از حفره رحم و لوله های فالوپ را در حالی که با رنگ مخصوص پر شدند، ثبت می کند که به پزشک اجازه می دهد رحم و لوله های فالوپ را ببیند و مشکلات باروری ناشی از مسدود شدن لوله های فالوپ و شکل نامنظم رحم را تشخیص دهد.
زمان انجام تست HSG یا هیستروسالپنگوگرام:
پزشک انجام تست را طوری برنامه ریزی می کند که در دو هفته اول چرخه قاعدگی فرد – پس از پایان آخرین قاعدگی اما قبل از تخمک گذاری انجام شود. این زمان احتمال بارداری یا قاعدگی فرد را در طول انجام تست کاهش می دهد.
کسانی که باردار هستند یا عفونت لگن دارند، نباید HSG دریافت کنند. همچنین اگر در زمان انجام عمل خونریزی رحم داشته باشند HSG انجام نمی شود.
چه زمانی هیستروسالپنگوگرام لازم است؟
HSG می تواند به پزشک کمک کند تا ببیند لوله های فالوپ باز یا مسدود شدند یا خیر. این اطلاعات می تواند به پزشک در تشخیص مشکلات باروری کمک کند. لوله های فالوپ باز اجازه می دهد تا یک مسیر روشن برای لقاح رخ دهد. اسپرم از طریق لوله های فالوپ حرکت می کند تا تخمک را بارور کند. تخمک بارور شده (جنین) از طریق لوله های فالوپ به رحم می رود، جایی که می تواند رشد کند و به یک جنین سالم تبدیل شود.
لوله های فالوپ مسدود شده از وقوع این فرآیندها جلوگیری می کند و یکی از دلایل اصلی ناباروری است.
HSG همچنین می تواند به پزشک اجازه دهد برای:
- بررسی موفق بستن لوله یا برگشت لوله: HSG می تواند نشان دهد که آیا با موفقیت لوله های فالوپ بسته شده یا معکوس شده است تا فرد نتواند باردار شود.
- برنامه‌ریزی برای تصویربرداری بیشتر: HSG می‌تواند بی نظمی هایی را در رحم نشان دهد (فیبروم، شکل غیرطبیعی) که پزشک می تواند از آنها برای برنامه ریزی و برای تصویربرداری بیشتر، از جمله سونوهیستروسکوپی و هیستروسکوپی استفاده کند. سونو هیستروگرافی می تواند نتایج HSG را بیشتر مشخص کند و تشخیص نهایی را ارائه دهد. در حالی که هیستروسکوپی می تواند شرایط خاصی را که رحم فرد را درگیر می کند، درمان کند.
امروزه از هیستروسالپنگوگرام فقط برای تعیین باز بودن لوله ها استفاده می شود. زیرا سایر آزمایشات کم عارضه و کامل تری را می توان برای مطالعه رحم انجام داد.
متخصص زنان، رادیولوژیست یا متخصص غدد تولید مثل می توانند HSG را انجام دهند. پس از آن، رادیولوژیست عکس‌برداری اشعه ایکس را ارزیابی میکند و گزارشی را می نویسد که یافته‌ها را به پزشک ارسال میکند.
روش کار تست HSG یا هیستروسالپنگوگرام:
با HSG، یک رنگ حفره رحم و لوله های فالوپ را پر می کند. این رنگ یک طرح کلی از رحم و لوله های فالوپ را ایجاد می کند که در عکس اشعه ایکس برجسته می شود. اگر اشعه ایکس نشان دهد که رنگ در لوله های فالوپ فرد جریان دارد، نشان دهنده باز بودن لوله های فالوپ می باشد. اگر رنگ با مانعی برخورد کند که مانع از جریان شود، لوله های فالوپ مسدود می باشند. HSG کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.
پس از انجام آزمایش، ممکن است عوارض جانبی بروز پیدا کنند، مانند: گرفتگی عضلات، سرگیجه، ناراحتی معده یا حالت تهوع و مقدار کمی خونریزی واژینال برای یک یا دو روز.
خطرات تست HSG:
یک HSG از تابش برای ضبط تصاویر اشعه ایکس استفاده می کند. اما میزان تابش حداقل است. HSG خطرناک تلقی نمی شود. عوارض نادر ممکن است شامل عفونت، صدمه به رحم و واکنش آلرژیک به محلول رنگ باشد.
بررسی نتایج تست HSG یا هیستروسالپنگوگرام:
پزشک نتایج را بررسی می کند و در مورد مراحل بعدی به فرد توصیه هایی می کند. اگر HSG انسداد را نشان دهد، پزشک ممکن است روش های دیگری مانند لاپاراسکوپی را برای تشخیص بیشتر و درمان مشکل توصیه کند. یا ممکن است درمان های باروری مانند: لقاح آزمایشگاهی (IVF) را توصیه کنند که نیازی به شفاف بودن لوله های فالوپ ندارند.
زمان مراجعه به پزشک:
در صورت مشاهده هر یک از این علائم که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد، لازم است به پزشک مراجعه کرد:
تب، لرز، غش کردن، استفراغ، خونریزی شدید واژن، ترشحات بدبو از واژن و گرفتگی شدید در شکم.
آیا هیستروسالپنگوگرام شانس بارداری را افزایش می دهد؟
“Tubal flushing” به فرآیند تزریق رنگ به رحم و لوله های فالوپ، مانند HSG، اما بدون انجام اشعه ایکس اشاره دارد. برخی از مطالعات نشان می دهد که شستشوی لوله ها باروری را بهبود می بخشد. به خصوص در طول سه تا شش ماه اول پس از تزریق رنگ. تحقیقات نشان می دهد که وقتی محلول رنگی حاوی ماده حاجب محلول در روغن باشد، میزان لقاح افزایش می یابد.
با این حال، این مطالعات کیفیت متفاوتی دارند. قبل از اینکه HSG به عنوان یک درمان باروری و همچنین یک روش تشخیصی در نظر گرفته شود، به تحقیقات بیشتری نیاز است. محلول رنگ به طور بالقوه می تواند انسدادهای جزئی را برطرف کند و شانس باردار شدن فرد را افزایش دهد. اگرچه برای اثبات این نظریه به تحقیقات بیشتری نیاز است.
عوارض آزمایش HSG:
ناراحت کننده ترین عارضه جانبی آزمایش HSG گرفتگی عضلات است. پزشک ممکن است به فرد توصیه کند که چند روز پس از HSG از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کند تا به کاهش علائم او کمک کند. ممکن است متوجه ترشحات چسبنده واژن در جایی که رنگ از بدن خارج می شود، شوند. اما این علائم در نهایت برطرف می شوند.
جایگزین های HSG:
روش های دیگری نیز وجود دارند که می توانند برخی از اطلاعات مشابه HSG را ارائه دهند:
- لاپاراسکوپی: این روش جراحی نیاز به بیهوشی عمومی دارد.
- هیستروسکوپی: این روش می تواند نمای دقیقی از داخل رحم ارائه دهد. اما نمی تواند نشان دهد که آیا لوله های فالوپ مسدود شدند یا خیر.
- سونوهیستروگرافی: این روش از معاینه اولتراسوند برای نشان دادن داخل رحم استفاده می کند. مانند: هیستروسکوپی، اطلاعاتی در مورد لوله های فالوپ نمی دهد.
- سونوهیستروسالپنگوگرافی: در این روش از محلول نمک و اولتراسوند استفاده می شود. نمک از دهانه رحم عبور کرده و وارد رحم می شود. سپس از اولتراسوند برای مشاهده پوشش رحم و ردیابی نحوه جاری شدن نمک به لوله های فالوپ استفاده می شود.
به طور کلی هیستروسالپنگوگرام می تواند به پزشک کمک کند تا ناهنجاری هایی را در رحم یا لوله های فالوپ تشخیص دهد که ممکن است مانع از بارداری شوند. انسداد لوله های فالوپ یکی از دلایل اصلی ناباروری است. نتایج HSG فرد می تواند به پزشک کمک کند تا یک قدم به تعیین اینکه چه چیزی باردار شدن را برای فرد دشوار می کند نزدیک تر شود.
مطالب مشابه:
نارسایی جفت: علل و درمان
تفاوت ایدز و HIV
درد زایمان
بارداری بعد از ۳۰ سالگی
جدول واکسیناسیون کودکان
منابع: my.clevelandclinic ، acog
