سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار
یک عارضه جدی دیابت شیرین، سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) است و زمانی اتفاق می افتد که سطح قند خون برای مدت طولانی بسیار بالا باشد. علائم HHS می تواند شامل تشنگی شدید، تکرر ادرار، تغییر در بینایی و گیجی باشد. HHS یک وضعیت اورژانسی است و در صورت مشاهده این علائم باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار (HHS) چیست؟
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار یکی از عوارض جدی دیابت است. HHS زمانی رخ می دهد که سطح گلوکز خون فرد برای مدت طولانی بیش از حد بالا باشد و منجر به کم آبی شدید (تشنگی شدید) و گیجی شود.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار نام های دیگری نیز دارد از جمله:
- HHS مرتبط با دیابت
- سندرم هیپراسمولار مرتبط با دیابت
- کمای هیپراسمولار غیرکتوتیک هیپرگلیسمیک (HHNK)
- کمای هیپراسمولار
- سندرم غیرکتوز هیپرگلیسمیک هیپراسمولار (HHNS)
- حالت هیپرگلیسمی هیپراسمولار
- سندرم هیپراسمولار غیرکتوتیک (NKHS)
چه کسانی تحت تاثیر سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار قرار دارند؟
HHS اغلب افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را تحت تاثیر قرار می دهد که عبارتند از:
- افراد مسن (معمولا در دهه 60 یا 70سالگی)
- افریقایی-امریکایی، بومی امریکایی یا اسپانیایی تبار
- فردی که مبتلا به سایر بیماری ها مانند عفونت، بیماری قلبی و غیره است.
اگر HHS درمان نشود می تواند کشنده باشد. به ندرت، HHS می تواند کودکان و بزرگسالان جوان مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 را تحت تاثیر قرار دهد، به خصوص اگر دارای چاقی باشند. به ندرت، افرادی که هنوز دیابت آنها تشخیص داده نشده است می توانند HHS داشته باشند.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چقدر شایع است؟
HHS کمتر از سایر عوارض مهم مرتبط با دیابت شایع است. کمتر از 1 درصد از پذیرش بیماران دیابتی در بیمارستان به دلیل HHS است.
چه چیزی باعث ایجاد سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار می شود؟
افرادی که دیابت دارند، گلوکز بیش از حد در خون خود دارند. چون بدن به اندازه کافی انسولین نمی سازد یا در استفاده از انسولین ساخته شده با مشکل مواجه می شود. (انسولین یک هورمون طبیعی است که توسط سلول های بتاپانکراس تولید می شود و به بدن کمک می کند از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کند).
HHS زمانی اتفاق می افتد که قند خون فرد مبتلا به دیابت برای مدت طولانی بیش از حد بالا می رود (هیپرگلیسمی). قند اضافی وارد ادرار می شود که باعث می شود فرد تکرر ادرار را تجربه کند. در نتیجه، مایعات زیادی از دست می دهد که می تواند منجر به کم آبی شدید (تشنگی شدید) شود.
HHS معمولا در افرادی ایجاد می شود که دیابت نوع 2 خود را تحت کنترل ندارند و آنها:
- بیماری یا عفونت مانند ذات الریه یا عفونت مجاری ادراری دارند.
- مصرف دارو که برای مدیریت دیابت تجویز شده را متوقف می کنند.
- دچار حمله قلبی یا سکته مغزی می شوند
- از داروهای خاصی مانند استروئیدها یا دیورتیک ها استفاده می کنند که می توانند باعث ایجاد این سندرم شوند.
علائم سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چیست؟
نشانه های HHS معمولا به کندی ظاهر می شود، و ممکن است روزها یا هفته ها طول بکشد تا ایجاد شوند. علائم عبارتند از:
- سطح قند خون بالا (بیش از 600 میلی گرم در دسی لیتر)
- گیجی، توهم، خواب آلودگی، یا غش کردن
- خشکی دهان و تشنگی شدید که در نهایت ممکن است بهبود یابد
- تکرر ادرار
- تب بیش از 4 درجه فارنهایت
- تاری دید یا از دست دادن بینایی
- ضعف یا فلج که ممکن است در یک طرف بدن بدتر باشد.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر دیابت دارید و علائم زیر را دارید باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
- تشنگی شدید
- تکرر ادرار
- سردرگمی، یا تغییر در وضعیت روانی شما
- تغییرات در دید شما
- پزشک شما را معاینه می کند، در مورد علائم شما می پرسد و آزمایش خون برای بررسی سطح قند خون شما تجویز می کند.
- سطح قند خون بسیار بالا (بیش از 600 میلی گرم در دسی لیتر) با سطوح پایین کتون (اسید در خون و ادرار) به پزشک کمک می کند تا HHS را تشخیص دهد.
سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چگونه درمان می شود؟
برای درمان HHS، پزشک به شما داروهای داخل وریدی (IV) می دهد. این شامل:
- مایعاتی برای آبرسانی به شما
- الکترولیت ها (مانند پتاسیم) برای متعادل کردن مواد معدنی در بدن شما.
- انسولین برای کنترل سطح قند خون
پزشک همچنین هر گونه بیماری یا عفونت زمینه ای را که ممکن است باعث HHS شده باشد را درمان می کند. شما معمولا در بیمارستان می مانید تا تیم مراقبت های بهداشتی بتوانند شما را از نزدیک برای هر گونه عارضه زیر نظر داشته باشند.
عوارض جانبی درمان سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چیست؟
الکترولیت ها یا مایعات که به صورت داخل وریدی تزریق می شوند و برای درمان کم آبی استفاده می شوند عوارض جانبی ندارند. عوارض جانبی انسولین عبارتند از:
- هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
- تورم دست ها و پاها
- افزایش وزن
اگر در مدت بستری شدن در بیمارستان قند خون شما خیلی پایین بیاید پزشک شما را برای هیپوگلیسمی درمان می کند.
عوارض مرتبط با سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چیست؟
HHS یک مشکل پزشکی بسیار جدی است. اگر درمان نشود می تواند منجر به موارد زیر شود:
- تشنج
- کما
- تورم مغز
- نارسایی اندام ها
- مرگ
برای تسکین علائم سندرم HHS چه کاری می توانیم انجام دهیم؟
اگر علائم HHS دارید، باید مقدار زیادی آب بنوشید و با اورژانس تماس بگیرید یا فورا به اورژانس مراجعه کنید. برای تسکین علائم یک تزریق داخل وریدی مایعات و انسولین دریافت خواهید کرد.
آیا می توان از سندرم HHS پیشگیری کرد؟
بهترین راه برای پیشگیری از HHS پیروی از یک سبک زندگی سالم و مدیریت دیابت است. باید:
- قند خون خود را مرتبا چک کنید تا مطمئن شوید که در محدوده هدف خود قرار دارید.
- انسولین و سایر داروهای دیابت خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید.
- هرگز با معده خالی الکل ننوشید.
- زمانی که بیمار هستید بیشتر استراحت کنید و قند خون خود را بیشتر چک کنید.
- علائم HHS را بشناسید و در صورت داشتن هر یک از آنها فورا کمک بگیرید.
پیش آگهی برای بیماران مبتلا به سندرم هیپرگلیسمی هیپراسمولار چیست؟
پیش آگهی بیماران مبتلا به HHS تا حد زیادی به سن، سلامت عمومی و شدت بیماری بستگی دارد. حدود 20 درصد از افرادی که HHS دارند به دلیل این بیماری می میرند.
اگر HHS داشتید، پس از ترخیص از بیمارستان باید با پزشک خود در تماس نزدیک باشید. شما می توانید با کنترل دیابت و مدیریت رژیم غذایی و سبک زندگی خود، خطر ابتلا به HHS را کاهش دهید.
چه زمانی باید در مورد سندرم HHS با پزشک خود تماس بگیریم؟
HHS یک وضعیت پزشکی جدی است. اگر دیابت دارید، باید با اورژانس تماس بگیرید یا در موارد زیر درخواست کمک پزشکی اورژانسی بدهید:
- همیشه سطح قند خون بیش از 400 میلی گرم در دسی لیتر داشته باشید
- گیج یا سرگردان هستید
- بیشتر از حد معمول احساس تشنگی کنید
- باید بیشتر از حد معمول ادرار کنید
- تغییراتی در دید خود داشته باشید
- در هر نقطه از بدن خود احساس ضعف یا فلج داشته باشید
مطالب مشابه: