تفسیر نتایج آزمایش HIV

نتایج آزمایش ایدز HIV چقدر طول می­کشد؟ چگونه گزارش می­شوند؟

این سوالات از جمله پرتکرارترین سوالات در مشکوک بودن به مواجه با HIV می­باشند. در زیر سعی کردیم به طور خلاصه به این سوالات پاسخ دهیم.

آزمایش ایدز HIV چقدر طول می­کشد؟

در زمان انجام آزمایشات سریع HIV، در عرض 15 تا 50 دقیقه یا نهایتا در همان روز جواب آزمایش آماده خواهد بود.

توجه داشته باشید که منظور از «سریع» یعنی زمانی که صرف آماده شدن جواب می­شود است نه زمان بین مواجه و انجام آزمایش.

اگر نمونه­ ها به آزمایشگاه دیگری فرستاده شوند، ممکن است نتایج ظرف چند روز یا یک هفته آماده شود.

در آزمایشات سریع خون، یک یا چند قطره خون بر روی نوار آزمایش ریخته می­شود. حدود 15 الی 20 دقیقه زمان می­برد تا نتیجه مشخص شود.

برخی آزمایشات سریع به جای نمونه خون از نمونه دهانی استفاده می­کنند. هر چند که در برخی مواقع به آن­ها، آزمایشات بزاقی گفته می­شود این اصطلاح دقیقی نیست. برای تهیه نمونه دهانی سلول­ های سطح لثه جمع­ آوری می­شود نه بزاق. این سلول­ ها حاوی آنتی­ بادی­ های HIV هستند.

زمانی که نمونه­ های شما به آزمایشگاه ارسال می­شود، شما می­توانید خودتان برای تحویل نتیجه به آزمایشگاه مراجعه کنید یا آزمایشگاه نتیجه آزمایش شما را به صورت آنلاین یا از طریق ارسال پیامک به شما اطلاع دهد.

مناسب­ترین زمان برای انجام تست ایدز HIV چه زمانی است؟

شخص 23 تا 90 روز پس از مواجه احتمالی با HIV می­تواند تست بدهد. اگر شخص چهار هفته بعد از مواجه تست انجام دهد، نتیجه منفی می­تواند یک نتیجه دقیق باشد. ولی برای اطمینان بهتر است 3 ماه بعد مجدد تست تکرار شود. در بازه 12 هفته یا سه ماه، 97 درصد افراد به اندازه کافی آنتی­ بادی دارند که نتیجه تست دقیق و قابل استناد باشد.

دوره پنجره آزمایش­ های سریع HIV چقدر است؟

آزمایشات سریع HIV شامل یک دوره پنجره سه ماهه است. این بدان معنی است که نتایج وضعیت HIV سه ماه پیش شما را مشخص می­کند. نتیجه مثبت یک آزمایش سریع همیشه باید توسط یک آزمایش آزمایشگاهی دیگر تایید شود. اگر اخیرا در معرض خطرات دیگری قرار گرفتید، نتیجه منفی باید طی سه ماه تایید شود.

تفسیر نتایج آزمایش HIV

آزمایشگاه باید کاملا شفاف نتایج را برای شما توضیح دهد.

آزمایش ­های خون سریع اگر مثبت باشند دو خط را نشان می­دهند و اگر منفی باشند یک خط را نشان می­دهند (مشابه نتایج آزمایش بارداری سریع و خانگی).

نتایج آزمایش ­های آزمایشگاهی به صورت مثبت، منفی، نامشخص گزارش می­شوند.

• منفی یا غیرفعال به معنی این است که شما HIV ندارید (البته با توجه به دوره پنجره مورد نظر برای تست).
• مثبت یا فعال بدین معنی است که آزمایش نشان می­دهد که HIV شما مثبت است و شما عفونت HIV دارید.
• نامشخص به این معنی است که نتایج آزمایش ناواضح است و باید آزمایش تکرار شود.

توجه داشته باشید که اگر جواب تست شما منفی باشد ولی دارای علائمی شبیه آنفلوانزا هستید یا دارای علائمی مانند تورم غدد لنفاوی، خستگی مفرط، راش یا زخم در اطراف دهان هستید، باید برای اطمینان از عدم ابتلا به HIV، تست را تکرار کنید. چون ممکن است به دلیل دوره پنجره نتیجه تست شما به طور کاذب منفی شود.

جواب منفی تست من به معنی منفی بودن تست شریک جنسی­ ام است؟

خیر. نتایج تست شما تنها برای وضعیت HIV شماست و بر اساس آن نمی­توان نتیجه­ گیری کرد که شریک شما HIV ندارد.

HIV ضرورتا با هر بار رابطه جنسی یا هر بار استفاده از سرنگ تزریقی یا هر وسیله نوک تیز مشترکی به شخص دیگر منتقل نمی­شود. خطر انتقال و ابتلای HIV بستگی به نوع مواجه یا رفتار شما دارد. بنابراین انجام یک تست HIV به این معنی نیست که شریک شما HIV دارد یا نه.

اگر جواب تست ایدز HIV مثبت بود چه باید کرد؟

پس از تشخیص HIV، مطب یا کلینیک ارائه­ دهنده­ مراقبت­ های بهداشتی به شما مشاوره پس از آزمایش ارائه می­دهد. در این زمان به شما در درک مراحل بعدی، از جمله اهمیت شروع درمان HIV در سریع ­ترین زمان ممکن کمک میکند. درمان HIV شامل مصرف داروهای بسیار موثر (به نام داروهای ضد رتروویروسی یا ART) است که برای کنترل ویروس مورد استفاده قرار می­گیرند. ART برای همه افراد مبتلا به HIV توصیه می­شود. صرف نظر از اینکه چه مدت به این ویروس مبتلا شدند یا شدت بیماری چقدر است.

اگر جواب تست HIV مثبت باشد یعنی من ایدز دارم؟

خیر. تست مثبت برای HIV به معنی این نیست که شما ایدز دارید. ایدز پیشرفته­ ترین مرحله بیماری HIV است. اگر فرد مبتلا به HIV درمان نشود، HIV می­تواند به ایدز تبدیل شود. ولی اگر شخص مبتلا به HIV داروهای تجویزی را به طور منظم مصرف کند، ممکن است برای سالیان طولانی به زندگی خود ادامه دهد و بیماری آن هرگز به ایدز تبدیل نشود.

برای کاهش خطر انتقال HIV چه باید کرد؟

• داروی ضد HIV را طبق تجویز پزشک متخصص خود مصرف کنید تا viral load (میزان ویروس HIV در خون شما) در سطح غیرقابل تشخیص حفظ شود.
• در هر صورت چه viral load غیرقابل تشخیص باشد و چه بالا باشد، در هر بار رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید. در صورتی که به کاندوم­ های لاتکس حساسیت دارید می­توانید کاندوم­ های پلی­اورتان استفاده کنید.
• اگر شریک جنسی شما HIV منفی است، از او بخواهید با پزشک و مشاور صحبت کند که آیا داروهای اورژانسی ضد HIV برای او مناسب است یا خیر.
• برای غربالگری و تشخیص بیماری­ های مقاربتی (STD) آزمایش دهید و از شریک خود نیز بخواهید این آزمایشات را انجام دهد.

داروهای اورژانسی ضد HIV چیست؟

در صورتی که فرد رفتارهای پرخطری انجام دهد که در معرض HIV قرار بگیرد، برای مثال پارگی کاندوم در حین رابطه با شخصی که viral load آن بالاست یا استفاده از سرنگ تزریقی مشترک، استفاده سریع این داروهای اورژانسی احتمال ابتلا به HIV را بسیار کاهش می­دهند. در واقع این داروها برای پیشگیری در مواقع اضطراری است و استفاده از این داروها (قرص ­ها) روش معمول برای پیشگیری از ابتلا به HIV نیست.

طول دوره مصرف این داروها:

یک دوره 28 روزه است، که بسته به رژیم دارویی و تشخیص پزشک یا راهنمای مشاوره شما یک یا دو بار در روز به طور منظم باید مصرف شود.

عوارض جانبی این داروها:

این داروهای اورژانسی ضد HIV عوارض جانبی خطرناکی ندارند. معمولا عوارض آن­ها بعد از قطع مصرف از بین خواهد رفت. شایع­ترین عوارض شامل تهوع، احساس ناخوشی، خستگی، اسهال و… است.

بهترین زمان برای مصرف این داروها:

این داروها باید حداکثر 72 ساعت پس از مواجه استفاده شوند. ولی بهترین زمان کمتر از 24 ساعت پس از رفتار پرخطر است و هر چه زمان بین مصرف و مواجه با HIV کمتر باشد احتمال اثربخشی بیشتر است.

این داروها باعث پیشگیری 100درصدی نمی­شوند. ولی احتمال انتقال HIV را بسیار کاهش می­دهند.

باید حداقل 3 ماه پس از مواجه تست HIV بدهید تا از عدم ابتلا به HIV مطمئن شوید.

مطالب مشابه:

آزمایش‌ HIV

درمان بیماری HIV

سویه جدید HIV

آزمایش HIV/AIDS

مقالات تخصصی HPV