لتروزول (Femara) برای باروری

Letrozole که با نام تجاری Femara نیز شناخته می شود، یک داروی خوراکی است که برای تحریک رشد تخمک و تخمک گذاری در بیماران زن تحت درمان باروری استفاده می شود. از اوایل دهه 2000 توسط پزشکان باروری تجویز شده است. در حال حاضر، بسیاری از کلینیک ها لتروزول را به جای کلومیفن سیترات (کلومید) تجویز می کنند که بیش از 50 سال است که داروی استاندارد خط اول باروری بوده است.

متخصصان غدد تولید مثل و متخصصان باروری شروع به تجویز لتروزول برای باروری به جای Clomid کرده‌اند. زیرا عوارض جانبی کمتری دارد، خطر حاملگی‌ های چندقلویی کمتر است و تحقیقات اخیر نشان می‌ دهد که ممکن است منجر به تخمک‌گذاری و میزان بارداری بیشتر شود. لتروزول همچنین می تواند برای بهبود باروری و تحریک تخمک گذاری در بیمارانی که به Clomid پاسخ نمی دهند و “مقاوم به Clomid” هستند، استفاده شود.

نکات مهم لتروزول:

• لتروزول در دسته ای از داروها به نام مهارکننده های آروماتاز قرار دارد.

Femara توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای درمان انواع خاصی از سرطان سینه تایید شده است. در اوایل دهه 2000، پزشکان باروری شروع به تجویز Femara بدون برچسب برای افزایش رشد و تخمک گذاری در بیماران زن کردند.

• چندین مطالعه نشان دادند که لتروزول ممکن است در درمان ناباروری و افزایش میزان بارداری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) موثرتر باشد.
• لتروزول ممکن است همراه با زمان مقاربت، IUI و چرخه های IVF تجویز شود.
• تحقیقات نشان دادند که لتروزول معمولاً در حدود 70 درصد از زنانی که به صورت عادی تخمک گذاری نمی کنند باعث تحریک تخمک گذاری می شود.
• معمولاً لتروزول منجر به بارداری و تولد زنده در تقریباً 25 درصد از سیکل های قاعدگی در زنان می شود که به طور معمول تخمک گذاری ندارند. بنابراین شانس کمی برای باردار شدن دارند.
• عوارض جانبی رایج لتروزول شامل سردرد، خستگی و سرگیجه است. برخلاف کلومید، لتروزول باعث نوسانات خلقی نمی شود یا بر پوشش آندومتر یا مخاط دهانه رحم تأثیر نمی گذارد.

لتروزول (Femara) چیست؟

لتروزول یک مهارکننده آروماتاز است (تولید استروژن را کاهش می دهد) که می تواند برای القای تخمک گذاری در بیماران با الگوهای تخمک گذاری نامنظم یا کسانی که از عدم تخمک گذاری رنج می برند استفاده شود. همچنین می تواند به افزایش تولید تخمک در زنانی که تخمک گذاری طبیعی دارند اما ناباروری غیرقابل توجیه دارند کمک کند. هنگام مصرف لتروزول، برخی از زنان چندین تخمک تولید و آزاد می کنند.

تاثیر لتروزول بر باروری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. اخیراً، محققان بر توانایی لتروزول در درمان ناباروری در بیماران PCOS تمرکز کرده‌اند.

روش لتروزول به بهبود باروری:

(1) القای تخمک گذاری

(2) افزایش تعداد تخمک های آزاد در هر چرخه.

لتروزول برای تحریک و افزایش تخمک گذاری:

لتروزول با تولید تحریک طبیعی بیشتر تخمدان ها را ترغیب به تخمک گذاری می کند. همچنین لتروزول با مسدود کردن تولید استروژن، تخمک گذاری را بهبود می بخشد، که باعث می شود بدن سطح بالاتر از حد طبیعی هورمون محرک فولیکول (FSH) ترشح کند. سطوح اضافی FSH باعث تحریک فولیکول(های) تخمدان برای رشد و بلوغ در تخمدان می شود. برای زنانی که به طور منظم تخمک گذاری نمی کنند یا مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هستند، افزایش مقادیر FSH می تواند به تولید فولیکول(ها) و تخمک(ها) بالغ کمک کند. بنابراین تخمک گذاری می تواند رخ دهد.

برای زنان بدون مشکل تخمک گذاری، لتروزول می تواند باعث ایجاد چندین فولیکول بالغ در آنها شود که بیش از یک تخمک را برای تخمک گذاری آزاد می کنند.

همچنین تحقیقات نشان دادند که لتروزول می تواند برای تحریک تخمک گذاری برای زنانی که قبلا با Clomid شکست خوردند یا “مقاوم به Clomid” هستند، مفید باشد. در یک مطالعه، لتروزول به طور قابل توجهی به بهبود میزان تخمک گذاری و میزان تولد زنده برای زنانی که با Clomid تخمک گذاری نکردند، کمک کرد.

لتروزول برای رشد (چندین) تخمک:

لتروزول می تواند با افزایش تعداد فولیکول هایی که رشد می کنند، تعداد تخمک های آزاد را در هر چرخه افزایش دهد. در یک چرخه طبیعی تخمک گذاری، یک فولیکول رشد می کند و یک تخمک آزاد می شود. در یک چرخه دارویی لتروزول، مقدار FSH زن افزایش می‌ یابد که ممکن است باعث ایجاد فولیکول‌ های متعدد و آزاد شدن تخمک‌ های متعدد شود. به‌ ویژه برای زنانی که به طور منظم تخمک‌گذاری می‌ کنند. آزاد شدن چندین تخمک شانس بیشتری برای لقاح می دهد. چرخه‌ های دارویی که منجر به رشد فولیکول‌ ها و تخمک‌ های متعدد می‌ شوند، چرخه‌ های تحریک تخمدانی کنترل‌ شده نام دارند.

مکانیسم عملکرد لتروزول (Femara) برای باروری:

آروماتاز آنزیمی است که مسئول یک مرحله حیاتی در تولید استروژن است. Femara (لتروزول) یک مهارکننده آروماتاز است. لتروزول با مهار عملکرد آروماتاز، تولید استروژن را سرکوب می کند. هنگامی که استروژن کمتری وجود دارد، غده هیپوفیز سطوح بیشتری از هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین کننده (LH) تولید می کند. افزایش تولید FSH و LH باعث بهبود رشد، بلوغ و تخمک گذاری یک یا چند تخمک می شود.

کسانی که باید لتروزول (Femara) برای باروری مصرف کنند:

اگر فرد هر یک از موارد زیر را تجربه کند، ممکن است کاندیدای مصرف لتروزول باشد:

• قاعدگی بسیار نامنظم است یا فرد اصلا پریود نمی شود.
• فرد مبتلا به PCOS است.
• اگر قاعدگی فرد منظم اما سطح پروژسترون او پایین باشد.
• در حال تجربه ناباروری غیرقابل توجیه باشد.
• تحت درمان باروری باشد.
• اگر مردی باشد که به دلیل تستوسترون پایین دچار ناباروری است.

Letrozole برای بیماران PCOS:

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شایع ترین علت ناباروری بدون تخمک گذاری است. 90 تا 95 درصد از زنان بدون تخمک گذاری که به دنبال درمان ناباروری هستند، PCOS دارند. به این ترتیب، منطقی است که بخش بزرگی از تحقیقات لتروزول بر روی بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک انجام شود.

Clomid در طول تاریخ به عنوان خط اول درمان باروری برای بیماران PCOS با مشکلات تخمک گذاری استفاده می شده است. با این حال، تحقیقات اخیر نشان می دهد که لتروزول ممکن است نتایج مشابه یا حتی بهتر، برای القای تخمک گذاری و تولید تولد زنده برای بیماران PCOS ایجاد کند.

در سال 2014 موسسه ملی سلامت مطالعه ای را منتشر کرد که اثربخشی لتروزول و کلومید را برای درمان ناباروری بیماران PCOS اندازه گیری کرد. در طول این مطالعه، 374 زن تحت درمان با لتروزول و 376 زن درمان با کلومیفن را به مدت پنج روز از روز سوم سیکل خود تا 5 سیکل دریافت کردند. از 374 زن تحت درمان با لتروزول، 103 نفر (27.5%) زایمان زنده داشتند. از 376 زن تحت درمان با کلومیفن، تنها 72 نفر (19.1٪) از زنان زایمان زنده داشتند.

تاثیر لتروزول و کلومید بر میزان تخمک گذاری

همچنین محققان این مطالعه چگونگی تأثیر Letrozole و Clomid بر میزان تخمک گذاری بیماران PCOS را اندازه گیری کردند. نه تنها میزان تولد زنده برای گروه لتروزول بیشتر بود، بلکه میزان تخمک گذاری تجمعی آنها نیز بیشتر بود. میزان تخمک گذاری تجمعی زنان در گروه لتروزول 61.7 درصد و در گروه کلومیفن 48.3 درصد بود.

اگرچه لتروزول می تواند باعث شود زنان چندین تخمک تولید کنند، اما نتیجه در زنان مبتلا به PCOS یا سایر اختلالات تخمک گذاری معمول نیست. لتروزول برای بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، می تواند مزایای کمی متفاوت، یعنی تک تخمک گذاری را ارائه دهد. بیماران مبتلا به PCOS معمولا به داروهای گنادوتروپین بیش از حد پاسخ می دهند.

تحریک بیش از حد تخمدان زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ های زن متورم شود و مایعات به بدن نشت کند. تحقیقات منتشر شده توسط انجمن آمریکایی پزشکی باروری (ASRM) نشان می‌ دهد که لتروزول نسبت به داروهای Gonadtropin یا Clomid احتمال بیشتری دارد که تخمک‌گذاری منفرد ایجاد کند. لتروزول می تواند باعث ایجاد تخمک در بیماران PCOS و تخمک گذاری آنها شود. در حالی که آنها را در معرض خطر کمتری برای تحریک بیش از حد قرار می دهد که این تحریک بیش از حد می تواند توسط سایر داروهای باروری ایجاد شود.

لتروزول برای ناباروری غیرقابل توضیح:

ناباروری غیرقابل توضیح به این معناست که هیچ علت مشخصی برای نازایی یافت نمیشود.

مطالعات اخیر نشان دادند که لتروزول می تواند در درمان ناباروری غیرقابل توضیح مفید باشد. در یک مطالعه، محققان اثرات درمان کلومیفن و لتروزول را بر بهبود میزان بارداری، میزان سقط جنین، میزان بروز عوارض جانبی و تعداد فولیکول‌ های غالب برای بیماران مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح اندازه‌گیری کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که زنان تحت درمان با لتروزول در مقایسه با زنان تحت درمان با کلومیفن میزان بارداری بالینی به طور قابل توجهی بالاتری داشتند. برای سایر پیامدهای باروری تفاوت آماری بین گروه ها وجود نداشت. محققان به این نتیجه رسیدند که لتروزول حداقل به اندازه کلومیفن برای درمان زنان مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح موثر است.

همچنین محققان اثربخشی درمان با لتروزول و کلومیفن را بر روی 271 زن مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح در یک بررسی مقایسه کردند. بیش از دو برابر درصد زنان تحت درمان با لتروزول در مقایسه با گروه تحت درمان با کلومیفن (10.7 درصد) به بارداری (23.07 درصد) دست یافتند.

علاوه بر میزان حاملگی بیشتر، گروهی که تحت درمان با لتروزول قرار گرفتند، هنگامی که با ضخامت آندومتر و سایر شاخص‌ ها اندازه‌گیری شد، بهبود قابل توجهی در پذیرش آندومتر مشاهده کردند. محققان به این نتیجه رسیدند که لتروزول تأثیر مفیدی بر اندومتر دارد. همچنین ممکن است میزان لانه گزینی جنین و بارداری را در زنان مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح بهبود بخشد.

لتروزول و درمان های باروری:

لتروزول مترادف با اصطلاح القای تخمک گذاری است و می تواند همراه با چندین درمان مختلف باروری استفاده شود. بسیاری از پزشکان باروری به تجویز لتروزول همراه با درمان های زیر روی آوردند:

• مقاربت به موقع
• لقاح داخل رحمی (IUI)
• لقاح آزمایشگاهی (IVF)

مقاربت به موقع با لتروزول (Femara) برای باروری:

مقاربت به موقع ساده ترین درمان باروری موجود است. لتروزول در طول چرخه های مقاربتی به موقع برای تحریک تولید تخمک و تحریک تخمک گذاری استفاده می شود.

در طول یک چرخه مقاربتی به موقع، پزشکان از سونوگرافی و نظارت بر فرآیند خون (یا حتی یک کیت پیش بینی تخمک‌گذاری خانگی) برای نظارت بر رشد فولیکولی و رشد تخمک استفاده می‌ کنند. با نظارت بر رشد تخمک و سطوح هورمونی، پزشکان می توانند زمانی را که احتمال تخمک گذاری برای زنان وجود دارد (زمانی که احتمال لقاح برای زنان بیشتر است) شناسایی کنند. همین به زوج‌ ها این امکان را می‌ دهد تا در آن زمان رابطه جنسی داشته باشند، که بهترین شانس را برای باردار شدن به آنها می‌ دهد.

تحقیقات نشان دادند که درمان با لتروزول ممکن است برای بیماران مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح که تحت درمان مقاربتی به موقع هستند، موثرتر از کلومید باشد. در یک مطالعه، بیماران تحت درمان با لتروزول در مقایسه با گروه Clomid، بهبود قابل توجهی را در ضخامت آندومتر و پاسخ فولیکولی نشان دادند. میزان حاملگی بالینی قابل توجه در گروه Letrozole در مقایسه با گروه Clomid به ترتیب 15.0% و 11.8% بیشتر بوده است.

برای زنانی که ناباروری آنها ناشی از اختلال تخمک گذاری است معمولاً لتروزول همراه با درمان مقاربتی به موقع تجویز می شود.

لقاح داخل رحمی (IUI):

درمان IUI معمولاً به زوج‌ هایی توصیه می‌ شود که بعد از چند دوره مقاربتی نتوانستند باردار شوند یا برای زوج‌ هایی تجویز می شود که شریک مرد ممکن است مشکلات حرکت اسپرم داشته باشد. مشابه چرخه مقاربتی به موقع، لتروزول ممکن است در کنار درمان IUI برای تحریک رشد تخمک و کمک به زمان تخمک گذاری مناسب با تلقیح تجویز شود.

در طول درمان IUI، اسپرم جمع‌آوری، تغلیظ و به رحم زن سپرده می‌ شود. هدف از درمان IUI افزایش تعداد اسپرم هایی است که به رحم و سپس لوله های فالوپ می رسند تا شانس لقاح موفقیت آمیز را افزایش دهد. لتروزول برای افزایش تعداد تخمک های در دسترس برای لقاح و بهبود تخمک گذاری استفاده می شود. هنگامی که تخمک های بیشتری تولید می شود، هدف بیشتری برای دریافت اسپرم در دسترس است.

لتروزول می‌ تواند پذیرش آندومتر را با افزایش ضخامت آندومتر و جریان خون بهبود بخشد. در یک مطالعه، محققان اثرات ضخامت آندومتر را بر نتایج بارداری پس از IUI اندازه‌گیری کردند. نتایج این مطالعه ارتباط مثبت بین ضخامت آندومتر و نتیجه بارداری را نشان داد.

این توانایی لتروزول در بهبود وضعیت اندومتر بیانگر علت میزان بارداری بیشتر در بیماران تحت درمان با لتروزول، IUI نسبت به بیماران تحت درمان با Clomid است.

داروهای گنادوتروپین نیز ممکن است با چرخه IUI استفاده شوند. اگرچه لتروزول گزینه بسیار مقرون به صرفه تری است. محققان دریافتند که درمان با لتروزول می‌ تواند به رشد چند فولیکولی با هزینه‌ قابل‌ توجهی کمتر از گنادوتروپین‌ ها کمک کند. رشد چند فولیکولی با درمان IUI مفید است. زیرا می تواند منجر به تخمک گذاری بیشتر شود.

لقاح آزمایشگاهی (IVF):

لقاح آزمایشگاهی موثرترین درمان باروری است. این روش شامل یک فرآیند چند هفته یا ماه است که در آن تخمک‌ ها از تخمدان‌ های یک ماده خارج می‌ شوند، با اسپرم در پتری دیش بارور می‌ شوند، برای چندین روز (معمولاً 3-5) در آزمایشگاه رشد می‌ کنند. سپس برای ادامه بارداری (رشد) به رحم زن منتقل می‌ شوند.

IVF همراه با بسیاری از پروتکل های دارویی، از جمله درمان لتروزول استفاده می شود. پزشکان باروری ممکن است لتروزول را همراه با IVF یا درمان مینی IVF برای تحریک تخمک گذاری و افزایش تولید تخمک تجویز کنند.

لتروزول به ویژه برای تحریک تخمک گذاری در بیمارانی که به داروهای گنادوتروپین حساس هستند یا افرادی که در معرض خطر تحریک بیش از حد هستند و قصد انجام درمان IVF را دارند مفید است. در موارد دیگر، پزشکان باروری ممکن است لتروزول را همراه با گنادوتروپین ها برای بیماران تحت درمان IVF تجویز کنند.

در یک مطالعه، محققان اثرات ترکیب درمان لتروزول و گنادوتروپین را بررسی کردند. به این صورت که بیماران را فقط با گنادوتروپین یا گنادوتروپین و لتروزول درمان کردند. نتایج مطالعه نشان داد زمانی که لتروزول همراه با گنادوتروپین ها استفاده می شود، میزان نیاز به گنادوتروپین را کاهش میابد. بدون اینکه تاثیر منفی بر میزان بارداری داشته باشد.

پروتکل های لتروزول و دوز

لتروزول معمولاً به صورت قرص خوراکی 2.5 میلی گرمی یافت می شود. پزشکان باروری بر اساس زمان شروع قاعدگی، زمان شروع مصرف Femara را به بیماران دیکته می کنند. به طور کلی، لتروزول در یک دوره پنج روز متوالی مصرف می شود. مصرف دارو معمولاً در روزهای 2، 3، 4 یا 5 سیکل زن شروع می شود و تا روز 6، 7، 8 یا 9 (بسته به زمان شروع آن) ادامه می یابد.

پروتکل و دوزهای لتروزول (Femara) برای باروری:

لتروزول معمولاً به صورت قرص خوراکی 2.5 میلی گرمی یافت می شود. پزشکان باروری بر اساس زمان شروع قاعدگی، زمان شروع مصرف Femara (لتروزول) را به بیماران تجویز می کنند. به طور کلی، لتروزول در یک دوره پنج روز متوالی مصرف می شود. مصرف دارو معمولاً در روزهای 2، 3، 4 یا 5 سیکل زن شروع می شود و تا روز 6، 7، 8 یا 9 (بسته به زمان شروع آن) ادامه می یابد.

اگر فرد در حال انجام یک چرخه مقاربتی به موقع باشد، تاریخ شروع Femara به او نشان می دهد که چه زمانی باید رابطه جنسی داشته باشد تا شانس باردار شدن او افزایش یابد. در طول یک چرخه طبیعی 28 روزه، زنان در روز 14 تخمک گذاری می کنند یا تخمک آزاد می کنند. این مرحله شروع فاز لوتئال اوست. یعنی زمانی که می تواند باردار شود. در یک چرخه دارویی Femara (لتروزول)، زنان تقریباً 7-10 روز پس از شروع مصرف دارو تخمک گذاری می کنند. پزشکان باروری رشد فولیکول‌ های بیمار را پس از 5 تا 7 روز بررسی می‌ کنند تا زمان شروع تخمک‌گذاری را بسنجند.

درمان با لتروزول (Femara) برای باروری

اگر فرد درمان لتروزول را در روز سوم سیکل خود شروع کند، احتمالا بین روزهای 10-13 تخمک گذاری او شروع می شود. اگر فرد درمان با لتروزول را در روز پنجم سیکل خود شروع کند، احتمالا بین روزهای 12 تا 15 تخمک گذاری شروع می شود. از آنجایی که تخمک ها فقط 12 تا 48 ساعت پس از تخمک گذاری باقی می مانند و می توانند بارور شوند، درک زمان چرخه شریک زن بسیار مهم است. برای اطمینان از اینکه اسپرم زمان کافی برای رسیدن به تخمک دارد، زوجین باید 2 تا 3 روز قبل از تخمک گذاری رابطه جنسی داشته باشند.

اگر بیمار تحت درمان IUI یا IVF باشد، زمان تخمک گذاری او برای تعیین زمان انجام درمان مهم است.

در نتیجه به طور کلی لتروزول یک داروی مفید برای باروری است که روز به روز محبوب تر می شود. لتروزول ممکن است نتایج مشابهی با سایر داروهای خوراکی باروری مانند: کلومید (کلومیفن) با عوارض جانبی کمتر داشته باشد. این می تواند همراه با چندین درمان مختلف باروری مورد استفاده قرار گیرد و گزینه بسیار مقرون به صرفه تری نسبت به داروهای تزریقی مانند: گنادوتروپین ها است.

مصرف لتروزول مانند: تمام داروها، نیاز به تجویز پزشک دارد تا در بهبود باروری تاثیرگذار باشد.

مطالب مشابه: