منوراژی
(خونریزی شدید قاعدگی (HMB))
منوراژی یک اصطلاح پزشکی است که در رابطه با دوره های قاعدگی همراه با خونریزی شدید غیرطبیعی یا طولانی مدت استفاده می شود. با وجود نگرانی های شایعی که در رابطه با خونریزی شدید در دوران قاعدگی وجود دارد اما غالب زنان به میزانی خونریزی ندارند که در تعریف منوراژی بگنجد. در صورت نگرانی در این رابطه فرد می تواند با پزشک مشورت نماید. چرا که راه های درمان موثر و بسیاری در این زمینه وجود دارد.
علائم منوراژی
منوراژی می تواند شامل علائم و نشانه های زیر باشد:
- برای چندین ساعت متوالی، در هر ساعت چند پد بهداشتی و یا تامپون مصرف شود.
- برای کنترل جریان خونریزی به استفاده دو برابر پد بهداشتی نیاز باشد.
- مدت خونریزی بیش از دو هفته
- نیاز به بیدار شدن در طول زمان شب جهت تعویض پد بهداشتی
- وجود لخته های خون بسیار بزرگ
- محدود کردن فعالیت های روزمره در طول قاعدگی هایی با خونریزی شدید
- نشانه های کم خونی، مثل خستگی، فرسودگی و تنگی نفس
دلایل به وجود آورنده منوراژی
در برخی از موارد، علت خونریزی شدید قاعدگی ناشناخته می باشد. اما با این وجود تعدادی از شرایط وجود دارند که ممکن است باعث ایجاد این حالت شوند.
علل شایع این حالت عبارتند از:
عدم تعادل هورمونی:
در یک چرخه قاعدگی طبیعی، تعادل بین هورمون های استروژن و پروژسترون، موجب تنظیم روند ساخته شدن پوشش داخل رحم (آندومتر) می گردد که در طول قاعدگی ریزش خواهد کرد. در صورت عدم تعادل هورمونی، آندومتر بیش از حد رشد کرده و در نهایت این ریزش با خونریزی شدید در دوران قاعدگی همراه است.
تعدادی از شرایط که قادر به ایجاد عدم تعادل هورمونی هستند، عبارتند از:
سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS)
چاقی
مقاومت به انسولین
مشکلات تیروئید
اختلال در عملکرد تخمدان ها:
اگر در طول چرخه قاعدگی (تخمک گذاری) تخمدان های فرد تخمک آزاد نکنند، این امر منجر به عدم تولید هورمون پروژسترون و در نتیجه؛ عدم تعادل هورمونی و شاید منوراژی شود.
فیبروئید رحم:
فیبروئیدها یا همان تومورهای غیرسرطانی یا خوش خیم رحم، در سال هایی که فرد توانایی بارداری دارد (پیش از یائسگی) ظاهر می شوند. فیبروم های رحمی می توانند باعت ایجاد خونریزی شدیدتر از حد معقول یا طولانی مدت قاعدگی شوند.
پولیپ:
توده های کوچک و خوش خیم روی پوشش داخلی رحم می تواند باعث خونریزی شدید یا طولانی مدت قاعدگی شوند.
آدنومیوز:
این حالت زمانی رخ می دهد که غدد آندومتر در عضله رحم قرار میگیرد و اغلب باعث خونریزی شدید و عادت ماهانه های دردناک می شوند.
دستگاه داخل رحمی یا IUD:
منوراژی به عنوان یکی از عوارض جانبی استفاده از یک دستگاه داخل رحمی غیرهورمونی برای پیشگیری و کنترل بارداری است. مشورت با پزشک کمک می کند تا از راه جایگزینی برای این موضوع استفاده نمایند.
عوارض بارداری:
یک پریود سنگین و دیرهنگام می تواند به دلیل سقط جنین باشد. یکی دیگر از دلایل خونریزی شدید در دوران بارداری، محل قرارگیری غیر عادی جفت مثل جفت در ارتفاع پایین و یا جفت سرراهی است.
سرطان:
سرطان رحم و دهانه رحم ممکن است باعث خونریزی بیش از حد در این دوران گردد. به ویژه زمانی که فرد در دوران پساقاعدگی (مونوپازال یا یائسگی) خود قرار دارد و یا نتیجه تست پاپ اسمیر وی غیرطبیعی بوده است.
اختلالات خونریزی ارثی:
برخی از اختلالات خونریزی، مانند شرایطی که در آن یک عامل مهم انعقاد خون کم و یا مختل است، می تواند باعث خونریزی غیر طبیعی در دوران قاعدگی شود.
مصرف دارو:
داروهای خاص شامل داروهای ضدالتهابی، داروهای هورمونی مثل استروژن و پروژستین، داروهای ضدانعقاد مثل وارفارین و… ممکن است که در این مدت و در خونریزی شدید نقش داشته باشند.
سایر بیماری ها و شرایط بالینی:
تعدادی از بیماری ها مثل بیماری کلیوی و یا کبد، می توانند با منوراژی در ارتباط باشند.
عوامل خطرها برای ایجاد منوراژی
منوراژی معمولا در دختران نوجوان به دلیل عدم تخمک گذاری است. به ویژه در سال اول پس از اولین قاعدگی در دختران نوجوان احتمال چرخه های عدم تخمک گذاری بیشتر است.
معمولا دلیل منوراژی در زنان باروری که سن بیشتری دارند، آسیب رحمی، فیبروئیدها، پولیپ ها و آدنومیوز است. در هر حال مشکلات دیگری مثل سرطان رحم، اختلالات خونریزی، عوارض دارویی و بیماری کبدی وکلیوی نیز ممکن است موثر واقع شوند.
عوارض
خونریزی قاعدگی شدید یا طولانی مدت می تواند به عوارضی مانند موارد زیر منجر شود:
کم خونی: منوراژی از طریق کاهش تعداد گلبول های قرمز در حال چرخش خون ممکن، قادر به ایجاد کم خونی است. این تعداد گلبول قرمز خون از طریق هموگلوبین، پروتئینی که گلبول های قرمز را قادر به حمل اکسیژن در بافت ها می سازد، اندازه گیری می شود. آنمی (کم خونی) کمبود آهن زمانی اتفاق می افتد که بدن تلاش در جبران گلبول های قرمز از بین رفته از طریق ذخایر آهن فرد و تولید هموگلوبین، دارد. منوراژی با کاهش سطح آهن بدن، می تواند احتمال ایجاد آنمی کمبود آهن را افزایش دهد. این حالت علائم و نشانه هایی مثل پوست رنگ پریده، ضعف و خستگی دارد و رژیم غذایی نقش مهمی در این نوع کم خونی ایفا می کند.
درد شدید: گرفتگی دردناک قاعدگی احتمال دارد که با خونریزی شدید قاعدگی همراه باشد (دیسمنوره). گاهی این دل درد و گرفتگی همراه با منوراژی نیازمند مراجعه به پزشک معاینه می باشد.
مطالب مشابه: