دردها و گرفتگی های قاعدگی
دردهای قاعدگی (دیسمنوره) دردهای ضربان دار یا گرفتگی در قسمت تحتانی شکم هستند. بسیاری از زنان درست قبل و در طول دوره قاعدگی خود دچار دردهای قاعدگی می شوند.
برای برخی از زنان، این ناراحتی صرفا آزاردهنده است. برای برخی دیگر، دردهای قاعدگی می تواند به اندازه ای شدید باشد که چند روز در ماه در فعالیت های روزمره آنها اختلال ایجاد کند.
شرایطی مانند اندومتریوز یا فیبروم های رحمی می توانند باعث دردهای قاعدگی شوند. درمان علت درد عامل کلیدی برای کاهش درد است. دردهای قاعدگی که ناشی از بیماری دیگری نیستند، با افزایش سن کاهش می یابند و اغلب پس از زایمان بهبود می یابند.
علائم دردهای قاعدگی
- درد ضربان دار یا گرفتگی در زیر شکم که می تواند شدید باشد
- دردی که 1 تا 3 روز قبل از پریود شروع می شود، 24 ساعت پس از شروع پریود به اوج خود می رسد و در عرض 2 تا 3 روز کاهش می یابد.
- درد مبهم و مداوم
- دردی که به قسمت پایین کمر و ران سرایت می کند
برخی از زنان همچنین علائم زیر را تجربه می کنند:
- حالت تهوع
- مدفوع شل
- سردرد
- سرگیجه
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
به پزشک مراجعه کنید اگر:
- دردهای قاعدگی هر ماه زندگی شما را مختل می کند
- علائم شما به تدریج بدتر می شود
- شما به تازگی پس از 25 سالگی دچار دردهای شدید قاعدگی شده اید
علت دردهای قاعدگی:
در طی دوره قاعدگی، رحم منقبض می شود تا به بیرون راندن پوشش آن کمک کند. مواد هورمونی (پروستاگلاندین ها) که در درد و التهاب نقش دارند، باعث انقباض عضلات رحم می شوند. سطوح بالاتر پروستاگلاندین ها با دردهای شدید قاعدگی همراه است.
دردهای قاعدگی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- اندومتریوز: بافتی که شبیه به پوشش داخلی رحم عمل می کند، در خارج از رحم رشد می کند، معمولا روی لوله های فالوپ، تخمدان یا بافت پوشاننده لگن.
- فیبروئید رحم: این رشد غیرسرطانی در دیواره رحم می تواند باعث درد شود.
- آدنومیوز: بافتی که رحم شما را می پوشاند شروع به رشد به دیواره های عضلانی رحم می کند.
- بیماری التهابی لگن: این عفونت اندام های تناسلی زنانه معمولا توسط باکتری های مقاربتی ایجاد می شود.
- تنگی دهانه رحم: در برخی از زنان، دهانه رحم به اندازه ای کوچک است که مانع از جریان قاعدگی می شود و باعث افزایش دردناک فشار داخل رحم می شود.
عوامل خطر:
شما ممکن است در معرض خطر دردهای قاعدگی باشید اگر:
- شما کمتر از 30 سال سن دارید
- بلوغ را زود شروع کردید، در سن 11 سالگی یا کمتر
- شما در طول دوره قاعدگی خونریزی شدید دارید (منوراژی)
- خونریزی قاعدگی نامنظم دارید (متروراژی)
- سابقه خانوادگی دردهای قاعدگی (دیسمنوره) دارید
- سیگار می کشید.
عوارض دردهای قاعدگی:
گرفتگی (دردهای) قاعدگی عوارض پزشکی دیگری ایجاد نمی کند، اما می تواند در مدرسه، کار و فعالیت های اجتماعی اختلال ایجاد کند.
با این حال، برخی از شرایط مرتبط با دردهای قاعدگی می توانند عوارضی داشته باشند. به عنوان مثال، اندومتریوز می تواند باعث مشکلات باروری شود. بیماری التهابی لگن می تواند لوله های فالوپ را زخمی کند و خطر کاشت تخمک بارور شده در خارج از رحم را افزایش دهد (بارداری خارج از رحم)
تشخیص:
پزشک سابقه شما را بررسی می کند و یک معاینه فیزیکی از جمله معاینه لگنی را انجام می دهد. در طول معاینه لگن، پزشک هر چیز غیرعادی در اندام های تناسلی را بررسی می کند و به دنبال علائم عفونت می گردد.
پزشک همچنین ممکن است آزمایشات خاصی را توصیه کند، از جمله:
- سونوگرافی: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از رحم، دهانه رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها استفاده می کند.
- سایر آزمایشات تصویربرداری: سی تی اسکن یا اسکن MRI جزئیات بیشتری را نسبت به سونوگرافی ارائه می دهد و می تواند به پزشک در تشخیص بیماری های زمینه ای کمک کند. CT تصاویر اشعه x گرفته شده از زوایای مختلف را ترکیب می کند تا تصاویر مقطعی از استخوان ها، اندام ها و سایر بافت های نرم داخل بدن تولید کند.
MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قدرتمند برای تولید تصاویر دقیق از ساختارهای داخلی استفاده می کند. هر دو آزمایش غیرتهاجمی و بدون درد هستند.
- لاپاراسکوپی: اگرچه معمولا برای تشخیص دردهای قاعدگی ضروری نیست، اما لاپاراسکوپی می تواند به تشخیص یک بیماری زمینه ای مانند آندومتریوز، چسبندگی، فیبروم، کیست تخمدان و حاملگی خارج از رحم کمک کند. در طی این جراحی سرپایی، پزشک حفره شکمی و اندام های تناسلی شما را، با ایجاد برش های کوچک در شکم و قرار دادن یک لوله فیبرنوری، از طریق لنز دوربینی کوچک مشاهده می کند.
درمان دردهای قاعدگی
برای کاهش درد قاعدگی پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- مسکن ها: مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، یا ناپروکسن با دوزهای منظم از روز قبل از شروع پریود می توانند به کنترل درد ناشی از گرفتگی عضلات کمک کنند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی تجویزی نیز در دسترس هستند.
مصرف مسکن را از ابتدای قاعدگی یا به محض احساس علائم شروع کنید و مصرف دارو را طبق دستور به مدت دو تا سه روز یا تا زمانی که علائم از بین برود ادامه دهید.
- داروهای هورمونی کنترل بارداری: قرص های ضدبارداری خوراکی حاوی هورمون هایی هستند که از تخمک گذاری جلوگیری کرده و شدت دردهای قاعدگی را کاهش می دهند. این هورمون ها را می توان به چند شکل دیگر نیز مصرف کرد: تزریق، چسب پوستی، ایمپلنت در زیر پوست بازو، حلقه انعطاف پذیری که در واژن قرار می دهید یا دستگاه داخل رحمی (IUD)
- عمل جراحی: اگر گرفتگی قاعدگی شما به دلیل اختلالی مانند آندومتریوز یا فیبروم ایجاد می شود، جراحی برای رفع مشکل ممکن است به علائم شما کمک کند. برداشتن رحم با جراحی نیز ممکن است یک گزینه باشد، اگر روش های دیگر نتوانند علائم را کاهش دهند و اگر قصد بچه دار شدن ندارید.
سبک زندگی و درمان های خانگی برای دردها و گرفتگی های قاعدگی:
علاوه بر استراحت کردن و به اندازه کافی خوابیدن، برخی موارد می تواند به کاهش درد در دوران قاعدگی کمک کند:
- ورزش منظم: فعالیت فیزیکی، از جمله رابطه جنسی، در کاهش دردهای دوران پریودی در برخی از زنان موثر است
- خود را گرم نگه دارید: دراز کشیدن در وان آب گرم یا استفاده از کیسه آب گرم می تواند به کاهش دردهای دوران پریودی کمک کند.
- استفاده از مکمل های غذایی: برخی مطالعات نشان داده اند که مکمل های ویتامین E، اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B6 و منیزیم ممکن است به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند.
- کاهش استرس: استرس روانی ممکن است خطر افزایش دردهای قاعدگی را افزایش دهد و دردها را تشدید کند.
مطالب مشابه:
