طعم فلزی در دهان
طعم فلزی در دهان یک حس طعمی قلع مانند است، این موضوع نه تنها می تواند آزاردهنده باشد، بلکه می تواند بر اشتها و تغذیه نیز تأثیر بگذارد.
اختلالات چشایی مانند طعم فلزی در دهان (اصطلاح پزشکی دیسگوزیا یا پاراژئوزیا است) می تواند از دلایل نسبتاً بی ضرری مانند عفونت سینوسی یا عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی باشد. به عنوان مثال، اگر از یک مشکل سینوسی باشد، تغییرات مزه معمولا موقتی است و پس از درمان علت زمینه ای (عفونت سینوس) از بین می رود. اما مزه فلزی مداوم در دهان می تواند نشان دهنده چیز جدی تری باشد، به عنوان مثال، مشکلات مربوط به عملکرد کبد یا کلیه، آلرژی به برخی غذاها، یا حتی آنافیلاکسی، یک واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی است.
عواملی که می توانند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند:
اگر در دهان خود پرکردگی های فلزی زیادی دارید، ممکن است واضح ترین علت طعم فلزی باشد. اگر تغییرات چشایی با علائمی مانند: درد تیز، کوبنده و حساسیت به غذاهای شیرین همراه باشد، ممکن است پرکردگی دندان شل داشته باشید (که این مورد بایستی در اسرع وقت جایگزین شود).
شایع ترین علت طعم فلزی در دهان:
یکی از علل شایع عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. اگر به طور مرتب دندان های خود را مسواک نزنید، می تواند منجر به پوسیدگی دندان، عفونت دندان، التهاب لثه و پریودنتیت (بیماری لثه) شود. احساس چشایی مخدوش به دلیل خونریزی لثه اتفاق می افتد که در آن خون غنی از آهن در دهان باعث ایجاد طعم فلزی می شود. CDC تخمین می زند که تقریباً نیمی از بزرگسالان بالای 30 سال در ایالات متحده به نوعی بیماری لثه مبتلا هستند.
چه کمبودی باعث ایجاد طعم فلزی در دهان می شود؟
مطالعات نشان داده اند که کمبود ویتامین D ممکن است با تغییرات طعم و بو مرتبط باشد. به ویژه، افراد مسن‌تر مبتلا به کمبود ویتامین D نسبت به افرادی که سطح ویتامین D طبیعی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به دیسژئوزی (تغییر طعم یا طعم بد در دهان) هستند. سایر کمبودهای غذایی مانند ویتامین B12 نیز ممکن است منجر به طعم فلزی شود.
دلایل احتمالی طعم فلزی در دهان عبارتند از:
عفونت ها:
سرماخوردگی، عفونت سینوسی، عفونت گوش میانی و حتی COVID-19 می تواند باعث ایجاد این طعم در دهان شود.
خشکی دهان:
نداشتن بزاق کافی در دهان می تواند بر حس چشایی تأثیر بگذارد.
داروها و مکمل ها:
طعم فلزی در دهان عارضه جانبی رایج برخی داروها مانند: آنتی بیوتیک ها (مترونیدازول، کلاریترومایسین، تتراسایکلین)، داروهای فشار خون (کاپتوپریل)، داروهای نقرس (آلوپورینول)، داروهای دیابت (متفورمین)، داروهای گلوکوم (متازولامید) و همچنین داروهای روانپزشکی (لیتیوم) است. علاوه بر این، دارویی که به عنوان یک عارضه جانبی باعث خشکی دهان می شود نیز می تواند بر جوانه های چشایی و حس چشایی تأثیر بگذارد.
مواد مغذی موجود در مولتی ویتامین‌ها مانند: روی، کروم و مس و سایر مکمل‌های غذایی مانند: ویتامین‌های دوران بارداری، مکمل‌های آهن و داروهای سرماخوردگی مانند: قرص‌های روی، همگی دلایل بالقوه ایجاد این طعم در دهان هستند.
سندرم سوزش دهان:
این وضعیتی است که در آن احساس سوزش مداوم در دهان بدون علت شناخته شده وجود دارد. می تواند با علائم دیگری مانند: طعم فلزی، از دست دادن چشایی، خشکی دهان و افزایش تشنگی همراه باشد.
درمان سرطان:
درمان های سرطان (شیمی درمانی یا پرتودرمانی)، به ویژه در ناحیه سر و گردن، می تواند بر حس بویایی و چشایی تأثیر بگذارد. گاهی اوقات به آن “دهان شیمی درمانی” می گویند و پس از اتمام درمان به تدریج برطرف می شود.
سوء هاضمه:
اگر طعم فلزی در دهان با سوزش سر دل همراه باشد، ممکن است به دلیل رفلاکس اسید و سوء هاضمه باشد.
بارداری:
تغییرات هورمونی باعث می شود که برخی از زنان در دوران بارداری هوس غذایی داشته باشند و برخی دیگر دچار اختلالات گوارشی مانند: طعم فلزی یا طعم بد در دهان شوند. این معمولاً در سه ماهه اول (اوایل بارداری) بدتر می شود و خود به خود از بین می رود.
آلرژی:
طعم فلزی در دهان می تواند ناشی از آلرژی غذایی باشد، به عنوان مثال، حساسیت غذایی به آجیل درختی یا صدف. همچنین می تواند نشانه یک واکنش آلرژیک جدی به نام واکنش آنافیلاکتیک (بستن گلو) باشد که یک اورژانس پزشکی است. اگر طعم فلزی با مشکل در تنفس همراه است، باید فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی:
قرار گرفتن در معرض سطوح بالایی از عناصر فلزی در آفت کش ها، حشره کش ها، رنگ ها (سرب) و غذاهای دریایی (جیوه) در صورتی که بدن این مواد شیمیایی را جذب کند، می تواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود.
زوال عقل:
آسیب عصبی مرتبط با افزایش سن و تغییرات در مغز می تواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود. تغییرات در جنبه های عصبی طعم نیز می تواند طعم برخی غذاها را متفاوت کند.
درمان:
اگر طعم فلزی از بین نرفت یا با علائم دیگری همراه شد، باید به پزشک مراجعه شود.
درمان بستگی به شرایط زمینه ای ایجاد کننده آن دارد. به عنوان مثال، اگر فرد مشکلات سینوسی دارد، درمان آنها باید طعم فلزی در دهان را تسکین دهد.
پزشک همچنین می‌تواند شما را از نظر سایر علل احتمالی بررسی کرده و مشکل زمینه‌ای را به طور مناسب درمان کند. آنها ممکن است یک آزمایش چشایی برای اندازه گیری کمترین غلظت کیفیت طعم (شیرین، ترش، تلخ) که می توانید تشخیص دهید و شناسایی کنید، انجام دهند.
پیشگیری:
در اینجا چند نکته برای جلوگیری وجود دارد که عبارتنداز:
- برای حفظ سلامت دهان و دندان، بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید (به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید).
- آب فراوان بنوشید تا از خشک شدن دهانتان جلوگیری کنید.
- چیپس های یخ، تکه های یخ یا یخ های بدون قند را بمکید تا دهان خود را هیدراته نگه دارید.
- آدامس های بدون قند یا نعناع های بدون قند بجوید تا دهان خود را مرطوب نگه دارید.
- به جای ظروف فلزی از ظروف و کارد و چنگال شیشه ای، سرامیکی یا پلاستیکی استفاده کنید.
- قبل از مصرف غذا دهان خود را با جوش شیرین مخلوط در آب گرم بشویید تا اسید موجود در دهان خنثی شود.
- مرکبات، غذاهای ترش و شیرین کننده های طبیعی مانند: شربت افرا (به مقدار محدود) بخورید تا این طعم در دهان پنهان شود.
- سیگار را ترک کنید (سیگار می تواند طعم فلزی را در دهان بدتر کند).
مطالب مشابه:
سندرم سوزش دهان (BMS)
خشکی دهان در بارداری
دندان قروچه
سرطان حلق
آئروفاژی
منبع: buzzrx
