کیست های تخمدان
کیست های تخمدان بسیار شایع هستند. اغلب بدون درد و بدون علائم بوده و معمولا فقط نشانه ای از تخمک گذاری هستند. در برخی موارد، آنها می توانند به یک بیماری زمینه ای اشاره کنند و ممکن است نیاز به برداشتن داشته باشند.
تخمدان ها بخشی از دستگاه تناسلی زنان هستند. دو تخمدان وجود دارد که در قسمت پایین شکم در دو طرف رحم قرار دارند. تخمدان ها تخمک و همچنین هورمون های استروژن و پروژسترون تولید می کنند.
انواع کیست تخمدان:
کیست های تخمدان مختلفی وجود دارند، مانند : کیست درموئید و آندومتریوم (که کیست شکلاتی نیز نامیده می شود) وجود دارد.
با این حال، شایع ترین نوع کیست های پر از مایع است که در طول چرخه قاعدگی تشکیل شده است، مثل : کیست های فولیکولی و کیست های جسم زرد هستند.
کیست های فولیکولی:
در طول چرخه ی قاعدگی، یک تخمک در کیسه ی فولیکولی رشد می کند. این کیسه در داخل تخمدان ها قرار دارد.
در بیشتر موارد، فولیکول باز می شود و تخمک آزاد می کند و اگر فولیکول باز نشود، مایع داخل فولیکول می تواند کیست روی تخمدان ایجاد کند.
کیست جسم زرد:
جسم زرد یک ساختار خوش خیم است که پس از آزاد شدن تخمک در تخمدان ظاهر می شود و وظیفه ی آن ترشح هورمون های مورد نیاز برای بارداری است. با این حال، پس از چند روز از بین می رود مگر اینکه بارداری شروع شود.
در برخی موارد، ممکن است حل نشود. در عوض، مایع اضافی در داخل آن ایجاد می شود که منجر به کیست می شود.
انواع دیگر
کیست های تخمدانی که به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی معمولی تشکیل نمی شوند عبارتند از:
کیست های درموئید:
این توده های کیسه مانند روی تخمدان ها می توانند حاوی مو، چربی و سایر بافت ها باشند.
آندومتریوم:
بافت هایی که به طور معمول در داخل رحم رشد می کنند و می توانند خارج از رحم هم رشد کنند و به تخمدان ها بچسبند. به این کیست ها در اصطلاح عامیانه کیست های شکلاتی نیز گفته می شود و ممکن است افراد مبتلا به اندومتریوز شدید را تحت تاثیر قرار دهند.
سیستادنوما:
این توده ها می توانند در سطح بیرونی تخمدان ها ایجاد شوند.
برخی افراد دچار بیماری به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می شوند که در آن تخمدان ها کیست های کوچک زیادی را تشکیل می دهند. سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند باعث بزرگ شدن تخمدان ها شود. در صورت عدم درمان، تخمدان پلی کیستیک می تواند منجر به ناباروری شود.
علائم کیست تخمدان:
اغلب اوقات، کیست تخمدان هیچ علائمی ایجاد نمی کند. با این حال، اگر کیست رشد کند، علائم زیر می تواند ظاهر شود. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نفخ یا تورم شکم
- حرکات دردناک روده
- درد لگن قبل یا در طول سیکل قاعدگی
- مقاربت دردناک
- درد در قسمت پایین کمر یا ران
- حساسیت سینه
- تهوع و استفراغ
چگونه بفهمیم کیست تخمدان ترکیده است؟
علائم شدید می تواند نشان دهنده پیچ خوردگی تخمدان یا پارگی کیست باشد و این شامل:
- درد شدید یا تیز لگن
- تب
- غش یا سرگیجه
- تنفس سریع و پی در پی
هر دو عارضه ( پیچ خوردگی تخمدان یا پارگی کیست ) نادر هستند، اما در صورت عدم درمان به موقع می توانند عواقب جدی داشته باشند.
تشخیص کیست تخمدان:
پزشک ممکن است کیست تخمدان را در طول معاینه معمول لگن تشخیص دهد. و ممکن است متوجه تورم در یکی از تخمدان های شما شوند و برای تایید وجود کیست، سونوگرافی را درخواست کنند.
سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصویری از اندام های داخلی شما استفاده می کند. آزمایشات اولتراسوند به تعیین اندازه، محل، شکل و ترکیب (جامد یا پر از مایع) کیست کمک می کند.
سایر ابزارهای تصویربرداری که ممکن است برای تشخیص کیست تخمدان استفاده شوند عبارتند از:
- سی تی اسکن
- MRI
ارتباط کیست تخمدان و ناباروری:
برخی از کیست های تخمدان می توانند با کاهش باروری همراه باشند. با این حال، بستگی به نوع کیست تخمدان شما دارد.
کیست های تخمدان که می توانند بر باروری شما تأثیر بگذارند عبارتند از:
اندومتریوم:
آندومتریوم ها کیست هایی هستند که در اثر آندومتریوز ایجاد می شوند، وضعیتی که در آن بافت پوشش دهنده رحم شما (اندومتر) در خارج از رحم رشد می کند. این کیست های تخمدان ممکن است با مشکلات باروری همراه باشد.
کیست های تخمدان ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک:
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) وضعیتی است که با بسیاری از کیست‌های کوچک روی تخمدان‌ها، پریودهای نامنظم و سطوح بالای هورمون‌های خاص مشخص می‌شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک با تخمک گذاری نامنظم همراه است که ممکن است در برخی از زنان به مشکلات باروری کمک کند.
این نوع کیست‌های تخمدان معمولاً بر باروری تأثیر نمی‌گذارند:
- کیست های عملکردی: مانند کیست های فولیکولی یا کیست های جسم زرد ، شایع ترین نوع کیست تخمدان هستند. کیست های عملکردی در طول چرخه قاعدگی طبیعی ایجاد می شوند و باعث ناباروری نمی شوند یا به آن کمک نمی کنند. کیست های عملکردی در واقع نشان می دهد که عملکردهای لازم منجر به باروری در حال انجام است.
- سیستادنوما: رشد در تخمدان است که از سطح تخمدان ها به وجود می آید. اگرچه ممکن است نیاز به درمان داشته باشند، اما بر باروری تأثیری ندارند.
- کیست های درموئید: این کیست های جامد ، مایع حاوی بافتی مانند پوست، مو یا حتی دندان هستند. کیست های درموئید با ناباروری مرتبط نیستند.
- اگر کیست تخمدان برای شما تشخیص داده شده است و نگران باردار شدن هستید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما درباره گزینه های درمانی که ممکن است شانس بارداری شما را بهبود بخشد را بررسی می کند.
مطالب مشابه:
کیست بارتولین
سندرم تحریک بیش از حد تخمدان
سندرم تخمدان پلی کیستیک
آمنوره چیست؟
پیچ خوردگی تخمدان
منابع: mayoclinic, healthline
