نارسایی دریچه کامی- حلقی (VPI)
نارسایی دریچه کامی- حلقی (VPI) زمانی رخ میدهد که ماهیچه اسفنکتر بین حفرههای دهان و بینی فرد به طور کامل بسته نمیشود. این موضوع میتواند باعث تو دماغی به نظر رسیدن صدای فرد یا مشکلات گفتاری گردد. در موارد شدید، غذاهای جامد یا مایعات ممکن است از طریق بینی بالا بیایند و برگشت کنند.
به طور کلی VPI نوعی اختلال عملکرد دریچه کامی- حلقی است. این اختلال شامل اسفنکتر دریچه کامی-حلقی است که محل اتصال بین موارد زیر می باشد:
1-نازوفارنکس، قسمت بالایی گلو (حلق) که پشت بینی قرار دارد.
2-اوروفارنکس، قسمت میانی حلق که پشت دهان قرار دارد.
اسفنکتر حلقهای از ماهیچه است که از یک دهانه یا لوله در بدن محافظت میکند و یا آن را میبندد. اسفنکتر دریچه کامی- حلقی هنگام بلع یا صحبت کردن فعال است.
افراد در معرض خطر:
احتمال بروز نارسایی دریچه کامی- حلقی (VPI) در کودکانی با شرایط زیر بیشتر است:
- نقصهای مادرزادی که کام (سقف دهان) را تحت تأثیر قرار میدهند، مانند شکاف کام یا کامی که بهطور غیرطبیعی کوتاه است.
- بزرگی لوزهها یا آدنوئیدها
- شرایط ژنتیکی مانند سندرم داون یا نوروفیبروماتوز
- ضعف عضلانی ناشی از اختلالات عصبی مانند فلج مغزی
- وجود تومور در کام
این بیماری همچنین ممکن است پس از انواع خاصی از جراحی یا درمان سرطان رخ دهد:
- آدنوئیدکتومی (برداشتن آدنوئید)
- تانسیلکتومی (برداشتن لوزه)
- اوولوپالاتوفارینگوپلاستی (جراحی UPPP، برداشتن بافت اضافی در پشت گلو برای گشاد کردن راه هوایی)
- اثر دیررس پرتودرمانی در ناحیه اوروفارنکس یا نازوفارنکس
علائم نارسایی دریچه کامی- حلقی(VPI):
VPI زمانی رخ میدهد که یک مشکل ساختاری در اسفنکتر دریچه کامی- حلقی وجود داشته باشد. وقتی استحکام اسفنکتر کامل یا کافی نباشد، هوا میتواند به جای دهان از طریق بینی خارج شود. این موضوع باعث ایجاد صدای تو دماغی VPI میشود.
علائم و نشانههای VPI عبارتند از:
- صدای تو دماغی
- مشکل در تشکیل کلمات یا صداهای خاص
- صداهای غیرمنتظره از بینی هنگام صحبت کردن
- برگشت مایع یا غذا از طریق بینی(به ندرت)
صدای نارسایی دریچه کامی- حلقی چگونه است؟
صدای فرد مبتلا به VPI ممکن است هنگام صحبت کردن کمی متفاوت باشد. به عنوان مثال:
- توقفهای ناشیانه در گفتار
- صدای خفه. نفس نفس زدن، جیرجیر یا خرناس کشیدن هنگام خروج هوا از بینی. طوری که انگار به جای دهان از بینی صحبت میکنند.
تشخیص و آزمایشها
(بررسیهای لازم در نارسایی کامی- حلقی)
برای تشخیص VPI، پزشک احتمالاً موارد زیر را انجام میدهد:
- کام فرد را لمس میکند تا هرگونه ناهنجاری را تشخیص دهد.
- گلو و اسفنکتر را با یک آندوسکوپ بینی فیبراپتیک (لولهای نازک با نور و دوربین در انتها) بررسی میکند.
- تجزیه و تحلیل گفتار را انجام میدهد و به صداهای مرتبط با VPI گوش میدهد.
- با ویدئوفلوروسکوپی، نوعی اشعه ایکس که از مایع باریم برای نشان دادن ساختارهای بدن در هنگام بلع و گفتار استفاده میکند، آزمایش میکند.
- مشاهده مستقیم نرمکام در هنگام گفتار با یک آندوسکوپ انعطافپذیر
ارزیابی صدا و رزونانس نیز شامل موارد زیر است:
- ارزیابی تلفظ
- ارزیابی حرکات دهان
- اندازهگیری جریان هوای بینی
مدیریت و درمان:
درمان نارسایی کامی- حلقی معمولاً شامل گفتاردرمانی و جراحی است.
گفتاردرمانی:
گفتاردرمانی میتواند به کودک کمک کند تا نحوه صحبت کردن خود را تنظیم کند و صداهای VPI را کاهش دهد. این کار اغلب قبل و بعد از جراحی انجام میشود.
جراحی:
هدف جراحی ایجاد انسداد بهتر بین حفرههای بینی و دهان بدون مسدود کردن راه هوایی است. رویکردهای جراحی به مشکلات ساختاری مربوطه بستگی دارد. یک جراح ممکن است:
- شکل کام نرم را تغییر دهد.
- دیواره حلق را گسترش دهد تا فاصله تا کام نرم کاهش یابد.
- عضلات کام را طولانیتر یا تنظیم مجدد کند.
- یک لایه از عضله را از دیواره پشتی گلو بردارد و آن را به کام متصل کند، که به آن روش فلپ حلقی میگویند.
- از تزریق چربی یا سایر پرکنندهها برای کمک به بستن کام استفاده کند.
برخی از افراد ممکن است از پروتز دهانی، وسیلهای سفارشی که کام آنها را بالاتر میبرد استفاده کنند. اما تحمل این موارد اغلب دشوار است و معمولاً فقط در افرادی استفاده میشود که کاندیدای مناسبی برای جراحی نیستند.
اندیکاسیونهای اصلی مداخله جراحی شامل نقص ساختاری نرمکام یا مشکل عملکردی است که منجر به بسته شدن ضعیف یا ناهماهنگ نرمکام میشود.
اقدامات جراحی شامل موارد زیر است:
فارینگوپلاستی: هدف از فارینگوپلاستی ایجاد یک اسفنکتر عملکردیتر با بهبود دینامیک و حجم بافتهای کامی- حلقی و با سفت کردن و کاهش اندازه دهانه کامی- حلقی است.
فلپ حلقی: این روش با هدف ایجاد یک فلپ مرکزی از بافت برای پر کردن خط میانی دریچه کامی- حلقی و کاهش میزان فرار هوا به داخل حفره بینی انجام میشود.
بزرگ کردن دیواره خلفی: این رویکرد در صورت وجود شکاف مداوم در دریچه مرکزی کامی- حلقی با اندازه حداکثر ۱ تا ۳ میلیمتر مناسب است.
دستگاههای پروتز در مواردی که جراحی منع مصرف دارد یا علت نارسایی دریچه کامی- حلقی (VPI) ماهیت عصبی- عضلانی دارد یا به عنوان یک اقدام موقت تا زمان انجام جراحی مفید هستند.
خطرات جراحی VPI چیست؟
مانند هر عمل جراحی، جراحی برای اصلاح VPI میتواند عوارض احتمالی ایجاد کند، از جمله:
- گفتار هایپونازال (صدای کافی در حفره بینی شما هنگام گفتار وجود ندارد)
- انسداد جریان هوا از بینی
- آپنه انسدادی خواب
- تشدید گفتار هایپرنازال
جراحی در ۸۵٪ موارد، VPI را اصلاح میکند. اما برخی افراد ممکن است هنوز علائمی داشته باشند یا نیاز به جراحی مجدد وجود داشته باشد.اغلب، کودکی که به VPI مبتلا است، عادات گفتاری را آموخته است و پس از جراحی برای تنظیم آن به گفتاردرمانی نیاز دارد.
پیشگیری:
هیچ راهکاری برای پیشگیری از VPI وجود ندارد. اجتناب از جراحی در نزدیکی کام و حلق ممکن است به کاهش خطر VPI کمک کند، اما این اقدامات اغلب از نظر پزشکی ضروری هستند.
اگر متوجه الگوهای گفتاری، عادات یا صداهای غیرمعمول شدید، با پزشک صحبت کنید. اگر هنگام صحبت کردن با فرد متوجه صدای تو دماغی شدید، میتواند نشانهی VPI باشد. درمان زودهنگام میتواند به جلوگیری از عادات طولانی مدتی که ترک آنها دشوارتر است، کمک کند.
مدیریت نارسایی دریچه کامی- حلقی:
گفتاردرمانی عملکرد دریچه کامی- حلقی را در مواردی که این اختلال به میزان حداقل است یا به دلیل خطاهای تلفظی و در بیماران پس از عمل جراحی است، بهبود میبخشد. با این حال، در بیمارانی که نقص آناتومیکی خاصی دارند که مانع بسته شدن کافی دریچه کامی- حلقی میشود، گفتاردرمانی نمیتواند جایگزین جراحی شود.
درمان با فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) برای بیمارانی که این اختلال در آنها به نظر میرسد مربوط به مشکلات حرکتی دهان یا ضعف نرمکام است تا مشکلات ساختاری نرمکام، مفید است. درمان با CPAP یک برنامه تقویت کام با استفاده از تجهیزات CPAP، از جمله ماسک بینی است که 6 روز در هفته به مدت 8 هفته در خانه بیمار انجام میشود.
به طور کلی
نارسایی دریچه کامی- حلقی(VPI) زمانی رخ میدهد که فاصله بین حفرههای دهان و بینی فرد به طور کامل بسته نمیشود. این بیماری اغلب با نقص کام یا اختلالات ژنتیکی مرتبط است. در حالت VPI، هوا در حین صحبت از طریق بینی خارج میشود و باعث ایجاد صدای تو دماغی و سایر مشکلات گفتاری میگردد. درمان این حالت معمولاً شامل گفتاردرمانی و جراحی است.
مطالب مشابه:
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
دیسفاژی
تنگی دریچه ریوی
سندرم سوزش دهان (BMS)
سرطان حلق
منابع: my.clevelandclinic, medscape
