عدم موفقیت مکرر لانه گزینی
عدم موفقیت مکرر لانه گزینی: علل شایع و راه های بهبود موفقیت در انتقال جنین
در طول چرخه IVF، جنین رشد یافته در آزمایشگاه در رحم زن قرار می گیرد. به این فرایند انتقال جنین می گویند. اگر جنین با موفقیت به دیواره رحم بچسبد (معروف به لانه گزینی) و به رشد و تکامل خود ادامه دهد، حاملگی رخ می دهد.
با این حال، گاهی اوقات، جنین ها موفق به لانه گزینی نمی شوند. اگر این اتفاق در طول سه یا چند دوره IVF رخ دهد، از اصطلاح عدم موفقیت مکرر کاشت استفاده می شود. این می تواند یک مانع ناامیدکننده برای زنان و زوج هایی باشد که تحت درمان IVF قرار می گیرند. با این وجود، با توجه به علت احتمالی شکست لانه گزینی، روش هایی برای بهبود موفقیت انتقال جنین وجود دارد.
علل شایع عدم موفقیت مکرر کاشت:
عوامل مربوط به یکی یا هر دو والدین می توانند در عدم موفقیت مکرر لانه گزینی موثر باشند. بنابراین معمولا از طیف وسیعی از آزمایشات برای کمک به بررسی و تعیین علت استفاده می شود.
کیفیت تخمک یا اسپرم:
یک تخمک و اسپرم با کیفیت بالا مواد ضروری ِیک جنین سالم هستند. با توجه به اینکه جنین های سالم بیشترین شانس لانه گزینی در رحم را دارند، استفاده از تخمک و اسپرم با بالاترین کیفیت ممکن است در طول IVF بسیار مهم باشد. متاسفانه عوامل متعددی می توانند کیفیت تخمک و اسپرم را کاهش دهند.
سن نقش مهمی در کیفیت (و کمیت) تخمک دارد. هنگامی که یک زن به سن 35 سالگی می رسد، کیفیت تخمک معمولا کاهش می یابد. این بدان معناست که تخمک های حاصل از زنان مسن کمتر احتمال دارد که با موفقیت در دیواره رحم کاشت شوند.
نقص اسپرم نیز می تواند به عدم موفقیت مکرر لانه گزینی کمک کند. به عنوان مثال، آسیب به ماده ژنتیکی اسپرم (قطعه قطعه شدن DNA) می تواند بر رشد جنین و بنابراین احتمال لانه گزینی تاثیر بگذارد. عوامل پیری و شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل و اضافه وزن، و همچنین برخی از بیماری های زمینه ای و داروهای تجویزی می توانند به DNA در اسپرم و تخمک آسیب بزنند.
ناهنجاری های کروموزومی در جنین:
تغییرات در کروموزم های داخل جنین یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت مکرر لانه گزینی است. کروموزوم ها ساختارهای ویژه ای هستند که در داخل سلول ها یافت می شوند و حاوی DNA هستند. به طور معمول، هر تخمک و اسپرم حاوی 23 کروموزوم DNA است. در طول لقاح، هر 23 کروموزوم از هر یک از والدین منتقل می شود (در مجموع 46 کروموزوم به جنین می دهد).
با این حال، گاهی اوقات خطاهای کروموزومی ممکن است در طول تولید جنین ایجاد شود. این شامل ناهنجاری در تعداد کروموزوم های موجود (معروف به آنیوپلوئیدی) و تغییرات ساختاری است. این ناهنجاری ها بر اندازه کروموزوم ها یا نحوی سازماندهی DNA در آنها تاثیر می گذارد. همچنین ممکن است مقدار ماده ژنتیکی موجود در جنین افزایش یابد. صرف نظر از نوع خطا، ناهنجاری های کروموزومی در جنین باعث کاهش احتمال بارداری می شوند.
سن زن بزرگترین عامل ایجاد ناهنجاری های کروموزومی در جنین است. با این حال، به ندرت ممکن است فردی با یک بازآرایی ساختاری در کروموزوم های خود متولد شود. که می تواند آنها را مستعد تولید تخمک یا اسپرم غیرطبیعی کند. این را می توان با انجام آزمایش کاریوتایپ بر روی افرادی که تخمک و اسپرم را ارائه می دهند، تشخیص داد.
اگر به خطای کروموزومی مشکوک باشیم، می توانیم قبل از انتقال جنین از آزمایش ژنتیکی قبل از لانه گزینی برای ارزیابی آرایش کروموزومی جنین استفاده کنیم.
محیط رحم:
برای اینکه یک جنین با موفقیت در رحم لانه گزینی کند، آندومتر باید دستخوش تغییرات بیولوژیکی شود. در آماده سازی برای یک جنین سالم، آندومتر ضخیم می شود و به لانه گزینی احتمالی توسط جنین پاسخ می دهد.
تعدادی از شرایطی که باعث التهاب و اسکار می شوند، مانند فیبروم، پولیپ، آدنومیوز، هیدروسالپنکس و اندومتریوز می توانند بر ساختار محیط رحم تاثیر بگذارند. گاهی اوقات وجود این شرایط می تواند لانه گزینی جنین در دیواره رحم را دشوارتر کند.
مطالعات تصویربرداری و آزمایشات جراحی می تواند به پزشک در تشخیص بیماری التهابی موثر بر محیط رحم کمک کنند. از جمله آزمایشات موثر در این زمینه سونوگرافی لگن و همچنین قرار دادن دوربین از طریق هیستروسکوپی یا لاپاراسکوپی است.
فاکتورهای سبک زندگی و شرایط پزشکی
عوامل بهداشتی و سبک زندگی مربوط به یک یا هر دو والدین می توانند بر موفقیت انتقال جنین تاثیر بگذارند. در مادر، بیماری های زمینه ای مانند دیابت، بیماری تیروئیدی و سایر اختلالات غدد درون ریز می توانند تعامل بین جنین و آندومتر را مسدود کنند. اختلالات لخته شدن خون (مانند ترومبوفیلی) نیز می توانند در این زمینه نقش داشته باشند. علاوه بر این، برخی عوامل سبک زندگی که قابل تغییر هستند می توانند بر کیفیت تخمک یا اسپرم، محیط رحم و در نتیجه عدم موفقیت لانه گزینی اثر بگذارند. از جمله شامل :
- مصرف الکل
- سیگار کشیدن
- رژیم غذایی نامناسب
- اضافه وزن و غیره
بهبود موفقیت در انتقال جنین:
برای بهبود شانس کاشت جنین در دیواره رحم، یک روش ایمن باید استفاده شود. برای مثال می توان از یک کاتتر استفاده کرد. این کاتتر مسیری برای انتقال جنین از انکوباتور به رحم فراهم می کند. در طول مسیر از سونوگرافی استفاده می شود تا به طور دقیق محل قرارگیری جنین رصد شود.
مطالب مشابه: