سندرم ری (Reye’s syndrome)
سندرم ری یک بیماری نادر اما جدی است که باعث تورم در کبد و مغز می شود. این سندرم میتواند در هر سنی رخ دهد، اما معمولاً کودکان و نوجوانان را پس از یک عفونت ویروسی، معمولاً آنفولانزا یا آبله مرغان، درگیر میکند.
علائمی مانند: گیجی، تشنج و عدم هوشیاری نیاز به درمان اورژانسی دارند. تشخیص و درمان زودهنگام سندرم ری می تواند جان یک کودک را نجات دهد.
مصرف آسپرین با سندرم ری مرتبط است، بنابراین هنگام دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان برای تب یا درد حتما جوانب احتیاط را رعایت کنید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بزرگتر از 3 سال تایید شده است، کودکان و نوجوانانی که از آبله مرغان یا علائم مشابه آنفولانزا بهبود می یابند نباید آسپرین مصرف کنند.
علائم سندرم ری:
در سندرم ری، قند خون کودک معمولا کاهش می یابد در حالی که سطح آمونیاک و اسیدیته در خون افزایش می یابد. کبد همچنین ممکن است متورم شود و چربی ها تجمع کنند. تورم ممکن است در مغز ایجاد شود. این اتفاق می تواند باعث تشنج یا از دست دادن هوشیاری شود.
علائم سندرم ری معمولاً حدود 3 تا 5 روز پس از شروع عفونت ویروسی شروع می شود. عفونت ویروسی ممکن است آنفولانزا یا آبله مرغان باشد. یا سندرم ری ممکن است پس از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند: سرماخوردگی ایجاد شود.
علائم اولیه:
برای کودکان کمتر از 2 سال، اولین علائم سندرم ری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسهال
- تنفس سریع و پی در پی
برای کودکان بزرگتر و نوجوانان، علائم اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استفراغی که قطع نمی شود.
- خواب آلود بودن یا تنبل بودن
سایر علائم:
با پیشرفت بیماری، علائم ممکن است جدی تر شوند، از جمله:
- رفتار تحریک پذیر، پرخاشگرانه یا غیرمنطقی
- سردرگمی یا دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند.
- ضعف در بازوها و پاها یا ناتوانی در حرکت دادن آنها
- تشنج
- سستی بیش از حد
- کاهش سطح هوشیاری
این علائم نیاز به درمان اورژانسی دارند.
علل ابتلا به سندرم ری چیست؟
استفاده از آسپرین در طول یک بیماری ویروسی معمولاً با سندرم ری مرتبط است. اما علت دقیق سندرم ری ناشناخته است. عوامل متعددی نیز ممکن است نقش داشته باشد.
در برخی موارد، علائم سندرم ری ممکن است ناشی از بیماری دیگری مانند: اختلال متابولیک زمینه ای باشد که ممکن است حتی بدون مصرف آسپرین نیز رخ دهد.
عوامل خطر:
عوامل زیر(معمولاً وقتی با هم اتفاق میافتند) ممکن است خطر ابتلا به سندرم ری را در کودک شما افزایش دهد:
- استفاده از آسپرین برای درمان عفونت های ویروسی مانند: آنفولانزا، آبله مرغان یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- داشتن یک اختلال متابولیک زمینه ای که ممکن است شامل یک اختلال اکسیداسیون اسیدهای چرب یا اختلال دیگری در عملکرد میتوکندری باشد.
عوارض سندرم ری:
اکثر کودکان و نوجوانان مبتلا به سندرم ری زنده می مانند. با این حال، درجات مختلفی از آسیب پایدار مغز ممکن است رخ دهد. بدون تشخیص و درمان مناسب، سندرم ری می تواند در عرض چند روز باعث مرگ شود.
تشخیص:
آزمایش خاصی برای سندرم ری وجود ندارد.غربالگری معمولا با آزمایش خون و ادرار شروع می شود. همچنین ممکن است شامل آزمایش اختلالات اکسیداسیون اسیدهای چرب و سایر اختلالات باشد.
گاهی اوقات آزمایشات دیگری برای بررسی سایر علل احتمالی مشکلات کبدی یا مشکلات سیستم عصبی مورد نیاز است. ازجمله:
- لامبر پانکچر
- بیوپسی کبد
- CTاسکن یا MRI
درمان:
سندرم ری معمولاً در بیمارستان درمان می شود. موارد شدید ممکن است در بخش مراقبت های ویژه درمان شوند. کارکنان بیمارستان به دقت فشار خون و سایر علائم حیاتی کودک را کنترل خواهند کرد.
درمان خاص ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مایعات داخل وریدی (IV): قند (که گلوکز نیز نام دارد) و محلول الکترولیت ممکن است از طریق یک خط IV تزریق شود.
- دیورتیک ها: این داروها ممکن است برای کاهش فشار مایعات اطراف مغز استفاده شوند. دیورتیک ها همچنین باعث افزایش ادرار می شوند.
- داروهایی برای جلوگیری از خونریزی: خونریزی ناشی از مشکلات کبدی ممکن است نیاز به درمان با ویتامین K، پلاسما و پلاکت داشته باشد.
- اگر کودک مشکل تنفسی داشته باشد، دستگاه تنفسی به نام ونتیلاتور(دستگاه تنفس مصنوعی) می تواند کمک کننده باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تشخیص و درمان زودهنگام سندرم ری می تواند جان یک کودک را نجات دهد. اگر مشکوک هستید که فرزندتان به سندرم ری مبتلا است، مهم است که سریع عمل کنید.
درصورتی که کودک شما تشنج دارد و یا هوشیاری خود را از دست می دهد.
یا اگر کودک شما پس از آنفولانزا یا آبله مرغان موارد زیر را تجربه کرد، مهم است به مراکز درمانی مراجعه فرمایید.
- به طور مکرر استفراغ می کند.
- به طور غیرعادی خواب آلود یا تنبل می شود.
- تغییرات رفتاری ناگهانی دارد.
پیشگیری:
هنگام مصرف آسپرین به کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بزرگتراز 3 سال تایید شده است، کودکان و نوجوانانی که از آبله مرغان یا علائم مشابه آنفولانزا بهبود می یابند نباید آسپرین مصرف کنند. این شامل آسپرین ساده و داروهایی است که حاوی آسپرین هستند.
کودکان مبتلا به اختلالات شناخته شده اکسیداسیون اسیدهای چرب نباید آسپرین یا محصولات حاوی آسپرین مصرف کنند.
همیشه قبل از دادن دارو به کودک خود برچسب آن را بررسی کنید. این شامل محصولاتی می شود که بدون نسخه و داروهای جایگزین یا گیاهی خریداری می کنید. آسپرین می تواند در برخی از محصولات غیرمنتظره مانند Alka-Seltzer ظاهر شود.
گاهی اوقات آسپرین با نام های دیگری مانند موارد زیر وجود دارد:
- اسید استیل سالیسیلیک (Acetylsalicylic acid)
- استیل سالیسیلات( Acetylsalicylate)
- اسید سالیسیلیک(Salicylic acid)
- سالیسیلات(Salicylate)
یک استثنا از قاعده کلی در مورد آسپرین وجود دارد. کودکان و نوجوانانی که بیماریهای مزمن خاصی مانند: بیماری کاوازاکی دارند، ممکن است به درمان طولانیمدت با داروهای حاوی آسپرین نیاز داشته باشند.
اگر کودک شما نیاز به مصرف آسپرین دارد، مطمئن شوید که واکسن های کودک شما به درستی تزریق شده باشند. این شامل دو دوز واکسن آبله مرغان و یک واکسن سالانه آنفولانزا است. اجتناب از این دو بیماری ویروسی می تواند به پیشگیری از سندرم ری کمک کند.
مطالب مشابه:
سندرم نوزاد خاکستری
سندرم لی
تریزومی 18 (سندرم ادواردز)
علائم مشکلات کبدی در کودکان
بیماری پرتس
منبع: mayoclinic