درد دنده در دوران بارداری

دوران بارداری با مجموعه‌ای از چالش‌ها همراه است و درد دنده‌ را می توان یکی از این چالش ها دانست. درد دنده در دوران بارداری ممکن است فعالیت‌های روزانه مادر باردار را مختل کرده و باعث افزایش ناراحتی او شود. این درد عموماً به دلیل بزرگ شدن اندازه نوزاد در رحم رخ می‌دهد. شدت این درد در مادران متفاوت است. اگرچه گاهی اوقات غیرقابل تحمل می‌شود، اما درد دنده هیچ آسیبی به مادر یا نوزاد وارد نمی‌کند.

درد دنده در دوران بارداری می‌تواند نتیجه لگد زدن فیزیکی کودک به دنده‌ها، کشیده شدن زیر دنده‌ها یا فقط حرکت کردن توسط دنده‌ها باشد. این درد همچنین می‌تواند ناشی از کشیده‌شدن عضلات باشد. در برخی موارد نادر، ممکن است ناشی از یک عارضه پزشکی باشد.

چگونگی درد دنده در بارداری:

درد دنده در بارداری به این صورت است که انگار دنده‌های فرد جابجا شده یا از هم دور شده‌اند. اگرچه هیچ اتفاقی از این نوع نمی‌افتد، اما این ناحیه به لمس حساس است و هنگام نشستن، قوز کردن یا خم شدن به جلو این درد تجربه می شود.

همچنین هنگام سرفه، تنفس عمیق، خندیدن یا عطسه کردن نیز درد تجربه خواهد شد. درد می‌تواند در زمان‌های مختلف ظاهر شود و شدت آن نیز از قابل تحمل تا غیرقابل تحمل متغیر است.

معمولاً درد دنده هیچ آسیبی به مادر یا جنین وارد نمی‌کند و پس از تولد نوزاد بهبود می یابد.

زمان بروز این درد:

در چند هفته آخر بارداری، زمانی که کودک تقریباً کامل شده‌است، ممکن است احساس شود که دیگر جایی در قسمت بالای شکم باقی نمانده‌است. با بزرگ شدن رحم، سایر اندام‌ها فشرده می‌شوند و درد در دنده‌ها احساس می شود. این درد ممکن است در پایان سه ماهه دوم و در طول سه ماهه سوم تا زمانی که کودک شروع به پایین آمدن به ناحیه لگن در نزدیکی تاریخ زایمان کند، رخ دهد.

علت:

• جنین در حال رشد و رحم:

با رشد جنین، رحم منبسط می‌شود و فضای بیشتری را در رحم می گیرد. به طوری که تمام اندام‌ها به سمت دنده‌ها هل داده می‌شوند، به عضلات فشار وارد می‌کنند و تنفس را دشوار می‌کنند (تنگی نفس). کسانی که نوزادان بزرگتر و کمر کوتاه‌تری دارند، بیشتر احتمال دارد در دوران بارداری درد دنده را تجربه کنند.

• حرکات نوزاد و وضعیت داخل رحمی:

وضعیت نوزاد و حرکات جنین می‌تواند فشار مداومی بر دنده‌ها وارد کند و باعث ناراحتی و درد در دنده‌ها شود. تعداد حرکات هر روز افزایش می‌یابد، سخت‌تر و قوی‌تر می‌شود. همچنین، وضعیت بریچ جنین (حالتی که در آن نشیمنگاه جنین در مجاورت کانال زایمان قرار می گیرد) می‌تواند فشار بیشتری بر قفسه سینه وارد کند و باعث درد شود.

• افزایش اندازه سینه:

با رشد سینه‌ها، افزایش وزن اضافی فشار بیشتری بر قفسه سینه و کمر وارد می‌کند. این نه تنها وضعیت بدن را تغییر می‌دهد، بلکه شانه را به سمت پایین می‌کشد و باعث درد دنده‌ها و کمردرد می‌شود.

• عفونت‌های دستگاه ادراری:

درد دنده یکی از عوارض جانبی عفونت ادراری است، اما تنها در صورتی که عفونت به کلیه‌ها گسترش یافته باشد. با گسترش عفونت ادراری به سمت کلیه‌ها، علاوه بر درد و ناراحتی در دنده‌ها، می‌تواند باعث احساس سوزش و افزایش دفعات ادرار شود.

• تغییرات هورمونی:

ناراحتی‌های دوران بارداری ممکن است به نوسانات هورمونی نسبت داده‌شود. هورمون‌های ریلکسین و پروژسترون بر تمام عضلات، رباط‌ها و مفاصل ناحیه لگن و ستون فقرات تأثیر می‌گذارند. بنابراین، این امر منجر به درد قفسه سینه و کمر به دلیل شل شدن عضلات و رباط‌هایی که از دنده‌ها پشتیبانی می‌کنند، می‌شود. تغییرات مرتبط با بارداری از علل معمول درد دنده در دوران بارداری هستند. با این حال، در برخی موارد، شرایط پزشکی نیز می‌تواند دلیلی برای درد باشد.

بیماری‌هایی که می‌توانند باعث درد دنده شوند؟

• درد زیر دنده راست می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های کبدی، التهاب کیسه صفرا و ذات‌الریه سمت راست باشد.
• دردی که در دنده چپ احساس می‌شود می‌تواند نشانه‌ای از زخم معده، گاستریت، اختلالات دستگاه گوارش، ذات‌الریه سمت چپ و فتق دیافراگم باشد.

شرایطی مانند رفلاکس معده به مری، یبوست یا گاز محبوس‌شده نیز می‌توانند باعث درد دنده یا درد شکم در دوران بارداری شوند.

دردی که تجربه می شود نباید با انقباضات براکستون هیکس اشتباه گرفته‌شود، زیرا این انقباضات رحمی باعث ناراحتی در قسمت پایین شکم می‌شوند، در حالی که درد دنده ممکن است نشان دهنده یک مشکل اساسی متفاوت باشد. صرف نظر از علت آن، درد دنده نباید نادیده گرفته‌شود. برای اطمینان از بی‌ضرر بودن آن با پزشک مشورت شود.

زمان مراجعه به پزشک:

ممکن است درد دنده معمولاً در مراحل بعدی بارداری تجربه شود. در صورت تجربه درد دنده با پزشک مشورت شود و در صورت لزوم با معاینه و بررسی کامل، از برطرف شدن مشکلات پزشکی اطمینان حاصل شود.

درد دنده در دوران بارداری معمولاً پس از پایین آمدن رحم در هفته‌های آخر بارداری از بین می‌رود. با نزدیک شدن به تاریخ زایمان، فضای ناحیه شکم افزایش می‌یابد و فشار زیر دنده‌ها کاهش می‌یابد.در همین حال، می‌توانید چند نکته را برای تسکین درد دنبال کرد.

روش های تسکین درد دنده در دوران بارداری:

اگرچه درمانی برای این درد وجود ندارد، اما می‌توان چند اقدام برای تسکین موقت آن انجام داد.

لباس‌های گشاد بپوشید: از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنید، زیرا باعث افزایش فشار و تشدید درد دنده می شود. لباس‌های گشادی بپوشید که راحت باشند و نفس کشیدن در آنها آسان‌تر باشد

به عقب تکیه دهید: درد دنده هنگام خم شدن به جلو بدتر می‌شود. بنابراین، سعی کنید با تکیه‌دادن به عقب، وضعیت خود را حفظ کنید. این کار همچنین فشار ناشی از سینه‌های سنگین را کاهش می‌دهد. کشش به عقب، فضای شکم را گسترش می‌دهد و فشار روی عضلات قفسه سینه و کمر را کاهش می‌دهد. چنین تغییرات ساده‌ای در وضعیت بدن می‌تواند تسکین زیادی به همراه داشته باشد.

از بالش برای پشتیبانی استفاده کنید: از بالش برای بالا نگه داشتن شکم خود در زیر برآمدگی شکم استفاده کنید تا فشار از روی عضلات دنده برداشته شود. این کار بیشتر درد و فشار را از بدن تسکین می‌دهد.

 استراحت‌های کوتاه داشته باشید: برای مدت طولانی در یک حالت نشسته یا ایستاده نمانید. حرکت کنید، پیاده ‌روی‌های کوتاه یا ورزش‌های سبک انجام دهید.

ماساژ:  پهلوها و ناحیه دنده‌ها را ماساژ دهید تا به تسکین گرفتگی عضلات، استرس و تنش کمک کند.

حمام آب گرم: دوش‌گرفتن با آب گرم عضلات دردناک را تسکین داده و آرام می‌کند. این کار باعث تسکین کوتاه مدت درد دنده‌ها می‌شود.

از وسایل کمکی استفاده کنید: طیف گسترده‌ای از وسایل کمکی مانند بریس دنده، بالش، کمربند بارداری و بالش کمری برای حمایت از پایین‌تنه وجود دارد. این وسایل همچنین درد قفسه سینه را تسکین می‌دهند.

ورزش: ورزش‌های سبک مانند یوگا و شنا انجام دهید.

خواب با وجود درد دنده در دوران بارداری:

توصیه می‌شود به سمت چپ بخوابید، زیرا این کار فشار روی دنده‌ها را کاهش می‌دهد و گردش خون را بهبود می‌بخشد و به نفع مادر و نوزاد است. علاوه بر این، قراردادن یک بالش بین پاها و یک بالش دیگر زیر بازو وضعیت بهتری را فراهم می‌کند و فشار روی دنده‌ها را کاهش می‌دهد.

برای خواب بهتر با وجود درد دنده در دوران بارداری، این مراحل را دنبال کنید:

• به سمت چپ خود بخوابید: این حالت به گردش خون به نوزاد کمک می‌کند و فشار روی دنده‌های پایینی ناشی از رحم در حال رشد را کاهش می‌دهد. برای تراز بهتر، یک بالش بین زانوهای خود قرار دهید.
• از بالش شیب‌دار یا گوه‌ای استفاده کنید: اگر رفلاکس اسید همراه با درد دنده باشد، قسمت بالای بدن خود را با این بالش‌ها بالا ببرید تا از رفلاکس جلوگیری شود و فشار دنده‌ها ناشی از هورمون‌های بارداری کاهش یابد.
• از درازکشیدن به پشت خودداری کنید: این حالت عضلات قفسه سینه و دنده‌ها را تحت فشار قرارمی‌دهد و درد را بدتر می‌کند. در عوض، برای کاهش ناراحتی و جلوگیری از سوزش سر دل و سوء هاضمه، خود را با بالش‌هایی پشت سر و شانه‌هایتان بالا نگه دارید.
• حالت “SOS” ( مخفف Sleep On Side ) را امتحان کنید: بهترین وضعیت خوابیدن در دوران بارداری حالت SOS است که به معنی خوابیدن به پهلو می باشد. با خم کردن زانوها و قراردادن یک بالش بین آنها برای پشتیبانی از لگن و کمر، در حالت نیمه جنینی قرار بگیرید. این کار فشار روی دنده‌ها را کاهش می‌دهد و در عین حال صاف بودن ستون فقرات را حفظ می‌کند.

چه زمانی باید نگران درد دنده در دوران بارداری باشم؟

درد دنده در دوران بارداری معمولاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد. با این حال، اگر علائمی مانند درد هنگام ادرار کردن، ادرار کدر، خون در ادرار، تب بالا یا احساس سوزش/گزگز در هنگام ادرار دارید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

به طورکلی

ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، موقعیت جنین و دلایل دیگر، ناراحتی‌های بارداری متعددی را تجربه کنید که درد دنده در دوران بارداری یکی از آنهاست. این وضعیت اغلب در مراحل بعدی بارداری رخ می‌دهد و قابل درمان است. می‌توانید برای مقابله با آن، درمان‌های خانگی مانند ورزش، ماساژ یا وسایل کمکی مختلف را امتحان کنید. درد دنده در دوران بارداری به ندرت خطرناک است، زیرا از بزرگ شدن شکم و سایر تغییرات جسمی ناشی می‌شود. با این حال، گاهی اوقات ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد. از این رو، در صورت بروز هرگونه درد، برای درمان به موقع و مناسب با پزشک مشورت کنید. از خوددرمانی خودداری کنید و از پزشک خود در مورد داروها و تکنیک‌های مدیریتی مشاوره بگیرید.

مطالب مشابه:

درد ناف در دوران بارداری

سردرد در دوران بارداری

سه ماهه دوم بارداری

سه ماهه سوم بارداری

درد تخمدان در دوران بارداری

منبع: momjunction