کشت مدفوع
در کشت مدفوع چه چیزی آزمایش می شود؟
کشت مدفوع آزمایشی است که باکتری هایی عامل عفونت های دستگاه گوارش تحتانی را شناسایی می کند. این تست بین انواع باکتری هایی که عامل بیماری هستند (پاتوژن) و انواعی که به طور طبیعی در دستگاه گوارش یافت می شوند (فلور طبیعی) تمایز قائل می شود. این آزمایش به تعیین اینکه آیا باکتری های بیماری زا علت علائم گوارشی (گاستروانتریت) فرد هستند یا خیر، کمک می کند.
باکتری های موجود در مدفوع نماینده باکتری هایی هستند که در دستگاه گوارش وجود دارند. باکتری ها و قارچ های خاصی به نام فلور طبیعی در دستگاه گوارش همه افراد ساکن هستند. آنها نقش مهمی در هضم غذا دارند و حضور آنها رشد باکتری های عامل بیماری را کنترل می کند.
برخی اوقات، تعادل فلور طبیعی ممکن است با تجویز آنتی بیوتیک های وسیع الطیف تحت تاثیر قرار گیرد. داروها رشد فلور طبیعی را مهار می کنند و به باکتری کلستریدیوم دیفیسیل که به آنتی بیوتیک ها مقاوم است اجازه می دهند زنده بمانند و در دستگاه گوارش بیش از حد رشد کنند که منجر به علائمی مانند اسهال و درد شکم می شود.
مشکلات گوارشی در مواد غذایی:
هنگامی که فرد غذا یا آب آلوده مصرف می کند، باکتری های پاتوژن می توانند وارد دستگاه گوارش شوند و آن را مبتلا کنند. از جمله منابع آلوده شامل تخم مرغ های خام یا نیم پز، مرغ یا گوشت گاو، شیر پاستوریزه نشده و آب تصفیه نشده از دریاچه ها، نهرها و گاهی منابع آب شهری هستند.
اسهال طولانی مدت، اسهال خونی، مخاط در مدفوع، درد و گرفتگی شکم و حالت تهوع از شایع ترین علائم و نشانه های عفونت باکتریایی بیماری زا هستند. اگر اسهال بیش از چند روز طول بکشد، ممکن است منجر به عوارضی مانند کم آبی و عدم تعادل الکترولیت شود که می تواند شرایط خطرناکی به خصوص برای کودکان و افراد مسن باشد. کم آبی می تواند علائمی مانند خشکی پوست، خستگی و سبک سری را ایجاد کند.
افرادی که بیماری آنها شدید است ممکن است برای جایگزینی مایعات و الکترولیت های از بین رفته نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند.
سندرم اورمیک همولیتیک یک عارضه جدی است که باعث تخریب گلبول های قرمز خون و نارسایی کلیه می شود که گاهی اوقات ممکن است ناشی از عفونت با یک سویه تولیدکننده سم از باکتری اشرشیا کلی باشد. این بیماری بیشتر در کودکان، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می شود.
اگر بیماری فرد بدون عوارض باشد و ظرف چند روز از بین برود، پزشک ممکن است درخواست انجام تست ندهد. با این حال، اگر علائم شدید باشد، اگر اسهال خونی یا مخاط در مدفوع وجود داشته باشد، یا اگر بدون کاهش علائم ادامه داشته باشد، ممکن است کشت مدفوع تجویز شود. این امر به ویژه در صورتی صادق است که فرد مسافر خارج از کشور داشته و یا چیزی خورده یا نوشیده باشد که یکی از نزدیکان او را نیز بیمار کرده است.
برای کمک به تشخیص، کشت مدفوع ممکن است همراه یا به دنبال یک پنل پاتوژن GI انجام شود که به طور همزمان چندین باکتری، ویروس و انگل ایجادکننده بیماری را آزمایش می کند. آزمایشات دیگری که ممکن است انجام شود شامل آزمایش تخمک و انگل یا آزمایش آنتی ژن برای شناسایی میکروب های خاص است.
نحوی جمع آوری نمونه برای آزمایش:
نمونه مدفوع تازه در یک ظرف تمیز جمع آوری می شود. نمونه مدفوع نباید با ادرار یا آب آلوده شود. پس از جمع آوری، مدفوع باید ظرف دو ساعت پس از جمع آوری به آزمایشگاه برسد یا باید در ویال حاوی ماده نگهدارنده منتقل شود و در اسرع وقت به آزمایشگاه منتقل شود. برای نوزادان، نمونه مدفوع معمولا با سواب رکتوم جمع آوری می شود.
پنل پاتوژن های دستگاه گوارش چیست؟
پنل پاتوژن های دستگاه گوارش بر روی نمونه مدفوع انجام می شود تا به طور همزمان ویروس ها، باکتری ها و انگل ها را که از علل شایع عفونت دستگاه گوارش هستند، آزمایش کنند. این پنل ها نسبتا جدید هستند و آزمایشگاه ها و پزشکان مراقبت های بهداشتی هنوز در حال تعیین نحوی استفاده از آنها برای ارائه نتایج بهینه برای بیمار و در عین حال مقرون به صرفه هستند. اگر میکروبی توسط پنل شناسایی نشود و یا مشکوک به وجود باکتری یا انگلی غیر از موارد موجود در پنل GI باشد، کشت مدفوع و تخمک و انگل ممکن است انجام شود.
آزمایشگاه ها معمولا از کشت های مدفوع برای تعیین و شناسایی شایع ترین باکتری های عامل بیماری روده ای استفاده می کنند:
- گونه های کمپیلوباکتر
- گونه های سالمونلا
- گونه های شیگلا
برخی باکتری ها با تولید سموم باعث بیماری می شوند. این باکتری ها ممکن است کشت شوند، اما بسیاری از آزمایش های مورد استفاده برای شناسایی آن ها به تشخیص مستقیم سموم آن ها، از طریق PCR یا آزمایش آنتی ژن، اختصاص دارند. مثال ها عبارتند از:
- اشرشیا کلی O157:H7
- کلستریدیوم دیفیسیل
بسته به سابقه پزشکی و یا سابقه مسافرت فرد، آزمایش ها برای سایر پاتوژن ها یا عوامل بیماری زای بالقوه ممکن است در این پنل گنجانده شود یا به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرند. برخی از این موارد عبارتند از:
- آئروموناس
- پلسیوموناس
- یرسینیاانتروکولیتیکا
- گونه های ویبریو
چه زمانی درخواست انجام تست مدفوع تجویز می شود؟
کشت مدفوع ممکن است زمانی که فرد علائم و نشانه های عفونت دستگاه گوارش دارد تجویز شود، از جمله:
- اسهال که بیش از چند روز به طول می انجامد و ممکن است حاوی خون یا موکوس باشد
- درد و دل پیچه شکم
- تهوع، استفراغ
- تب
همه کسانی که این علائم را دارند لزوما نیازی به انجام آزمایش ندارند یا تحت درمان قرار نمی گیرند. در افرادی که سیستم ایمنی سالمی دارند، این عفونت ها اغلب با مراقبت های حمایتی و بدون استفاده از آنتی بیوتیک برطرف می شوند.
احتمال درخواست کشت مدفوع زمانی بیشتر می شود که فردی:
- دارای علائم شدید، کم آبی، عدم تعادل الکترولیت و یا سایر عوارض هستند
- بسیار جوان یا مسن هستند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند. با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، اسهال یک قاتل جهانی است. این دومین عامل مرگ و میر در کودکان زیر 5 سال در سراسر جهان است که روزانه 2195 را به کام مرگ می کشاند.
- دارای علائم و نشانه های طولانی مدت و یا عفونت هایی است که بدون درمان برطرف نمی شوند
- در طول و پس از سفر به خارج از کشور به ویژه سفر به کشورهای در حال توسعه دچار بیماری شود. CDC تخمین می زند که 30% تا 70% از کسانی که به خارج از کشور سفر می کنند به عفونت دستگاه گوارش مبتلا می شوند.
- مصرف غذا یا مایعاتی نوشیده است که ممکن است به باکتری های بیماری زا آلوده شده باشد، مانند گوشت نیم پز یا تخم مرغ خام، یا همان غذایی که دیگران را بیمار کرده است.
اگر فرد از قبل یک عفونت باکتریایی بیماریزا در دستگاه گوارش داشته است و یا برای آن درمان شده یا خود به خود برطرف شده است. پزشک ممکن است درخواست انجام چندین کشت مدفوع بدهد. این ممکن است برای تایید غیرقابل تشخیص بودن باکتری پاتوژن انجام می شود. چون در برخی موارد افراد ممکن است ناقل باکتری باشند. ناقلین خودشان بیمار نیستند اما می توانند افراد دیگر را مبتلا کنند.
تفسیر نتایج کشت مدفوع:
اگر کشت مدفوع برای باکتری بیماری زا مثبت باشد. پس این باکتری ها محتمل ترین علت اسهال و سایر علائم فرد هستند. نتایج اغلب با نام باکتری های بیماری زا که شناسایی شدند گزارش می شوند.
برخی از شایع ترین باکتری های بیماری زا که باعث عفونت ها در ایالات متحده و منابعی که اغلب به آنها مبتلا می شوند عبارتند از:
- کمپلیوباکتر: در طیور خام یا نیم پز و شیر غیرپاستوریزه یافت می شود. این یکی از شایع ترین علل اسهال باکتریایی در ایالات متحده است که اگر به خون سرایت کند ممکن است مشکل جدی ایجاد کند و گاهی باعث عوارض طولانی مدت مانند آرتریت و سندرم گیلن باره می شود.
- سالمونلا: در تخم مرغ های خام (حتی تخم مرغ های ضدعفونی شده سالم)، مرغ خام، سبزیجات نپخته و خزندگان یافت می شود. حیوانات خانگی مانند مارمولک ها و لاک پشت ها ممکن است سالمونلا را در روده خود حمل کنند بدون اینکه خودشان بیمار باشند. برخی از انسان ها ممکن است ناقل سالمونلا شوند. سالمونلا ممکن است از فرد به فرد منتقل شود.
- شیگلا: در غذا و آب آلوده به مدفوع یافت می شود و در صورت عدم رعایت بهداشت از فرد به فرد منتقل می شود.
طیف گسترده ای از باکتری های دیگر ممکن است گاهی اوقات باعث عفونت دستگاه گوارش شوند و ممکن است با کشت مدفوع شناسایی شوند. چند مثال مهم عبارتند از:
- اشرشیا کلی 0157:H7 و دیگر سویه های اشرشیا کلی تولیدکننده سموم (اکثر سویه های اشرشیا کلی فلور طبیعی در نظر گرفته می شوند و عامل بیماری نیستند): در همبرگر/ گوشت گاو خام یا نیم پز، اسفناج یا سرکه سیب غیراستریل یافت می شود. می تواند باعث ایجاد اسهال خونی شود یا ممکن است باعث ایجاد سندرم اورمیک همولیتیک شود.
- کلستریدیوم دیفیسیل: ممکن است به عنوان بخشی از فلور طبیعی وجود داشته باشد. اما استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف می تواند منجر به رشد بیش از حد این باکتری ها شود. سویه های تولیدکننده سم می توانند باعث اسهال و سایر عوارض جدی شوند. اگر احتمال وجود این سویه ها وجود داشته باشد، آزمایش های جداگانه ای برای تشخیص سویه کلستریدیوم دیفیسیل تولیدکننده سم انجام می شود.
مثال هایی از علل کمتر شایع دیگر شامل:
- آئروموناس
- پلسیوموناس
- یرسینیا انتروکولیتیکا
- ویبریو کلرا و سایر گونه های ویبریو
نتایج کشت های مدفوع که منفی گزارش می شوند، معمولا نشان دهنده این واقعیت است که کشت مدفوع برای شایع ترین پاتوژن ها در فواصل زمانی مختلف بررسی شد و هیچ کدام یافت نشد. نتایج ممکن است به صورت زیر گزارش شود:
«هیچ کمپیلوباکتری شناسایی نشد»، «هیچ سالمونلا یا شیگلا شناسایی نشد» و غیره.
اگر نتایج تست برای اکثر پاتوژن ها منفی باشد، پس این احتمال وجود دارد که نشانه ها و علائم فرد به دلیل عامل دیگری است. یا ممکن است عامل بیماری یک پاتوژن کمتر شایع باشد. این احتمال نیز وجود دارد که باکتری های بیماری زا در دستگاه گوارش وجود دارد. اما تعداد کمی باکتری در آن نمونه مدفوع خاص وجود داشته که قابل تشخیص نبوده است. اگر پزشک مشکوک به این موضوع باشد و علائم ادامه یابد، ممکن است تست های دیگری را تجویز کند.
اکثر بیماری اسهال ناشی از یک عامل بیماری زاست اما ممکن است عفونت ناشی از چندین عامل باشد.
مطالب مشابه:
