فتق ناف

فتق ناف به دلیل ضعف در عضلات شکم در داخل و اطراف ناف رخ می دهد. این نوع فتق می تواند بدون توجه به سن ظاهر شود و می تواند باعث بیرون زدگی ناف به سمت بیرون شود.

فتق ناف در نوزادان بسیار شایع است و می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. هنگامی که نوزادی گریه می کند، می توان متوجه بیرون آمدن ناف به دلیل فتق شد – این یکی از نشانه های فتق ناف است.

در کودکان، فتق ناف در دو سال اول خود به خود بسته می شود، اما مواردی وجود دارد که تا سال پنجم یا بیشتر از آن باز می مانند. اگر این نوع فتق در بزرگسالان ظاهر شود، باید از طریق جراحی برداشته شود.

فتق ناف شایع است و در 10 تا 20 درصد همه کودکان رخ می دهد.

علائم فتق ناف:

هنگامی که نوزاد گریه می کند یا تلاش می کند برای سرفه کردن یا مدفوع، می توان فتق ناف را مشاهده کرد. این فعالیت ها فشار را در شکم افزایش می دهد و باعث برآمدگی ناف می شود. همانطور که آنها آرام می شوند، تشخیص آنها غیرممکن می شود. اکثراً باعث درد نمی شوند. فتق ناف در کودکان به طور کلی بدون درد است. فتق نافی که در بزرگسالی ظاهر می شود ممکن است باعث ناراحتی شکمی شود.

علل فتق ناف:

بند ناف از طریق یک سوراخ کوچک از عضلات شکم کودک عبور می کند. این دهانه پس از تولد بسته می شود. بنابراین، زمانی که دیواره‌های شکم در خط وسط عضلات شکم به هم نپیوندند، فتق نافی می‌تواند در زمان تولد یا بعد از آن رخ دهد.

در مورد یک بزرگسال، فشار بیشتر شکمی می تواند منجر به فتق نافی شود. دلایل این فشار می تواند:

• حاملگی چند قلو
• چاقی
• سابقه جراحی شکم در گذشته
• انجام دیالیز صفاقی برای درمان بیماری های کلیوی یا نارسایی طولانی مدت
• مایع در حفره شکم

عوامل خطر:

احتمال فتق ناف در نوزادان بالاترین میزان است. زایمان زودرس و وزن کم در هنگام تولد شانس آن را افزایش می دهد. زنان با حاملگی های زیاد و وزن بالا بیشتر از فتق رنج می برند.

به طور کلی عوامل خطر اصلی عبارتند از:

• سن: نوزادان، به ویژه آنهایی که نارس به دنیا می آیند، نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض خطر آن هستند.
• چاقی: کودکان و بزرگسالان مبتلا به چاقی در مقایسه با افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) آنها در محدوده وزن سالم قرار دارد، به طور قابل توجهی با خطر بیشتری برای ابتلا به فتق مواجه هستند.
• سرفه: داشتن سرفه برای مدت طولانی می تواند خطر آن را افزایش دهد زیرا نیروی سرفه به دیواره شکم فشار وارد می کند.
• بارداری: خطر فتق ناف در افراد باردار بیشتر است. حاملگی چند قلویی خطر فتق بیشتری دارد.

عوارض فتق ناف:

در کودکان به ندرت فتق ناف عارضه ای ایجاد می کند. عوارض تنها زمانی رخ می دهد که بافت های بیرون زده شکم به دام افتاده و نتوانند به داخل حفره شکم برگردند. این می تواند منجر به کاهش خون رسانی به قسمت های خاصی از روده و آسیب بافتی شود. بیمار ممکن است درد شکم را احساس کند.

در موارد شدید، جایی که قسمت‌های به دام افتاده روده اصلاً خونی دریافت نمی‌کنند، بافت‌ها می‌توانند تا حد مرگ آسیب ببینند. عفونت می تواند در حفره شکمی گسترش یابد و منجر به یک وضعیت تهدید کننده زندگی شود.

انسداد روده در بزرگسالان بیشتر از کودکان مشاهده می شود. جراحی راه حل مناسب برای چنین عوارضی است.

تشخیص:

پزشک در طی معاینه فیزیکی آن را تشخیص می دهد. آنها همچنین ممکن است بتوانند نوع فتق را تعیین کنند. به عنوان مثال، اگر روده را درگیر کند، ممکن است خطر انسداد وجود داشته باشد.

اگر پزشک بخواهد از نظر عوارض غربالگری کند، ممکن است سونوگرافی شکم، اشعه ایکس یا آزمایش خون را درخواست کند.

درمان فتق ناف:

مرحله اولیه تشخیص شامل معاینه توسط پزشک در ناحیه آسیب دیده و در صورت نیاز انجام  سی تی اسکن است. پزشک بررسی می کند که آیا می تواند برآمدگی را به داخل شکم بازگرداند یا خیر.

در بیشتر موارد، این عارضه نیازی به درمان ندارد. هنگامی که کودکان به سن 4-5 سالگی می رسند خود به خود بهبود می یابد و یا به خودی خود کوچکتر می شود و عمل جراحی را آسان تر می کند.

پزشکان جراحی را تنها در صورتی پیشنهاد می کنند که قبل از رسیدن کودکان به سن 4-5 سالگی بزرگتر از حد معمول باشد.

در صورتی که فتق به شرح زیر باشد، ممکن است پزشک جراحی را پیشنهاد دهد:

• دردناک
• شکاف بزرگی که در 2 سالگی کوچکتر نمی شود.
• بزرگتر از 1.5 سانتیمتر رشد می کند.
• فتق گیر می کند و روده را به دام می اندازد.

جراحی ممکن است نزدیک به 45 دقیقه طول بکشد. کودکان قبل از جراحی یک دوز بیهوشی دریافت می کنند.

در طول این فرآیند، جراح زیر ناف را میبرد و قسمت روده را به موقعیت طبیعی خود برمی‌گرداند. سپس فتق ها توسط جراح بخیه می شوند. در مورد بزرگسالان، جراحان احتمالاً از مش برای تقویت دیواره های شکم استفاده می کنند.

عوارض جراحی:

عوارض ناشی از ترمیم این عارضه غیر معمول است، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

• عفونت زخم – ممکن است قرمز به نظر برسد، ترشحات زرد داشته باشد و دردناک یا متورم باشد
• خون ریزی
• پارگی زخم
• بازگشت فتق

مراقبت های بعد از جراحی:

بچه ها نباید تا 10 روز شنا کنند و تا 3 هفته بعد از جراحی هیچ ورزشی انجام ندهند. همچنین پس از 2-4 هفته به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که کودک شرایط زیر را نشان دهد، بایستی فوراً به پزشک مراجعه کند:

• تب
• تورم، قرمزی، یا احساس دردناک
• برآمدگی در ناحیه ناف
• استفراغ، حالت تهوع، یبوست غیر قابل درمان یا اسهال

پس از بسته شدن فتق، بعید است که دوباره عود کند. با این حال، خطر عود در بیمارانی که پس از جراحی دچار عفونت زخم شدند، افزایش می یابد.

زمان مراجعه به پزشک:

اگر هر یک از علائم زیر پس از جراحی فتق ناف برای فرد ایجاد شود، بایستی فوراً به پزشک مراجعه شود:

• تب
• خونریزی از زخم
• افزایش تورم یا درد در شکم
• دردی که با مسکن تسکین نمی یابد.
• استفراغ مداوم
• لرز
• سرفه مداوم یا تنگی نفس
• افزایش قرمزی اطراف بخیه
• مشکل در دفع ادرار

مطالب مشابه:

دیستوشی شانه چیست؟

سندرم نوزاد آبی

غربالگری سه ماهه اول

غربالگری سه ماهه دوم

آزمایش NIPT

منابع: healthlibrary.askapollo ، cincinnatichildrens ، medicalnewstoday ، nhs