سوزش ادرار در آقایان
مردان مبتلا به درد یا احساس سوزش در هنگام ادرار باید با یک شرح حال کامل، یک معاینه فیزیکی متمرکز و آزمایش ادرار (اندازه گیری ادرار و بررسی میکروسکوپی نمونه ادرار) ارزیابی شوند.
اگرچه سوزش ادرار ممکن است ناشی از هر چیزی باشد که منجر به التهاب مخاط مجرای ادرار شود. اما اغلب نتیجه عفونت دستگاه ادراری است. در بیماران جوان، عامل عفونی معمولاً یک ارگانیسم مقاربتی مانند: کلامیدیا تراکوماتیس است.
در بیماران بالای 35 سال، باکتری کلیفرم غالب است. عفونت در مردان مسن اغلب در نتیجه استاز ادراری ثانویه به هیپرپلازی خوش خیم پروستات رخ می دهد. سایر شرایطی که ممکن است باعث سوزش ادرار شوند عبارتند از: سنگ کلیه، بدخیمی ادراری تناسلی، اسپوندیلوآرتروپاتی و داروها.
Dysuria (سوزش ادرار):
Dysuria احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار است. در مردان، این احساس معمولاً در حین تخلیه ادرار در مجرای ادرار دیستال احساس می شود و مدت کوتاهی پس از ادرار کردن برطرف می شود. زمان بروز ناراحتی اغلب فرد می تواند محل آن را در دستگاه ادراری پیش بینی کند. درد در شروع ادرار معمولاً نشان دهنده منبع التهاب مجرای ادرار است. درد شدیدتر در ناحیه فوق عانه پس از اتمام ادرار نشان دهنده التهاب مثانه است.
علائم ادراری در زنان بسیار شایع‌تر از مردان و در مردان مسن‌تر شایع تر از مردان جوان‌تر است. بررسی های مبتنی بر جمعیت نشان می‌دهد که علائم دستگاه ادراری به اندازه ای قابل توجه است که افراد را وادار به مراجعه به پزشک کند. این علائم در حدود 0.6 درصد از زنان در سال و حدود 0.1 درصد از مردان هر سال رخ می دهد.
علائم سوزش ادرار در مردان بین سنین 40 تا 60 سال به طور قابل توجهی افزایش می یابد که نشان دهنده افزایش شیوع هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) در مردان مسن است. تقریباً نیمی از مردان بالای 55 سال برخی علائم ادراری را تجربه می کنند و حدود 25 درصد از این مردان در مورد علائم خود به پزشک مراجعه می کنند.
در میان مردان، حدود 5 درصد از علائم ادراری، مربوط به سوزش ادرار است.
علل شایع سوزش ادرار در آقایان:
سوزش ادرار در مردان ممکن است نتیجه موارد زیر باشد:
- عفونت دستگاه ادراری و سایر عفونت های خارج از دستگاه ادراری، از جمله دیورتیکولوز و دیورتیکولیت.
- بیماری پروستات.
- سرطان.
هر منبع تحریک یا التهاب مجاری ادراری، به ویژه مثانه، پروستات یا مجرای ادرار، می تواند باعث سوزش ادرار شود.
سوزش ادرار برای مردان و زنان ممکن است نتیجه عفونت های مقاربتی (STIs) یا عوارض جانبی داروها باشد. داروهای شیمی درمانی سرطان یا پرتودرمانی در ناحیه لگن ممکن است مثانه را ملتهب کرده و باعث سوزش ادرار شود.
سوزش ادرار اغلب با سایر علائم تحریک کننده ادرار مانند: فوریت، دفعات ادرار و شب ادراری همراه است. اما شایع ترین علت آن عفونت مجاری ادراری است. استاز ادراری ناشی از انسداد مجرای ادرار، BPH را به یک عامل مستعد کننده بسیار رایج برای عفونت دستگاه ادراری تبدیل می کند. شایع ترین علت عفونت مکرر دستگاه ادراری در مردان، پروستاتیت باکتریال مزمن است. به علاوه، با افزایش سن مردان، انسداد ادراری می تواند تغییراتی را در انطباق مثانه ایجاد کند که منجر به علائم انسدادی و افزایش علائم تحریکی، از جمله سوزش ادرار می شود.
سوزش ادرار در آقایان علل دیگری مانند:
بدخیمی های سیستم ادراری به ویژه مثانه نیز دارد. سنگ های ادراری می توانند به یوروتلیوم (بافت مثانه) آسیب رسانده و باعث التهاب و ناراحتی در ادرار شوند. التهاب سطوح مخاطی، از جمله مجرای ادرار، ممکن است همراه با اسپوندیلوآرتروپاتی و سایر اختلالات خودایمنی رخ دهد. برخی از سموم و عوامل دارویی متعدد، مانند: کانتاریدین 11 و دوپامین 12، می توانند منابع غیر معمول سوزش ادرار باشند.
به طور کلی علل زیادی برای سوزش ادرار وجود دارد. همچنین همیشه نمی توان علت سوزش ادرار را شناسایی کرد. علت سوزش ادرار برای مردان ممکن است نتیجه موارد زیر باشد: سنگ مثانه، کلامیدیا تراکوماتیس، سیستیت (التهاب مثانه)، داروهایی مانند داروهایی که در درمان سرطان مورد استفاده قرار میگیرند که به عنوان یک عارضه جانبی باعث تحریک مثانه می‌شوند. تبخال ناحیه تناسلی، سوزاک، انجام یک عمل روی دستگاه ادراری، از جمله استفاده از ابزارهای اورولوژیک برای آزمایش یا درمان، عفونت کلیه (پیلونفریت)، سنگ کلیه، پروستاتیت (عفونت یا التهاب پروستات)، بیماری های مقاربتی (STD)، صابون، عطر و سایر محصولات بهداشتی مراقبتی، تنگی مجرای ادرار، اورتریت (عفونت مجرای ادرار) و عفونت دستگاه ادراری (UTI).
عفونت دستگاه ادراری (UTI):
این عفونت رایج در اثر تجمع بیش از حد باکتری در امتداد دستگاه ادراری ایجاد می شود. در حالی که زنان 50 درصد بیشتر از مردان احتمال ابتلا به عفونت ادراری را دارند. اما مردان هم می توانند این عفونت را تجربه کنند. شایع‌ترین علائم عفونت ادراری شامل میل شدید و مکرر برای استفاده از حمام و احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن است. خوشبختانه، این عفونت معمولاً با درمان مناسب در عرض 2 تا 3 روز قابل درمان است.
سوزش ادرار در حدود 60 درصد مواقع به دلیل عفونت است. تمام بخش های دستگاه ادراری مستعد عفونت هستند. اگرچه ارگانیسم های ایجادکننده در محل متفاوت هستند. ساختارهای توخالی یا لوله ای در سیستم ادراری مانند: کلیه، لگن، مثانه، پروستات و اپیدیدیم در برابر عفونت توسط باکتری های کلیفرم آسیب‌پذیر هستند. اعتقاد بر این است که این باکتری ها به مجرای ادرار (از طریق مقاربت یا آلودگی موضعی) دسترسی پیدا کرده و سپس به اندام آسیب دیده می روند.
اکثر عفونت های مجاری ادراری را می توان با آموکسی سیلین، تری متوپریم- سولفامتوکسازول (باکتریم) یا نیتروفورانتوئین (فورادانتین) مدیریت کرد.
عفونت پروستات:
عفونت پروستات که پروستاتیت حاد نیز نام دارد، علائمی مشابه عفونت ادراری دارد. تقریباً 50٪ از مردان در طول زندگی خود عفونت پروستات را تجربه می کنند و معمولاً توسط همان نوع باکتری ایجاد می شود که باعث عفونت ادراری یا عفونت های مقاربتی می شود. درمان با آنتی بیوتیک معمولا باعث تسکین و بهبودی می شود.
عفونت مقاربتی (STIs):
بیماری های مقاربتی معمولاً دستگاه ادراری را تحت تأثیر قرار می دهند و شایع ترین علائم آن درد یا سوزش هنگام ادرار است. شایع ترین بیماری های مقاربتی که باعث این سوزش می شوند عبارتند از: سوزاک، تبخال تناسلی و کلامیدیا. درمان ها و نتایج بسته به بیماری مقاربتی خاصی که باعث عفونت می شود متفاوت است. علاوه بر مراقبت های پزشکی، بهترین اقدام، انجام رابطه جنسی ایمن و انجام آزمایش هر 6 ماه برای جلوگیری از انتقال بیشتر است.
سنگ کلیه:
سنگ های کلیه از رسوبات کلسیفیه (رسوب کلسیم) مواد طبیعی ایجاد می شوند و اغلب با غلیظ شدن ادرار تشکیل می شوند. این سنگ ها می توانند در نزدیکی حالب ها قرار بگیرند، جایی که ادرار وارد مثانه می‌شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، جریان ادرار تا حدی مسدود می شود. علائم سنگ کلیه شامل: درد در هنگام ادرار، ادرار کدر یا بدبو، حالت تهوع و استفراغ و میل مداوم برای ادرار کردن است. درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است موجی باشد یا شدت آن در نوسان باشد. درمان های مختلفی برای سنگ کلیه وجود دارد و بستگی به اندازه سنگ دارد.
سرطان مثانه:
سرطان مثانه زمانی رخ می دهد که سلول های غیر طبیعی در مثانه رشد کنند. در صورت عدم تشخیص و درمان، این سلول ها می توانند به طور قابل توجهی به بافت یا اندام آسیب رسانده و به سایر قسمت های بدن گسترش یابند. از علائم این سرطان می توان به تکرر ادرار، ادرار دردناک، خون در ادرار، درد لگن و کمردرد اشاره کرد. علائم سوزش ادرار اغلب در مراحل بعدی سرطان ظاهر می شود. بنابراین اگر هر یک از علائم دیگر بروز پیدا کرد، توصیه می شود فوراً به پزشک اطلاع داد.
حساسیت شیمیایی:
گاهی اوقات قرار گرفتن مستقیم در معرض برخی از مواد شیمیایی خاص که برای استفاده بیرونی هستند، مانند صابون ها، لوسیون ها و عطرهای ادکلن، می تواند بافت های حساس مثانه را تحریک کرده و باعث احساس سوزش در هنگام ادرار شود. این علائم را با شستن مواد شیمیایی از بدن و اجتناب از استفاده و تماس بیشتر می توان تسکین داد.
داروها در سوزش ادرار در آقایان:
برخی از داروها عوارض جانبی دارند. از جمله درد هنگام ادرار، افزایش تکرر ادرار و خون در ادرار. به طور خاص، داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان مثانه می توانند مثانه و مجاری ادراری را تحریک و ملتهب کنند. اگر علائم بعد از شروع مصرف داروی جدید شروع شد، فوراً به پزشک مراجعه شود.
تشخیص سوزش ادرار در آقایان:
در اکثر مردان، تشخیص سوزش ادرار تنها به سه مرحله نیاز دارد: شرح حال، معاینه فیزیکی متمرکز و آزمایش ادرار.
گاهی اوقات آزمایشات دیگری برای تعریف و مدیریت بهتر سوزش ادرار مورد نیاز است.
درمان سوزش ادرار در مردان:
درمان موفقیت آمیز سوزش ادرار به شناسایی صحیح علت آن بستگی دارد. همچنین درمان آنتی بیوتیکی بر اساس سابقه و علائم بیمار معمولاً مقرون به صرفه ترین درمان است. در مواردی که مشکوک به سوزش ادرار ناشی از عفونت مجاری ادراری بدون عارضه است، ارزیابی بیشتری لازم نیست.
پزشک که شرح حال متمرکز و معاینه فیزیکی انجام می دهد و ادرار را تجزیه و تحلیل می کند، باید بتواند اکثر بیماران مرد مبتلا به دیزوری را تشخیص دهد و مدیریت کند و بیماران را برای ارزیابی و درمان بیشتر باید به یک متخصص اورولوژی ارجاع دهد.
مطالب مشابه:
تفاوت عفونت ادراری و بیماری مقاربتی
آزمایش ادرار و تشخیص سرطان
آزمایش گلوکز در ادرار
عفونت ادراری (UTI)
آزمایش آنالیز ادرار
منابع: kasraeianurology ، my.clevelandclinic
