خستگی و مشکلات گوارشی

سندرم روده تحریک­ پذیر و سندرم خستگی مزمن: چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

سندرم روده تحریک ­پذیر (IBS) و سندرم خستگی مزمن (CFS) اغلب همراه با یکدیگر هستند ولی دلیل آن مشخص نیست. محققین در تلاش هستند تا این راز را کشف کنند.

مطالعات نشان می­دهد که عوامل مختلفی در ایجاد IBS و CFS دخیل هستند. محققانی که عوامل مشترک- از جمله خستگی، درد، و در بسیاری موارد اختلال عملکرد روده- بررسی می­کنند چندین نظریه بر اساس شواهد علمی ارائه می­دهند که می­تواند توضیح دهد که چرا هر دو سندرم با یکدیگر وجود دارند: از جمله عفونت و مشکلات ایمنی  و افزایش درک درد. ولی دانشمندان هنوز یک عامل مشخص شناسایی نکرده ­اند.

لین چانگ، مدیر کلینیک سلامت و گوارش و تغذیه می­گوید: «شرایط پیچیده ­ای وجود دارد و به همین دلیل گفتن اینکه می­توان با یک آزمایش خون ساده یا انواع دیگر تست­ های پزشکی این سندرم ­ها را تشخیص داد بسیار سخت است.» همچنین یک استاد پزشکی در دانشکده پزشکی دیوید گفت در دانشگاه کالیفرنیا در

لس ­آنجلس می­گوید که «هر دو چند فاکتوری هستند».

علائم و تشخیص IBS و CFS در خستگی و مشکلات گوارشی:

در IBS، روده ­های شما آنطور که باید کار نمی­کنند و باعث درد شکمی و تغییر در عادات روده می­شوند – مانند اسهال، یبوست یا هر دو. برای تشخیص IBS شما باید حداقل سه بار در ماه به مدت سه ماه درد شکم را تجربه کنید. IBS یک اختلال عملکردی روده است یعنی هیچ مشکل آناتومی شناخته شده­ای مانند سرطان یا کولیت در روده ­ها وجود ندارد.

در سندرم خستگی مزمن (CFS)، شما بسیار خسته هستید. شما یک خستگی غیرقابل توضیح و مداوم دارید که حداقل شش ماه طول می­کشد و استراحت کمکی به رفع خستگی نمی­کند. هیچ آزمایشی برای تشخیص وجود ندارد که پزشکان برای تشخیص به آن تکیه کنند. علاوه بر خستگی، شما باید حداقل چهار مورد از علائم زیر را نشان دهید که به عنوان فرد مبتلا به CFS تشخیص داده شوید:

• احساس ناخوشی بیش از یک روز بعد از فعالیت بدنی
• درد عضلانی
• سردرد
• مشکلات حافظه
• درد مفصل
• اختلالات خواب
• گلو درد
• غدد لنفاوی حساس

این علائم می­تواند با بیماری­ های دیگر مشترک باشد بنابراین پزشک قبل از تشخیص قطعی CFS باید علل دیگر را رد کند. برخی افراد مبتلا به خستگی مزمن ممکن است با محدودیت­ هایی به زندگی خود ادامه دهند، اما طبق گفته انجمن ملی فیبرومیالژیا و درد مزمن، حدود 25 درصد از این بیماران کاملا ناتوان هستند.

IBS و CFS بیشتر در زنان شایع است یا مردان؟

هر دو این سندرم ­ها بیشتر در زنان تشخیص داده شده ­اند تا در مردان.

6 دلیل احتمالی ارتباط سندرم خستگی مزمن و سندرم روده تحریک ­پذیر در خستگی و مشکلات گوارشی:

فاکتورهای زیادی ممکن است باعث بروز همزمان هر دو سندرم CFS و IBS شوند:

• سندرم ­های بعد از عفونت:

IBS  برخی اوقات بعد از یک مشکل معده یا مسمومیت غذایی ایجاد می­شود. به همین ترتیب، سندرم خستگی مزمن بعد از عفونت باکتریایی، ویروسی، یا انگلی در افراد مشاهده شده است. در واقع، در خستگی مزمن یکی از بزرگترین­ تئوری ­ها این است که نوعی عفونت باعث ایجاد علائم می­شود. محققین نروژی نشان داده ­اند که عفونت ژیاردیازیس با ایجاد IBS و CFS ارتباط دارد.

• پاسخ ایمنی بیش فعال:

در IBS، محققین این نظریه را مطرح می­کنند که پاسخ ایمنی در دستگاه گوارش می­تواند باعث تغییراتی در ترشحات یا نحوی حرکت روده یا احساس درد شود، و علائم IBS را ایجاد کند. در CFS، مشکلی در سیستم ایمنی ممکن است باعث تولید مواد التهابی شود که با خستگی ارتباط دارد.

• عدم تعادل در باکتری ­های دستگاه گوارش:

محققین پیشنهاد می­کنند که افراد مبتلا به CFS ممکن است سطوح غیرطبیعی از برخی از باکتری ­های روده ­ای داشته باشند. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن در مقایسه با افراد سالم دارای سطوح بالاتری از برخی باکتری­ های روده ­ای هستند و سطوح کمتری از تعداد مشخصی از باکتری های روده ­ای را دارند.

سپس محققین بررسی کردند که آیا این عدم تعادل در بیماران مبتلا به IBS مشترک است یا خیر. نتایج نشان داد که بسته به اینکه فرد تنها مبتلا به خستگی مزمن باشد یا هر دو سندرم الگوهای باکتری روده متفاوت است. با وجود اینکه ارتباط بین سطوح باکتری و خستگی مزمن شناخته نشده است. برخی این نظریه مطرح کرده ­اند که این اختلالات ممکن است در ایجاد بیماری نقش داشته باشد.

• افزایش درک حس درد:

افراد مبتلا به IBS و احتمالا افرادی که سندرم خستگی مزمن دارند درد را به شیوه ­ای متفاوت از افراد عادی پردازش می­کنند. بدین معنی که آستانه تحمل درد در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک ­پذیر و خستگی مزمن کمتر از افراد عادی است. برای مثال اگر فردی مبتلا به IBS و CFS باشد و به انگشت آن فشاری وارد شود اگر بخواهد به شدت درد امتیازی بدهد مثلا 8 از 10 خواهد داد در حالی که یک فرد عادی به همان فشار امتیاز 2 از 10 خواهد داد. در افراد مبتلا به IBS حساسیت به درد عمدتا در روده ­ها رخ می­دهد.

• استعداد ژنتیکی:

محققین همچنین به دنبال این هستند که آیا تغییرات ژنی افراد را در برابر ابتلا سندرم روده تحریک ­پذیر و خستگی مزمن آسیب­ پذیرتر می­کند. فاکتورهای محیطی مانند استرس ممکن است در ایجاد این شرایط یا در تشدید این شرایط نقش داشته باشد. ترکیب استرس مزمن و ژنتیک فرد ممکن است فرد را مستعد ابتلا به سندرم روده تحریک ­پذیر و خستگی مزمن کند.

درمان سندرم خستگی مزمن و سندرم روده تحریک­ پذیر در خستگی و مشکلات گوارشی:

زمانی که هر دو سندرم خستگی مزمن و روده تحریک ­پذیر با همدیگر همپوشانی دارند. ممکن است شما با مجموعه ­ای از چالش­ های منحصر به فرد روبرو شوید. شما باید چندین علائم را درمان کنید، و بیماران برای مدیریت علائم خود کار سخت­ تری دارند. زیرا گاهی اوقات درمان طاقت ­فرسا است. معمولا از درمان­ هایی استفاده میشود که برای هر دو سندرم مناسب است:

• رفتار درمانی شناختی:

گفتار درمانی می­تواند ابزار مناسبی برای کنترل شرایط در اختیار شما قرار دهد. به شما حس کنترل شرایط می­دهد، و به شما کمک می­کند کمتر تحت فشار و استرس باشید.

• داروهای کاهنده درد:

پزشک می­تواند با تجویز داروهای کاهنده درد به شما در کاهش درد هر دو سندرم کمک کند.

• تغییر سبک زندگی:

انجام فعالیت ­های روتین و روزمره منظم و عدم فعالیت بیش از حد تحمل­تان به شما کمک می­کند تا علائم هر دو IBS و CFS کمتر شود. داشتن خواب کافی و مناسب می­تواند علائم هر دو بیماری را بهبود بخشد.

مطالب مشابه:

خطر ابتلا به سرطان کبد

سرطان روده بزرگ (کولون)

شایع ترین علائم بیماری سلیاک

ذات الریه (پنومونی)

بیماری کیسه صفرا