نارسایی حاد کبد چیست؟

نارسایی حاد کبدی از دست دادن عملکرد کبد است که به سرعت – در چند روز یا چند هفته – معمولاً در فردی که هیچ بیماری کبدی از قبل وجود ندارد رخ می دهد. این بیماری بیشتر توسط ویروس هپاتیت یا در اثر مصرف داروهایی مانند استامینوفن ایجاد می شود. نارسایی حاد کبدی کمتر از نارسایی مزمن کبدی رایج است. نارسایی مزمن کبد در مدت زمان طولانی اتفاق می افتد. این بیماری می تواند باعث عوارض جدی از جمله خونریزی و افزایش فشار در مغز شود و از جمله شرایط اورژانسی پزشکی است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.

علت نارسایی حاد کبد چیست؟

• نارسایی حاد کبد می تواند ناشی از ابتلا به هپاتیت باشد.
• در اثر مصرف داروهایی مانند استامینوفن ایجاد شود. همچنین داروهایی از جمله آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و داروهای ضد تشنج، می توانند باعث نارسایی حاد کبدی شوند.
• بیان این نکته ضروری است که برخی داروهای گیاهی و مکمل‌ ها، از جمله کاوا (kava)، افدرا (ephedra)، پنی رویال (pennyroyal) با نارسایی حاد کبد مرتبط هستند.
• بیماری های متابولیکی نادر، مانند بیماری ویلسون و کبد چرب حاد بارداری نیز به ندرت باعث نارسایی حاد کبد می شوند.
• بیماری های خودایمنی می توانند منجر به نارسایی حاد کبد شوند.
• سرطانی که در کبد شروع می شود یا به آن سرایت می کند، می تواند باعث از کار افتادگی کبد شود.
• عفونت شدید (سپسیس) و شوک شدید می تواند جریان خون به کبد را به شدت کاهش دهد و باعث نارسایی کبد شود.
• در برخی موارد، علت بیماری ناشناخته است.

چه کسانی در معرض نارسایی حاد کبدی هستند؟

استامینوفن داروی مسکنی است که در بسیاری از داروخانه ها بدون نسخه قابل دریافت می باشد. در حالی که در بیشتر موارد مصرف بیش از حد استامینوفن باعث نارسایی حاد کبدی می شود. موارد دیگری نیز وجود دارد که می تواند منجر به نارسایی حاد کبد شود. بیماری هایی مانند هپاتیت و بیماری ویلسون، سیتومگالوویروس (CMV)، ویروس اپشتین بار (EBV) و ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) نیز خطر نارسایی حاد کبد را افزایش می دهند.

علائم نارسایی حاد کبد چیست؟

• زرد شدن پوست و سفیدی چشم (یرقان)
• درد در سمت راست بالای شکم
• آب آوردن شکم (آسیت)
• اسهال
• احساس ناراحتی و درد در سمت راست، قسمت زیرین دنده ها
• خستگی
• بی اشتهایی
• حالت تهوع
• احساس ناخوشی (بی‌ حالی)
• لرزش
• نفس ممکن است بوی کپک زده یا شیرین داشته باشد.

با وخیم تر شدن بیماری، ممکن است حالت گیجی و خواب آلودگی نیز در فرد رخ دهد. کبودی یا خونریزی آسان، استفراغ خون و تجمع مایع در شکم نیز از سایر علائم این بیماری می باشد.

نارسایی حاد کبد چگونه شناسایی می شود؟

نارسایی کبد یک بیماری جدی است که نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارد در این مواقع پزشک احتمالاً سابقه مصرف مواد مخدر، مواجهه در معرض سموم و علائم هپاتیت از جمله زردی، خستگی و درد شکم را بررسی خواهد کرد. همچنین هوشیاری ذهنی فرد ارزیابی می شود.

پزشک متخصص همچنین ممکن است از انجام آزمایشات خونی همانند آزمایش آنزیم های کبدی، آزمایش بررسی سطح بیلی روبین و آزمایش PT (زمان پروترومبین) در جهت تشخیص بهره ببرد.

نارسایی حاد کبد چگونه درمان می شود؟

درمان نارسایی حاد کبد به علت اصلی آن بستگی دارد.

• در صورتی که نارسایی کبدی در نتیجه مصرف بیش از حد داروی استامینوفن در چند ساعت گذشته باشد پزشک ممکن است از داروهایی همانند N-acetylcysteine برای درمان بهره برد. فرد می تواند این دارو را به صورت خوراکی یا از طریق تزریق داخل رگ دریافت کند. N-استیل سیستئین همچنین گاهی اوقات برای افراد مبتلا به نارسایی حاد کبدی که ناشی از مصرف بیش از حد استامینوفن نیست نیز مفید است.
• اگر هپاتیت ویروسی علت نارسایی حاد کبدی فرد باشد، پزشک ممکن است بسته به نوع هپاتیت ویروسی که باعث نارسایی شده است، دارو تجویز کند. اگر هپاتیت اتوایمیون (خودایمنی) باعث نارسایی کبدی شما شود، پزشک متخصص می تواند درمان را با تجویز استروئیدها به عمل آورد.
• زمانی که پیدا کردن علت نارسایی حاد کبد فرد امکان پذیر نباشد، فرد ممکن است به انجام بیوپسی کبد نیاز داشته باشد. این نوع نمونه گیری و بررسی اطلاعات بیشتری راجع به بیماری به پزشک می دهد و به تعیین دوره درمان فرد کمک می کند.
• در صورتی که درمان ها به بهبود بیماری کمک نکند، ممکن است فرد به پیوند کبد نیاز داشته باشد. برای پیوند کبد لازم است که فرد بیماری های زمینه ای همانند بیماری های قلبی عروقی نداشته و یا به عفونت های شدید و یا سایر بیماری ها مانند ایدز مبتلا نباشد. با این حال، افراد مبتلا به HIV کنترل شده می توانند پیوند کبد دریافت کنند.

عوارض نارسایی حاد کبد چیست؟

در صورت ابتلا به نارسایی حاد کبدی، عوارض شایع آن شامل عفونت باکتریایی، عفونت قارچی و افت قند خون است. تورم مغز یکی دیگر از جدی ترین عوارض نارسایی حاد کبدی است. همچنین احساس گیجی، تورم شکم و خونریزی غیرطبیعی نیز در این بیماران شایع است.

آیا می توان از نارسایی حاد کبد پیشگیری کرد؟

شما می توانید از برخی از علل زمینه ای نارسایی حاد کبد جلوگیری کنید. برای جلوگیری از مصرف بیش از حد استامینوفن، هنگام مصرف داروی حاوی استامینوفن، همیشه دستورالعمل های روی برچسب را دنبال کنید. اگر سوالی دارید حتما با متخصصان این زمینه همانند داروساز یا پزشک خود صحبت کنید.

شما می توانید با اجتناب از برقراری تماس با خون یا مدفوع فرد آلوده، خطر ابتلا به هپاتیت ویروسی را کاهش دهید. اگر به کشورهای دیگر، به ویژه کشورهای در حال توسعه سفر می کنید، باید از مصرف آب لوله کشی محلی خودداری کنید. همچنین واکسن ها برای پیشگیری از هپاتیت A و B در دسترس هستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

نارسایی حاد کبد می تواند در کمتر از 48 ساعت اتفاق بیفتد. مهم است که به محض داشتن علائم بیماری به دنبال درمان پزشکی باشید. این علائم ممکن است شامل خستگی، حالت تهوع، اسهال و احساس ناراحتی در سمت راست بدن، درست زیر دنده‌ ها باشد.

کلیات مهم در رابطه با نارسایی حاد کبدی:

• نارسایی حاد کبد زمانی اتفاق می افتد که کبد شما به طور ناگهانی شروع به از دست دادن توانایی خود برای عملکرد می کند.
• نارسایی حاد کبد یک بیماری جدی است که نیاز به دریافت مراقبت های فوری پزشکی دارد.
• مصرف بیش از حد استامینوفن شایع ترین علت نارسایی حاد کبدی است.
• بسته به علت، نارسایی حاد کبدی گاهی اوقات می تواند با درمان بهبود یابد. با این حال، در بسیاری از شرایط، پیوند کبد ممکن است تنها راه درمان باشد.

مطالب مشابه:

شایع ترین بیماری های گوارشی

افزایش شیوع بیماری های گوارشی

بیماری های گوارشی

انواع بیماری های مقعدی

مرده زایی چیست؟

منابع: hopkinsmedicine ، mayoclinic