پریتونیت
پریتونیت یک بیماری جدی است که از ناحیه شکم که ناحیه از بدن بین قفسه سینه و لگن است شروع می شود. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که لایه نازک بافت داخل شکم که با نام پریتوئن یا صفاق شناخته می شود ملتهب می شود و اغلب این اتفاق به دلیل عفونت باکتری یا قارچ یا ترکیدن آپاندیس ایجاد می شود.
برای مثال یکی از علل شایع پریتونیت، درمان نارسایی کلیه به نام دیالیز صفاقی است. این درمان به حذف مواد زائد از خون کمک می کند. در صورتی که دیالیز صفاقی می کنید، می توانید با رعایت بهداشت قبل، حین و بعد از دیالیز از پریتونیت پیشگیری کنید.
دو نوع پریتونیت وجود دارد:
-
پریتونیت باکتریایی
این عفونت توسط باکتری ایجاد می شود که می تواند زمانی که فردی به بیماری کبدی مانند سیروز یا بیماری کلیوی مبتلا باشد اتفاق بیفتد.
-
پریتونیت ثانویه
پریتونیت می تواند به دلیل سوراخی که به آن پارگی نیز می گویند، در داخل اندامی در شکم رخ دهد. البته ممکن است ناشی از سایر شرایط سلامتی باشد.
چه چیزی باعث پریتونیت می شود؟
پریتونیت در اثر عفونت ایجاد می شود. باکتری ها می توانند از سوراخی در دستگاه گوارش (معده و روده) وارد لایه داخلی شکم شوند. در صورت وجود سوراخی در روده بزرگ یا ترکیدن آپاندیس ممکن است این اتفاق بیفتد.
سایر علل پریتونیت عبارتند از:
- مداخلات پزشکی
- در دیالیز صفاقی از لوله هایی که کاتتر نیز نام دارد، برای حذف مواد زائد از خون استفاده می شود. عفونت ممکن است در طول دیالیز صفاقی به دلیل اتاق درمان آلوده، بهداشت ضعیف یا تجهیزات آلوده رخ دهد.
- پریتونیت ممکن است پس از جراحی گوارش رخ دهد.
- استفاده از لوله های تغذیه می تواند منجر به پریتونیت شود.
- پریتونیت ممکن است پس از روند خارج کردن مایعات از شکم فرد رخ دهد، مانند بیماری آسیت در بیماری کبدی
- در موارد نادر، می تواند عارضه ای از معاینه برای بررسی داخل رکتوم و روده بزرگ به نام کولونوسکوپی باشد.
- پریتونیت ممکن است پس از یک روش برای بررسی دستگاه گوارش به نام آندوسکوپی رخ دهد. که این مورد نیز نادر است.
- پارگی آپاندیس، زخم معده یا سوراخ در روده بزرگ
هر یک از این شرایط می تواند به باکتری ها اجازه دهد از طریق سوراخی در دستگاه گوارش وارد صفاق شود و منجر به عفونت شوند.
-
پانکراتیت
شامل التهاب غده ای در شکم به نام پانکراس است. اگر پانکراتیت دارید و عفونت دارید، باکتری ها می توانند در خارج از پانکراس پخش شوند که ممکن است در نهایت منجر به پریتونیت شود.
-
دیورتیکولیت
عفونت کیسه های کوچک و برآمده در دستگاه گوارش ممکن است باعث پریتونیت شود. اگر یکی از کیسه ها باز شود کیسه ترکیده می تواند مواد زائد را از روده به داخل شکم بریزد و منجر به این بیماری شود.
-
ضربه
آسیب نیز ممکن است باعث پریتونیت شود زیرا می تواند به باکتری ها یا مواد شیمیایی از سایر قسمت های بدن اجازه دهد تا وارد صفاق شما شوند.
علائم پریتونیت چیست؟
علائم هر فرد ممکن است متفاوت باشد. به صورت کلی علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید شکم که با هر حرکتی بدتر می شود.
- تهوع و استفراغ
- تب
- درد یا ورم شکم
- مایع در شکم
- عدم توانایی در اجابت مزاج یا دفع گاز
- ادرار کمتر از حد طبیعی
- تشنگی
- مشکل در تنفس
- فشار خون پایین و شوک
علائم پریتونیت ممکن است شبیه سایر مشکلات سلامتی باشد. همیشه برای اطمینان به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص پریتونیت
تشخیص سریع اینکه به پریتونیت مبتلا هستید یا نه بسیار اهمیت دارد زیرا می تواند خیلی سریع منجر به مشکلات شدید سلامتی شود.
پزشک متخصص جهت تشخیص معاینات فیزیکی لازم انجام میدهد و به بررسی سوابق سلامت شما خواهد پرداخت.
اما غالبا پریتونیت از طریق آنالیز نمونه گرفته شده از مایع عفونی شکم شناسایی می شود.
سایر آزمایشات تشخیصی پریتونیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
اشعه ایکس
در تست های تصویربرداری از بافت ها، استخوان ها و اندام های بدن فرد عکس گرفته می شود.
-
آزمایش خون، مایع و ادرار
این آزمایش ها برای کشف علت عفونت انجام می شود.
-
سی تی اسکن (اسکن توموگرافی کامپیوتری)
این تست های تصویربرداری از اشعه ایکس و فناوری کامپیوتری برای تهیه تصاویری از بدن استفاده می کنند. سی تی اسکن تصاویر دقیقی از هر قسمت از بدن نشان می دهد. این شامل استخوان ها، ماهیچه ها، چربی و اندام ها می شود. آنها جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس استاندارد دارند.
-
ام آر آی
این یک آزمایش تصویربرداری است که با میدان های مغناطیسی و انرژی فرکانس رادیویی انجام می شود.
-
عمل جراحی
در صورتی که بیماری بسیار شدید باشد، ممکن است پزشک متخصص برای پیدا کردن و حذف عامل ایجاد کننده عفونت، توصیه کند جراحی انجام دهید.
درمان پریتونیت
پس از تشخیص بیماری مهم است که فورا به دنبال درمان آن باشید چرا که این بیماری می تواند سریعا منجر به ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی شود.
در طی مراحل درمان ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و دریافت داروهای ضدعفونت داخل وریدی برای درمان عفونت داشته باشید.
در صورت داشتن نارسایی اندام ممکن است درمان های دیگری نیز به شما تجویز شود.
جراحی اورژانسی اغلب برای یافتن و حذف عامل ایجاد عفونت مورد نیاز است. این زمانی انجام می شود که عفونت ممکن است ناشی از یک علت قابل درمان جراحی باشد مانند:
- قرمزی و تورم (التهاب) آپاندیس (آپاندیسیت)
- زخم باز در معده یا روده
- تورم در کیسه های کوچک در روده بزرگ (دیورتیکولیت)
عوارض ابتلا به پریتونیت چیست؟
پریتونیت می تواند باعث مشکلات شدید سلامتی شود و اگر فورا درمان نشود می تواند مرگ به دنبال داشته باشد.
همچنین این بیماری می تواند منجر به پر شدن مایع در شکم شود که ممکن است در نهایت باعث از دست دادن شدید مایعات یا کم آبی بدن شود.
در صورتی که پریتونیت درمان نشود، عفونت می تواند به سرعت در بدن شما پخش شود که می تواند واکنش شدید سیستم ایمنی تحت عنوان سپسیس ایجاد کند.
سپسیس وضعیتی سریع و جدی است و زمانی اتفاق می افتد که مواد شیمیایی که برای مبارزه با عفونت وارد جریان خون شما می شوند، باعث تورم (التهاب) در بخش بزرگی از بدن شما می شوند و می تواند جریان خون را کاهش دهد و به اندام های شما آسیب برساند. سپسیس شدید می تواند بدن شما را دچار شوک کند و ممکن است منجر به نارسایی اندام و در نهایت مرگ شود.
مطالب مشابه:
روز جهانی هپاتیت، ۲۸ ژوئیه
فلج بل چیست؟
۷ ماهه بارداری و رشد جنین
حقایق جالب دستگاه گوارش
خونریزی و ترومبوز
منبع: hopkinsmedicine ، mayoclinic
1 دیدگاه