تست فریتین

این آزمایش برای اندازه گیری سطح فریتین در خون به کار می رود. فریتین پروتئینی است که در خون وجود دارد و حاوی آهن است. از این رو، آزمایش فریتین به پزشک در اندازه گیری میزان ذخیره آهن در بدن کمک می کند.

سطح پایین فریتین نشان دهنده ذخایر آهن کمتر در بدن است. میزان سطح پایین آهن به عنوان کمبود آهن تعریف می شود و منجر به کم خونی می شود. سطح فریتین بالاتر نشان دهنده ذخایر آهن بالاتر است که به شرایطی اشاره می کند که در آن بدن آهن زیادی ذخیره می کند. همچنین می تواند به آرتریت روماتوئید، بیماری کبد، سایر شرایط التهابی یا پرکاری تیروئید اشاره کند. برخی از انواع سرطان نیز می توانند باعث بالا رفتن سطح فریتین خون شوند.

هدف از انجام تست فریتین:

پزشک ممکن است به فرد توصیه کند برای هر یک از شرایط زیر آزمایش فریتین انجام دهد:

• اگر فرد مشکوک به کم خونی باشد.
• اگر علائمی مانند: خستگی، ضعف، سرگیجه و غش مکرر داشته باشد.
• در صورت ابتلا به هموکروماتوز، که در آن بدن آهن را بیش از نیاز جذب می کند.
• در صورت داشتن مشکلات مرتبط با کبد.
• اگر فرد کمبود آهن دارد، باید آزمایش فریتین انجام دهد تا میزان دقیق ذخایر آهن در بدن اندازه گیری شود.

آمادگی قبل از انجام آزمایش:

اگر نمونه خون فقط برای بررسی فریتین گرفته می شود، می توان قبل از آزمایش به طور معمول غذا و نوشیدنی مصرف کرد. اگر نمونه خون برای آزمایش های دیگر استفاده شود، ممکن است لازم باشد برای مدتی قبل از آزمایش ناشتا بود.

نتیجه تست فریتین:

سطوح نرمال فریتین به شرح زیر است:

برای مردان: 24 میکروگرم در لیتر تا 336 میکروگرم در لیتر.

برای زنان: 11 میکروگرم در لیتر تا 307 میکروگرم در لیتر.

سطح پایین فریتین به چه معناست؟

اگر نتیجه تست فریتین کمتر از حد معمول باشد، ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:

• کم خونی فقر آهن، یعنی بدن گلبول های قرمز ناکافی دارد. این محتمل ترین دلیل برای نتیجه پایین بودن سطح فریتین است.
• از دست دادن خون (معمولاً از دستگاه گوارش).
• اینکه بدن آهن را از رژیم غذایی به درستی جذب نمی کند.
• اگر نتیجه آزمایش سطح فریتین پایین باشد، پزشک احتمالاً آزمایش‌ های خون اضافی را تجویز می‌کند و نتایج را برای تعیین میزان کم‌خونی فقر آهن مقایسه می‌کند. این تست ها عبارتند از:
• آهن سرم (Serum iron)
• ظرفیت کل اتصال آهن (TIBC). (Total iron-binding capacity)
• اشباع ترانسفرین (Transferrin saturation)

فریتین بالا می تواند به معنای هر یک از شرایط زیر باشد:

نتایج آزمایش فریتین ممکن است به دلیل هموکروماتوز (بیش از حد آهن) بالا باشد، وضعیتی که در آن بدن، آهن بیش از حد ذخیره می کند.

با این حال، افزایش سطح فریتین می تواند به دلیل سایر شرایط پزشکی نیز باشد. به طور کلی فریتین یک نشانگر مهم التهاب در بدن است. بنابراین سطح فریتین هر زمان که شرایطی باعث التهاب می شود، مانند: عفونت زمینه ای، بالاتر از حد طبیعی می باشد.

سایر شرایط یا موقعیت هایی که باعث افزایش فریتین می شوند عبارتند از:

• اختلال مصرف الکل.
• شرایط مزمن، مانند: بیماری های خود ایمنی و دیابت.
• سرطان، مانند سرطان های خون (لوسمی یا لنفوم). برخی از انواع سرطان باعث می شوند سطح آهن به شدت افزایش یابد. از این رو، محدوده فریتین بالاتر گاهی با چند نوع سرطان مرتبط است. با این حال، ممکن است سرطان نباشد و برای تأیید وضعیت فرد، پزشک آزمایشات اضافی را تجویز می کند.
• چاقی.
• پرکاری تیروئید
• بیماری Still با شروع بزرگسالان.
• بیماری های کبدی، از جمله سیروز.
• آسیب به طحال، مغز استخوان یا کبد
• ممکن است فرد مبتلا به هموکروماتوز باشد.
• احتمال ابتلا به پورفیری وجود دارد. که یک وضعیت سلامتی به دلیل کمبود آنزیم است. می تواند بر روی سیستم عصبی و پوست تاثیر بگذارد.
• آرتریت روماتوئید یا یک اختلال التهابی مزمن دیگر

به طور کلی آزمایش فریتین یک آزمایش سریع و ساده است. اگر هر یک از علائم ذکر شده در بالا تجربه شود یا فرد مشکوک به کاهش سطح آهن باشد، باید با پزشک مشورت کرده و سطح آهن خود را با آزمایش فریتین بررسی کند.

علائم سطح پایین فریتین و آهن عبارتند از:

• پوست کم رنگ تر از حد معمول.
• خستگی.
• ضعف.
• سرگیجه.
• تنگی نفس
• ضربان قلب سریع (تاکی کاردی).

علائم سطوح بالای فریتین و آهن (هموکروماتوز یا آهن اضافی) عبارتند از:

• مفاصل دردناک
• مشکلات قلبی
• کاهش وزن بی دلیل
• درد شکم.
• ریزش موهای بدن.
• کاهش میل جنسی.
• خستگی یا عدم انرژی.

انجام آزمایش در زنان باردار:

حتی زنان باردار نیز می توانند این آزمایش را انجام دهند. با این حال، برای اطمینان از اینکه می توان آزمایش را انجام داد، توصیه می شود با پزشک مشورت کرد.

لازم به ذکر است که داشتن سطح بالا یا پایین فریتین لزوماً به این معنی وجود یک بیماری پزشکی نمی باشد. تقریباً از هر 20 فرد سالم 1 نفر نتایجی خارج از محدوده طبیعی خواهند داشت که اکثر شرایطی که باعث ایجاد آهن بسیار کم یا بیش از حد در بدن می شوند، می توانند با موفقیت با داروها، تغییرات رژیم غذایی و یا درمان های دیگر، درمان شوند.

مطالب مشابه:

هیپوکالمی

سرطان کبد

سیروز کبدی

آزمایش خون و آنزیم های مارکر

سرطان مدولاری تیروئید چیست؟

منابع: healthlibrary.askapollo ، my.clevelandclinic ، mayoclinic