اهمیت چکاپ در بیماران دیابتی

دیابت یک وضعیت پزشکی است که بر توانایی بدن برای پردازش قند خون، که به عنوان گلوکز خون نیز شناخته می شود، تأثیر می گذارد. باعث آسیب به بسیاری از قسمت های بدن مانند: چشم ها، کلیه ها، کبد و پاها می شود. چکاپ چشم در دیابتی‌ها بسیار مهم است، زیرا علائم اولیه رتینوپاتی را تشخیص می‌دهد که ممکن است در ابتدا هیچ علائمی نشان ندهد. معاینه پا یک یا دو بار در سال (یا ترجیحاً در هر ویزیت پزشک) برای مشاهده زخم‌ها و گردش خون ضعیفی که نمی‌توانند التیام پیدا کنند، اجباری است. تشخیص زودهنگام مشکلات پا و چشم در بیماران دیابتی به پزشک این امکان را می دهد که درمان مناسب را در زمانی که بیشترین اثربخشی را دارد تجویز کند.

دیابت چیست؟

بدن هورمونی به نام انسولین تولید می کند که برای بسیاری از وظایف ضروری است. یکی از وظایف اصلی انسولین این است که قند را از خون به داخل سلول ها برای ذخیره یا استفاده برای انرژی منتقل می کند. هنگامی که به دیابت مبتلا می شوید، بدن یا نمی تواند انسولین کافی تولید کند یا از انسولین تولید شده توسط پانکراس به طور موثر استفاده نمی کند.

انواع مختلف دیابت عبارتند از:

• دیابت نوع یک: این یک بیماری خود ایمنی است. سیستم ایمنی بدن به لوزالمعده که انسولین تولید می کند حمله می کند.
• دیابت نوع دوم: در دیابت نوع دوم، سلول های بدن آنطور که باید به انسولین پاسخ نمی دهند. در مراحل بعدی این بیماری، بدن نیز ممکن است انسولین کافی تولید نکند.
• دیابت حاملگی: در زنان باردار رخ می دهد. به طور کلی، هورمون های مختلف برای کنترل سطح قند خون کار می کنند. اما در دوران بارداری، سطح هورمون ها تغییر می کند و پردازش قند خون را برای بدن سخت تر می کند. این باعث افزایش قند خون می شود.
• پیش دیابت: زمانی رخ می دهد که قند خون بالاتر از حد طبیعی باشد، اما آنقدر بالا نباشد که به عنوان دیابت تشخیص داده شود.

درصورت ابتلا به دیابت، توصیه می‌شود یک چکاپ منظم انجام دهید تا مطمئن شوید که هیچ مشکل دیابتی مرتبط با سلامتی وجود ندارد.

اهمیت چکاپ چشم در بیماران دیابتی:

دیابت بر بسیاری از اندام های بدن از جمله چشم ها تأثیر می گذارد. نگرانی اصلی برای سلامت چشم در بیماران دیابتی ایجاد وضعیتی به نام رتینوپاتی دیابتی است. زمانی ایجاد می شود که رگ های خونی در شبکیه آسیب ببینند. شبکیه یک قسمت حساس به نور است که در پشت چشم وجود دارد.

آسیب ممکن است باعث ضخیم شدن، انسداد عروق خونی، ایجاد لخته، نشت یا رشد میکروآنوریسم شود. در برخی موارد، مایع ممکن است در بخشی از شبکیه که برای انجام کارهای ضروری مانند: مطالعه استفاده می شود، جمع شود. این وضعیت ادم ماکولا نام دارد.

در موارد شدید، شبکیه منبع خون خود را از دست می دهد و رگ های خونی جدید، اما معیوب رشد می کند. این وضعیت به عنوان نئوواسکولاریزاسیون شناخته می شود. این رگ‌ها می‌توانند بافت را زخمی کنند، خونریزی کنند، خونریزی‌های ضعیف‌کننده بینایی ایجاد کنند یا شبکیه را از پشت چشم جدا کنند که به آن جداشدگی شبکیه می‌گویند. اگر آسیب بدتر شود، ممکن است بینایی خود را از دست بدهد.

فرد هر چه مدت طولانی تری با دیابت زندگی کند، خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی بیشتر می شود.

برای تشخیص رتینوپاتی دیابتی، پزشک پس از گشاد کردن چشم، آزمایش چشمی را انجام می دهد. گشاد شدن چشم ها به پزشک کمک می کند تا داخل چشم را به وضوح بررسی کند.

در حالی که چشمان هنوز گشاد شده است، پزشک ممکن است دو آزمایش تشخیصی دیگر را برای نتایج بهتر انجام دهد:

• توموگرافی انسجام نوری

این آزمایش به ارائه تصاویر دقیق از چشمان کمک می کند. پزشک از زوایای مختلف از چشم ها عکس می گیرد تا حتی جزئی ترین جزئیات قابل مشاهده باشد. این تصاویر به پزشک کمک می کند تا بفهمد که آیا هر یک از رگ های خونی آسیب دیده است یا خیر.

• آنژیوگرافی فلورسین

در حالی که چشمان گشاد شده است، پزشک از داخل چشم عکس می گیرد. سپس، پزشک رنگی را به بازوی فرد تزریق می کند که به شناسایی رگ های خونی آسیب دیده در چشم کمک می کند.

این معاینات می تواند به تعیین آسیب ناشی از دیابت به چشم کمک کند. درمان آسیب اغلب موفقیت آمیز است. علائم رتینوپاتی دیابتی معمولا قابل مشاهده نیستند. به همین دلیل ضروری است که به طور منظم آزمایش های چشمی انجام دهید تا احتمال بیماری های مربوط به چشم را رد کنید. گزینه های درمانی موجود برای رتینوپاتی دیابتی ممکن است کمی تسکین دهند، اما برای بررسی مشکلات چشمی به آزمایشات چشمی منظم نیاز است.

اهمیت چکاپ پا در بیماران دیابتی:

در افراد دیابتی خطر ابتلا به مشکلات مربوط به سلامتی پا افزایش میابد. معاینه پا برای بررسی چنین مشکلاتی انجام می شود. شایع ترین انواع مشکلات پای دیابتی شامل: گردش خون ضعیف در پا و آسیب به اعصاب است که به عنوان نوروپاتی شناخته می شود.

نوروپاتی می تواند پاها را گزگز یا بی حس کند. در برخی موارد، حتی ممکن است فرد حس پاهای خود را از دست بدهد. اگر این اتفاق بیفتد، حتی ممکن است فرد دچار جراحات، تاول، پینه، زخم های عمیق مانند شود و آنها را احساس نکند.

گردش خون ضعیف در پا می تواند مبارزه و درمان عفونت را برای فرد دشوار کند. دیابت می تواند بهبود زخم ها و جراحات را دشوار کند. ممکن است منجر به عفونت شود که می تواند به سرعت بدتر شود.

شرایط پا در افراد مبتلا به دیابت از خفیف تا شدید متغیر است. بهترین دفاع برای درمان بیماری های پا، پیشگیری است. با این حال، این ممکن است همیشه امکان پذیر نباشد.

برای تشخیص عوارض ناشی از دیابت، پزشک آزمایشات زیر را انجام می دهد:

• پزشک پوست را از نظر مشکلاتی مانند: خارش، خشکی، تاول، زخم یا پینه بررسی می کند. پزشک همچنین عفونت های قارچی بین انگشتان پا و ناخن های پا را بررسی می کند.

آزمایش های عصبی که شامل یک سری آزمایشات مانند:

• تست تک رشته ای: پزشک یک برس نایلونی نرم را روی پا می کشد تا حساسیت را بررسی کند.
• تست پین پریک (Pinprick) : پزشک از سنجاق استفاده می‌کند و به آرامی پایین پای فرد را فشار می‌دهد تا ببیند آیا می‌تواند آن را حس کنید.
• رفلکس های مچ پا: پزشک از یک پتک کوچک استفاده می کند و روی پای فرد ضربه می زند تا رفلکس ها را بررسی کند.
• تست پنجه تنظیم و ادراک بصری: برای این آزمایش، پزشک یک چنگال تنظیم را روی پای فرد قرار می دهد تا ببیند آیا می تواند لرزش ایجاد شده توسط آن را احساس کند.
• تست اسکلتی عضلانی: پزشک تغییر شکل در ساختار و شکل پا را بررسی می کند.
• تست عروقی : این آزمایش برای بررسی اینکه آیا گردش خون در پای فرد ضعیف است یا خیر انجام می شود. پزشک از سونوگرافی تصویربرداری برای بررسی جریان خون در پا استفاده می کند.

با تشخیص و درمان به موقع، بیماری پای فرد ممکن است به درمان های تهاجمی کمتری نیاز داشته باشد. در صورت تشخیص در مراحل اولیه، بیماری های شدید پا مانند زخم و بدشکلی استخوان به طور کامل قابل درمان هستند.

برای زخم پا، پزشک حتی ممکن است کفش یا بریس های تخصصی را برای درمان تجویز کند. در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراح ناحیه آسیب دیده را تمیز می کند و حتی قسمت های آسیب دیده را از بین می برد. بهبودی پس از عمل جراحی ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد.

برای جلوگیری از بیماری پای دیابتی، می توان تکنیک های خود مدیریتی را تمرین کرد، که شامل:

• انجام معاینه روزانه پا
• نظارت منظم بر سطح گلوکز خون
• حفظ رژیم غذایی سالم
• ورزش منظم
• مصرف منظم داروهای تجویزی

شرایط پا در طول دیابت در صورت عدم درمان می تواند شدیدتر شود. به همین دلیل است که برای بررسی مشکلات گردش خون و آسیب عصبی ضروری است که به طور منظم معاینه پا انجام دهید. اگر دیابت دارید و متوجه هر گونه تغییر در پای خود شدید، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. در صورت تشخیص به موقع می توانید میزان بهبودی بهتری داشته باشید و ممکن است به گزینه های درمانی تهاجمی نیاز نداشته باشید.

نتیجه:

از آنجایی که دیابت بسیاری از اندام های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، ضروری است که به طور منظم چکاپ چشم و پا انجام شود. تشخیص و درمان به موقع ممکن است به درمان مشکلات دیابتی مانند: رتینوپاتی دیابتی یا نوروپاتی کمک کند.

مطالب مشابه:

راهنمای رژیم غذایی وگان برای دیابت

10 عارضه دیابت: علائم، درمان

بیماری التهابی روده و دیابت

دیابت و رژیم غذایی کم کربوهیدرات

دیابت بارداری و پره اکلامپسی

منبع: healthlibrary.askapollo