فتق هیاتال
بر خلاف فتق های شکمی که از دیواره شکم بیرون می زند، فتق هیاتال زمانی اتفاق می افتد که قسمت فوقانی معده از طریق سوراخ کوچکی در دیافراگم، ماهیچه ای که شکم را از قفسه سینه جدا می کند، به سمت قفسه سینه فشار می آورد. فتق هیاتال منجر به احتباس اسید و سایر محتویات می شود، زیرا معده تمایل دارد با این سوراخ در دیافراگم فشرده شود. این اسیدها و سایر مواد به راحتی می توانند به مری(برگشت به مری) برگردند.
چهار نوع فتق هیاتال وجود دارد. فتق هیاتال نوع I، فتق هیاتال کشویی نام دارد. در این نوع، معده به طور متناوب از طریق سوراخ کوچکی در دیافراگم به سمت قفسه سینه می لغزد. فتق هیاتال نوع II، III و IV را فتق پارازوفاژیال می نامند. آنها زمانی رخ می دهند که بخشی از معده به سمت قفسه سینه مجاور مری فشار می آورد.
انواع مختلف فتق هیاتال کدامند؟
دو نوع اصلی وجود دارد: فتق هیاتال کشویی و فتق هیاتال پارازوفاژیال. اکثر افراد دارای نوع 1 هستند. هر سه نوع دیگر فتق پاراازوفاژیال هستند.
- نوع 1: نوع 1 که به آن فتق هیاتال لغزنده نیز گفته می شود. این فتق شایع ترین نوع است که 95٪ از تمام فتق های هیاتال را تشکیل می دهد. در این نسخه، بخشی از مری که به معده متصل می شود، گاهی اوقات از طریق شکاف بازبه سمت بالا و سپس به پایین می لغزد.
- نوع 2: انواع 2-4 را فتق هیاتال پارازوفاژیال می نامند. «پارازوفاژیال» به معنای «کنار مری» است. در نوع 2، قسمت فوقانی معده در کنار مری به سمت بالا حرکت می کند و برآمدگی در کنار آن ایجاد می کند. به این فتق هیاتال غلتان نیز می گویند.
- نوع 3: نوع 3 ترکیبی از دو نوع اول است. بخشی از مری که به معده متصل می شود، (محل اتصال معده به مری) گاهی اوقات از طریق شکاف به بالا می لغزد و قسمت دیگری از معده نیز گاهی اوقات در کنار محل اتصال معده به مری برآمده می شود.
- نوع 4: نوع 4 نادر است، اما می تواند پیچیدهتر باشد. در این نسخه، شکاف به اندازه کافی گسترده است تا دو عضو مختلف از طریق آن فتق کنند. فتق معده را با اندام شکمی دیگری مانند: یکی از روده ها، پانکراس یا طحال درگیر می کند.
فتق هیاتال چقدر شایع است؟
فتق هیاتال به خصوص با افزایش سن شایع است. در ایالات متحده، آنها حدود 20٪ از جمعیت عمومی را تحت تاثیر قرار می دهند. 50 درصد افراد بالای 50 سال، 60 درصد بالای 60 سال و 70 درصد بالای 70 سال مبتلا می شوند.
علل فتق هیاتال:
هرنی هیاتال می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- تولد با یک وقفه غیرمعمول بزرگ
- آسیب یا ضربه به ناحیه مانند: نیروی ناشی از کمربند ایمنی در هنگام تصادف
- چاقی
فشار مداوم و شدید بر روی عضلات اطراف ناشی از:
- سرفه های مزمن
- بلند کردن اجسام سنگین
- استفراغ مکرر
- زور زدن در حین اجابت مزاج
تشخیص فتق هیاتال:
برای شناسایی فتق هیاتال، پزشک ممکن است از تکنیکهای تشخیصی متعددی استفاده کند، اما با تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی شروع میکند. پزشک درباره/ یا به دنبال موارد زیر خواهد بود:
- رفلکس اسید
- طعم اسیدی یا “ترش” در پشت دهان یا گلو
- کم خونی
- آروغ زدن
- مشکل در بلع
- خستگی
- سوزش سردل
تشخیص های اضافی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس باریم یا سی تی دستگاه گوارش فوقانی برای شناسایی محل و موقعیت اندام های معده
- معاینه آندوسکوپی، که در طی آن پزشک یک لوله نازک و قابل انعطاف مجهز به دوربین نور و فیلمبرداری (اندوسکوپ) را در گلو و داخل مری و معده برای بررسی التهاب عبور می دهد.
چگونه فتق هیاتال باعث رفلاکس اسید می شود؟
هنگامی که محل اتصال معده به مری – جایی که مری به معده می رسد – بالای دیافراگم بالا می رود، برخی از ماهیچه هایی را که به طور معمول منقبض می شوند برای جلوگیری از رفلاکس اسید می کشد. هنگامی که این ماهیچه ها نتوانند به اندازه کافی سفت شوند تا مری را به طور موثر ببندند، اسید معده می تواند به داخل آن بازگردد. فتق همچنین اسید را در بالای معده محبوس می کند که نمی تواند از بین برود.
درمان:
علائم مرتبط با فتق هیاتال مانند: رفلاکس اسید را می توان با تغییر شیوه زندگی و دارو درمان کرد. ممکن است برای ترمیم فتق هیاتال جراحی لازم باشد.
درمان خاص توسط پزشک بر اساس عوامل متعددی از جمله: سلامت عمومی، آناتومی، وسعت و محل فتق و شدت علائم مانند رفلاکس اسید تعیین می شود. هر نمونه ای که در آن معده یا اندام های شکمی چرخش یا پیچ خوردگی، باعث درد شدید، انسداد و خفه شدن احتمالی شود که در آن جریان خون از بین برود، همیشه با جراحی اورژانسی درمان می شود.
شیوه زندگی و درمان دارویی:
بسیاری از افراد هیچ علائمی مربوط به فتق هیاتال خود را تجربه نمی کنند یا علائم آنها، مانند: سوزش سر دل، خفیف است. به طور کلی، علائم فتق هیاتال را می توان با تغییر سبک زندگی و مصرف داروها کنترل کرد:
- حداقل سه تا چهار ساعت قبل از خواب غذا بخورید.
- مصرف وعده های غذایی متوسط تا کم
- محدود کردن غذاهای چرب، غذاهای اسیدی (مرکبات یا آب میوه ها)، غذاهای حاوی کافئین و نوشیدنی های الکلی
- کاهش وزن یا حفظ وزن سالم
- آنتی اسیدها یا آنتی هیستامین های بدون نسخه؛ پزشک ممکن است داروی قوی تری برای مدیریت علائم تجویز کند.
- خوابیدن در وضعیت کمی بالا
- ترک سیگار
درمان های جراحی:
جراحی برای ترمیم فتق هیاتال معمولاً از طریق برشهای کوچکی انجام میشود که طی آن معده و سایر بافتهای اطراف آن از حفره قفسه سینه به پایین کشیده میشوند و به شکم بازمیگردند. جراح همچنین دهانه دیافراگم را کوچکتر می کند و ممکن است دریچه مری را برای درمان ریفلاکس بازسازی کند.
همچنین، فتق هیاتال را می توان از طریق قفسه سینه ترمیم کرد.
عوارض احتمالی هرنی هیاتال چیست؟
شایع ترین مشکلی که هرنی هیاتال ایجاد می کند، رفلاکس مزمن اسید است. رفلاکس اسید مزمن می تواند به مرور زمان به مری آسیب برساند، اگر شدید باشد و داروها به اندازه کافی آن را مدیریت نکنند.
عوارض رفلاکس اسید معده می تواند شامل موارد زیر باشد:
- التهاب مری یا ازوفاژیت: اسید موجود در مری باعث التهاب پوشش مری می شود. التهاب مزمن می تواند باعث درد، مشکلات بلع، زخم و حتی خونریزی شود.
- تنگی مری: التهاب مزمن می تواند باعث ایجاد زخم در بافت های مری شود. بافت اسکار می تواند با ماهیچه های بلع تداخل کند و باعث باریک شدن مری شود.
- مری بارت: التهاب مزمن همچنین می تواند در نهایت منجر به تغییرات بافتی به نام مری بارت شود. این وضعیت به خودی خود مضر نیست، اما پیش سرطانی در نظر گرفته می شود.
به ندرت، هرنی هیاتال در صورت فشرده شدن در هیاتوس ممکن است عوارضی ایجاد کند. این معمولا فقط با انواع کمتر شایع فتق هیاتال اتفاق می افتد. عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد:
انسداد دستگاه گوارش: معده یا اندام دیگری ممکن است فشرده یا پیچ خورده شود و در مجرای گوارشی انسداد ایجاد کند.
گاستریت: اسید به دام افتاده در قسمت فتق می تواند باعث التهاب، زخم معده و خونریزی در داخل شود.
ایسکمی: فتق ممکن است آنقدر فشرده شود که جریان خون خود را قطع کند. این منجر به التهاب و درد در اندام و در نهایت مرگ بافت می شود.
عوامل خطر:
هرنی هیاتال در افرادی که عبارتند از:
- سن 50 یا بیشتر
- چاقی
مطالب مشابه:
فتق ناف
بیماری گوچر
اختلالات لوزالمعده و صفراوی
گاستروپارزی (فلج معده)
مشکلات معده نوزادان
منابع: hopkinsmedicine, my.clevelandclinic
1 دیدگاه