مزایای هیسترکتومی چیست؟
درصورت وجود سرطان،هیسترکتومی ممکن است جان فرد را نجات دهد. می تواند خونریزی یا ناراحتی ناشی از فیبروم، اندومتریوز شدید یا افتادگی رحم را تسکین دهد.
هیسترکتومی:
هیسترکتومی یک عمل جراحی درجهت برداشتن اندام رحم یا محل رشد جنین در زمان بارداری، است.
این جراحی اغلب دهانه رحم، کانالی که رحم و واژن را به هم متصل می کند، را نیز حذف می کند.
باتوجه به علت جراحی، پزشک ممکن است ساختارهای مجاور مانند: تخمدان ها و لوله های فالوپ را نیز بردارد.
این عمل می تواند به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله:
- وجود فیبروم رحمی که باعث درد، خونریزی یا مشکلات دیگر می شود.
- افتادگی رحم، یعنی زمانی که رحم از موقعیت طبیعی خود به داخل کانال واژن می لغزد.
- سرطان رحم، دهانه رحم یا تخمدان
- اندومتریوز
- خونریزی غیر طبیعی واژن
- درد مزمن لگن
- آدنومیوز، که در آن بافت به دیواره رحم رشد می کند و باعث ضخیم شدن آن می شود.
- درد شدید قاعدگی
- پولیپ (رشد) رحم که مدام عود می کند.
- هایپرپلازی، یعنی زمانی که پوشش داخلی رحم بیش از حد ضخیم می شود.
- تایید جنسیت
هیسترکتومی در شرایط غیر از سرطان، معمولاً تنها پس از عدم موفقیت سایر درمان ها در نظر گرفته می شود.
با این حال، این دومین جراحی رایج زنان، پس از زایمان سزارین است.
دلیل اصلی هیسترکتومی:
فیبروم رحم شایعترین دلیل این جراحی است. فیبروم ها رشدهای غیر سرطانی در داخل یا روی رحم هستند که می توانند علائمی مانند: درد شکم و خونریزی شدید ایجاد کنند. سایر دلایل رایج عبارتند از: خونریزی غیرطبیعی پریود و افتادگی، که زمانی است که رحم به داخل کانال واژن می افتد.
انواع هیسترکتومی:
باتوجه به دلیل این عمل جراحی، پزشک ممکن است تمام یا بخشی از رحم را بردارد.
- هیسترکتومی سوپراسرویکال یا ساب توتال، تنها قسمت بالایی رحم برداشته شده و دهانه رحم در جای خود باقی می ماند.
- هیسترکتومی کامل، تمام رحم و دهانه رحم برداشته می شوند.
- هیسترکتومی رادیکال کل رحم، بافت کناره های رحم، دهانه رحم و قسمت بالایی واژن از بین برداشته می شود. هیسترکتومی رادیکال معمولاً تنها در شرایط سرطان انجام می شود.
جراح ممکن است تخمدان های فرد را بردارد روشی به نام اوفورکتومی یا آنها را در جای خود بگذارد.
روش برداشتن لوله ها سالپنژکتومی نام دارد.
هنگامی که تمام رحم، هر دو لوله و هر دو تخمدان برداشته می شود، کل این عمل را هیسترکتومی کامل و سالپنژکتومی اووفورکتومی دوطرفه می نامند.
تکنیک های جراحی هیسترکتومی:
جراحان باتوجه به تجربه، دلیل هیسترکتومی و سلامت کلی فرد از روش های مختلفی برای جراحی هیسترکتومی استفاده می کنند. این تکنیک تا حدی تعیین میکند که پس از عمل مدت زمان بهبودی فرد چقدر خواهد بود و نوع اسکار یا جای زخم، در صورت وجود، به چه شکل است.
دو روش برای جراحی وجود دارد:
- جراحی سنتی یا باز
- جراحی با استفاده از روشهای کم تهاجمی یا MIP.
هیسترکتومی با جراحی باز:
هیسترکتومی شکمی یک جراحی باز است. این شایع ترین نوع است که حدود 54 درصد از هیسترکتومی های انجام شده برای همه شرایط غیر سرطانی (خوش خیم) را تشکیل می دهد.
برای انجام هیسترکتومی شکمی، جراح یک برش 5 تا 7 اینچی، بالا و پایین یا پهلو به پهلو، در سراسر شکم فرد ایجاد می کند. سپس رحم را از طریق این برش خارج می کند.
فرد پس از این نوع جراحی، معمولاً 2 تا 3 روز را در بیمارستان می گذراند. پس از بهبودی، جای زخم قابل مشاهده خواهد بود.
هیسترکتومی MIP:
برای یک روش کم تهاجمی می توان از چندین روش استفاده کرد:
هیسترکتومی واژینال: جراح برشی در واژن ایجاد می کند و از طریق این برش، رحم را جراحی می کند. برش بسته است و هیچ جای زخم قابل مشاهدهای باقی نمی گذارد.
هیسترکتومی لاپاروسکوپی: این جراحی با استفاده از لاپاراسکوپ که یک لوله با دوربین روشن است انجام می شود. ابزارهای جراحی از طریق چندین برش کوچک در شکم و یا در مورد روش لاپاراسکوپی تک محل، یک برش کوچک در ناف فرد وارد میشوند. جراح این عمل را از خارج از بدن انجام می دهد و آن را روی یک صفحه ویدئو مشاهده می کند.
هیسترکتومی واژینال با کمک لاپاراسکوپی: جراح از ابزارهای لاپاراسکوپی در شکم برای برداشتن رحم از طریق بریدگی در واژن استفاده می کند.
هیسترکتومی لاپاروسکوپی به کمک ربات: این عمل مشابه هیسترکتومی لاپاراسکوپی است، اما جراح سیستم رباتیک پیچیدهای از ابزارهای جراحی را از خارج از بدن کنترل می کند. فن آوری پیشرفته به جراح اجازه می دهد تا از حرکات طبیعی مچ دست استفاده کند و هیسترکتومی را روی یک صفحه نمایش سه بعدی مشاهده کند.
مقایسه هیسترکتومی MIP و هیسترکتومی شکمی:
استفاده از یک روش کم تهاجمی برای برداشتن رحم، در مقایسه با جراحی باز سنتی، مزایای متعددی دارد. به طور کلی، MIP امکان بهبودی سریعتر، مدت زمان کوتاهتر بستری در بیمارستان، درد و اسکار کمتر و احتمال کمتر عفونت را فراهم میکند.
با MIP، به طور کلی می توان فعالیت طبیعی خود را در حدود 3-4 هفته از سر گرفت، در مقایسه با هیسترکتومی شکمی که با گذشت 4-6 هفته بایستی فعالیت خود را آغاز کرد.
هزینه MIP باتوجه به ابزار مورد استفاده و زمان صرف شده در اتاق عمل بسیار کمتر است. اما روشهای روباتیک میتوانند بسیار گرانتر باشند. همچنین خطر فتق برش با MIP کمتر است.یک روش کم تهاجمی برای همه مناسب نیست.
بافت اسکار ناشی از جراحی های قبلی، چاقی، اندازه رحم و وضعیت سلامت کلی می توانند بر اینکه آیا MIP ممکن است برای فرد مناسب باشد یا خیر، تاثیر می بگذارد. دراین رابطه می بایست با پزشک مشورت نمود.
خطرات هیسترکتومی:
اکثر افرادی که هیسترکتومی می کنند مشکل یا عارضه جدی ندارند. با این حال، این عمل یک جراحی بزرگ است و بدون خطر نیست.
عوارض احتمالی عبارتند از:
- بی اختیاری ادرار
- افتادگی واژن (بخشی از واژن که از بدن خارج می شود.)
- تشکیل فیستول واژن (ارتباط غیرطبیعی که بین واژن و مثانه یا راست روده ایجاد می شود.)
- درد مزمن
سایر خطرات ناشی از هیسترکتومی شامل: عفونت زخم، لخته شدن خون، خونریزی، واکنش به بیهوشی و آسیب به اندام های اطراف است، اگرچه این موارد غیر معمول هستند.
موارد احتمالی بعد از هیسترکتومی:
پس از جراحی، اگر تخمدان ها نیز برداشته شده باشد، در دوران یائسگی خواهید بود و دیگر پریود نخواهید شد.
اگر تخمدانها برداشته نشده باشد، ممکن است در سنین پایینتر از سن یائسگی، وارد این حالت شوید.
صرف نظر از اینکه تخمدان ها برداشته شدهاند یا نه، پس از برداشتن رحم دیگر نمی توان بچه دار شد. این مورد بسیار نادر است، اما اگر تخمدان ها و لوله های فالوپ دست نخورده باقی بمانند، ممکن است بعد از جراحی حاملگی خارج از رحم داشته باشید. این موضوع زمانی اتفاق می افتد که یک تخمک بارور شده در خارج از رحم شما کاشته می شود. این شرایط یک حالت اورژانسی است.
در طول دوره بهبودی هیسترکتومی، به اکثر افراد گفته می شود که از رابطه جنسی و بلند کردن اجسام سنگین به مدت 6 هفته خودداری کنند.
عوارض جانبی هیسترکتومی ممکن است شامل خونریزی لکه دار واژینال تا 6 هفته پس از جراحی باشد. همچنین ممکن است مقداری سوزش را در ناحیه بریدگی خود مشاهده کنید.
اگر تخمدان ها برداشته شود، ممکن است فرد علائم یائسگی مانند موارد زیر را تجربه کند:
- گرگرفتگی
- از دست دادن میل جنسی
- مشکل در خواب
- خشکی واژن
اگر این علائم شما را آزار می دهد با پزشک خود صحبت کنید.
پس از هیسترکتومی، اکثر افراد مورد بررسی می گویند که احساس می کنند این عمل بهبود یافته یا مشکل اصلی آنها درمان شده است (مثلاً درد یا پریود سنگین).
مزایا و معایب هیسترکتومی:
مزایا هیسترکتومی:
هنگامی که به سرطان رحم، دهانه رحم یا تخمدان مبتلا هستید، این جراحی می تواند نجات دهنده باشد. برای افراد مبتلا به سایر بیماری ها، مانند: فیبروم یا اندومتریوز، می تواند به معنای رهایی از علائمی مانند: درد لگن و پریودهای نامنظم یا سنگین باشد.
اگر خطر ژنتیکی بالایی برای سرطان رحم دارید، هیسترکتومی داوطلبانه (که برای نجات جان شما ضروری نیست) می تواند آن را کاهش دهد. برداشتن تخمدان ها و لوله های فالوپ می تواند احتمال ابتلا به سرطان های دیگر مانند: سرطان تخمدان و برخی از انواع سرطان سینه را کاهش دهد.
هیسترکتومی بخشی ضروری از جراحی تایید جنسیت برای افرادی است که گرایش مردانه دارند.
معایب هیسترکتومی:
مانند هر جراحی بزرگی، این عمل نیز دارای خطرات و عوارض احتمالی است. ممکن است لازم باشد به بیمارستان مراجعه کنید و برای بازیابی به زمان استراحت نیاز دارید.
اگر عمل شما شامل برداشتن تخمدان باشد، وارد یائسگی خواهید شد و ممکن است علائمی مانند: گرگرفتگی وکم خوابی داشته باشید.
هیسترکتومی همچنین به طور دائم از بارداری جلوگیری می کند.
به طورکلی
هیسترکتومی یک جراحی بزرگ است که تنها زمانی توصیه می شود که سایر درمان ها موثر واقع نشوند. اما اگر به انواع خاصی از سرطان مبتلا باشید، می تواند زندگی شما را نجات دهد و علائم جدی را از برخی شرایط دیگر تسکین دهد. پزشک می تواند به شما کمک کند مزایا و خطرات آن را بسنجید.
مطالب مشابه:
منبع :webmd