سندرم دست بیگانه (سندرم دست بی قرار)
سندرم دست بی قرار به یک مشکل خاص در سیستم عصبی مرکزی اشاره دارد که باعث حرکات و احساسات غیر طبیعی در بازوها می شود.
بیماران به طور معمول در بازوهای خود احساسات زیر را دارند:
- احساس خزیدن
- سوزن سوزن شدن
- حرکات غیر ارادی بازو
- اصرار برای حرکت دادن بازوها
- خواب آشفته
علائم ممکن است محدود به بازوها باشد یا در برخی موارد، سایر قسمت های بدن نیز تحت تاثیر قرار گیرند.
سندرم بازوی بی قرار به بیماری رایج تر «سندرم پای بی قرار» مربوط می شود. توصیف دقیق تر می تواند «اندام های بی قرار» باشد، زیرا فقط پاها نیستند، بلکه سایر قسمت ها مانند: بازوها، شانه ها و آرنج ها نیز می توانند تحت تأثیر قرار گیرند.
علل سندرم دست بیگانه (سندرم دست بی قرار):
در بسیاری از موارد، هیچ دلیل مستقیم یا مشخصی برای سندرم بازوی بیقرار وجود ندارد. محققان و جامعه پزشکی فکر می کنند که دلیل این اختلال می تواند موارد زیر باشد:
1) ژنتیک:
این تئوری وجود دارد که در بیش از 50 درصد موارد اختلال اندام های بی قرار یک پیوند یا رابطه ژنتیکی وجود دارد.
این یک بیماری اتوزومال غالب است، به این معنی که اگر از آن رنج می برید، 50 درصد احتمال دارد که آن را به کودک خود منتقل کنید (با توجه به اینکه کدام بیماری غالب تر است).
۲) عدم تعادل دوپامین:
دوپامین یک انتقال دهنده عصبی شیمیایی است، که پیام ها را بین مغز و سیستم عصبی منتقل می کند و به کنترل و هماهنگی حرکت کمک می کند. اگر سطح طبیعی دوپامین کاهش یابد، ممکن است باعث اسپاسم عضلانی یا حرکت غیرارادی بازوها شود.
3) وضعیت سلامت زمینه‌ای:
تعدادی از شرایط پزشکی مرتبط با سندرم دست بی قرار وجود دارد، که عبارتند از:
- بیماری پارکینسون
- بیماری مزمن کلیه
- کمبود ویتامین 12
- فیبرومیالژیا
4) کم خونی فقر آهن:
سطوح پایین گلبول های قرمز باعث کاهش سطح آهن می شود، که منجر به کاهش سطح دوپامین می شود.
5) بارداری:
آمارها نشان می دهد، که حدود 40 درصد از زنان باردار علائم سندرم پای بی قرار را تجربه می کنند که ممکن است باعث یا منجر به علائم بی قراری در بازوها شود.
بیشتر در سه ماهه سوم بارداری شایع است، اما متاسفانه دلیل آن ناشناخته است. علائم معمولاً طی چند روز یا چند هفته پس از زایمان به طور طبیعی برطرف می شوند.
محرک های بالقوه سندرم دست بیگانه (سندرم دست بی قرار):
محرک ها چیزهایی هستند، که مستقیماً باعث سندرم بازوی بی قرار نمی شوند، اما می توانند علائم را بدتر کنند، این موارد عبارتند از:
1) داروها: مانند: داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین ها، داروهای ضد روان پریشی و مسدود کننده های کانال کلسیم.
2) کافئین: مردم اغلب متوجه می شوند که مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند: چای، قهوه یا کوکاکولا علائم خود را بدتر یا مکرر می کند.
3) فقدان ورزش: بی تحرکی و سبک زندگی کم تحرک ممکن است به سندرم بازوی بی قرار کمک کند (این اختلال در بیماران کم تحرک بیشتر از بیماران فعال گزارش شده است).
4) استرس: استرس و اضطراب می تواند باعث حمله سندرم بازوی بی قرار شود.
انواع طبقه بندی:
سندرم بازو/پای بی قرار را می توان به دو نوع مختلف طبقه بندی کرد:
اولیه:
همچنین به عنوان سندرم اندام بیقرار ایدیوپاتیک شناخته می شود، که هیچ علت مشخص یا شناخته شده‌ی مستقیم یا غیر مستقیم ندارد.
به طور معمول، این بیماری به آرامی ایجاد می شود و علائم آن قبل از 40 تا 45 سالگی ظاهر می شود.
معمولاً یک سابقه خانوادگی یا ژنتیکی وجود دارد.
بیماران معمولاً بیان می کنند که علائم آنها می آید و می رود. علائم ممکن است هر بار چند ماه طول بکشد و با افزایش سن و زمان، وضعیت به تدریج بدتر می شود (مثلاً علائم شایع تر و طولانی تر می شوند).
ثانویه:
این نوع به عنوان سندرم اندام بی قرار «ثانویه» شناخته می شود. معمولاً به طور ناگهانی ایجاد می شود و اغلب با شرایط پزشکی دیگر یا داروهای خاصی همراه است.
علائم برای اولین بار در سن 45 سالگی ظاهر می شوند، اما با گذشت زمان بدتر نمی شوند.
سندرم پای بی قرار تقریباً 10٪ از جمعیت را تحت تأثیر قرار می دهد و تقریباً یک چهارم از آن مبتلایان (2.5٪ از کل جمعیت) نیز تحت تأثیر علائم سندرم بازوی بی قرار خواهند بود.
علائم سندرم بازوی بی قرار:
سندرم بازوی بی قرار می تواند، علائم مختلفی داشته باشد و در بین بیماران از نظر شدت، فراوانی و مدت زمان بسیار متفاوت است.
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1) حرکات غیر ارادی بازو:
بیماران تمایل دارند حرکات ناگهانی، تند و غیرقابل کنترل را در بازوها، و در برخی موارد سایر اعضای بدن، معمولاً پاها، تجربه کنند.
2) احساسات عجیب و غریب:
بیماران مبتلا به سندرم بازوی بی قرار اغلب احساس می کنند که در بازوهای خود احساسات عجیبی دارند مانند:
- سوزن سوزن شدن
- سوزش
- بی حسی
- قلقلک دادن
- وزوز
- خارش
- احساساتی که مثل خزیدن خزنده زیر پوست توصیف می شود.
احساسات عجیب و غریب مرتبط با اندام های بی قرار نیز می تواند به میل شدید و اصرار شدیدی برای حرکت دادن دست یا پای آسیب دیده در سریع ترین زمان ممکن را به فرد بدهد.
3) الگوی روزانه:
علائم بی قراری اندام ها می تواند در عصرها و در طول شب یا هنگام استراحت یا آرامش بدتر شود. در نتیجه، خواب اغلب تحت تأثیر قرار می گیرد. برخی از بیماران ممکن است علائم را در طول روز تجربه کنند، اما علائم در صبح ها شدت کمتری دارند.
4) اختلال خواب:
سندرم اندام بی قرار اغلب بر طول مدت و کیفیت خواب تاثیر می گذارد.
احساسات عجیب و حرکات غیرارادی بازو می تواند خوابیدن را دشوار کند، رسیدن به خواب عمیق را دشوار کرده و ممکن است فرد را از خواب بیدار کند.
سپس یک چرخه معیوب شروع به شکل گیری می کند، علائم در زمان خستگی شدیدتر می شوند، اما در نتیجه خواب راحت شبانه سخت تر می شود، بنابراین حتی بیشتر خسته می شوید و این چرخه ادامه می یابد.
5) مشکل در نشستن:
افراد اغلب متوجه می شوند،که علائم آنها زمانی رخ می دهد که در حال استراحت هستند یا برای مدت طولانی بی حرکت می نشینند، به عنوان مثال: در سفر با ماشین/ قطار یا هنگام تماشای تلویزیون.
6) تسکین با حرکت:
بیماران معمولاً متوجه می شوند که حرکت دادن بازوها، انجام برخی تمرینات ساده یا ماساژ دادن می تواند به کاهش علائم سندرم بازوی بی قرار کمک کند.
7) اختلال حرکت دوره ای اندام (PLMD):
بسیاری از بیماران مبتلا به سندرم بازوی بی قرار حرکات اندام بی قرار در شب را تجربه می کنند.
به صورتی که بازو به طور غیرقابل کنترلی برای مدت کوتاهی با یک الگوی تکراری تکان می خورد یا منقبض می شود. این مورد در زمان خواب اتفاق می افتد و می تواند الگوی خواب فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
بیماران همچنین می توانند حرکات دورهای اندام را زمانی که بیدار هستند انجام دهند، اما این کمتر رایج است.
چگونگی تشخیص سندرم دست بیگانه (سندرم دست بی قرار):
آزمایش خاصی برای تشخیص سندرم اندام بی قرار وجود ندارد و تشخیص قطعی ممکن است زمان بر باشد.
پزشک معمولاً آزمایش‌های مختلفی را برای رد سایر بیماری ها مانند: کمبود ویتامین یا سایر بیماری های عصبی انجام می‌دهد.
آنها می خواهند تصویر واضحی از علائم از جمله موارد زیر را بررسی کنند:
- فرکانس
- مدت
- الگوی روزانه
- شدت
موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی چهار معیار برای تشخیص سندرم اندام بی قرار را برجسته می کند:
۱. علائم در شب بدتر می شود و در صبح فرد با حداقل علائم یا بدون علائم است.
۲. نیاز شدید و غالباً طاقت فرسا به حرکت دادن اعضای آسیب دیده بدن و اندام ها
۳. علائم حسی که با استراحت، آرامش یا خواب ایجاد می شوند.
۴. علائم حسی که با حرکت کاهش می یابد و تا زمانی که اندام در حرکت باشد، تسکین علائم ادامه می یابد.
5. اگر به سندرم بازوی بی قرار مبتلا هستید، باید سطح آهن خود را بررسی کنید.
مطالب مشابه:
سندرم پای بیقرار (RLS)
سندرم HELLP در بارداری
سردی دست‌ها
تست فالن چیست؟
تونل کارپال در بارداری (CTS)
منبع: phoenixrehabgroup
