پرخوری عصبی یا بولیمیا
پرخوری عصبی یا بولیمیا یک اختلال روانی در خوردن است که در آن فرد دورههایی از پرخوری (مصرف مقدار زیادی غذا در یک وعده) را تجربه میکند و به دنبال آن اقداماتی برای جبران پرخوری، که به عنوان پاکسازی شناخته میشود، انجام میدهد.
در طول پرخوری، فرد احساس میکند که هیچ کنترلی بر خوردن خود ندارد و ممکن است احساس شرم یا خجالت کند. پس از آن، سعی میکند با انجام کارهایی مانند موارد زیر از شر آنچه خوردهاست خلاص شود:
- استفراغ کردن
- غذا نخوردن برای مدت معینی
- استفاده از داروهایی مانند ملینها که باعث میشوند غذا سریعتر در سیستم گوارش حرکت کند، یا داروهای ادرارآور که باعث میشوند ادرار کنید.
- ورزش شدید
برای تشخیص پرخوری عصبی، باید حداقل هفتهای یک بار و به مدت ۳ ماه دورههای پرخوری و تخلیه معده داشته باشید.
پرخوری عصبی معمولاً در اواخر کودکی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود. افراد مبتلا به این اختلال میتوانند هر جثهای داشته باشند، اما عزت نفس آنها ارتباط نزدیکی با تصویر بدنیشان دارد. آنها ممکن است از افزایش وزن بترسند، بخواهند وزن کم کنند یا از بدن خود بسیار ناراضی باشند.
علل پرخوری عصبی:
علت دقیق پرخوری عصبی مشخص نیست. اما تحقیقات نشان میدهد که این بیماری ترکیبی از عوامل مختلف، از جمله ویژگیهای شخصیتی خاص، احساسات و الگوهای فکری است. به نظر میرسد افراد مبتلا به اختلالات خوردن، تفاوتهای مغزی دارند که ممکن است بر نحوه درک سیگنالهای دریافتی از بدنشان تأثیر بگذارد. تأثیرات اجتماعی و محیطی، مانند نحوه بزرگ شدن و استانداردهای کلیشهای زیبایی، نیز در این امر نقش دارند.

عوامل خطر ابتلا به پرخوری عصبی یا بولیمیا:
این واقعیت که پرخوری عصبی معمولاً در خانوادهها ارثی است، نشان میدهد که ممکن است خطر ابتلا به این اختلال را به ارث ببرید. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- جنسیت زن
- اختلالات افسردگی و اضطراب
- اختلالات مصرف مواد
- تجربه تروما
- استرس
- رژیمگرفتن مکرر
علائم بولیمیا:
علائم اصلی پرخوری عصبی یا بولیمیا دورههایی از پرخوری و به دنبال آن تخلیه معده است. این میتواند منجر به مشکلات سلامتی مختلفی از جمله موارد زیر شود:
- مشکلات دندانی
- گلودرد
- تورم غدد در گردن و صورت
- سوزش سر دل، سوء هاضمه، یبوست یا اسهال
- قاعدگیهای نامنظم
- ضعف یا خستگی
- سرگیجه یا غش
- احساس سرمای مداوم
- مشکلات خواب
- خشکی پوست و همچنین ناخنهای خشک و شکننده
- افسردگی یا نوسانات خلقی
فرد مبتلا به بولیمیا معمولاً مخفیانه پرخوری و تخلیه معده میکند. و برخلاف فرد مبتلا به بیاشتهایی عصبی، ممکن است وزن زیادی از دست ندهد. این امر میتواند تشخیص آنچه در حال رخ دادن است را برای دوستان و خانواده دشوارتر کند.
با این حال، نشانههایی وجود دارد که ممکن است نشان دهد کسی که برایتان مهم است، این اختلال را دارد. این نشانهها عبارتند از:
- ذخیره و پنهان کردن غذا
- عادات غذایی، مانند خوردن فقط غذاهای خاص، جویدن بیش از حد لازم، یا اجازهندادن به لمس غذاها
- حذف وعدههای غذایی یا مصرف فقط مقدار کمی غذا در طول وعدههای غذایی
- چشمهای قرمز
- خراشیدگی یا پینه بستن بند انگشتان یا پشت دستها (به دلیل استفراغ کردن)
- افزایش و کاهش وزن مکرر
- استفاده مکرر از دستشویی بعد از غذا
- ورزش بیش از حد
- اشتغال ذهنی به وزن بدن
- نوشیدن مقادیر زیاد آب یا نوشیدنیهای بدون کالری
- استفاده مکرر از نعناع، آدامس یا دهانشویه
- تغییر عادات، مانند دوری از دوستان یا فعالیتهای معمول

عوارض بولیمیا:
بولیمیا میتواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند. این مشکلات عبارتند از:
مشکلات دندانی:
وقتی زیاد استفراغ میکنید، اسید معده میتواند به مینای دندان شما آسیب برساند. این میتواند منجر به پوسیدگی و حساسیت شود و در نهایت دندانهای شما را تغییر رنگ دهد. همچنین ممکن است دچار ازدست دادن لثه و عفونت شوید.
مشکلات دستگاه گوارش:
بولیمیا میتواند بر تمام قسمتهای دستگاه گوارش شما تأثیر بگذارد. استفراغ مکرر، اندازه غدد بزاقی را افزایش میدهد و باعث میشود صورت و فک شما متورم به نظر برسد.
همچنین باعث سوزش گلو، مری (لولهای که دهان و معده شما را به هم متصل میکند)، معده و روده میشود. ممکن است رفلاکس داشته باشید، جایی که اسید معده به مری و گلوی شما برمیگردد. استفاده بیش از حد از داروهای ملین میتواند باعث یبوست شود.
کم آبی بدن:
ازدست دادن مایعات بدن در اثر استفراغ یا سایر روشهای دفع میتواند باعث عدم تعادل در برخی مواد معدنی به نام الکترولیتها، از جمله کلسیم و پتاسیم شود. سطح پایین پتاسیم یا سدیم میتواند باعث مشکلات قلبی یا کلیوی شود که به طور بالقوه تهدید کننده زندگی هستند. سطح غیرطبیعی الکترولیتها و افت قند خون نیز میتواند باعث تشنج شود.
بیماریهای سلامت روان:
ابتلا به سایر مشکلات سلامت روان، از جمله اضطراب، افسردگی، اختلال دوقطبی یا سوء مصرف الکل یا مواد مخدر، برای افراد مبتلا به پرخوری عصبی غیرمعمول نیست. همچنین در معرض خطر بیشتری برای رفتارهای خودکشی و خودآزاری، مانند بریدن خود، هستند.
اثرات طولانی مدت پرخوری عصبی:
اگر پرخوری عصبی برای مدت طولانی و بدون درمان ادامه یابد، عواقب آن میتواند تهدید کننده زندگی باشد. این بیماری میتواند منجر به موارد زیر شود:
- ضربان قلب نامنظم
- نارسایی قلبی
- پارگی در مری یا معده
- گاستروپارزی، که در آن معده شما برای هضم غذا خیلی دیر عمل میکند
- نارسایی کلیه
تشخیص پرخوری عصبی یا بولیمیا:
اگر پزشک شما فکر میکند که ممکن است به پرخوری عصبی مبتلا باشید، احتمالاً در مورد عادات غذایی، کاهش یا افزایش وزن و اینکه آیا علائم جسمی دارید، از شما سؤال خواهد کرد. آنها همچنین ممکن است:
- یک معاینه فیزیکی کامل انجام دهند.
- آزمایش خون و ادرار را تجویز کنند.
- یک آزمایش قلب به نام اکوکاردیوگرام (EKG) تجویز کنند، تا ببینند آیا مشکلات قلبی ناشی از پرخوری عصبی دارید یا خیر.
- یک معاینه روانشناختی انجام دهند که شامل سؤالاتی در مورد تصویر بدنی شما باشد.
- همچنین ممکن است آزمایشهای دیگری برای رد علل پزشکی کاهش یا افزایش وزن انجام دهند.

پرخوری عصبی در مقابل بیاشتهایی عصبی:
بولیمیا از برخی جهات شبیه بیاشتهایی عصبی است. هر دو شامل اشتغال ذهنی با غذا و اجبار به لاغر بودن هستند. افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی، آنچه را که میخورند به شدت محدود میکنند، تا جایی که دچار کمبود وزن میشوند.
فرد مبتلا به بیاشتهایی عصبی ممکن است هر از گاهی دچار پرخوری و استفراغ شود. اما این ویژگی اصلی این اختلال نیست، مانند بولیمیا.
نحوه درمان پرخوری عصبی:
برای درمان پرخوری عصبی، پزشک نیازهای جسمی و روانی را در نظر میگیرد. درمان ممکن است شامل مشاوره و دارو باشد. اغلب، این درمان شامل تیمی از متخصصان پزشکی، تغذیه و سلامت روان است. آنها سعی میکنند به شما در بازیابی سلامت و الگوهای غذایی سالم کمک کنند.
رواندرمانی (گفتاردرمانی):
درمان، جزء کلیدی درمان پرخوری عصبی است. این درمان میتواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:
- درمان شناختی رفتاری (CBT):
این نوع درمان به شما میآموزد که افکار، احساسات و الگوهای رفتاری که شما را به سمت پرخوری و استفراغ سوق میدهند، تشخیص داده و تغییر دهید. همچنین به شما کمک میکند مهارتهای مقابلهای را در خود پرورش دهید.
- مشاوره تغذیه:
هدف این است که عادات غذایی خوب را به شما آموزش دهد. شما با یک متخصص تغذیه همکاری میکنید تا یاد بگیرید که سیگنالهای گرسنگی و سیری بدن خود را تشخیص دهید. آنها به شما کمک میکنند وزن خود را تثبیت کنید و نگرش سالمتری نسبت به غذا پیدا کنید.
- رواندرمانی بین فردی (IPT):
این روش بر مشکلات روابط شما با سایر افراد در زندگیتان تمرکز دارد. نحوه تعامل شما با دیگران میتواند بر وضعیت عاطفی و سلامت روان شما تأثیر بگذارد.
- درمان مبتنی بر خانواده (FBT):
این روش که اغلب در کودکان و نوجوانان مبتلا به پرخوری عصبی استفاده میشود، به خانواده کمک میکند تا با بیماری و مشکلاتی که میتواند ایجاد کند، مقابله کنند.
به طورکلی
بولیمیا یک اختلال خوردن است که در آن شما مقدار زیادی غذا را به طور همزمان میخورید، که به آن پرخوری میگویند، و سپس برای جبران آن، اقدامات شدیدی انجام میدهید، که به آن پاکسازی میگویند. این بیماری میتواند مشکلات جدی برای سیستم گوارش و سلامت دندان شما ایجاد کند و حتی منجر به ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی شود. درمان معمولاً شامل رواندرمانی و داروهای ضد افسردگی است.
تفاوت بین پرخوری عصبی و اختلال پرخوری دورهای چیست؟
هر دو اختلال شامل خوردن مقادیر غیرمعمول زیادی غذا در یک زمان هستند که به عنوان پرخوری دورهای شناخته میشود. اما فرد مبتلا به اختلال پرخوری دورهای، مانند فرد مبتلا به پرخوری، برای جبران این پرخوری اقدامی نمیکند. آنها برای مثال، با بالا آوردن یا ورزش بیش از حد، خود را پاکسازی نمیکنند.
تفاوت بین بیاشتهایی عصبی و پرخوری دورهای چیست؟
افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی و پرخوری دورهای، بسیاری از افکار و رفتارهای مشابه، از جمله مشغولیت ذهنی با غذا و وزن را دارند. با این حال، افراد مبتلا به پرخوری عصبی مرتباً بیش از حد غذا میخورند، سپس اقدامات غیرمعمولی برای خلاص شدن از شر آنچه خوردهاند، انجام میدهند. این میتواند در مورد بیاشتهایی عصبی نیز اتفاق بیفتد، اما محدود کردن شدید آنچه میخورید تا جایی که دچار کمبود وزن شوید، رایجتر است.
مطالب مشابه:
استفراغ بی دلیل در کودکان
اختلالات روان تنی یا سایکوسوماتیک
احساس سنگینی در معده
BMI و ناباروری
گرسنگی در بارداری
منبع: webmd







