آمبولی ریه در بارداری
آمبولی ریه (PE) یک انسداد در یک شریان در ریه هاست. این وضعیت بالقوه تهدیدکننده زندگی است که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد.
بارداری باعث تغییراتی در هورمون ها و جریان خون می شود که هر دوی آنها خطر ابتلا به PE را افزایش می دهند. هر فردی که علائم PE را در طول بارداری یا مدت کوتاهی پس از آن تجربه میکند، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشد. PE بدون درمان می تواند کشنده باشد.
در این مقاله، PE را توضیح می دهیم و ارتباط بین آمبولی ریه و بارداری را شرح خواهیم داد. همچنین علل و علائم PE را ذکر می کنیم و اطلاعاتی در مورد درمان و پیشگیری از این بیماری در طول و بعد از بارداری ارائه می دهیم.
آمبولی ریه چیست؟
آمبولی اصطلاحی پزشکی برای توصیف انسداد شریان است. اکثر این انسدادها به دلیل لخته شدن خون است که بیشتر آنها از وریدهای عمقی بازوها، پاها یا لگن منشا می گیرند. پزشکان از این لخته ها به عنوان ترومبوز ورید عمقی (DVT) یاد می کنند.
PE زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون یا قطعه ای از لخته خون جدا می شود و به سمت ریه می رود و شریان ریوی را مسدود می کند.
ترومبوآمبولی وریدی (VTE) شرایطی است که هم شامل DVT و هم PE می شود.
چندین عامل می تواند خطر تشکیل لخته خون را افزایش دهد، آنها عبارتند از:
- کاهش جریان خون و تجمع خون در سیاهرگ های عمیق به دلیل بی حرکتی یا مسافرت
- آسیب به رگ های خونی ناشی از جراحی یا جراحت
- سابقه خانوادگی لخته شدن خون
- مصرف داروهایی که خطر لخته شدن خون را افزایش می دهند، مانند قرص های ضد بارداری و درمان جایگزینی هورمون (HRT)
ارتباط بین PE و بارداری:
خطر ابتلا به PE در طول بارداری و در 6 هفته اول پس از زایمان افزایش می یابد. این افزایش خطر به دلیل تغییرات طبیعی در سطوح هورمونی و نحوی جریان خون در وریدها ست.
عوامل دیگری می توانند در خطر ابتلا به PE در طول و بعد از بارداری نقش داشته باشند عبارتند از:
- لقاح آزمایشگاهی (IVF)
- پره اکلامپسی
- زایمان سزارین
- مرده زایی
- عدم تحرک به دلیل استراحت در رختخواب
- آسیب به عروق خونی در هنگام زایمان
- خونریزی پس از زایمان
یک مقاله مروری در سال 2018 اشاره می کند که 3 درصد از مرگ و میر مادران در سراسر جهان به دلیل VTE است. تنها در ایالات متحده، VTE عامل 15 درصد مرگ و میر مادران بین سال های 2003 تا 2011 است.
چه کسی در معرض خطر است؟
عوامل زیر می توانند خطر ابتلا به PE را در طول و بعد از بارداری افزایش دهند:
- سن بالای 40 سال
- نژاد افریقایی-امریکایی
- چاقی
- مصرف سیگار
- وجود رگ های واریسی
- سابقه قبلی DVT یا PE
- ابتلا به یک بیماری ارثی که بر لخته شدن خون تاثیر می گذارد، مانند ترومبوفیلی ارثی، که تا 40 درصد VTE در بارداری را تشکیل می دهد.
- داشتن یک یا چند مورد از شرایط پزشکی زیر:
- بیماری سلول داسی شکل
- بیماری التهابی روده (IBD)
- بیماری قلبی
- سرطان
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک
- سندرم نفروتیک
- پاراپلژی
علائم آمبولی ریه در بارداری:
برخی از شایع ترین علائم PE شامل:
- تنگی نفس
- تنفس سریع و پی در پی
- درد هنگام تنفس
- سرفه، با یا بدون خون
- افزایش ضربان قلب
- سبک سری یا غش
- تعریق
- اضطراب
هر فردی که یک یا چند مورد از علائم فوق را در طول یا بعد از بارداری تجربه می کند، باید برای تشخیص و درمان مناسب با پزشک تماس بگیرد.
تشخیص آمبولی ریه در بارداری:
از آنجایی که PE یک بیماری جدی است، فرایند تشخیص معمولا در یک بیمارستان انجام می شود.
هنگام تشخیص PE، پزشک در مورد علائم فرد از جمله شروع و شدت آنها سوال می کند. آنها همچنین یک سابقه پزشکی کامل خواهند گرفت.
در برخی موارد، ممکن است یک یا چند مورد از آزمایش های تشخیصی زیر را درخواست دهند:
- آزمایش خون: پزشک ممکن است برای تعیین وجود اختلال انعقادی و در صورت وجود، میزان تاثیر آن بر بدن، یکی از آزمایش های زیر را تجویز کند:
- D-dimer: این آزمایش وجود پروتئین D-dimer را بررسی می کند که با حل شدن لخته خون ایجاد می شود.
- پپتید ناتریورتیک مغزی (BNP): پزشکان از این آزمایش برای بررسی هورمون BNP استفاده می کنند. سطوح بالای آن نشان می دهد که قلب به طور موثر پمپاژ نمی کند.
- سطح تروپونین: تروپونین انقباض عضلانی را تنظیم می کند. سطوح بالای تروپونین خون نشان دهنده آسیب به قلب است.
- مطالعات تصویربرداری: تست های تصویربرداری زیر می تواند به شناسایی لخته های خون و نشان دادن مشکلات مربوط به جریان خون در ریه ها کمک کند:
- سونوگرافی
- عکس از قفسه سینه
- سی تی اسکن با آنژیوگرافی ریه (CTPA)
- اسکن V/Q
یک بررسی در سال 2017 چالش های تشخیص PE در بارداری را تشریح می کند. بر اساس این مطالعه، افرادی که باردار هستند معمولا جوانتر و سالم تر از سایر افراد مبتلا به PE هستند و ممکن است علائم متفاوتی داشته باشند.
درمان آمبولی ریه در بارداری:
هدف از درمان PE جلوگیری از تشکیل لخته و باز کردن جریان خون به ریه هاست. چندین نوع دارو در دسترس است، از جمله:
- ضدانعقادها: این داروها به جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک می کنند. پزشک ممکن است یک ضدانعقاد به نام هپارین با وزن مولکولی کم (LMWH) را برای استفاده در دوران بارداری توصیه کند. تزریق زیرجلدی LMWH گزینه ترجیحی است چون بی خطر و کارآمد است. متخصصان توصیه می کنند که در دوران بارداری از سایر داروهای ضدانعقاد مانند آنتاگونیست های ویتامین K، مهارکننده های مستقیم ترومبین خوراکی یا مهارکننده های anti-Xa استفاده نکنید.
- ترومبولیتیک ها: این داروها به حل شدن لخته های موجود کمک می کنند. اگرچه تحقیقات نشان می دهد که هیچ ارتباطی بین عوامل ترومبولیتیک و ناهنجاری های جنین در حال رشد وجود ندارد، مصرف این داروها خطر خونریزی مادر بالا می برد. در نتیجه، در افرادی که باردار هستند یا به تازگی زایمان کردند، پزشکان تنها زمانی درمان ترومبولیتیک را برای کسانی تجویز می کنند که مبتلا به PE حاد تهدیدکننده هستند.
یک فرد ممکن است درمان ضدانعقادی خاصی را تا 6 هفته یا بیشتر پس از تاریخ زایمان خود ادامه دهد. اگرچه استفاده از برخی داروها هنگام شیردهی بی خطر است، اما برای برخی داروها ممکن است اطلاعات ایمنی کافی در دسترس نباشد، بنابراین فرد باید در مورد مصرف آنها با پزشک مشورت کند.
مهم است بدانید که داروهای PE می توانند باعث خونریزی جدی شوند. به این ترتیب، هر فردی که این داروها را مصرف می کند، نیاز به نظارت مکرر و تنظیم بالقوه دوز داروی خود دارد.
پیشگیری از آمبولی ریه در بارداری:
راه هایی برای کمک به پیشگیری از PE در دوران بارداری و بعد از آن وجود دارد. این شامل:
- هیدراته ماندن: نوشیدن آب زیاد به جلوگیری از غلیظ شدن خون و تشکیل لخته کمک می کند.
- ورزش منظم: اگر پزشک استراحت در بستر را توصیه نکند، فرد باید سعی کند فعال بماند و به طور منظم ورزش کند. انجام این کار به حفظ جریان خون سالم و جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک می کند.
- پوشیدن جوراب های فشاری: این جوراب ها گردش خون را بهبود می بخشد و از تجمع و لخته شدن خون در ساق پا جلوگیری می کند.
فردی که باردار است و در معرض افزایش خطر لخته شدن خون است باید به طور منظم توسط پزشک ویزیت شود. پزشک می تواند تعیین کند که آیا فرد از داروهای ضدانعقاد استفاده کند یا خیر. پزشک همچنین می تواند در مدیریت داروها در زمان زایمان کمک کند.
مطالب مشابه: