آفت دهان
آفت دهان یا زخمهای آفتی، زخمهای کوچک و کمعمقی هستند، که در پوشش داخلی دهان یا پایه لثهها ایجاد میشوند و در ابتدا به صورت یک زخم دهانی سفید یا زرد رنگ با حاشیه قرمز رنگ ظاهر میشود. این زخمها معمولاً بسیار کوچک (کمتر از ۱ میلیمتر) هستند.
ممکن است روی زبان، لثهها، سقف دهان، داخل لب یا زیر زبان دچار آفت شوید. این زخمها میتوانند دردناک باشند و اغلب غذا خوردن و صحبت کردن را دشوار میکنند. . برخلاف زخمهای سرد، زخمهای دهانی روی سطح لبها ایجاد نمیشوند و مسری نیستند.
انواع آفت دهان:
دو نوع آفت دهان وجود دارد:
- زخمهای ساده: این زخمها ممکن است سه یا چهار بار در سال ظاهر شوند و تا یک هفته طول بکشند.
- زخمهای پیچیده: این زخمها کمتر شایع هستند و بیشتر در افرادی که قبلاً به آنها مبتلا بودهاند، رخ میدهند.
آیا آفت دهان یا زخمهای دهانی یک بیماری مقاربتی هستند؟
خیر. آفت دهان، تبخال یا هیچ نوع عفونت مقاربتی دیگری نیست. در واقع، آنها به هیچ وجه مسری نیستند. بنابراین، شما نمیتوانید آنها را از طریق بوسیدن یا تماس جنسی منتقل کنید.
آفت دهان در مقابل تبخال: آیا آنها یکسان هستند؟
خیر. اگرچه این زخمها اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند، اما یکسان نیستند.
تبخال که توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) یا نوع ۲ (HSV-2) ایجاد میشود. از آنجا که تبخال ها توسط ویروسها ایجاد میشوند، بسیار مسری هستند و میتوانند از طریق تماس نزدیک شخصی، مانند بوسیدن یا رابطه جنسی دهانی، گسترش یابند. تبخال ها، تاولهای پر از مایع هستند و میتوانند به صورت خوشهای روی دهان یا اندام تناسلی شما ظاهر شوند.
از سوی دیگر، آفت های دهانی ناشی از عفونت نیستند و مسری نیستند.
چه کسی به آفت دهان مبتلا میشود؟
هر کسی میتواند به این بیماری مبتلا شود. اما این آفتها بیشتر در نوجوانان و افراد ۲۰ ساله شایع هستند. زنان بیشتر از مردان به آفت دهان مبتلا میشوند. کارشناسان معتقدند که این میتواند به دلیل تغییرات هورمونی باشد.
این بیماری چقدر شایع است؟
آفت دهان نسبتاً شایع است. تقریباً ۲۰٪ از جمعیت ایالات متحده حداقل یک بار در طول زندگی خود آفت دهان را تجربه کردهاند.
علائم:
بیشتر زخمهای دهانی گرد یا بیضی شکل با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز هستند. آنها در داخل دهان – روی یا زیر زبان، داخل گونهها یا لبها، در پایه لثهها یا روی کام نرم – تشکیل میشوند. ممکن است یک یا دو روز قبل از ظاهر شدن زخمها، احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش داشته باشید.
به طورکلی علائم عبارتند از:
- یک یا چند زخم دردناک در داخل دهان. این زخمها ممکن است روی زبان، داخل لبها، داخل گونهها یا سقف دهان ایجاد شوند.
- احساس سوزش یا مور مور شدن.
- زخمهای کوچک و گرد که سفید، خاکستری یا زرد با حاشیه قرمز هستند.
در موارد شدید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- تب.
- کندی فیزیکی.
- تورم غدد لنفاوی.
علت:
متخصصان دقیقاً مطمئن نیستند که چرا برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به آفت دهان هستند. اما عوامل زیادی را کشف کردهاند که میتوانند باعث ایجاد این زخمها شوند، از جمله:
- استرس.
- آسیب به داخل دهان.
- غذاهای اسیدی مانند مرکبات.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن.
وسایل دندانپزشکی مانند بریس یا دندان مصنوعی نامناسب. زخمهای کانکر پیچیده ممکن است در افرادی با بیماریهای سیستم ایمنی، از جمله موارد زیر، ایجاد شوند:
- لوپوس.
- بیماری بهجت یا بیماریچیچک.
- بیماری سلیاک.
- کولیت اولسراتیو.
- بیماری کرون.
- ایدز.
همچنین ممکن است زخمهای کانکر با کمبودهای تغذیهای ویتامین B-12، روی، اسید فولیک یا آهن مرتبط باشند.
آیا آفت دهان مسری است؟
خیر. زخمهای دهانی مسری نیستند، زیرا در اثر عفونت ایجاد نمیشوند.
تشخیص:
برای تشخیص نیازی به آزمایش نیست. پزشک یا دندانپزشک میتواند با معاینه بصری آنها را تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایشهایی برای بررسی سایر مشکلات سلامتی انجام شود، به خصوص اگر آفت دهان شدید و مداوم باشد.
درمان:
معمولاً برای آفتهای کوچک که معمولاً در عرض یک یا دو هفته خود به خود بهبود مییابند، درمان لازم نیست. اما آفتهای بزرگ، مداوم یا بهطور غیرمعمول دردناک اغلب نیاز به مراقبت پزشکی دارند. گزینههای درمانی متعددی وجود دارد.
درمان آفت دهان ممکن است شامل داروهای بدون نسخه یا تجویزی برای تسکین علائم باشد. پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این درمانهای آفت را توصیه کند:
- بیحسکنندههای موضعی.
- دهانشویههای حاوی پراکسید هیدروژن، کلرهگزیدین یا دگزامتازون.
- پمادهای کورتیکواستروئیدی.
اگر آفت ناشی از کمبودهای تغذیهای باشد، پزشک ممکن است ویتامینها یا مکملهای خاصی را توصیه کند.
برای آفتهای شدید، پزشک شما ممکن است کوتریزاسیون (سوزاندن بافت آسیبدیده) را توصیه کند. این کار میتواند ناحیه را استریل کند، درد را کاهش دهد و سرعت بهبودی را افزایش دهد.
آفت دهان چقدر طول میکشد؟
درد زخمهای دهانی معمولاً ظرف چند روز بهبود مییابد و زخمها معمولاً ظرف دو هفته، حتی بدون درمان، بهبود مییابند. اگر زخم دهانی شما بیش از دو هفته طول بکشد، بایستی به پزشک مراجعه شود.
پیشگیری:
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از آفت دهان وجود ندارد. اما چندین کار وجود دارد که میتوانید برای کاهش خطر ابتلا به آن انجام دهید:
- از غذاهای اسیدی، شور یا تند دوری کنید.
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. دو بار در روز با مسواک نرم مسواک بزنید و یک بار در روز نخ دندان بکشید.
- در مورد کمبودهای تغذیهای احتمالی با پزشک خود صحبت کنید.
- استرس خود را کاهش دهید. تکنیکهای کاهش استرس مانند ذهن آگاهی و مدیتیشن را امتحان کنید.
عوامل خطر:
هر کسی میتواند به آفت دهان مبتلا شود. اما این آفتها بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان جوان رخ میدهند و در زنان شایعتر هستند.
اغلب افرادی که به آفت دهان مکرر مبتلا میشوند، سابقه خانوادگی این اختلال را دارند. این ممکن است به دلیل وراثت یا یک عامل مشترک در محیط، مانند برخی غذاها یا آلرژنها باشد.
زمان مراجعه به پزشک:
در صورت بروز زخمهای دهانی که:
- شروع به گسترش میکنند.
- به طور غیرمعمول بزرگ هستند.
- بیش از دو هفته طول میکشند.
- با خوردن، آشامیدن یا سایر فعالیتهای روزانه تداخل دارند.
- با تب بالا همراه هستند، باید بایستی به پزشک مراجعه شود.
به طور کلی
زخمهای دهان میتوانند آزاردهنده باشند و مطمئناً ناخوشایند هستند، اما خطرناک نیستند. برخلاف زخمهای سرد، زخمهای دهان ناشی از عفونت نیستند و از فردی به فرد دیگر منتقل نمیشوند. اکثر افراد با استفاده از درمانهای بدون نسخه برای زخمهای دهان، تسکین مییابند. اما اگر علائم پس از امتحان کردن این محصولات بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه کنید. آنها میتوانند به شما بگویند که چگونه از شر زخمهای دهان خلاص شوید تا بتوانید به زندگی عادی برگردید.
مطالب مشابه:
بوی بد دهان
طعم فلزی در دهان
سرطان دهان
شیلیت زاویه ای
سرطان لوزه
منابع: my.clevelandclinic, mayoclinic
