سرطان دهانه رحم و نقش HPV
دهانه رحم یا سرویکس به انتهای تحتانی و باریک رحم گفته میشود و ناحیه واژن را به قسمت فوقانی رحم متصل میکند.(آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک آرمین) تقریبا تمامی موارد سرطان دهانه رحم متعاقب آلودگی با HPV ایجاد میشود. اگر سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود به میزان قابل توجهی قابل پیشگیری و درمان است. در گذشته سرطان دهانه رحم جزو شایع ترین عوامل مرگ و میر ناشی از سرطان در بانوان بشمار می آمد. اما در چهل سال گذشته میزان مرگ و میر ناشی از این بدخیمی به دلیل انجام برنامه غربالگری پاپ اسمیر کاهش چشمگیری نشان میدهد. بر اساس آماری که در سال 2012 در ایالات متحده منتشر شده تعداد 12042 مورد جدید ابتلا به این سرطان گزارش شده و مرگ ناشی از این بدخیمی در همین سال 4074 مورد اعلام شده است.
HPV چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شایع ترین عفونتی است که از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا میکند. شیوع HPV به میزانی است که تقریبا تمامی زنان و مردانی که دوره ای از زندگیشان که از نظر جنسی فعالند به آن مبتلا میشوند. HPV انواع مختلفی دارد. برخی از آنها در پیدایش بیماری هایی چون زگیل تناسلی و ضایعات سرطانی نقش دارند. HPV شیوع بالایی دارد. بیش از یکصد نوع HPV وجود دارد. اما فقط برخی از انواع آن منجر به سرطان می شوند. اکثر افرادی که فعالیت جنسی دارند در معرض آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی قرار میگیرند. اما شاید هرگز از این موضوع مطلع نشوند چرا که آلودگی با این ویروس غالبا علائمی ایجاد نمیکند.
به عبارتی آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی در بیشتر موارد خود بخود از بین میرود بدون اینکه عارضه ای از خود بجا گذارد. اما چنانچه HPV خودبخود محو نشود میتواند منجر به زگیل تناسلی (آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی کم خطر) و سرطان (آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی پر خطر) گردد. زگیل های تناسلی به صورت برآمدگی ریز منفرد و یا مجموعه ای از این برآمدگی ها تظاهر پیدا میکنند. آنها می توانند کوچک و یا بزرگ باشند، برآمده یا صاف و حتی به شکل گل کلم باشند.
انواع پر خطر ویروس HPV
به دنبال اطلاع پزشک از مثبت شدن آزمایش HPV، ممکن است به انجام آزمایش تکمیلی به منظور پی بردن انواع پر خطر این ویروس توصیه شوید. سه نوع HPV (انواع 16،18 و 45) شایع ترین نوع مرتبط با سرطان دهانه رحم می باشند. تعداد اندکی از بانوان که آزمایش HPV شان مثبت شده ممکن است به این سه نوع مبتلا شده باشند. اگر نتیجه آزمایش تکمیلی شما بیانگر ابتلا به انواع پر خطر باشد نشانه ابتلا به سرطان سرویکس (دهانه رحم) نیست، فقط شما را از احتمال پیدایش بدخیمی در آینده مطلع میکند. ممکن است پزشک شما در این مواقع به جهت اطمینان از ناحیه دهانه رحم نمونه بردای کند. با دانستن کلیه نکات، بهترین راه از پیگیری ابتلا به سرطان سرویکس پیدا کردن تغییرات اولیه سلولی مرتبط با بدخیمی میباشد.
راه های انتقال HPV
ویروس پاپیلومای انسانی از طریق تماس جنسی منتقل میشود و احتمال انتقال آن در هر گونه رابطه جنسی وجود دارد. انتقال HPV حتی بدون اینکه علائم واضحی در فرد مبتلا مشاهده شود هم وجود دارد. علائم آلودگی با این ویروس ممکن است سال ها پس از مواجهه با آن بروز پیدا کند. اما غالبا تخمین زمان و مسیر آلودگی قابل ردیابی نیست.
شیوع HPV
در ایران آمار دقیقی مرتبط با شیوع HPV در دسترس نیست. اما مطابق با آمار و مطالعات در ایالات متحده، حدود 79 میلیون نفر در آمریکا هم اکنون مبتلا به این ویروس هستند و سالانه در حدود 14 میلیون نفر برای اولین بار آلودگی با این ویروس را تجربه می کنند. حدود 360 هزار نفر در هر سال به زگیل تناسلی مبتلا می شوند و بیش از 11 هزار مورد سرطان دهانه رحم در هر سال شناسایی میشود.
راه های جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم و HPV
- تزریق واکسن
- مبادرت به انجام تست‌های دوره‌ای و منظم پاپ اسمیر و HPV
چنانچه این دو آزمایش به طور همزمان انجام شود اطلاعات کاملی راجع به سلامت دهانه رحم به شما و همچنین پزشکتان خواهد داد:
- آزمایش پاپ اسمیر جهت غربالگری سرطان دهانه رحم مورد استفاده قرار میگیرد و تغییرات سلولی ناحیه سرویکس را نشان میدهد که بعضا میتواند مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باشد.
- اگر بین سنین 21 تا 29 سال هستید و نتیجه آزمایش پاپ اسمیر شما غیر قابل تفسیر و یا غیر طبیعی است انجام آزمایش HPV توصیه میشود. چنانچه بالای 30 سال هستید، انجام همزمان پاپ اسمیر و آزمایش HPV توصیه میگردد. حتی اگر نتیجه تست پاپ اسمیرتان طبیعی باشد.
- اگر پاپ اسمیر شما منفی اما آزمایش HPV شما مثبت گزارش گردد پزشک معالج ممکن است شما را با دقت بیشتری تحت نظر داشته باشد. به یاد داشته باشید که اکثریت قابل توجه آلودگی های HPV خودبه خود از بین میروند. بنابراین نتیجه مثبت آزمایش HPV به معنی ابتلا بدخیمی دهانه رحم نمی باشد.
- عفونت های HPV در بانوان سنین 20 تا 25 سال شایع تر است. با این وجود سرطان دهانه رحم در این گروه سنی نادر است. پزشک شما پس از سی سالگی می بایستی از وضعیت آلودگی با HPV مطلع باشد چرا که آلودگی با انواع پر‌خطر این ویروس شما را در معرض پیدایش سرطان دهانه رحم قرار خواهد داد. منفی بودن آزمایش HPV بیانگر این موضوع است که احتمال ابتلا به این بدخیمی در شما بسیار اندک است.
اگر آزمایش سرطان دهانه رحم و HPV مثبت شد چه باید کرد؟
اکثر زنان و مردان در دوران فعالیت جنسی در معرض HPV قرار میگیرند. احتمال ابتلا به این ویروس پاپیلومای انسانی حتی در افرادی که فقط یک شریک جنسی دارند هم وجود دارد. ابتلا به HPV در هر کدام از شریک های جنسی (زن یا مرد) نشانه برقراری رابطه ای دیگر نمیباشد. در بسیاری موارد پیگیری مسیر ابتلا به ویروس امکان پذیر نیست. چون ممکن است سال ها پیش از بروز علائم ویروس وارد بدن شود. غالبا آلودگی با HPV به خودی خود بدون اقدام درمانی خاصی از بین میرود. گرچه بعضی از انواع این ویروس می توانند به سرعت پس از آلودگی تغییرات سلولی ایجاد کنند، با این وجود معمولا چند ده سال پس از بروز این تغییرات سرطان دهانه رحم بوجود می آید.
آزمایش HPV به روش Aptima
تاکنون روش های مختلفی جهت شناسایی و تشخیص HPV معرفی شدند. از این بین Aptima قابلیت ردیابی بیان E6/E7 (عامل اصلی ویروس در ایجاد تغییرات اولیه سلولی منتهی به بدخیمی) را دارد. به کمک این روش پیدایش تغییرات سلولی قبل از بدخیمی در مراحل ابتدایی قابل شناسایی خواهد بود. کیت Aptima بر روی دستگاه Panther تکنولوژی پیشرفته و کاملا جدید در کشور ایالات متحده میباشد، مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا بوده و در حال حاضر بهترین و اختصاصی ترین روش موجود در دنیا برای شناسایی بیمارانی است که در بیشترین خطر بروز بدخیمی دهانه رحم هستند.
(اطلاعات بیشتر آزمایش HPV Aptima)
آزمایشگاه پاتوبیولوژی آرمین امید دارد با در دست داشتن این تکنولوژی و ارائه خدمات بروز دنیا بتواند نقش مهمی در بهبود سلامت جامعه ایفا کند.
مطالب مشابه :